Пекин ҳавоси қандай тозаланди?

Пекин 2013–2020 йилларда дунёда ҳавоси энг ифлос шаҳарлардан бири эди. Бироқ 7–8 йил ичида ҳаво сифати сезиларли даражада яхшиланди. Бу – жуда катта, режали ва қаттиқ давлат сиёсати натижаси. 

Жаҳон

24.11.2025, 14:33

Улашиш:

Асосий омиллар қуйида:

1. Кучли давлат стратегияси ва “Ҳаво ифлосланишига қарши уруш”

2013 йилда Хитой ҳукумати расман ҳаво ифлосланишига қарши миллий кампания бошлади.
Бу кампанияда қатъий мажбурий қонунлар, режалар ва жазо чоралари бўлган.

2. Кўмирга боғлиқликни кескин камайтириш

Пекин ифлосланишининг асосий манбаи – кўмир ёқилган завод ва иситиш тизимлари эди.

Шунинг учун:

шаҳардаги кўмир станциялари ёпилди ёки газга ўтказилди

900 мингтадан ортиқ хонадон ва бино кўмирдан табиий газга ўтказилди

Пекин атрофидаги саноат минтақаларида кўмир ҳажми катта даражада қисқартирилди

Бу PM2.5 даражасини пасайтиришда энг катта рол ўйнади.

3. Заводларни шаҳар ташқарига кўчириш

Пекиндаги йирик металлургия, цемент ва кокс заводлари:

ёпилди

ёки 200–300 км узоқликдаги минтақаларга кўчирилди

Шаҳар ичида оғир саноат деярли қолмади.

4. Автомобил чиқиндиларига чекловлар

Пекин 20 миллиондан ортиқ аҳолига эга. Йиллар давомида автомобиллар ифлосланишнинг катта қисми эди.

Шунинг учун:

Бензин ва дизель стандартлари Европа стандартларига тенглаштирилди

Эски автомобиллар йиғиб олинди

Номер олишга квота қўйилди (“лотерея” орқали)

Электромобилларга субсидия ва имтиёзлар берилди

Автомобил ҳаракатига кунлик навбат тизими жорий қилинди (масалан, жума — жуфт номер, шанба — тоқ номер ва ҳ.к.)

5. Шаҳар қурилишида яшил сиёсат

Минглаб гектар ўрмон ва яшил массивлар яратилди

Шаҳардаги бош йўллар атрофига дарахтлик ҳимоя зоналари қўшилди

Қурувчилар учун ҳаво ифлослантирувчи материаллар чекланди

6. Жамоат транспортини ривожлантириш

Электр автобуслар

Метро тармоқларининг катта кенгайиши

Велосипед йўлаклари

Аҳолининг шахсий автомобилга эҳтиёжи қисқарди.

7. Қаттиқ жазо ва кузатув механизми

Атроф-муҳит қонунларини бузган корхоналар учун:

катта жарималар

фаолиятни тўхтатиш

раҳбарларга жиноий жавобгарлик

Бу тизим ҳақиқий таъсир кўрсатди.

Натижа: Пекин қандай ўзгарди?

2013–2020 йиллар оралиғида:

PM2.5 даражаси 40–50% га пасайди

Пекин “энг ифлос 20та шаҳар” рўйхатидан чиқди

Халқаро мониторинглар Пекинни “ифлос шаҳардан назорат қилинадиган, тоза ҳавога эга мегаполис” деб баҳолай бошлади

сўнгги янгиликлар

Ходимларга Янги йил мукофоти берилиши шартми?

 Ушбу масалага Камбағалликни қисқартириш ва бандлик вазирлиги мамлакат қонунчилигига таяниб изоҳ берди.

Ўзбекистон

25.12.2025, 13:57

Россиянинг ҳафталик ҳарбий харажатлари 62 та ҳудуднинг йиллик бюджетидан ошди

Россия ҳукумати Украинага қарши уруш учун ҳар ҳафта мамлакат ҳудудларининг аксарияти йил давомида сарфлайдиган маблағдан кўпроқ пул ажратмоқда.

Жаҳон

25.12.2025, 12:06

"Келишув бузилди". “Ўткан кунлар” таржимони нимадан норози?

Америкалик таржимон Марк Рис (Mark Reese) Абдулла Қодирийнинг "Ўткан кунлар" асари инглизча таржимаси атрофида келиб чиққан баҳсларга муносабат билдирди. 

Маданий

25.12.2025, 10:55

Италия Apple’га 98,6 миллион евро жарима солди

Италиянинг рақобатни ҳимоя қилиш органи — Antitrust-AGCM АҚШнинг Apple компаниясига мобил иловалар бозорида устун мавқеини суиистеъмол қилгани учун 98,6 миллион евро миқдорида жарима солди.

Жаҳон

25.12.2025, 08:01

Дунёда энг арзон бензин қаерда?

Эронда AI-92 бензинининг нархи бир литр учун тахминан 0,03 АҚШ долларини, яъни 350–400 сўмни ташкил этади. Бу дунёдаги энг арзон ёқилғи нархларидан бири ҳисобланади.

Жаҳон

24.12.2025, 17:37

Йиртқичлар асрида кучли бўлишимиз керак - Макрон

Франция президенти Эммануэль Макрон мамлакатнинг асосий ҳарбий-денгиз флагмани — «Шарль де Голль» авианосеци ўрнига янги авлод атом авианосеци қурилишини расман тасдиқлади.

Жаҳон

24.12.2025, 14:40

Антикоррупция агентлиги 2025 йилда олинган совғалар рўйхатини ошкор қилмади

Низомга кўра, агар давлат органи ходимига берилган совға қиймати базавий ҳисоблаш миқдорининг тўрт бараваридан (1,6 миллион сўм) кам бўлса, у ходим ихтиёрида қолади. Агар ушбу меъёрдан ошса, совға давлат органи балансига ўтказилиб, идора эҳтиёжлари учун фойдаланилиши мумкин.

Ўзбекистон

24.12.2025, 12:05

Янги йил муносабати билан кетма-кет 5 кун дам олиш мумкин бўлади

Ўзбекистонда Янги йил муносабати билан кетма-кет 5 кун дам олиш куни бўлиши маълум қилинди.

Ўзбекистон

24.12.2025, 09:34

Янги уй-жой харид қилган харидорга кэшбек берилади

Ўзбекистонда янги уй-жой харид қилаётган фуқароларга ўзлари тўлаган маблағнинг бир қисмини кэшбек тариқасида қайтариш амалиёти жорий этилиши кутилмоқда.

Иқтисодиёт

23.12.2025, 18:07

Россияда ўлдирилган Қобилжоннинг онасига уй берилди

Россиянинг Москва вилоятидаги мактабда пичоқлаб ўлдирилган 10 ёшли тожикистонлик бола — Қобилжон Алиевнинг онасига Тожикистон ҳукумати томонидан уй берилди.

Жаҳон

23.12.2025, 16:00

Экостикер талабини бузган ҳайдовчилар қачон жаримага тортилади?

Экостикер рангига мос келмайдиган ҳудудларга кирган транспорт воситалари учун жарималар 2028 йилдан бошлаб қўлланилади.

Ўзбекистон

23.12.2025, 15:40

Россия эшиклари биз учун ёпилса, нима бўлади?

Кўплаб иқтидорли ёшлар келажакка ишончсизлик сабаб таълим ва ривожланиш ўрнига мактаб йилларини бекор ўтказди. “Эртага нима қиламан?” деган саволга эса узоқ вақт давомида ягона жавоб сифатида “Россияга кетаман” деган фикр шаклланди.

Ўзбекистон

23.12.2025, 12:10