Siyosat

Yaqin Sharqda roʻy berayotgan murakkab vaziyat tufayli Oʻzbekiston Tashqi ishlar vazirligi (TIV) Eronda boʻlib turgan Oʻzbekiston fuqarolarini Turkmaniston orqali Vataniga qaytarish boʻyicha faol chora tadbirlarni amalga oshirmoqda. Bu haqda "Dunyo" axborot agentligi xabar berdi.

Qozogʻistonda "Markaziy Osiyo - Xitoy" ikkinchi sammiti boʻlib oʻtdi. Unda prezident Shavkat Mirziyoyev ham ishtirok etdi. Sammitda nimalar gaplashildi? Mirziyoyev oʻz nutqida nimalarni tilga oldi? Xitoy nega mintaqa mamlakatlariga begʻaraz 207 million AQSh dollari miqdorida yordam koʻrsatmoqchi? 

Dunyodagi 20 ta musulmon mamlakat Isroilning Eronga tajovuzini qoralash toʻgʻrisida Arab va islom davlatlarining qoʻshma bayonoti qabul qilindi. Unda Isroilning Eronga qarshi harbiy harakatlarini toʻxtatish va muzokaralar yoʻliga qaytish zarurligi tasdiqlandi.

Oʻzbekistonning Isroildagi elchixonasi Isroil-Eron mojarosi tufayli Isroilni mustaqil tark etish istagida boʻlgan Oʻzbekiston fuqarolari uchun qanday yoʻl bilan chiqib ketishi mumkinligi haqida maʼlumot berdi.

Rossiya-Ukraina urushida jabr koʻrgan ukrainalik oilalarning 97 nafar bolasini Oʻzbekiston ikki haftalik sogʻlomlashtirish taʼtiliga qabul qildi va birinchi sinf oʻquvchilari uchun 2000 dona oʻquv qurollar toʻplami ukrainalik bolalarga sovgʻa qildi. Bu haqda Ukrainaning Oʻzbekistondagi elchixonasi matbuot xizmati xabar qildi.

Oʻzbekiston va Qirgʻiziston oʻrtasida ozodlikdan mahrum etilgan shaxslar jazoni oʻz yurtida davom ettirishlari mumkin boʻlgan bitim bitim ratifikatsiya qilindi.

Oʻzbekiston va Ozarbayjon oʻrtasidagi ikki tomonlama munosabatlar soʻnggi yillarda yangi bosqichga koʻtarilmoqda. Rasmiy manbalarga koʻra, tomonlar siyosiy, iqtisodiy, madaniy va gumanitar yoʻnalishlarda chuqur va keng qamrovli hamkorlikni yoʻlga qoʻygan. Oliy darajadagi muntazam uchrashuvlar, hamkorlik dasturlari va imzolangan hujjatlar ikki mamlakat oʻrtasidagi aloqalarning mustahkam asosga ega ekanini koʻrsatmoqda.

Afgʻonistonda yangi hukumat Tolibon kelgani soʻng NATO kuchlari va AQSh mamlakatni tark etgan edi. Shundan soʻng Afgʻonistonga chegaradosh boʻlgan Markaziy Osiyo mamlakatlari, Eron, Xitoy va Rossiya Afgʻoniston bilan yaqinlashishga harakat qila boshladi. Oʻzbekistonning AQShdagi sobiq elchisi, Toshkentdagi Markaziy Osiyo xalqaro tadqiqotlar institut rahbari Javlon Vahobov Oʻzbekistonning Afgʻonistonga yaqinlashishini "barqarorlik" deb atadi. "Oilprice.com"  bu borada tahliliy material eʼlon qildi.

9-10 iyun kunlari Amerika Qoʻshma Shtatlarining Janubiy va Markaziy Osiyo boʻyicha byuroning katta masʼul xodimi Erik Meyer Oʻzbekistonda boʻladi. Bu haqda AQShning Oʻzbekistondagi elchixonasi matbuot xizmati maʼlum qildi.

Rossiya–Ukraina urushi boshlanganidan soʻng, bir qator Yevropa Ittifoqi davlatlarining Markaziy Osiyoga, xususan Oʻzbekistonga boʻlgan qiziqishi sezilarli darajada ortdi. Bu holat mintaqadagi geosiyosiy muvozanat oʻzgarayotgani, shuningdek, Yevropa Ittifoqining yangi tashqi siyosiy strategiyasidan dalolat beradi.

2022 yilning aprel oyida Xitoy global muammolarni hal qilishda yangi yondashuvni taklif qiluvchi Global xavfsizlik tashabbusi (Global Security Initiative, GSI) loyihasini taqdim etdi. Bu gʻoya Xitoyning kelajakdagi dunyo tartiboti haqidagi qarashlarini aks ettirgani bilan eʼtiborga molik. Bu tashabbusga Gʻarb davlatlari shubha bilan qaraydi. Masalan, Yevropa Ittifoqi va AQSh buni Osiyo va Afrika mamlakatlarini oʻziga jalb etish uchun "xitoycha piar" deb atashadi.

Joriy yilning may oyi oʻrtalarida AQSh prezidenti Donald Tramp ikkinchi muddati davomida Saudiya Arabistoniga birinchi tashrifi doirasida Koʻrfaz-AQSh sammitiga mezbonlik qiladi. Mana shu sammitda Tramp AQSh hukumati Falastin davlatini tan olganini eʼlon qilishi mumkin.