Toʻliq toʻlash yoki boʻlib toʻlash — bu faqat qulaylik masalasi emas, balki xavf, imkoniyat va uzoq muddatli strategiyadir.

Koʻpchilik xaridorlar qaror qabul qilishda faqat oylik toʻlov yoki umumiy narxga eʼtibor qaratsa, mutaxassislar bundan kengroq qarashni tavsiya qiladi.

Toʻliq toʻlov: tez va foizsiz yechim

Toʻliq toʻlov — uy qiymatini bir vaqtda toʻlab, mulk huquqini darhol rasmiylashtirishni anglatadi. Bu usul, asosan, katta jamgʻarmaga ega fuqarolar orasida keng tarqalgan.

Afzalliklari

Eng avvalo, toʻliq toʻlov uyning yakuniy narxini sezilarli kamaytiradi. Developerlar, odatda, naqd toʻlov qilgan xaridorlarga chegirmalar taklif qiladi.

Bundan tashqari:

qoʻshimcha foiz, penya va bank xarajatlari mavjud emas;
mulk huquqi qisqa vaqt ichida rasmiylashtiriladi;
xaridor qarz majburiyatidan xoli boʻladi.

Iqtisodchilar taʼkidlashicha, toʻliq toʻlov orqali xarid qilingan uy uzoq muddatda eng arzon variant hisoblanadi.

Kamchiliklari va xavflari

Biroq toʻliq toʻlov ham har doim ham ideal yechim emas. Eng katta kamchilik — katta mablagʻni bir vaqtda ajratish zarurati.

Bu holat:

moliyaviy zaxiraning keskin kamayishiga;
favqulodda holatlarda qoʻshimcha pul manbaining yoʻqligiga;
barcha mablagʻni bitta aktivga joylashtirish orqali xavfning oshishiga olib kelishi mumkin.

Mutaxassislar barcha jamgʻarmaning 100 foizini uyga sarflamaslikni qatʼiy tavsiya qiladi.

Qisqa muddatli boʻlib toʻlash: eng ommaviy va amaliy variant

Boʻlib toʻlash — uy qiymatini belgilangan muddat davomida qism-qism toʻlash demakdir. Ayniqsa, 1–3 yillik boʻlib toʻlash yangi qurilish bozorida eng keng tarqalgan usul hisoblanadi.

Afzalliklari

Bu usulning asosiy ustunligi — bankka bogʻliqlikning yoʻqligi. Koʻp hollarda developerlar foizsiz yoki minimal ustama bilan boʻlib toʻlash imkoniyatini taklif qiladi.

Afzal jihatlar:

foiz yoki qoʻshimcha komissiyalar deyarli yoʻq;
hujjatlashtirish jarayoni sodda;
ipotekaga nisbatan kamroq xavf.

Bu usul, ayniqsa, barqaror oylik daromadga ega, lekin toʻliq summaga yetadigan jamgʻarma toʻplamagan fuqarolar uchun qulay.

Kamchiliklari

Boʻlib toʻlashning asosiy kamchiligi — oylik toʻlov miqdorining yuqoriligi.

Bundan tashqari:

daromad pasayishi holatida toʻlov qiyinlashadi;
shartnomada kechikish uchun jarimalar mavjud boʻlishi mumkin;
toʻlov muddati qisqa boʻlgani uchun moliyaviy intizom talab etiladi.

Mutaxassislar oylik toʻlovlar oila daromadining 40 foizidan oshmasligi kerakligini taʼkidlaydi.

Qaysi variant kim uchun maʼqul?

Iqtisodiy nuqtai nazardan toʻlov shakli xaridorning moliyaviy holatiga qarab tanlanishi lozim.

Katta jamgʻarmaga ega fuqarolar — toʻliq toʻlov
Barqaror ishi bor, lekin mablagʻi yetarli emaslar — qisqa muddatli boʻlib toʻlash
Moliyaviy zaxirasi kam boʻlganlar — toʻliq toʻlovdan saqlanishi lozim

Eng muhimi, xaridor har qanday holatda ham oʻzini eng yomon ssenariyga tayyorlab qoʻyishi kerak.

Amaliy maslahatlar

Shartnomani imzolashdan oldin barcha bandlarni oʻqib chiqing
Oylik toʻlovni daromadingizga nisbatan real baholang
Kamida 6 oylik zaxira mablagʻ qoldiring
Quruvchi vaʼdalariga emas, hujjatlarga ishoning

Toʻliq toʻlash ham, boʻlib toʻlash ham toʻgʻri qaror boʻlishi mumkin. Hammasi xaridorning moliyaviy imkoniyati, xavflarga tayyorligi va uzoq muddatli rejalariga bogʻliq.

Uy — bu faqat bugungi ehtiyoj emas, balki kelajak uchun qabul qilinayotgan strategik qaror. Shuning uchun har bir qadam bilim, hisob-kitob va sabr bilan tashlansagina oʻzini oqlaydi.

#uy uchun

Toʻliq toʻlash yoki boʻlib toʻlash: uy xaridida qaysi qaror toʻgʻri?