Кескинлашган Исроил-Туркия муносабатлари ёхуд "янги усмонийлик" сиёсати

2024 йил сўнггида Сурияда Башар Асад режими қулагач вазият кескин ўзгарди. Туркия Сурияда Эроннинг ўрнини эгаллашга ва мамлакатда ҳарбий базасини жойлаштиришга ҳаракат қилмоқда. Сурия билан қўшма мудофаа шартномасига кўра Палмира, Ҳама ва Т 4 авиабазаси Туркияга берилиши кўзда тутилган эди. Шунингдек, сўнгги ҳафталар давомида туркиялик мутахассислар томонидан ушбу ҳарбий базалар кўздан кечирилган эди.
 

Turkish and Israel

Туркиянинг бу ҳаракатлари эса Исроилнинг жиддий қаршилигига дуч келмоқда. Исроил армияси Сурияга, айниқса, унинг жанубий вилоятларига ҳаво ҳужумларини давом эттирмоқда. Жумладан, Туркия кўздан кечирган иккита базага ҳужум қилди. Бу турклар учун жиддий сигнал бўлди.

 

Бу икки йирик минтақавий куч марказларининг бевосита чегарага эга бўлиши минтақада вазиятни кескинлаштиради. Исроил Туркиянинг Сурияга жойлашувини ўз хавфсизлигига таҳдид ҳисобламоқда.

 

"Янги усмонийлик"—2000 йилларда Туркияда кучая бошлаган ҳаракат бўлиб, собиқ Усмоний империясининг ҳудудларида ўз таъсирини кучайтиришга қаратилган тенденция саналади. Бу тенденция, айниқса, Ражаб Тоййиб Эрдўған даврида кучая бошлади.

 

Афтидан, Эрдўған Сурияда базаларни жойлаштириш орқали ўз позициясини кучайтиришни мақсад қилган. Бироқ, бу амбициялар Исроилнинг фаол қаршилигига дуч келмоқда.

 

Туркиянинг минтақавий амбициялари ва Исроилнинг хавфсизлик сиёсати минтақада янги қарама-қаршиликни вужудга келтирмоқда. Сурия ва Ливан келажакда вужудга келиши мумкин бўлган можаро учун плацдарм вазифасини ўташи мумкин.

Азизбек Олимов

мавзуга оид янгиликлар

Нетаняху Озарбайжонга ташриф буюради. Алиев уни ҳибсга оладими?

Нетаняху Озарбайжонга ташриф буюради. Алиев уни ҳибсга оладими?

Исроил Бош вазири Бинямин Нетаняху 2025 йил май ойининг бошида расмий ташриф билан Озарбайжонга боради. Боку шаҳрида у Озарбайжон Президенти Илҳом Алиев билан учрашиб, икки давлат ўртасидаги ҳамкорликни кенгайтириш ва минтақавий хавфсизлик масалаларини муҳокама қилади. Бу ташриф АҚШ ва Эрон ўртасидаги ядровий музокаралар қайта тикланган, Туркиянинг Суриядаги ҳарбий иштироки бўйича баҳслар давом этаётган бир пайтда амалга ошмоқда. Бу ҳақда "Ynet" хабар қилди.

Сиёсат

24.04.2025, 23:54

Foto: Anadolu

Йўлак урушлари ёхуд Асаддан кейинги даврда Суриядаги Туркиянинг энергия лойиҳалари

Асад режимининг қулаши ортидан воқеалар ривожининг сабабларини тушунтирадиган ҳар хил "назариялар" пайдо бўлди. Версиялардан бири бунинг ортида бутунлай Туркия тургани, бу эса Сурия ва ўз ҳудуди орқали Қатардан Европага газ қувурини қуриш лойиҳасини жонлантираётгани ҳақидаги тахминдир. Шунга кўра, Анқара Россия, Каспий денгизи ҳавзаси, Шарқий Ўртаер денгизи, Форс кўрфазидан газ оқимини тўхтатиб, континентал газ маркази сифатидаги стратегик мақомини янада мустаҳкамламоқчи. Бу ҳақиқатми ёки йўқ? Аниқлик киритиш зарур.

Жаҳон

07.04.2025, 19:26

Pegasus, Isroil

Ҳукумат хакерлар орқали фаолларни кузатаётгани айтилмоқда

Ўзбекистон мухолифат, журналист ва инсон ҳуқуқлари фаолларининг шахсий мулоқотларини кузатишда "Pegasus"  жосуслик дастурида фойдаланаётганлиги айтилмоқда.

Жаҳон

19.04.2025, 16:46

https://president.uz/oz/lists/view/7381

“Турк бирлик”да дарз: Шимолий Кипр Туркияга Ўзбекистон ва Қозоғистонга нисбатан чора кўришга чақирди

Жорий йилнинг 3-4 апрель кунлари Самарқандда ўтказилган Марказий Осиё – Европа Иттифоқи саммитида давлат раҳбарлари ва Европа Иттифоқи ташкилоти раҳбарлари ўртасида БМТ Хавфсизлик Кенгашининг қарорларига содиқлигини билдирувчи қарорни имзолаган.  Шундан сўнг фақатгина Туркия томонидан тан олинган Шимолий Кипр Турк  Республикаси (ТРСК)Транспорт вазири Ўзбекистон, Қозоғистон ва Туркманистонга Туркияни чора кўришга чақирди. Чунки БМТ доирасида ТРСК мустақил давлат сифатида тан олинмаган. Бу ҳақда Озарбайжоннинг “Haqqin.az” нашри таҳлилий материал эълон қилди.

Сиёсат

16.04.2025, 17:24

Turkiya, Yevropa kengashi Kongressi

Европа Кенгаши Туркияга маълумотларни ўрганиш учун гуруҳ юборади

Эрдоған ўзининг асосий мухолифат етакчиси Акром Имомўғлининг ҳибсга олинганидан кейин Европа Кенгаши Конгрессида шошилинч йиғилиш бўлиб ўтди. Бу ҳақда “Euronews” хабар қилди.

Сиёсат

02.04.2025, 16:44

#Uzbekistan, #reyting,

Дунёга янги адолатли тизим керак

Туркиянинг Ўзбекистондаги фавқулодда ва мухтор элчиси Уфук Улуташ адолат ва тинчлик ўрнатиш мақсадида тузилган халқаро тизим Бирлашган Миллатлар Ташкилоти  эскираётганини ҳамда БМТда ўрнатилган қоидалар иккиюзламачилик асосида қўлланилаётганини айтди. Бу ҳақда PARADIGMA.UZ мухбири хабар қилди.

Жаҳон

01.04.2025, 17:45

сўнгги янгиликлар

Фото: THE WASHINGTON POST

Вашингтонда Оқ уй яқинида отишма содир бўлди, ҳужумчи қўлга олинди

Вашингтонда 26 ноябр куни Оқ уй яқинида эркак Миллий гвардия хизматчиларига ўқ узди. Ҳодиса натижасида икки ҳарбий оғир жароҳат олди. Ҳужумчи воқеа жойида қўлга олинган. Президент 2021 йилда мамлакатга кирган барча афғон фуқароларини қайта текширишни ва АҚШга фойдаси йўқ деб топилганларни депортация қилишни талаб қилди.

Жаҳон

27.11.2025, 12:19

Тошкент ИЭС бўйича видео ҳақиқатга тўғри келмайди — Энергетика вазирлиги

Ижтимоий тармоқларда “Мана нега ҳаво заҳарланди” сарлавҳаси билан тарқалган видео ҳақиқий вазиятни акс эттирмайди. Энергетика вазирлигининг маълум қилишича, мазкур видео қарийб 2 йил аввал — 2024 йил феврал ойида олинган бўлиб, бугунги кун билан ҳеч қандай боғлиқлиги йўқ.

Ўзбекистон

27.11.2025, 11:41

Алимент тўловчилар чет давлатга чиқиши мумкин бўлади

Янги қўшимчаларга кўра, алимент тўлаш мажбурияти юклатилган шахслар чет давлатга чиқиш учун вақтинчалик чекловни бекор қилиш мақсадида суғурта полисини илова қилган ҳолда давлат ижрочисига илтимоснома билан мурожаат қилиши мумкин. Илтимоснома кўриб чиқилганидан сўнг, давлат ижрочиси четга чиқиш бўйича чекловни маълум муддатга тўхтатиб туради.

Ўзбекистон

27.11.2025, 09:55

Ўзбек—француз университети ташкил этилади

Ўзбекистон Президентининг 26 ноябрдаги қарорига мувофиқ, мамлакатда Ўзбек—француз университети ташкил этилади. Дастлабки босқичда таълим магистратура йўналишида йўлга қўйилади, кейинчалик эса босқичма-босқич бакалавриат ва докторантура таълим дастурлари очилади. Шунингдек, университетга кириш учун тайёрлов курси ҳам жорий этилади.

Ўзбекистон

27.11.2025, 09:38

Gateway черкови асосчиси 12 ёшли қизга нисбатан жинсий зўравонлик қилганини тан олди

Техас штатидаги Gateway йирик черковининг асосчиси ва собиқ бош пастори Роберт Моррис 12 ёшли қизга нисбатан жинсий зўравонлик қилганини судда тан олди. Роберт Моррисга Осейдж округи прокуратураси томонидан болага нисбатан беш эпизод бўйича ахлоққа зид ҳаракатлар содир этганлик айблови қўйилди. Терговга кўра, зўравонлик 1982 йил декабрида бошланган — ўшанда жабрланувчи 12 ёшда, Моррис эса тахминан 21 ёшда бўлган.

Жаҳон

26.11.2025, 12:22

Қаддофийнинг йўқолган бойликлари қаерда? 14 йиллик қидирув ва ҳануз очилмаган сирлар

2011 йил октябрида Ливия раҳбари Муаммар Қаддофийнинг ўлдирилиши билан сиёсий давр якунланди, аммо унинг дунё бўйлаб тарқатилган мол-мулки масаласи ҳануз сирлигича қолмоқда. 40 йиллик ҳукмронлик даврида тўпланган маблағлар, олтин, санъат асарлари ва кўчмас мулклар ўрни аниқланмагани сабабли, халқаро марказлар ва махсус хизматларнинг эътибори шу масалага қаратилган.

Жаҳон

26.11.2025, 10:42

Эрон–Туркия Жанубий Йўлаги Марказий Осиё учун нега муҳим?

Ўтган ҳафта Истанбулда Эрон, Хитой, Қозоғистон, Ўзбекистон, Туркманистон ва Туркия Евроосиё коридорининг жанубий йўналиши бўйича юк ташишни кучайтиришга қаратилган янги темирйўл-транзит битимини имзолади.

Иқтисодиёт

26.11.2025, 09:23

Саудия Арабистони иккита янги алкогол дўконини очади — Reuters

Дўконлардан бири Даҳрон шаҳридаги Saudi Aramco ҳимояланган мажмуасида жойлашади ва фақат мусулмон бўлмаган хорижий ходимларга хизмат кўрсатади. Иккинчиси эса Жидда шаҳрида аккредитациядан ўтган дипломатлар учун очилади. Эслатиб ўтамиз, Саудияда мусулмонларга алкогол сотиш, сақлаш ва истеъмол қилиш 1952 йилдаги оммавий можародан сўнг тўлиқ тақиқланган.

Жаҳон

26.11.2025, 08:26

Автомобиллар учун тоқ ва жуфт саналарда ҳаракатланишни чеклаш амалиёти жорий этилади

Президент фармонига мувофиқ, зарур ҳолларда автотранспорт воситалари ҳаракатини чеклаш бўйича махсус комиссия тузилди.

Ўзбекистон

25.11.2025, 17:11

Барча масжидларда ёмғир сўраб намоз ўқилади

Куз фасли деярли ёмғирсиз ўтаётгани ва яқин кунларда ҳам ёғингарчилик кутилмаётгани сабабли, Ўзбекистондаги барча масжидларда 28 ноябрь куни жума намозидан сўнг истисқо намози ўқилади. Умра зиёратида бўлиб турган элликбошиларга ўз жамоалари билан истисқо намозини ўқиш тавсия этилди.

Ўзбекистон

25.11.2025, 14:21

Тошкентда ҳаво ифлосланиши: масъулият кимда ва халқаро ҳуқуқ нима дейди?

“Миллий тикланиш” демократик партияси раиси Алишер Қодиров бу борадаги муҳокамаларга муносабат билдириб, айрим «эксперт»лар танқидини асоссиз деб атади. У табиат жараёнларини ҳеч бир давлат тўлиқ назорат қила олмайди, деган фикр билдирган ва ҳаво ифлосланиши муаммоларини соф табиий жараён сифатида кўрсатишга уринган. Бироқ халқаро ҳуқуқ нуқтаи назаридан фуқароларнинг соғлом ва хавфсиз атроф-муҳитда яшаши давлат зиммасидаги аниқ ва ҳуқуқий жиҳатдан белгиланган мажбуриятдир. Табиий жараёнларни баҳона қилиш давлатни масъулиятдан халос этмайди.

Ўзбекистон

25.11.2025, 10:40

Комил Алламжонов Президент администрациясининг АҚШдаги вакили этиб тайинланди

Ўзбекистон Республикаси Президенти администрацияси раҳбарининг фармойишига мувофиқ, Комил Исмоилович Алламжонов маслаҳатчи-вакил — Президент администрациясининг АҚШдаги вакили лавозимига тайинланди.

Сиёсат

25.11.2025, 10:19