Keskinlashgan Isroil-Turkiya munosabatlari yoxud "yangi usmoniylik" siyosati

2024-yil soʻnggida Suriyada Bashar Asad rejimi qulagach vaziyat keskin oʻzgardi. Turkiya Suriyada Eronning oʻrnini egallashga va mamlakatda harbiy bazasini joylashtirishga harakat qilmoqda. Suriya bilan qoʻshma mudofaa shartnomasiga koʻra Palmira, Hama va T 4 aviabazasi Turkiyaga berilishi koʻzda tutilgan edi. Shuningdek, soʻnggi haftalar davomida turkiyalik mutaxassislar tomonidan ushbu harbiy bazalar koʻzdan kechirilgan edi.

Turkish and Israel

Turkiyaning bu harakatlari esa Isroilning jiddiy qarshiligiga duch kelmoqda. Isroil armiyasi Suriyaga, ayniqsa, uning janubiy viloyatlariga havo hujumlarini davom ettirmoqda. Jumladan, Turkiya koʻzdan kechirgan ikkita bazaga hujum qildi. Bu turklar uchun jiddiy signal boʻldi.

 

Bu ikki yirik mintaqaviy kuch markazlarining bevosita chegaraga ega boʻlishi mintaqada vaziyatni keskinlashtiradi. Isroil Turkiyaning Suriyaga joylashuvini oʻz xavfsizligiga tahdid hisoblamoqda. 

 

"Yangi usmoniylik"—2000-yillarda Turkiyada kuchaya boshlagan harakat boʻlib, sobiq Usmoniy imperiyasining hududlarida oʻz ta'sirini kuchaytirishga qaratilgan tendensiya sanaladi. Bu tendensiya, ayniqsa, Rajab Toyip Erdoʻgʻan davrida kuchaya boshladi.

 

Aftidan, Erdoʻgʻan Suriyada bazalarni joylashtirish orqali oʻz pozitsiyasini kuchaytirishni maqsad qilgan. Biroq, bu ambitsiyalar Isroilning faol qarshiligiga duch kelmoqda.

 

Turkiyaning mintaqaviy ambitsiyalari va Isroilning xavfsizlik siyosati mintaqada yangi qarama-qarshilikni vujudga keltirmoqda. Suriya va Livan kelajakda vujudga kelishi mumkin boʻlgan mojaro uchun platsdarm vazifasini oʻtashi mumkin.

Azizbek Olimov

Mavzuga oid yangiliklar

Нетаняху Озарбайжонга ташриф буюради. Алиев уни ҳибсга оладими?

Netanʼyaxu Ozarbayjonga tashrif buyuradi. Aliyev uni hibsga oladimi?

Isroil Bosh vaziri Binyamin Netanʼyaxu 2025 yil may oyining boshida rasmiy tashrif bilan Ozarbayjonga boradi. Boku shahrida u Ozarbayjon Prezidenti Ilhom Aliyev bilan uchrashib, ikki davlat oʻrtasidagi hamkorlikni kengaytirish va mintaqaviy xavfsizlik masalalarini muhokama qiladi. Bu tashrif AQSh va Eron oʻrtasidagi yadroviy muzokaralar qayta tiklangan, Turkiyaning Suriyadagi harbiy ishtiroki boʻyicha bahslar davom etayotgan bir paytda amalga oshmoqda. Bu haqda "Ynet" xabar qildi.

Siyosat

24.04.2025, 23:54

Foto: Anadolu

Yoʻlak urushlari yoxud Asaddan keyingi davrda Suriyadagi Turkiyaning energiya loyihalari

Asad rejimining qulashi ortidan voqealar rivojining sabablarini tushuntiradigan har xil "nazariyalar" paydo boʻldi. Versiyalardan biri buning ortida butunlay Turkiya turgani, bu esa Suriya va oʻz hududi orqali Qatardan Yevropaga gaz quvurini qurish loyihasini jonlantirayotgani haqidagi taxmindir. Shunga koʻra, Anqara Rossiya, Kaspiy dengizi havzasi, Sharqiy Oʻrtayer dengizi, Fors koʻrfazidan gaz oqimini toʻxtatib, kontinental gaz markazi sifatidagi strategik maqomini yanada mustahkamlamoqchi. Bu haqiqatmi yoki yoʻq? Aniqlik kiritish zarur.

Jahon

07.04.2025, 19:26

Pegasus, Isroil

Hukumat xakerlar orqali faollarni kuzatayotgani aytilmoqda

Oʻzbekiston muxolifat, jurnalist va inson huquqlari faollarining shaxsiy muloqotlarini kuzatishda "Pegasus"  josuslik dasturida foydalanayotganligi aytilmoqda.

Jahon

19.04.2025, 16:46

https://president.uz/oz/lists/view/7381

“Turk birlik”da darz: Shimoliy Kipr Turkiyaga Oʻzbekiston va Qozogʻistonga nisbatan chora koʻrishga chaqirdi

Joriy yilning 3-4 aprel kunlari Samarqandda oʻtkazilgan Markaziy Osiyo – Yevropa Ittifoqi sammitida davlat rahbarlari va Yevropa Ittifoqi tashkiloti rahbarlari oʻrtasida BMT Xavfsizlik Kengashining qarorlariga sodiqligini bildiruvchi qarorni imzolagan.  Shundan soʻng faqatgina Turkiya tomonidan tan olingan Shimoliy Kipr Turk  Respublikasi (TRSK)Transport vaziri Oʻzbekiston, Qozogʻiston va Turkmanistonga Turkiyani chora koʻrishga chaqirdi. Chunki BMT doirasida TRSK mustaqil davlat sifatida tan olinmagan. Bu haqda Ozarbayjonning “Haqqin.az” nashri tahliliy material eʼlon qildi.

Siyosat

16.04.2025, 17:24

Turkiya, Yevropa kengashi Kongressi

Yevropa Kengashi Turkiyaga maʼlumotlarni oʻrganish uchun guruh yuboradi

Erdogʻan oʻzining asosiy muxolifat yetakchisi Akrom Imomoʻgʻlining hibsga olinganidan keyin Yevropa Kengashi Kongressida shoshilinch yigʻilish boʻlib oʻtdi. Bu haqda “Euronews” xabar qildi.

Siyosat

02.04.2025, 16:44

#Uzbekistan, #reyting,

Dunyoga yangi adolatli tizim kerak

Turkiyaning Oʻzbekistondagi favqulodda va muxtor elchisi Ufuk Ulutash Birlashgan Millatlar Tashkiloti adolat va tinchlik oʻrnatish maqsadida tuzilgan xalqaro tizim eskirayotganini hamda BMTda oʻrnatilgan qoidalar ikkiyuzlamachilik asosida qoʻllanilayotganini aytdi. Bu haqda PARADIGMA.UZ muxbiri xabar qildi.

Jahon

01.04.2025, 17:45

So‘nggi yangiliklar

2025 yilning eng nufuzli ayollari kimlar? — Forbes

Forbes jurnali dunyoning 100 nafar eng qudratli ayollari reytingining anʼanaviy nashrini eʼlon qildi.

Jahon

18.12.2025, 16:34

Endi Yevropaga borish yanada osonlashadi

Oʻzbekiston fuqarolarining Yevropa Ittifoqiga ishlash, oʻqish, xalqaro yuk tashuvchi haydovchi sifatida borishi hamda turistik guruhlar uchun viza olish tartibini soddalashtirish masalalari koʻrib chiqilmoqda.

Oʻzbekiston

18.12.2025, 14:46

Prezident maktabga qor kechib borayotgan oʻquvchi bilan uchrashdi

Qirgʻiziston prezidenti Sadir Japarov maktabga qor kechib borayotgani aks etgan videosi ijtimoiy tarmoqlarda tarqalgan 4-sinf oʻquvchisini qabul qildi.

Jahon

18.12.2025, 13:14

Qurilish vaziri: 2018 yildan beri 38 ming xonalik koʻp qavatli uylar noqonuniy qurilgan

 Ayrim obʼektlar yer ajratish va hokim qaroriciz, boshqalari arxitektura-shaharsozlik kengashi yoki davlat ekspertizasidan oʻtkazilmasdan qurilgan. 

Oʻzbekiston

18.12.2025, 12:47

Oʻzbekistonda bir martalik plastik mahsulotlarga cheklov qoʻyiladi

 Plastik chiqindilarni kamaytirish uchun xalqaro amaliyotda qoʻllaniladigan mexanizmlarni joriy etish rejalashtirilgan.

Oʻzbekiston

18.12.2025, 10:53

Tojikiston TIV Rossiyada sodir etilgan fojia yuzasidan nota topshirdi

Moskva viloyatida 15 yoshli maktab oʻquvchisi 4-sinf, tojik millatiga mansub bolani pichoqlab oʻldirgani yuzasidan Tojikiston Respublikasi Tashqi ishlar vazirligi Rossiya Federatsiyasining Tojikistondagi elchisini chaqirtirdi.

Jahon

18.12.2025, 08:53

Qurilish inshootlari va uy egalarining huquqlari: muammolar, qonun va ijtimoiy taʼsir

Uy yoki yer uchastkasi olib qoʻyiladigan boʻlsa, qonunga muvofiq va adolatli kompensatsiya evaziga amalga oshiriladi. Biroq amaliyotda kompensatsiya bozor qiymatidan past belgilanishi, uy egasining roziligisiz buzilishi hamda hujjatlar toʻliq rasmiylashtirilmasligi holatlari uchramoqda.

Oʻzbekiston

18.12.2025, 08:09

Kechikkan adolat: 14 yoshli bolaning qatli

«Qatl qilinsin… Bu nima degani?»Bu savolni bergan paytda Jorj Stinni hali bor-yoʻgʻi oʻn toʻrt yoshda edi. U bu soʻzning maʼnosini anglab ulgurmasidan, AQShning Janubiy Karolina shtatida elektr stulida qatl etildi. Uning «aybi» — oʻzi qilmagan jinoyat uchun javob berish edi.

Jahon

17.12.2025, 13:41

Oʻzbekistonda saratonga chalinganlar soni ortib bormoqda

Oʻzbekistonda 100 mingga yaqin saraton bemori bor. 2022 yilda mamlakatda 35 900 ta yangi saraton holati aniqlangan boʻlib, ularning 55 foizi ayollar hissasiga toʻgʻri keladi. Eng koʻp uchraydigan turlar — koʻkrak va bachadon boʻyni saratoni.

Oʻzbekiston

17.12.2025, 13:30

Navoiyda 10 nafar ichki ishlar xodimi lavozimidan chetlatildi

2025 yilning 10 oyi mobaynida ichki ishlar organlari xodimlari tomonidan 93 ta turli salbiy holat aniqlangan. Mazkur holatlar natijasida 10 nafar xodim tizimdan chetlatilgan. Bunga xodimlarning nopokligi, bilimsizligi va fuqarolar bilan qoʻpol munosabatda boʻlgani sabab boʻlgan.

Oʻzbekiston

17.12.2025, 12:19

Avstraliya qahramoniga 2,3 mln dollar yordam yigʻildi

Sal avval aholi orasida yuz bergan otishma paytida jangarini qurolsizlantirgan Ahmad al Ahmad Avstraliyada qahramon sifatida eʼtirof etildi. Hozirda shifoxonada davolanayotgan fuqaroni qoʻllab-quvvatlash uchun jamoatchilik tomonidan 2,3 million AQSh dollaridan ortiq xayriya mablagʻi toʻplandi.

Jahon

17.12.2025, 10:34

Toshkent metrosida bir yoʻlovchi sabab vagondagi barcha yoʻlovchilar tushirildi

Bir yoʻlovchining qoidabuzar harakati oqibatida poyezd vagonlari eshiklari ishdan chiqqan.

Oʻzbekiston

17.12.2025, 09:27