Hukumat xakerlar orqali faollarni kuzatayotgani aytilmoqda

Oʻzbekiston muxolifat, jurnalist va inson huquqlari faollarining shaxsiy muloqotlarini kuzatishda "Pegasus"  josuslik dasturida foydalanayotganligi aytilmoqda.

Jahon

19.04.2025, 16:46

Ulashish:

Joriy yilning 10 aprel kuni WhatsApp va NSO Group oʻrtasida boʻlayotgan sud muhokamasida 2019 yilda WhatsAppʼga uyushtirilgan xakerlik hujumlarida mijozlar sifatida Meksika, Saudiya Arabiston va Oʻzbekiston davlatlaringning nomini tilga oldi. Bu haqda Isroilda joylashgan josuslik dasturlarni ishlab chiqaruvchi NSO Group kompaniyasi advokati Jo Akrotirinakis "TechCrunch" nashriga maʼlum qilgan.

 

Qayd etilishicha, mazkur davlat hukumatlari 2019 yildagi xakerlik kompaniyasi orqali NSO Groupʼning "Pegasus" josuslik dasturi bilan 1200 dan ortiq WhatsApp foydalanuvchilarning maʼlumotlarini noqonuniy kuzatgan.

 

NSO Group shu vaqtga qadar birinchi marotaba Pegasusdan foydalanayotgan davlatlarning nomini ochiqladi.

 

WhatApp daʼvosida yozishicha, ilova orqali 100 dan ortiq huquq faollari, jurnalistlar va fuqarolik jamiyati aʼzolariga xakerlik hujumlari uyushtirilgan.

 

Mazkur roʻyxatda Meksika va Oʻzbekistondan tashqari 51 ta davlat kiritilgan. Bahrayn, Hindiston, Marokash, Ispaniya, Buyuk Britaniya va AQSh davlatlari shu jumlasidandir. Ammo  NSO Group kompaniya huquqshunosi tilgan olgan uch davlatdan biri Saudiya Arabistoni mazkur roʻyxatda mavjud emas.

 

“Biz kelgusi sud jarayonini kutmoqdamiz, u yerda zararlarni aniqlash va NSOʻga nisbatan WhatsApp hamda odamlarning shaxsiy muloqotini himoya qilish boʻyicha sud qarori chiqarilishi kerak” degan WhatsApp vakili Zeyd Alsava TechCrunch'ga.

 

Seshanba kuni sudya sudga tayyorgarlik davrida NSO Group taqdim etgan hujjatlarda kamida toʻrtta davlat mijoz sifatida koʻrsatilgan, lekin kompaniya ularni ommaga rasman tasdiqlamaganni aytib bayonet bergan.

 

“Qaysi NSO mijozlari mazkur hujumlarda javobgar ekanini aniqlashga oid dalillar noaniq. Shu sababli, WhatsApp ushbu mijozlarga nisbatan qaysi tekshiruv tartiblari amalga oshirilganini aniqlash imkoniga ega boʻlmadi. Qolaversa, Pegasusʼdan notoʻgʻri foydalangan mijozlarga doir maʼlumotlar, asosan, OAVda chiqqan xabarlarga tayanadi”, degan sudya.

 

Koʻp yillar davomida "Citizen Lab" va "Amnesty International" kabi tashkilotlar "Pegasus" dasturi jurnalistlar, muxolifatchilar va inson huquqlari himoyachilarini kuzatish uchun ishlatilgani holatlarini hujjatlashtirib kelgan. Bunday hodisalar Meksika, Vengriya, Ispaniya va BAA kabi mamlakatlarda qayd etilgan.

 

 "TechCrunch" AQShdagi Meksika, Saudiya Arabistoni va Oʻzbekiston elchixonalariga ham izoh soʻrovi bilan murojaat qilgan.

Mavzuga oid yangiliklar

Нетаняху Озарбайжонга ташриф буюради. Алиев уни ҳибсга оладими?

Netanʼyaxu Ozarbayjonga tashrif buyuradi. Aliyev uni hibsga oladimi?

Isroil Bosh vaziri Binyamin Netanʼyaxu 2025 yil may oyining boshida rasmiy tashrif bilan Ozarbayjonga boradi. Boku shahrida u Ozarbayjon Prezidenti Ilhom Aliyev bilan uchrashib, ikki davlat oʻrtasidagi hamkorlikni kengaytirish va mintaqaviy xavfsizlik masalalarini muhokama qiladi. Bu tashrif AQSh va Eron oʻrtasidagi yadroviy muzokaralar qayta tiklangan, Turkiyaning Suriyadagi harbiy ishtiroki boʻyicha bahslar davom etayotgan bir paytda amalga oshmoqda. Bu haqda "Ynet" xabar qildi.

Siyosat

24.04.2025, 23:54

Dunyo siyosatiga qutblanishlarning taʼsiri

Xalqaro munosabatlar bugungi kunda bir nechta chuqur oʻzgarishlar taʼsirida shakllanmoqda - bu esa siyosatchilar uchun jarayonni anglash va zarur choralarni koʻrishda jiddiy sinov boʻlib qolmoqda. Jahon siyosati barqarorlik doirasidan chiqib, tobora koʻproq tartibsizlik sari harakatlanmoqda, xususan, Tramp maʼmuriyatining Oq Uyga qaytishi bilan bu yanada yaqqol koʻzga tashlanmoqda. Ayni oʻzgarishlardan biri - texnologik markazlarning anʼanaviy hududlardan chekkaroq, noanʼanaviy mintaqalarga siljishi boʻlib, bu global tenglik va kuch muvozanatini oʻzgartirib yubormoqda. Shu bilan birga, oʻta oʻng va oʻta chap siyosiy kuchlar oʻrtasidagi tafovut keskin ortib bormoqda - bu esa siyosiy tizimlarda radikallashuv xavfini kuchaytiradi.

Siyosat

24.04.2025, 15:36

Turkish and Israel

Keskinlashgan Isroil-Turkiya munosabatlari yoxud "yangi usmoniylik" siyosati

2024-yil soʻnggida Suriyada Bashar Asad rejimi qulagach vaziyat keskin oʻzgardi. Turkiya Suriyada Eronning oʻrnini egallashga va mamlakatda harbiy bazasini joylashtirishga harakat qilmoqda. Suriya bilan qoʻshma mudofaa shartnomasiga koʻra Palmira, Hama va T 4 aviabazasi Turkiyaga berilishi koʻzda tutilgan edi. Shuningdek, soʻnggi haftalar davomida turkiyalik mutaxassislar tomonidan ushbu harbiy bazalar koʻzdan kechirilgan edi.

Siyosat

12.04.2025, 13:43

Vashington va Qobul: munosabatlarda yangi bosqich boshlanmoqdami?

­­Amerikalik diplomatlarning yaqinda Kobulga qilgan tashrifi Qo‘shma Shtatlar va Tolibon harakati o‘rtasidagi munosabatlarni normallashtirish yo‘lidagi ilk ehtiyotkor qadamlar bo‘lishi mumkinligini anglatadi.

Siyosat

11.04.2025, 18:49

Foto: Anadolu

Yoʻlak urushlari yoxud Asaddan keyingi davrda Suriyadagi Turkiyaning energiya loyihalari

Asad rejimining qulashi ortidan voqealar rivojining sabablarini tushuntiradigan har xil "nazariyalar" paydo boʻldi. Versiyalardan biri buning ortida butunlay Turkiya turgani, bu esa Suriya va oʻz hududi orqali Qatardan Yevropaga gaz quvurini qurish loyihasini jonlantirayotgani haqidagi taxmindir. Shunga koʻra, Anqara Rossiya, Kaspiy dengizi havzasi, Sharqiy Oʻrtayer dengizi, Fors koʻrfazidan gaz oqimini toʻxtatib, kontinental gaz markazi sifatidagi strategik maqomini yanada mustahkamlamoqchi. Bu haqiqatmi yoki yoʻq? Aniqlik kiritish zarur.

Jahon

07.04.2025, 19:26

Xitoy Tayvanda harbiy mashg'ulotlarini boshladi

Xitoy Tayvan atrofida harbiy mashgʻulotlar boshladi

Bugun, 2 aprel kuni mintaqada keskinlik kuchayib borayotgan bir vaqtda Xitoy harbiylari Tayvan atrofida otishmalar va harbiy mashgʻulotlar boshladi. Bu haqda “Independet” nashri xabar qildi.

Siyosat

02.04.2025, 15:55

So‘nggi yangiliklar

Qurilish vazirligi binosi 182,5 mlrd soʻmga sotildi

16 dekabrda Qurilish va uy-joy kommunal xoʻjaligi vazirligining Shayxontohur tumanidagi maʼmuriy binosi auksionda 182,5 mlrd soʻmga sotildi. 

Oʻzbekiston

16.12.2025, 19:12

Tojikiston Oʻzbekistondan elektr energiyasi import qilishni boshladi

Tojikiston Oʻzbekistondan sutkasiga 2 million kVt·soatgacha elektr energiyasi import qilmoqda. Mamlakat 2026 yilning birinchi choragida Markaziy Osiyo yagona energetika tizimiga toʻliq qoʻshilishi kutilmoqda.

Iqtisodiyot

16.12.2025, 16:48

Qoraqalpogʻistonda uch kishi is gazidan halok boʻldi

Uyni isitish uchun qoʻlbola isitish pechi oʻrnatilib, uning moʻrisi kesib tashlangan va pech moʻrisiz holda gaz tarmogʻiga ulangan. Oqibatda gaz yonishidan hosil boʻlgan is gazi uy ichiga toʻplangan. 

Oʻzbekiston

16.12.2025, 16:04

Ai-80 benzinidan voz kechildi. Ai-92 yoqilgʻisini yetkazib berolamizmi?

 Ai-80 markali benzin ishlab chiqarish 2024 yil 1 sentabrdan toʻxtatilgan, 1 dekabrdan esa sotuvdan chiqarilgan. Ushbu markaning oʻrnini qoplash uchun yuqori oktanli benzin ishlab chiqarish koʻpaytirilgan.

Iqtisodiyot

16.12.2025, 15:43

Qoʻqonlik «tabib» yana sudga tortildi

Qoʻqon shahrida yashovchi Iqbol Soliyev xalq orasida «tabib» sifatida tanilgan va oʻzini «bionur» sohibi deb atab kelgan shaxs sifatida yana javobgarlikka tortildi.

Oʻzbekiston

16.12.2025, 14:27

Qashshoqlikdan moda imperiyasigacha: ZARA asoschisi Amansio Orteganing hayot yoʻli

Onasi qarzga non ololmay yigʻlagan paytda u bor-yoʻgʻi oʻn ikki yoshda edi. Oʻsha kun kichik Amansio Orteganing butun hayotini oʻzgartirdi. Onasining doʻkondan koʻz yoshlari bilan chiqqan manzarasi yosh Amansioning xotirasida umrbod qoldi. Shu kuni u oʻziga qatʼiy qaror qildi: «Bundan keyin aslo qashshoq boʻlmayman».

Madaniy

16.12.2025, 10:58

YuNISEF: bolalarning ijtimoiy tarmoqlardagi xavfsizligi uchun yosh cheklovlari yetarli emas

Tashkilotga koʻra, qatʼiy yosh cheklovlari joriy etilgan taqdirda ham bolalar VPN yoki kamroq tartibga solinadigan platformalar orqali ijtimoiy tarmoqlardan foydalanishda davom etishi mumkin. Bu esa ularni himoya qilishni yanada qiyinlashtiradi.

Jahon

16.12.2025, 08:01

Kambagʻal oilalarga oziq-ovqat va kiyim-kechak uchun vaucherlar ajratiladi

Mazkur yordam kambagʻal oilalarga oziq-ovqat, kiyim-kechak va boshqa eng zarur tovarlarni xarid qilish uchun ajratiladi. Oziq-ovqat mahsulotlari uchun har chorakda bir marta BHMning 1 baravari, kiyim-kechak va boshqa zarur tovarlar uchun esa yilda ikki marta BHMning 5 baravari miqdorida moddiy yordam koʻrsatiladi.

Oʻzbekiston

15.12.2025, 16:11

«Turan» umumiy valyutasi yaratilishi mumkin

Turkiy davlatlar tashkilotiga aʼzo mamlakatlar oʻrtasida umumiy valyuta yaratish masalasi muhokama qilinmoqda. Asosiy masala esa uning qanchalik samarali boʻlishi va u turkiy davlatlarga qanday iqtisodiy foyda keltirishida.

Iqtisodiyot

15.12.2025, 14:00

Oʻzbekistonliklar oʻqish uchun qaysi mamlakatlarni koʻproq tanlamoqda?

2025 yilning yanvar–oktabr oylarida 26,4 ming nafar oʻzbekistonlik oʻqish maqsadida xorijga chiqqan. Bu oʻtgan yilning shu davriga nisbatan 6,1 ming nafarga yoki 18,9 foizga kam. Bu pasayish taʼlim xarajatlari oshib borishi, vizaviy talablar murakkablashishi va mamlakat ichida xalqaro taʼlim dasturlari koʻpayishi bilan bogʻliq.

Ta'lim

15.12.2025, 12:10

Tayland va Kambodja oʻrtasidagi urush: Janubi-Sharqiy Osiyo yangi inqiroz ostonasida

2025 yil oxiriga kelib dunyo yana bir achchiq haqiqatga guvoh boʻldi: tarixiy bahslar diplomatiya doirasidan chiqib ketsa, ular osonlikcha qurolli toʻqnashuvga aylanishi mumkin. Buni Tayland va Kambodja oʻrtasidagi navbatdagi nizo yaqqol namoyon etdi. 7 dekabr kuni yana avj olgan otishmalar Janubi-Sharqiy Osiyoni xavfli inqiroz yoqasiga olib keldi.

Jahon

15.12.2025, 11:07

Sidney shahrida plyajda otishma sodir etildi

Avstraliyaning Sidney shahrida joylashgan plyajlardan birida otishma sodir etilgani haqida xabar berildi. Dastlabki maʼlumotlarga koʻra, hodisa oqibatida 9 nafar kishi halok boʻlgan, oʻndan ortiq fuqaro turli darajada jarohat olgan.

Jahon

15.12.2025, 10:19