Фан-технология

Жаҳон соғлиқни сақлаш ташкилоти Европа минтақасида қизамиққа чалиниш ҳолатлари рекорд даражага етганини маълум қилди.

Ижтимоий тармоқлар орқали Ўзбекистонда болалар орасида кўз саратони билан касалланиш ҳолатлари ошгани ва бунга улар кўп вақтини сарфлайдиган гаджетлар сабаб бўлаётганини тез-тез эшитиб турамиз. Хўш, бу қанчалик тўғри ва мутахассисларнинг бу борадаги фикрлари қандай? Соғлиқни сақлаш вазирлиги ходимлари бу борада батафсил жавоб берди.

Ҳозирда дунё бўйлаб 1 миллиарддан ортиқ ёшлар қулоқчинлар орқали мусиқа тинглаётгани сабаб эшитиш қобилиятини йўқотиб қўйиши мумкин. Бу ҳақда Жаҳон соғлиқни сақлаш ташкилоти (ЖССТ)нинг Россиядаги офиси раҳбари Ботир Бердиқиличов Халқаро эшитиш саломатлигини ҳимоя қилиш кунига бағишланган матбуот анжуманида маълум қилди.

Озиқ-овқат аллергияси — дунёда тобора кенг тарқалаётган патологиялар сирасидан бўлиб, таҳлилларга кўра, бундан асосан болалар, айниқса, эмизикли гўдаклар кўп азият чекади. Республика ихтисослаштирилган аллергология ва клиник иммунология илмий-амалий тиббиёт маркази директори Илмира Разикова кучли аллерген ҳисобланган озиқ-овқат маҳсулотлари ҳақида батафсил маълумот берди.

Швейсария олимлари қаришни секинлаштиришнинг янги усулини аниқлади. Бу ҳақда Соғлиқни сақлаш вазирлиги матбуот хизмати маълум қилди.

Россиядан олимлар томонидан эпилепсия (миядаги нейронларнинг ортиқча ва тартибсиз фаоллиги оқибатида такрорланувчи тутқаноқлар билан кечадиган сурункали касаллик)ни сунъий интеллект ёрдамида аниқлаш усули яратилди. Бу ҳақда Соғлиқни сақлаш вазирлиги матбуот хизмати.

Қиш мавсуми қатор мавсумий касалликлар авж оладиган давр бўлиб, шулардан бири — ревматизм. Бу хасталикка кўпроқ мактаб ёшидаги болалар чалинади ва у катталарга нисбатан оғир кечади. Хўш, ревматизм қандай пайдо бўлади, уни келтириб чиқарувчи омиллар қайсилар? Касалликнинг асосий белгилари, асоратлари нималардан иборат? Соғлиқни сақлаш вазирлигининг болалар бош кардиологи Бунёд Акбархонов ушбу саволларга жавоб берди.

Болаларда бўй ўсмаслиги (ўсишнинг кечикиши) турли сабабларга, жумладан, генетик, тиббий, овқатланиш ёки атроф-муҳит билан боғлиқ. Агар ота-онанинг бўйлари қисқа бўлса, бола ҳам қисқа бўйли бўлиш эҳтимоли юқори. Аммо шундай генетик касалликлар борки, ота-онанинг бўйи баланд бўлишига қарамай, боланинг бўйи паст бўлиши ҳам мумкин. Шулардан бири Ларон синдроми ҳисобланади.

Ўзбекистонга қиш мавсуми кириб келиши билан ҳаво ҳарорати сезиларли даражада пасайди. Бундай шароитда тетик ва соғлом юриш учун овқатланиш рационига алоҳида эътибор қаратиш лозим. Хўш, совуқ кунларда қандай овқатланиш керак? Мазкур саволга Тиббиёт фанлари доктори Илҳом Отажонов Соғлиқни сақлаш вазирлигига берган интервьюсида жавоб берди. 

Қиш фасли кириб келиши билан уй шароитида тайёрланган қўлбола консерва маҳсулотларини истеъмол қилиш бошланади. Бундай маҳсулотларнинг сифат назорати махсус текширувлардан ўтмагани боис, уларнинг истеъмолга яроқли ёки яроқсиз эканлигини билиш мушкул. Агар одам консерва маҳсулотидан заҳарланса, унда қандай белгилар пайдо бўлади, касалланишнинг олдини олиш учун нималар қилиш керак? Мазкур саволларга Соғлиқни сақлаш вазирлиги матбуот хизмати томонидан ташкиллаштирилган интервьюда жавоб берилди. 

Жаҳон соғлиқни сақлаш ташкилоти маймун чечаги (mpox) вирусига қарши яратилган иккинчи вакцинани тасдиқлади. Бу ҳақда Соғлиқни сақлаш вазирлиги матбуот хизмати маълум қилди. 

Соғлом овқатланишга риоя қилишни бошлаган ҳар бир оила туз истеъмол қилиш керакми ёки йўқми, дея ўйлайди. Ҳатто инсонлар орасида мутлақо туз истеъмол қилмайдиганлар ҳам учраб туради. Хўш, ўзи туз истеъмол қилиш қанчалик соғлиққа зарар етказади? Унинг инсонларга фойдаси борми? Шу каби саволларга Соғлиқни сақлаш вазирлиги батафсил жавоб берди.