Сиёсат

Яқин Шарқда рўй бераётган мураккаб вазият туфайли Ўзбекистон Ташқи ишлар вазирлиги (ТИВ) Эронда бўлиб турган Ўзбекистон фуқароларини Туркманистон орқали Ватанига қайтариш бўйича фаол чора тадбирларни амалга оширмоқда. Бу ҳақда "Дунё" ахборот агентлиги хабар берди.

Қозоғистонда "Марказий Осиё - Хитой" иккинчи саммити бўлиб ўтди. Унда президент Шавкат Мирзиёев ҳам иштирок этди. Саммитда нималар гаплашилди? Мирзиёев ўз нутқида нималарни тилга олди? Хитой нега минтақа мамлакатларига беғараз 207 миллион АҚШ доллари миқдорида ёрдам кўрсатмоқчи? 

Дунёдаги 20 та мусулмон мамлакат Исроилнинг Эронга тажовузини қоралаш тўғрисида Араб ва ислом давлатларининг қўшма баёноти қабул қилинди. Унда Исроилнинг Эронга қарши ҳарбий ҳаракатларини тўхтатиш ва музокаралар йўлига қайтиш зарурлиги тасдиқланди.

Ўзбекистоннинг Исроилдаги элчихонаси Исроил-Эрон можароси туфайли Исроилни мустақил тарк этиш истагида бўлган Ўзбекистон фуқаролари учун қандай йўл билан чиқиб кетиши мумкинлиги ҳақида маълумот берди.

Россия-Украина урушида жабр кўрган украиналик оилаларнинг 97 нафар боласини Ўзбекистон икки ҳафталик соғломлаштириш таътилига қабул қилди ва биринчи синф ўқувчилари учун 2000 дона ўқув қуроллар тўплами украиналик болаларга совға қилди. Бу ҳақда Украинанинг Ўзбекистондаги элчихонаси матбуот хизмати хабар қилди.

Ўзбекистон ва Қирғизистон ўртасида озодликдан маҳрум этилган шахслар жазони ўз юртида давом эттиришлари мумкин бўлган битим битим ратификация қилинди.

Ўзбекистон ва Озарбайжон ўртасидаги икки томонлама муносабатлар сўнгги йилларда янги босқичга кўтарилмоқда. Расмий манбаларга кўра, томонлар сиёсий, иқтисодий, маданий ва гуманитар йўналишларда чуқур ва кенг қамровли ҳамкорликни йўлга қўйган. Олий даражадаги мунтазам учрашувлар, ҳамкорлик дастурлари ва имзоланган ҳужжатлар икки мамлакат ўртасидаги алоқаларнинг мустаҳкам асосга эга эканини кўрсатмоқда.

Афғонистонда янги ҳукумат Толибон келгани сўнг НАТО кучлари ва АҚШ мамлакатни тарк этган эди. Шундан сўнг Афғонистонга чегарадош бўлган Марказий Осиё мамлакатлари, Эрон, Хитой ва Россия Афғонистон билан яқинлашишга ҳаракат қила бошлади. Ўзбекистоннинг АҚШдаги собиқ элчиси, Тошкентдаги Марказий Осиё халқаро тадқиқотлар институт раҳбари Жавлон Ваҳобов Ўзбекистоннинг Афғонистонга яқинлашишини "барқарорлик" деб атади. "Oilprice.com"  бу борада таҳлилий материал эълон қилди.

9-10 июнь кунлари Америка Қўшма Штатларининг Жанубий ва Марказий Осиё бўйича бюронинг катта масъул ходими Эрик Мейер Ўзбекистонда бўлади. Бу ҳақда АҚШнинг Ўзбекистондаги элчихонаси матбуот хизмати маълум қилди.

Россия–Украина уруши бошланганидан сўнг, бир қатор Европа Иттифоқи давлатларининг Марказий Осиёга, хусусан Ўзбекистонга бўлган қизиқиши сезиларли даражада ортди. Бу ҳолат минтақадаги геосиёсий мувозанат ўзгараётгани, шунингдек, Европа Иттифоқининг янги ташқи сиёсий стратегиясидан далолат беради.

Истанбулда Россия ва Украина делегациялари ўртасида музокараларнинг иккинчи раунди бўлиб ўтди. Музокараларда Россия томонидан илгари сурилган асосий таклифлардан бири — жанг майдонининг айрим ҳудудларида 2-3 кунлик қисқа муддатли ўт очишни тўхтатиш бўлди. Бунинг сабаби — ҳалок бўлган ҳарбий хизматчиларнинг жасадларини йиғиб олиш имконини яратиш зарурати билан изоҳланди.

2022 йилнинг апрель ойида Хитой глобал муаммоларни ҳал қилишда янги ёндашувни таклиф қилувчи Глобал хавфсизлик ташаббуси (Global Security Initiative, GSI) лойиҳасини тақдим этди. Бу ғоя Хитойнинг келажакдаги дунё тартиботи ҳақидаги қарашларини акс эттиргани билан эътиборга молик. Бу ташаббусга Ғарб давлатлари шубҳа билан қарайди. Масалан, Европа Иттифоқи ва АҚШ буни Осиё ва Африка мамлакатларини ўзига жалб этиш учун "хитойча пиар" деб аташади.