Keskinlashgan Isroil-Turkiya munosabatlari yoxud "yangi usmoniylik" siyosati

2024-yil soʻnggida Suriyada Bashar Asad rejimi qulagach vaziyat keskin oʻzgardi. Turkiya Suriyada Eronning oʻrnini egallashga va mamlakatda harbiy bazasini joylashtirishga harakat qilmoqda. Suriya bilan qoʻshma mudofaa shartnomasiga koʻra Palmira, Hama va T 4 aviabazasi Turkiyaga berilishi koʻzda tutilgan edi. Shuningdek, soʻnggi haftalar davomida turkiyalik mutaxassislar tomonidan ushbu harbiy bazalar koʻzdan kechirilgan edi.

Turkish and Israel

Turkiyaning bu harakatlari esa Isroilning jiddiy qarshiligiga duch kelmoqda. Isroil armiyasi Suriyaga, ayniqsa, uning janubiy viloyatlariga havo hujumlarini davom ettirmoqda. Jumladan, Turkiya koʻzdan kechirgan ikkita bazaga hujum qildi. Bu turklar uchun jiddiy signal boʻldi.

 

Bu ikki yirik mintaqaviy kuch markazlarining bevosita chegaraga ega boʻlishi mintaqada vaziyatni keskinlashtiradi. Isroil Turkiyaning Suriyaga joylashuvini oʻz xavfsizligiga tahdid hisoblamoqda. 

 

"Yangi usmoniylik"—2000-yillarda Turkiyada kuchaya boshlagan harakat boʻlib, sobiq Usmoniy imperiyasining hududlarida oʻz ta'sirini kuchaytirishga qaratilgan tendensiya sanaladi. Bu tendensiya, ayniqsa, Rajab Toyip Erdoʻgʻan davrida kuchaya boshladi.

 

Aftidan, Erdoʻgʻan Suriyada bazalarni joylashtirish orqali oʻz pozitsiyasini kuchaytirishni maqsad qilgan. Biroq, bu ambitsiyalar Isroilning faol qarshiligiga duch kelmoqda.

 

Turkiyaning mintaqaviy ambitsiyalari va Isroilning xavfsizlik siyosati mintaqada yangi qarama-qarshilikni vujudga keltirmoqda. Suriya va Livan kelajakda vujudga kelishi mumkin boʻlgan mojaro uchun platsdarm vazifasini oʻtashi mumkin.

Azizbek Olimov

Mavzuga oid yangiliklar

Нетаняху Озарбайжонга ташриф буюради. Алиев уни ҳибсга оладими?

Netanʼyaxu Ozarbayjonga tashrif buyuradi. Aliyev uni hibsga oladimi?

Isroil Bosh vaziri Binyamin Netanʼyaxu 2025 yil may oyining boshida rasmiy tashrif bilan Ozarbayjonga boradi. Boku shahrida u Ozarbayjon Prezidenti Ilhom Aliyev bilan uchrashib, ikki davlat oʻrtasidagi hamkorlikni kengaytirish va mintaqaviy xavfsizlik masalalarini muhokama qiladi. Bu tashrif AQSh va Eron oʻrtasidagi yadroviy muzokaralar qayta tiklangan, Turkiyaning Suriyadagi harbiy ishtiroki boʻyicha bahslar davom etayotgan bir paytda amalga oshmoqda. Bu haqda "Ynet" xabar qildi.

Siyosat

24.04.2025, 23:54

Foto: Anadolu

Yoʻlak urushlari yoxud Asaddan keyingi davrda Suriyadagi Turkiyaning energiya loyihalari

Asad rejimining qulashi ortidan voqealar rivojining sabablarini tushuntiradigan har xil "nazariyalar" paydo boʻldi. Versiyalardan biri buning ortida butunlay Turkiya turgani, bu esa Suriya va oʻz hududi orqali Qatardan Yevropaga gaz quvurini qurish loyihasini jonlantirayotgani haqidagi taxmindir. Shunga koʻra, Anqara Rossiya, Kaspiy dengizi havzasi, Sharqiy Oʻrtayer dengizi, Fors koʻrfazidan gaz oqimini toʻxtatib, kontinental gaz markazi sifatidagi strategik maqomini yanada mustahkamlamoqchi. Bu haqiqatmi yoki yoʻq? Aniqlik kiritish zarur.

Jahon

07.04.2025, 19:26

Pegasus, Isroil

Hukumat xakerlar orqali faollarni kuzatayotgani aytilmoqda

Oʻzbekiston muxolifat, jurnalist va inson huquqlari faollarining shaxsiy muloqotlarini kuzatishda "Pegasus"  josuslik dasturida foydalanayotganligi aytilmoqda.

Jahon

19.04.2025, 16:46

https://president.uz/oz/lists/view/7381

“Turk birlik”da darz: Shimoliy Kipr Turkiyaga Oʻzbekiston va Qozogʻistonga nisbatan chora koʻrishga chaqirdi

Joriy yilning 3-4 aprel kunlari Samarqandda oʻtkazilgan Markaziy Osiyo – Yevropa Ittifoqi sammitida davlat rahbarlari va Yevropa Ittifoqi tashkiloti rahbarlari oʻrtasida BMT Xavfsizlik Kengashining qarorlariga sodiqligini bildiruvchi qarorni imzolagan.  Shundan soʻng faqatgina Turkiya tomonidan tan olingan Shimoliy Kipr Turk  Respublikasi (TRSK)Transport vaziri Oʻzbekiston, Qozogʻiston va Turkmanistonga Turkiyani chora koʻrishga chaqirdi. Chunki BMT doirasida TRSK mustaqil davlat sifatida tan olinmagan. Bu haqda Ozarbayjonning “Haqqin.az” nashri tahliliy material eʼlon qildi.

Siyosat

16.04.2025, 17:24

Turkiya, Yevropa kengashi Kongressi

Yevropa Kengashi Turkiyaga maʼlumotlarni oʻrganish uchun guruh yuboradi

Erdogʻan oʻzining asosiy muxolifat yetakchisi Akrom Imomoʻgʻlining hibsga olinganidan keyin Yevropa Kengashi Kongressida shoshilinch yigʻilish boʻlib oʻtdi. Bu haqda “Euronews” xabar qildi.

Siyosat

02.04.2025, 16:44

#Uzbekistan, #reyting,

Dunyoga yangi adolatli tizim kerak

Turkiyaning Oʻzbekistondagi favqulodda va muxtor elchisi Ufuk Ulutash Birlashgan Millatlar Tashkiloti adolat va tinchlik oʻrnatish maqsadida tuzilgan xalqaro tizim eskirayotganini hamda BMTda oʻrnatilgan qoidalar ikkiyuzlamachilik asosida qoʻllanilayotganini aytdi. Bu haqda PARADIGMA.UZ muxbiri xabar qildi.

Jahon

01.04.2025, 17:45

So‘nggi yangiliklar

Toshkent viloyatida 250 mingga yaqin isteʼmolchidan chiqindi uchun 8,8 mlrd soʻm asossiz undirilgan

Aniqlangan holatlar yuzasidan hududiy boshqarmaning Maxsus komissiyasi tomonidan “RAHNAMO SERVIS”, “ZERO-WASTE”, “ZANGIOTA OBODON”, “ANGREN BUNYOD FAYZ” va “OHANGARON SANITARIYA TOZALASH” MChJlariga nisbatan «Isteʼmolchilar huquqlarini himoya qilish toʻgʻrisida»gi Qonun talablari buzilgani uchun ish qoʻzgʻatildi.

Oʻzbekiston

02.12.2025, 11:42

Jahon iqlim indeksӣ: Oʻzbekiston 53-oʻrinda

Reyting toʻrt asosiy yoʻnalishdan iborat: issiqxona gazlari emissiyasi, qayta tiklanuvchi energiya ulushi, energiya samaradorligi va iqlim siyosati. Reytingda 1–3-oʻrinlar talablar toʻliq bajarilmagani sababli boʻsh qoldirilgan. 4-oʻrinni Daniya, 5-oʻrinni Buyuk Britaniya egallagan. Keyingilari orasida Marokash, Chili, Lyuksemburg, Litva va 10-oʻrinda Niderlandiya qayd etilgan.

Oʻzbekiston

02.12.2025, 10:10

Temur Kapadze “Navbahor” bosh murabbiyi etib tayinlandi

“Navbahor” klubi rasman Temur Kapadzeni bosh murabbiy sifatida eʼlon qildi. Klub xabariga koʻra, Kapadze rahbariyat bilan barcha masalalarni muhokama qilib, kelgusi rejalar boʻyicha toʻliq kelishuvga erishgan va shartnoma imzolangan. Shu kunlarda Temur Kapadze Malayziya terma jamoasiga bosh murabbiy boʻladi degan mish-mishlar ham tarqalgandi. Biroq u “Navbahor” bilan kelishuvga erishib, Namangan klubida ish boshladi.

Sport

01.12.2025, 16:20

577 million aliment undirildi - Ombudsman

Oʻzbekiston Ombudsmani 2025 yilning 9 oyida fuqarolar foydasiga 9,3 mlrd soʻmdan ortiq mablagʻ undirilganini maʼlum qildi. Shundan 2,16 mlrd soʻm mehnat munosabatlari va ish haqi boʻyicha toʻlandi. Shuningdek, 25 nafar fuqaroni ishga tiklash va ishga joylashtirish boʻyicha murojaatlar ijobiy hal etildi.

Oʻzbekiston

01.12.2025, 15:06

Toshkent havosini tozalash: ekologiya idorasi qanday choralar koʻrdi?

Poytaxtda atmosfera havosini ifloslantiruvchi obʼektlar faoliyatini cheklash boʻyicha Maxsus komissiya tomonidan tashkil etilgan ishchi guruhlar rejali reydlarini davom ettirmoqda. Maʼlumotga koʻra, 24 noyabr soat 18:00 da Toshkent havosidagi PM2.5 zarrachalarining oʻrtacha sutkalik miqdori 171 mkg/m³ boʻlgan boʻlsa, 28 noyabrga kelib bu koʻrsatkich 97 mkg/m³ gacha pasaygan

Oʻzbekiston

01.12.2025, 12:09

“Byurokratiyani bartaraf etish – 2030” dasturi: qanday oʻzgarishlar boʻladi?

2026 yil 1 yanvardan boshlab davlat boshqaruvini raqamli transformatsiya qilish va samaradorligini oshirishga qaratilgan “Byurokratiyani bartaraf etish – 2030” dasturi ishga tushiriladi. Uning asosiy vazifalaridan biridavlat xizmatlaridan tez va qulay foydalanish orqali fuqarolarning hayot sifatini yaxshilashdir. 

Oʻzbekiston

01.12.2025, 11:33

Oʻzbekistonda yuzni aniqlash tizimiga ega kameralar oʻrnatiladi

2026 yil 1 yanvardan boshlab mamlakat boʻylab yuzni aniqlash funksiyasiga ega videokameralarni oʻrnatish boʻyicha keng koʻlamli dastur amalga oshiriladi. Endi koʻplab obʼektlarda turli nazorat postlari oʻrniga tashrif buyuruvchilarni avtomatik identifikatsiya qiladigan kamera tizimlari ishlaydi va bu nazorat darajasining oshishiga xizmat qiladi.

Oʻzbekiston

01.12.2025, 09:54

Noyabr oyida Paradigma sayti va YouTube sahifasida eʼlon qilingan maqola va koʻrsatuvlar

Paradigma tahririyati siz azizlar uchun qiziqarli va foydali maʼlumotlarni tayyorlashda davom etmoqda. Oʻtgan noyabr oyi faolitimizda sermazmunligi bilan ajralib turdi. Oy oxirida dolzarbligini yoʻqotmagan eng qiziq va muhim koʻrsatuv, maqola va xabarlarimizni yana bir bor eʼtiboringizga havola etishga qaror qildik. Ehtimol, ishu tashvishlar bilan boʻlib oʻtkazib yuborgandirsiz.

Fan-texnologiya

29.11.2025, 12:28

Burundi elchisi Oʻzbekistonda ish boshladi

Burundining Oʻzbekistondagi elchisi Jozef Nkurunzizu tashqi ishlar vaziri Baxtiyor Saidovga ishonch yorliqlarini topshirdi.

Siyosat

29.11.2025, 10:15

Toshkent havosining ifloslanishiga qarshi kurashishning endi iloji yoʻqmi?

Toshkent — koʻp yillar davomida yigʻilib kelgan, davolanmagan, surunkali kasalliklarga chalingan “bemor”. Oʻnlab  yillar davomida hech kim tomonidan parvarishlanmagan bir bechora. Daraxtlarni sugʻorish yoki havoga suv purkash — illyuziya yaratishdan boshqasiga yaramaydi. Yagona oqilona taklif — ariqlar tarmogʻini qaytarish “bemor”ni sogʻaytirish uchun tashlangan samarali qadam. Biroq u ham kamlik qiladi. «Toshkent irrigatsiya va qishloq xoʻjaligini mexanizatsiyalash muhandislari instituti» Milliy tadqiqot universiteti sobiq dotsenti Xurshida Yakubova Toshkent havosining oʻta ifloslanishiga qarshi koʻrilayotgan choralar nima uchun samara bermasligini hamda aslida nima qilish kerakligini bayon etadi.

Oʻzbekiston

28.11.2025, 16:27

AQSh 19 davlat fuqarolariga berilgan grin-kartalarni qayta tekshiradi

Tramp maʼmuriyati AQShga 19 davlatdan koʻchib kelgan fuqarolarga berilgan grin-kartalarni toʻliq qayta koʻrib chiqishini maʼlum qildi. Bu qaror Oq uy yaqinida Milliy gvardiya harbiylariga qilingan qurolli hujumdan keyin qabul qilindi. Afgʻoniston fuqarosi hujumni sodir etganlikda gumonlanmoqda.

Jahon

28.11.2025, 11:20

Elektron sigaretalarni oʻtkazganlik uchun javobgarlik belgilandi

Oʻzbekistonda elektron sigaretlarni  tayyorlash, saqlash, tashish, oʻtkazish, mamlakatga olib kirish yoki olib chiqish uchun javobgarlik kuchaytirilmoqda.

Oʻzbekiston

28.11.2025, 10:01