Hukumat xakerlar orqali faollarni kuzatayotgani aytilmoqda

Oʻzbekiston muxolifat, jurnalist va inson huquqlari faollarining shaxsiy muloqotlarini kuzatishda "Pegasus"  josuslik dasturida foydalanayotganligi aytilmoqda.

Jahon

19.04.2025, 16:46

Ulashish:

Joriy yilning 10 aprel kuni WhatsApp va NSO Group oʻrtasida boʻlayotgan sud muhokamasida 2019 yilda WhatsAppʼga uyushtirilgan xakerlik hujumlarida mijozlar sifatida Meksika, Saudiya Arabiston va Oʻzbekiston davlatlaringning nomini tilga oldi. Bu haqda Isroilda joylashgan josuslik dasturlarni ishlab chiqaruvchi NSO Group kompaniyasi advokati Jo Akrotirinakis "TechCrunch" nashriga maʼlum qilgan.

 

Qayd etilishicha, mazkur davlat hukumatlari 2019 yildagi xakerlik kompaniyasi orqali NSO Groupʼning "Pegasus" josuslik dasturi bilan 1200 dan ortiq WhatsApp foydalanuvchilarning maʼlumotlarini noqonuniy kuzatgan.

 

NSO Group shu vaqtga qadar birinchi marotaba Pegasusdan foydalanayotgan davlatlarning nomini ochiqladi.

 

WhatApp daʼvosida yozishicha, ilova orqali 100 dan ortiq huquq faollari, jurnalistlar va fuqarolik jamiyati aʼzolariga xakerlik hujumlari uyushtirilgan.

 

Mazkur roʻyxatda Meksika va Oʻzbekistondan tashqari 51 ta davlat kiritilgan. Bahrayn, Hindiston, Marokash, Ispaniya, Buyuk Britaniya va AQSh davlatlari shu jumlasidandir. Ammo  NSO Group kompaniya huquqshunosi tilgan olgan uch davlatdan biri Saudiya Arabistoni mazkur roʻyxatda mavjud emas.

 

“Biz kelgusi sud jarayonini kutmoqdamiz, u yerda zararlarni aniqlash va NSOʻga nisbatan WhatsApp hamda odamlarning shaxsiy muloqotini himoya qilish boʻyicha sud qarori chiqarilishi kerak” degan WhatsApp vakili Zeyd Alsava TechCrunch'ga.

 

Seshanba kuni sudya sudga tayyorgarlik davrida NSO Group taqdim etgan hujjatlarda kamida toʻrtta davlat mijoz sifatida koʻrsatilgan, lekin kompaniya ularni ommaga rasman tasdiqlamaganni aytib bayonet bergan.

 

“Qaysi NSO mijozlari mazkur hujumlarda javobgar ekanini aniqlashga oid dalillar noaniq. Shu sababli, WhatsApp ushbu mijozlarga nisbatan qaysi tekshiruv tartiblari amalga oshirilganini aniqlash imkoniga ega boʻlmadi. Qolaversa, Pegasusʼdan notoʻgʻri foydalangan mijozlarga doir maʼlumotlar, asosan, OAVda chiqqan xabarlarga tayanadi”, degan sudya.

 

Koʻp yillar davomida "Citizen Lab" va "Amnesty International" kabi tashkilotlar "Pegasus" dasturi jurnalistlar, muxolifatchilar va inson huquqlari himoyachilarini kuzatish uchun ishlatilgani holatlarini hujjatlashtirib kelgan. Bunday hodisalar Meksika, Vengriya, Ispaniya va BAA kabi mamlakatlarda qayd etilgan.

 

 "TechCrunch" AQShdagi Meksika, Saudiya Arabistoni va Oʻzbekiston elchixonalariga ham izoh soʻrovi bilan murojaat qilgan.

Mavzuga oid yangiliklar

Нетаняху Озарбайжонга ташриф буюради. Алиев уни ҳибсга оладими?

Netanʼyaxu Ozarbayjonga tashrif buyuradi. Aliyev uni hibsga oladimi?

Isroil Bosh vaziri Binyamin Netanʼyaxu 2025 yil may oyining boshida rasmiy tashrif bilan Ozarbayjonga boradi. Boku shahrida u Ozarbayjon Prezidenti Ilhom Aliyev bilan uchrashib, ikki davlat oʻrtasidagi hamkorlikni kengaytirish va mintaqaviy xavfsizlik masalalarini muhokama qiladi. Bu tashrif AQSh va Eron oʻrtasidagi yadroviy muzokaralar qayta tiklangan, Turkiyaning Suriyadagi harbiy ishtiroki boʻyicha bahslar davom etayotgan bir paytda amalga oshmoqda. Bu haqda "Ynet" xabar qildi.

Siyosat

24.04.2025, 23:54

Dunyo siyosatiga qutblanishlarning taʼsiri

Xalqaro munosabatlar bugungi kunda bir nechta chuqur oʻzgarishlar taʼsirida shakllanmoqda - bu esa siyosatchilar uchun jarayonni anglash va zarur choralarni koʻrishda jiddiy sinov boʻlib qolmoqda. Jahon siyosati barqarorlik doirasidan chiqib, tobora koʻproq tartibsizlik sari harakatlanmoqda, xususan, Tramp maʼmuriyatining Oq Uyga qaytishi bilan bu yanada yaqqol koʻzga tashlanmoqda. Ayni oʻzgarishlardan biri - texnologik markazlarning anʼanaviy hududlardan chekkaroq, noanʼanaviy mintaqalarga siljishi boʻlib, bu global tenglik va kuch muvozanatini oʻzgartirib yubormoqda. Shu bilan birga, oʻta oʻng va oʻta chap siyosiy kuchlar oʻrtasidagi tafovut keskin ortib bormoqda - bu esa siyosiy tizimlarda radikallashuv xavfini kuchaytiradi.

Siyosat

24.04.2025, 15:36

Turkish and Israel

Keskinlashgan Isroil-Turkiya munosabatlari yoxud "yangi usmoniylik" siyosati

2024-yil soʻnggida Suriyada Bashar Asad rejimi qulagach vaziyat keskin oʻzgardi. Turkiya Suriyada Eronning oʻrnini egallashga va mamlakatda harbiy bazasini joylashtirishga harakat qilmoqda. Suriya bilan qoʻshma mudofaa shartnomasiga koʻra Palmira, Hama va T 4 aviabazasi Turkiyaga berilishi koʻzda tutilgan edi. Shuningdek, soʻnggi haftalar davomida turkiyalik mutaxassislar tomonidan ushbu harbiy bazalar koʻzdan kechirilgan edi.

Siyosat

12.04.2025, 13:43

Vashington va Qobul: munosabatlarda yangi bosqich boshlanmoqdami?

­­Amerikalik diplomatlarning yaqinda Kobulga qilgan tashrifi Qo‘shma Shtatlar va Tolibon harakati o‘rtasidagi munosabatlarni normallashtirish yo‘lidagi ilk ehtiyotkor qadamlar bo‘lishi mumkinligini anglatadi.

Siyosat

11.04.2025, 18:49

Foto: Anadolu

Yoʻlak urushlari yoxud Asaddan keyingi davrda Suriyadagi Turkiyaning energiya loyihalari

Asad rejimining qulashi ortidan voqealar rivojining sabablarini tushuntiradigan har xil "nazariyalar" paydo boʻldi. Versiyalardan biri buning ortida butunlay Turkiya turgani, bu esa Suriya va oʻz hududi orqali Qatardan Yevropaga gaz quvurini qurish loyihasini jonlantirayotgani haqidagi taxmindir. Shunga koʻra, Anqara Rossiya, Kaspiy dengizi havzasi, Sharqiy Oʻrtayer dengizi, Fors koʻrfazidan gaz oqimini toʻxtatib, kontinental gaz markazi sifatidagi strategik maqomini yanada mustahkamlamoqchi. Bu haqiqatmi yoki yoʻq? Aniqlik kiritish zarur.

Jahon

07.04.2025, 19:26

Xitoy Tayvanda harbiy mashg'ulotlarini boshladi

Xitoy Tayvan atrofida harbiy mashgʻulotlar boshladi

Bugun, 2 aprel kuni mintaqada keskinlik kuchayib borayotgan bir vaqtda Xitoy harbiylari Tayvan atrofida otishmalar va harbiy mashgʻulotlar boshladi. Bu haqda “Independet” nashri xabar qildi.

Siyosat

02.04.2025, 15:55

So‘nggi yangiliklar

174 oila koʻchada qoladimi?

Oilaviy yotoqxonada yashash — huquq yoʻq degani emas. Baʼzilar oilaviy yotoqxonada yashayotgan insonning qadri yoʻq, deb oʻylaydi.

Oʻzbekiston

28.12.2025, 20:24

AQShda Bayden davrida qabul qilingan oʻnlab qonunlar bekor qilindi

AQSh Kongressidagi respublikachilar 2025 yil davomida mamlakatning sobiq prezidenti — Jo Bayden maʼmuriyati davrida qabul qilingan rekord miqdordagi qonun va qarorlarni bekor qildi.

Jahon

28.12.2025, 10:23

Ukraina: Belarus Rossiya dronlariga havo hujumidan mudofaani chetlab oʻtishda yordam bermoqda

Ukraina prezidenti Volodimir Zelenskiy Belarus hududi orqali Rossiya dronlarining Ukraina havo hujumidan mudofaa tizimini chetlab oʻtishiga koʻmak berilayotganini maʼlum qildi.

Jahon

27.12.2025, 16:39

Yangi qurilishdan uy xarid qilish: toʻgʻri qaror qanday qabul qilinadi?

Amaliyot shuni koʻrsatmoqdaki, uy xarid qilish faqat kvadrat metr yoki narx tanlash bilan cheklanmaydi. Bu — moliyaviy, huquqiy va strategik jihatdan chuqur oʻylab qabul qilinishi kerak boʻlgan qaror.

Oʻzbekiston

27.12.2025, 11:45

Voyaga yetmagan qiz bilan turmush qurganlik uchun javobgarlik kuchaytiriladi

Xotin-qizlar va bolalarning huquq hamda erkinliklarini himoya qilishni yanada kuchaytirishga qaratilgan qonun loyihasi jamoatchilik muhokamasiga qoʻyildi.

Oʻzbekiston

27.12.2025, 08:35

Anora Sodiqovaga nisbatan haqorat ishi: bloger Mirsaid Haydarov 25 mln soʻm maʼnaviy zarar toʻladi

Jurnalist Anora Sodiqovani haqorat qilgan bloger Mirsaid Haydarov sud qaroriga muvofiq belgilangan maʼnaviy zarar va sud xarajatlarini toʻliq toʻladi.

Oʻzbekiston

26.12.2025, 19:28

Toshkentda tunda bepul parking joriy etiladi: kimlar foydalana oladi?

2026 yil 1 fevraldan boshlab Toshkent shahrida rezidentlar uchun yangi avtoturargoh (parkovka) tartibi kuchga kiradi.

Iqtisodiyot

26.12.2025, 14:38

«Ekostiker» tizimi: 2026 yildan jarimalar qoʻllanilmaydi

Soʻnggi kunlarda ijtimoiy tarmoqlar va ayrim OAVlarda 2026 yildan boshlab «ekologik hudud»ga kiruvchi qizil va sariq toifadagi avtomobillar jarimaga tortiladi, degan mazmundagi notoʻgʻri xabarlar tarqaldi.

Oʻzbekiston

26.12.2025, 10:13

Akmal Shukurov ishi: apellyatsiyada qaror chiqargan sudyalar lavozimidan chetlatildi

Akmal Shukurovni ozodlikka chiqarib yuborgan Toshkent shahar sudi jinoyat ishlari boʻyicha sudyalari hamda sud raisi oʻrinbosari lavozimidan ozod etildi.

Oʻzbekiston

26.12.2025, 09:31

Xodimlarga Yangi yil mukofoti berilishi shartmi?

 Ushbu masalaga Kambagʻallikni qisqartirish va bandlik vazirligi mamlakat qonunchiligiga tayanib izoh berdi.

Oʻzbekiston

25.12.2025, 13:57

Rossiyaning haftalik harbiy xarajatlari 62 ta hududning yillik byudjetidan oshdi

Rossiya hukumati Ukrainaga qarshi urush uchun har hafta mamlakat hududlarining aksariyati yil davomida sarflaydigan mablagʻdan koʻproq pul ajratmoqda.

Jahon

25.12.2025, 12:06

"Kelishuv buzildi". “Oʻtkan kunlar” tarjimoni nimadan norozi?

Amerikalik tarjimon Mark Ris (Mark Reese) Abdulla Qodiriyning "Oʻtkan kunlar" asari inglizcha tarjimasi atrofida kelib chiqqan bahslarga munosabat bildirdi. 

Madaniy

25.12.2025, 10:55