Самарқанд тарихий меросига зиёратгоҳ маркази қурилиши таҳдид солмоқда

Халқ депутатлари вилоят Кенгашининг тўққизинчи сессиясида Чокардиза қабристонида жойлашган Имом Матуридий мажмуасини реконструкция қилиш, ободонлаштириш ва инфратузилмани ободонлаштириш орқали йирик зиёратгоҳ қуриш учун 220 та турар-жой ва нотурар жой объектларининг жамоат еҳтиёжлари учун ер участкаларини олиб қўйиш бўйича тақдимот маъқулланди. Самарқанд, Оқдарё тумани Даҳбед қишлоғидаги Махдуми Аъзам мажмуасидаги бешта турар-жой ва нотурар жой.

Фото: Википедия

Юрист Диера Рафиева бир нечта асосий жиҳатларни таъкидлаб, ташаббуслар ҳақида ташвиш билдирди. Facebookдаги постида у буни таъкидлади:

Маданий мерос тўғрисидаги миллий қонунчиликка эътибор берилмаяпти: тақдимотда маданий обидалар, жумладан, қадимий қабристон, шунингдек, Бухорий, Ғидувоний, Вобкент, Дари Занжир, Рометон, Муллокандова, Хўжум каби кўчаларда жойлашган тарихий гузарлар уйларини муҳофаза қилувчи Қонунчилик нормалари ҳисобга олинмаган. Сиёб каналининг ландшафтлари ҳам таъсир қилади, бу эса муҳим маданий мерос объектларининг йўқ қилинишига олиб келиши мумкин.

"Бизнинг ҳунармандларимиз қадимий қабристонга тегмоқчи, тарихий гузарларнинг уйларини ҳайдаб чиқармоқчи ва бузмоқчи", - деб ёзади Диера.

Абу Мансур Мотуридий мақбараси (ўзб. Мотуридий ёдгорлик мажмуи / Мотуридий ёдгорлик мажмуи) - Самарқанддаги мақбара бўлиб, Регистон майдони ва ансамблидан бир километр жануби-Шарқда жойлашган. Мақбара машҳур Ислом илоҳиётчиси, фиқҳ (мусулмон ҳуқуқшунослиги) олими ва Қуръон таржимони (Муфассир), Матуридизм асосчиси Абу Мансур Muhammad ибн Muhammad Ал-Матуридий (870-944) қабри устига ўрнатилган. Мусулмон дунёсининг машҳур ва буюк олимлари IX-асрда пайдо бўлган Чокардиза қабристонига дафн этилган. Бу ерда бир вақтлар ҳарбий қалъа бор эди. "Чокар" - "қўшин" ва "диса" "қалъа" деган маънони англатади.

Халқаро мажбуриятлар бузилмоқда: Рафиеванинг сўзларига кўра, тарихий обидаларни йўқ қилишга қаратилган ҳаракатлар Ўзбекистон Республикасининг халқаро шартномалар, хусусан, Жаҳон маданий ва табиий меросини муҳофаза қилиш тўғрисидаги Конвенция бўйича мажбуриятларини бузмоқда. Лойиҳа Юнесконинг Бутунжаҳон мероси маркази билан мувофиқлаштирилганми деган савол очиқ қолмоқда.

"Жамоат эҳтиёжлари" тушунчасининг ноаниқлиги: ер сотиб олиш режалаштирилган "жамоат эҳтиёжлари" атамаси кенг ва ноаниқ талқин қилинади. Адвокатнинг сўзларига кўра, зиёратгоҳнинг ташкил этилиши ва иншоотларни реконструкция қилиш тарихий биноларнинг вайрон бўлиши ва одамларнинг кўчирилишини оқламайди, айниқса маҳаллий ҳокимият аҳолиси учун аниқ кафолатлар бермаганлиги сабабли.

Ўзбекистон

01.04.2025, 11:14

Улашиш:

мавзуга оид янгиликлар

Samarqandda 16 yoshli qiz burun operatsiyasidan keyin vafot etdi

Самарқандда 16 ёшли қиз бурун операциясидан кейин вафот этди

Самарқанд вилоятида бурун операциясидан сўнг 16 ёшли қиз вафот этди. Марҳуманинг яқинлари бу ишда шифокорларни айбламоқда. Ҳолат юзасидан прокуратура томонидан суриштирув ишлари бошланди.

Ўзбекистон

11.07.2025, 12:36

Самарқанд ва Тошкент вилоятларида яроқсиз бензин сотаётганлар ушланди

Самарқанд ва Тошкент вилоятларида яроқсиз бензин сотаётганлар ушланди

Тошкент ҳамда Самарқанд вилоятидаги автомобилларга ёнилғи қуйиш шохобчаларида (АЁҚШ) яроқсиз автобензин сотилаётгани аниқланди. Бу ҳақда Рақобат қўмитаси ахборот хизмати хабар берди.

Ўзбекистон

27.03.2025, 11:35

Samarqandda kutubxona yonib ketdi

Самарқандда кутубхона ёниб кетди

Кеча, 14 март куни Самарқанд вилоятидаги кутубхоналардан бирида ёнғин юзага келди. Бу ҳақда вилоят Фавқулодда вазиятлар бошқармаси ахборот хизмати хабар берди.

Ўзбекистон

15.03.2025, 11:53

Самарқандда аёл фарзандини ҳожатхонада дунёга келтирди

Самарқандда аёл фарзандини ҳожатхонада дунёга келтирди

Жорий йилнинг 1 март куни Самарқанд вилояти Нуробод туманидаги тиббий тез ёрдам ҳожатхонасида туғилиб, унинг чуқурига тушиб кетган чақалоқ ички ишлар ходимлари томонидан қутқариб олинди. Бу ҳақда MY5 телеканаллигинг "Hudud" информацион дастурида маълум қилинди.

Ўзбекистон

03.03.2025, 10:33

Samarqandda yigʻilish davomida 7 kishi qamoqqa olindi

Самарқандда йиғилиш давомида 7 киши қамоққа олинди

Самарқандда энергетика соҳасида коррупцияга қарши кураш бўйича йиғилишда 7 нафар соҳа ходими қамоққа олинди. Бу ҳақда Энергетика вазирлиги матбуот хизмати хабар берди.

Ўзбекистон

17.02.2025, 11:33

Samarqandda oltin qazib olmoqchi boʻlgan ikki fuqaro halok boʻldi

Самарқандда олтин қазиб олмоқчи бўлган икки фуқаро ҳалок бўлди

Самарқанд вилояти Пахтачи туманида кондан ноқонуний равишда олтин қазиб олмоқчи бўлган беш нафар фуқародан икки нафари ҳалок бўлди. Бу ҳақда PARADIGMA.UZ'га Бош прокуратура матбуот котиби Ҳаёт Шамсутдинов маълум қилди.

Ўзбекистон

13.01.2025, 11:34

сўнгги янгиликлар

25 сотих ерни 29 минг АҚШ долларига сотмоқчи бўлган мансабдор ушланди

Когон туманининг «Сиёзпоён» маҳалласида жойлашган 49 йиллик ижара шартномаси асосида боғдорчилик фаолияти билан шуғулланишга мўлжалланган 25 сотих ер майдонини сотишга уринган шахс қўлга олинди.

Ўзбекистон

21.07.2025, 20:17

Mirabror Usmonov nomidagi xotira turniri ertadan start oladi

Мираброр Усмонов номидаги хотира турнири эртадан старт олади

Эртага "Мираброр Усмонов кубоги–2025" мусобақасининг илк учрашувидан ўрин олган Ўзбекистон – Саудия Арабистони баҳси бўлиб ўтади.

Спорт

21.07.2025, 19:43

Чилонзор туманида жойлашган кўчада энди фақат бир томонлама ҳаракатланиш мумкин

Бу ўзгаришлар олдиндан огоҳлантирилмасдан амалга оширилгани аҳоли ва ҳайдовчилар ўртасида норозиликка сабаб бўлмоқда.

Ўзбекистон

21.07.2025, 19:23

Ўзбекистон очиқ маълумотлар бўйича Марказий Осиёда биринчи ўринда

Ўтган давр мобайнида вазирлик ва идоралар томонидан тақдим этиладиган расмий ҳисоботлар 110 тадан 64 тага туширилди, статистик маълумотлар рақамлаштирилди. 

Ўзбекистон

21.07.2025, 18:22

Навоийда ҳаво ифлосланиши билан боғлиқ ҳолат ўрганилди

“Навоийазот” АЖ ва БХО атрофидан таҳлил ишлари олиб борилганда атмосфера таркибида аммиак 1,4 баробар ҳамда водород сульфиди 16,8 баробар меъёрдан юқорилиги аниқланди.

Ўзбекистон

21.07.2025, 17:21

Ҳасанбой Дўсматов профессионал боксда навбатдаги жангини ўтказди

8 раундлик беллашув тўлиқ давом этди. Якунда барча ҳакамлар бир овоздан Дўсматовнинг ғалабасини эълон қилди.

Спорт

21.07.2025, 16:20

Koreyadagi yomgʻir oqibatida 17 kishi halok boʻldi

Кореядаги ёмғир оқибатида 17 киши ҳалок бўлди

Жанубий Кореяда кучли ёмғир туфайли камида 17 киши ҳалок бўлди, яна 11 киши шиддатли ёғингарчилик оқибатида бедарак йўқолди. Бу ҳақда "Тhе Guardin" нашри хабар қилди.

Жаҳон

21.07.2025, 15:07

Аббосбек Файзуллаев Туркия клубига ўтди

Маълумотларга кўра, турк клуби Файзуллаев учун ЦСКАга 7,5 миллион евро таклиф қилган, бонуслар билан бу сумма 10 миллион долларга етиши мумкин.

Спорт

21.07.2025, 15:06

Тошкент темирйўл вокзалига автомобилда кириб-чиқиш шароити яратилди

Йўлакнинг кириш ва чиқиш қисмларида назорат шлагбаумлари ва видео кузатув камералари ҳамда йўл белгилари ўрнатилиб, йўловчиларнинг кириб-чиқиш хавфсизлиги тўлиқ таъминланди.

Ўзбекистон

21.07.2025, 14:15

"Mufassa" Sodiqovaga 25 million soʻm toʻlaydigan boʻldi

"Муфаса" Содиқовага 25 миллион сўм тўлайдиган бўлди

Блогер Муфаса журналист Анора Содиқовадан узр сўраб, 25 миллион сўм маънавий зарар ва бошқа харажатлар учун яна 5 миллион сўм тўлайдиган бўлди.

Ўзбекистон

21.07.2025, 11:41

Isroil harbiylar ovqat izlayotgan falastinliklarni oʻqqa tutdi

Исроил ҳарбийлар овқат излаётган фаластинликларни ўққа тутди

Исроил ҳарбийлари Ғазо шимолида БМТ ёрдами учун юк машиналарини кутаётган оч фаластинликларни ўққа тутган. Ҳужум оқибатида камида 67 киши ҳалок бўлди, дея хабар беради Ҳудуднинг ХАМАС бошқараётган соғлиқни сақлаш вазирлиги.

Жаҳон

21.07.2025, 11:11

Toliblar rossiyalik etnografni hibsga oldi

Толиблар россиялик этнографни ҳибсга олди

Россия Фанлар академиясининг Шарқшунослик институти ходими этнограф Святослав Каверин Афғонистонга қилган сафар чоғида Қундуз шаҳрида толиблар томонидан қўлга олинди.

Жаҳон

21.07.2025, 10:10