Самарқанд тарихий меросига зиёратгоҳ маркази қурилиши таҳдид солмоқда

Халқ депутатлари вилоят Кенгашининг тўққизинчи сессиясида Чокардиза қабристонида жойлашган Имом Матуридий мажмуасини реконструкция қилиш, ободонлаштириш ва инфратузилмани ободонлаштириш орқали йирик зиёратгоҳ қуриш учун 220 та турар-жой ва нотурар жой объектларининг жамоат еҳтиёжлари учун ер участкаларини олиб қўйиш бўйича тақдимот маъқулланди. Самарқанд, Оқдарё тумани Даҳбед қишлоғидаги Махдуми Аъзам мажмуасидаги бешта турар-жой ва нотурар жой.

Фото: Википедия

Юрист Диера Рафиева бир нечта асосий жиҳатларни таъкидлаб, ташаббуслар ҳақида ташвиш билдирди. Facebookдаги постида у буни таъкидлади:

Маданий мерос тўғрисидаги миллий қонунчиликка эътибор берилмаяпти: тақдимотда маданий обидалар, жумладан, қадимий қабристон, шунингдек, Бухорий, Ғидувоний, Вобкент, Дари Занжир, Рометон, Муллокандова, Хўжум каби кўчаларда жойлашган тарихий гузарлар уйларини муҳофаза қилувчи Қонунчилик нормалари ҳисобга олинмаган. Сиёб каналининг ландшафтлари ҳам таъсир қилади, бу эса муҳим маданий мерос объектларининг йўқ қилинишига олиб келиши мумкин.

"Бизнинг ҳунармандларимиз қадимий қабристонга тегмоқчи, тарихий гузарларнинг уйларини ҳайдаб чиқармоқчи ва бузмоқчи", - деб ёзади Диера.

Абу Мансур Мотуридий мақбараси (ўзб. Мотуридий ёдгорлик мажмуи / Мотуридий ёдгорлик мажмуи) - Самарқанддаги мақбара бўлиб, Регистон майдони ва ансамблидан бир километр жануби-Шарқда жойлашган. Мақбара машҳур Ислом илоҳиётчиси, фиқҳ (мусулмон ҳуқуқшунослиги) олими ва Қуръон таржимони (Муфассир), Матуридизм асосчиси Абу Мансур Muhammad ибн Muhammad Ал-Матуридий (870-944) қабри устига ўрнатилган. Мусулмон дунёсининг машҳур ва буюк олимлари IX-асрда пайдо бўлган Чокардиза қабристонига дафн этилган. Бу ерда бир вақтлар ҳарбий қалъа бор эди. "Чокар" - "қўшин" ва "диса" "қалъа" деган маънони англатади.

Халқаро мажбуриятлар бузилмоқда: Рафиеванинг сўзларига кўра, тарихий обидаларни йўқ қилишга қаратилган ҳаракатлар Ўзбекистон Республикасининг халқаро шартномалар, хусусан, Жаҳон маданий ва табиий меросини муҳофаза қилиш тўғрисидаги Конвенция бўйича мажбуриятларини бузмоқда. Лойиҳа Юнесконинг Бутунжаҳон мероси маркази билан мувофиқлаштирилганми деган савол очиқ қолмоқда.

"Жамоат эҳтиёжлари" тушунчасининг ноаниқлиги: ер сотиб олиш режалаштирилган "жамоат эҳтиёжлари" атамаси кенг ва ноаниқ талқин қилинади. Адвокатнинг сўзларига кўра, зиёратгоҳнинг ташкил этилиши ва иншоотларни реконструкция қилиш тарихий биноларнинг вайрон бўлиши ва одамларнинг кўчирилишини оқламайди, айниқса маҳаллий ҳокимият аҳолиси учун аниқ кафолатлар бермаганлиги сабабли.

Ўзбекистон

01.04.2025, 11:14

Улашиш:

мавзуга оид янгиликлар

“Grand Swiss-2025”: Самарқандда 855 минг долларлик шахмат турнири якунланди

Самарқандда қизғин курашлар остида ўтган “Grand Swiss-2025” турнирининг ғолиб ва совриндорлари, 2026 йилги жаҳон чемпионати номзодлар мусобақасида иштирок этиш ҳуқуқига эга чиққан шахматчилар номи аниқланди.

Спорт

17.09.2025, 18:29

Самарқандда мукофот жамғармаси 855 минг АҚШ доллари бўлган шахмат турнири бошланди

3-15 сентябрь кунлари Самарқандда “Grand Swiss 2025” халқаро шахмат турнири бўлиб ўтади. Мазкур нуфузли мусобақа швейцарча тизимда 11 тур давомида ўтказилади.

Спорт

04.09.2025, 17:28

Самарқандлик 26 нафар ўқитувчига 165 миллион сўм компенсация тўланди

26 та мактабда фаолият юритган ЧҚБТ фани ўқитувчилари ишдан бўшатилгандан сўнг компенсация пулларининг берилмагани юзасидан оммавий мурожаат билан чиқишди.

Ўзбекистон

03.09.2025, 09:01

Yaponiya tashqi ishlar vaziri Samarqandga keldi

Япония ташқи ишлар вазири Самарқандга келди

Бугун, 26-август куни Япония ташқи ишлар вазири Такеши Ивая бошчилигидаги делегатсия расмий ташриф билан Самарқандга келди. Вазирни Ўзбекистон ташқи ишлар вазири ўринбосари Б.Усмонов ва Самарқанд вилояти ҳокимлик вакиллари кутиб олди. Бу ҳақда UzA хабар қилди.

Сиёсат

26.08.2025, 21:32

Самарқандда 1 миллиард 200 миллион долларлик 14 та янги лойиҳа шакллантирилган

Самарқанд вилоятида ҳам “Ислоҳотлар штаби” тузилди.

Ўзбекистон

31.07.2025, 15:34

Самарқанддаги халқаро фестивалда 7 тонна палов пиширилади

Тайёрланган палов Меҳрибонлик уйлари, мактаб-интернатлар ва қариялар уйларига топширилади.

Ўзбекистон

29.07.2025, 16:02

сўнгги янгиликлар

Бауман номидаги Москва давлат техника университети филиали ташкил этилади

“Тошкент шаҳрида Н.Э. Бауман номидаги Москва давлат техника университети филиалини ташкил этиш тўғрисида”ги президент қарори қабул қилинди.

Таълим

18.09.2025, 19:27

ФИФА рейтинги янгиланди: Ўзбекистон бир поғона юқорилади

Бугун, 18 сентябрь куни ФИФАнинг янгиланган рейтинги эълон қилинди. Ўзбекистон Осиё жамоалари орасида 6-ўринни банд этган.

Спорт

18.09.2025, 18:24

Олмалиқ давлат техника институти ташкил этилади

Президент қарорига кўра, Тошкент давлат техника университети Олмалиқ филиали негизида Олмалиқ давлат техника институти ташкил этилади.

Таълим

18.09.2025, 17:25

Саудия Арабистонида мушкул аҳволда қолган бир гуруҳ зиёратчилар Ўзбекистонга қайтарилди

Ўзбекистон Бош консулхонаси кўмагида Саудия Арабистонига Умра амалларини бажариш учун борган ва мушкул аҳволда қолган ватандошларимиз Ўзбекистонга қайтарилди, деб хабар берди "Дунё" АА мухбири.

Ўзбекистон

18.09.2025, 16:25

Ўзбекистон жаҳон олтин қазиб олишда кучли ўнталикка кирди

2024 йилда дунё бўйича 3600 тонна олтин қазиб олинди. Бу 2023 йилга нисбатан 0,5% кўп деганидир.

Иқтисодиёт

18.09.2025, 15:23

"Янгибод"да боксчилар учун янги база қурилади

Спорт вазирлиги ва Миллий Олимпия қўмитаси раҳбарияти Тошкент вилоятидаги "Янгиобод" спорт базасида бўлди.

Спорт

18.09.2025, 14:22

Афғонистонда олиб келинган катта миқдордаги наркотик моддалар тўхтатиб қолинди

Гиёҳвандлик воситалари, уларнинг аналоглари ҳамда психотроп моддалар контрабандаси ва ноқонуний айланмасига қарши курашиш йўналишида Давлат хавфсизлик хизмати ходимлари томонидан Фарғона вилоятида тезкор тадбир ўтказилди.

Ўзбекистон

18.09.2025, 13:19

2,1 миллиард сўмлик электр энергиясидан ноқонуний фойдаланиш ҳолати фош этилди

"Ўзэнергоинспекция" ахборот хизматининг маълумот беришича, Самарқанд вилоятида ўтказилган назорат тадбирида электр энергиясидан ноқонуний фойдаланган корхона фаолияти аниқланди.

Ўзбекистон

18.09.2025, 12:01

Шавкат Мирзиёев “Камбағалликдан фаровонлик сари” мавзусидаги III халқаро форумнинг очилиш маросимида нутқ сўзлади

Ўзбекистон Республикаси президенти Шавкат Мирзиёев Наманганда ўтказилган “Камбағалликдан фаровонлик сари” мавзусидаги III халқаро форумнинг очилиш маросимида нутқ сўзлаб, бугунги кунда дунёда 800 миллиондан ошиқ аҳоли камбағалликда яшаётганини таъкидлади.

Ўзбекистон

18.09.2025, 11:02

Наманганда тикилган кийимлар жаҳон бозорларида сотилмоқда

Президент Шавкат Мирзиёев Тўрақўрғон туманидаги “Ифтихор кийим саноат” кластерининг янги корхонаси фаолияти билан танишди.

Иқтисодиёт

18.09.2025, 10:46

Шавкат Мирзиёев ОТБ билан шерикликни янада кенгайтириш муҳимлигини таъкидлади

Ўзбекистон Республикаси президенти Шавкат Мирзиёев Наманган шаҳрида ўтаётган "Камбағалликдан фаровонлик сари" халқаро форуми доирасида Осиё тараққиёт банки вице-президенти Инмин Янгни қабул қилди.

Ўзбекистон

18.09.2025, 10:30

Шавкат Мирзиёев Жаҳон банки билан шерикликнинг устувор йўналишларини қайд этди

Ўзбекистон Республикаси президенти Шавкат Мирзиёев 17 сентябрь куни Наманган шаҳрида Жаҳон банкининг глобал директори Луис Фелипе Лопес-Кальвани қабул қилди.

Ўзбекистон

18.09.2025, 10:15