Самарқанд тарихий меросига зиёратгоҳ маркази қурилиши таҳдид солмоқда

Халқ депутатлари вилоят Кенгашининг тўққизинчи сессиясида Чокардиза қабристонида жойлашган Имом Матуридий мажмуасини реконструкция қилиш, ободонлаштириш ва инфратузилмани ободонлаштириш орқали йирик зиёратгоҳ қуриш учун 220 та турар-жой ва нотурар жой объектларининг жамоат еҳтиёжлари учун ер участкаларини олиб қўйиш бўйича тақдимот маъқулланди. Самарқанд, Оқдарё тумани Даҳбед қишлоғидаги Махдуми Аъзам мажмуасидаги бешта турар-жой ва нотурар жой.

Фото: Википедия

Юрист Диера Рафиева бир нечта асосий жиҳатларни таъкидлаб, ташаббуслар ҳақида ташвиш билдирди. Facebookдаги постида у буни таъкидлади:

Маданий мерос тўғрисидаги миллий қонунчиликка эътибор берилмаяпти: тақдимотда маданий обидалар, жумладан, қадимий қабристон, шунингдек, Бухорий, Ғидувоний, Вобкент, Дари Занжир, Рометон, Муллокандова, Хўжум каби кўчаларда жойлашган тарихий гузарлар уйларини муҳофаза қилувчи Қонунчилик нормалари ҳисобга олинмаган. Сиёб каналининг ландшафтлари ҳам таъсир қилади, бу эса муҳим маданий мерос объектларининг йўқ қилинишига олиб келиши мумкин.

"Бизнинг ҳунармандларимиз қадимий қабристонга тегмоқчи, тарихий гузарларнинг уйларини ҳайдаб чиқармоқчи ва бузмоқчи", - деб ёзади Диера.

Абу Мансур Мотуридий мақбараси (ўзб. Мотуридий ёдгорлик мажмуи / Мотуридий ёдгорлик мажмуи) - Самарқанддаги мақбара бўлиб, Регистон майдони ва ансамблидан бир километр жануби-Шарқда жойлашган. Мақбара машҳур Ислом илоҳиётчиси, фиқҳ (мусулмон ҳуқуқшунослиги) олими ва Қуръон таржимони (Муфассир), Матуридизм асосчиси Абу Мансур Muhammad ибн Muhammad Ал-Матуридий (870-944) қабри устига ўрнатилган. Мусулмон дунёсининг машҳур ва буюк олимлари IX-асрда пайдо бўлган Чокардиза қабристонига дафн этилган. Бу ерда бир вақтлар ҳарбий қалъа бор эди. "Чокар" - "қўшин" ва "диса" "қалъа" деган маънони англатади.

Халқаро мажбуриятлар бузилмоқда: Рафиеванинг сўзларига кўра, тарихий обидаларни йўқ қилишга қаратилган ҳаракатлар Ўзбекистон Республикасининг халқаро шартномалар, хусусан, Жаҳон маданий ва табиий меросини муҳофаза қилиш тўғрисидаги Конвенция бўйича мажбуриятларини бузмоқда. Лойиҳа Юнесконинг Бутунжаҳон мероси маркази билан мувофиқлаштирилганми деган савол очиқ қолмоқда.

"Жамоат эҳтиёжлари" тушунчасининг ноаниқлиги: ер сотиб олиш режалаштирилган "жамоат эҳтиёжлари" атамаси кенг ва ноаниқ талқин қилинади. Адвокатнинг сўзларига кўра, зиёратгоҳнинг ташкил этилиши ва иншоотларни реконструкция қилиш тарихий биноларнинг вайрон бўлиши ва одамларнинг кўчирилишини оқламайди, айниқса маҳаллий ҳокимият аҳолиси учун аниқ кафолатлар бермаганлиги сабабли.

Ўзбекистон

01.04.2025, 11:14

Улашиш:

мавзуга оид янгиликлар

Самарқанд ва Тошкент вилоятларида яроқсиз бензин сотаётганлар ушланди

Самарқанд ва Тошкент вилоятларида яроқсиз бензин сотаётганлар ушланди

Тошкент ҳамда Самарқанд вилоятидаги автомобилларга ёнилғи қуйиш шохобчаларида (АЁҚШ) яроқсиз автобензин сотилаётгани аниқланди. Бу ҳақда Рақобат қўмитаси ахборот хизмати хабар берди.

Ўзбекистон

27.03.2025, 11:35

Samarqandda kutubxona yonib ketdi

Самарқандда кутубхона ёниб кетди

Кеча, 14 март куни Самарқанд вилоятидаги кутубхоналардан бирида ёнғин юзага келди. Бу ҳақда вилоят Фавқулодда вазиятлар бошқармаси ахборот хизмати хабар берди.

Ўзбекистон

15.03.2025, 11:53

Самарқандда аёл фарзандини ҳожатхонада дунёга келтирди

Самарқандда аёл фарзандини ҳожатхонада дунёга келтирди

Жорий йилнинг 1 март куни Самарқанд вилояти Нуробод туманидаги тиббий тез ёрдам ҳожатхонасида туғилиб, унинг чуқурига тушиб кетган чақалоқ ички ишлар ходимлари томонидан қутқариб олинди. Бу ҳақда MY5 телеканаллигинг "Hudud" информацион дастурида маълум қилинди.

Ўзбекистон

03.03.2025, 10:33

Samarqandda yigʻilish davomida 7 kishi qamoqqa olindi

Самарқандда йиғилиш давомида 7 киши қамоққа олинди

Самарқандда энергетика соҳасида коррупцияга қарши кураш бўйича йиғилишда 7 нафар соҳа ходими қамоққа олинди. Бу ҳақда Энергетика вазирлиги матбуот хизмати хабар берди.

Ўзбекистон

17.02.2025, 11:33

Samarqandda oltin qazib olmoqchi boʻlgan ikki fuqaro halok boʻldi

Самарқандда олтин қазиб олмоқчи бўлган икки фуқаро ҳалок бўлди

Самарқанд вилояти Пахтачи туманида кондан ноқонуний равишда олтин қазиб олмоқчи бўлган беш нафар фуқародан икки нафари ҳалок бўлди. Бу ҳақда PARADIGMA.UZ'га Бош прокуратура матбуот котиби Ҳаёт Шамсутдинов маълум қилди.

Ўзбекистон

13.01.2025, 11:34

Samarqanddagi maktab va bogʻchada boʻgʻma ilon bilan noqonuniy tomosha qoʻyildi

Самарқанддаги мактаб ва боғчада бўғма илон билан ноқонуний томоша қўйилди

Ижтимоий тармоқларда Мактабгача таълим муассасаларининг бирида тарбияланувчи болаларнинг кўз ўнгида бўғма илон билан "Илон ўйини" томошасини ўтказгани тасвирланган видео тарқалди. Мазкур ҳолатга Болалар омбудсмани расмий муносабат билдирди. 

Ўзбекистон

03.12.2024, 10:21

сўнгги янгиликлар

Ҳиндистон ва Покистон ўртасидаги зиддият авжга чиқди

2025-йил 22-апрель куни Ҳиндистоннинг Жамму ва Кашмир ҳудудидаги Пахалгам шаҳрида жойлашган Байсаран водийсида содир бўлган террорчилик ҳужуми Ҳиндистон ва Покистон ўртасидаги зиддиятларни яна кучайтирди. Бу ҳужумда 28 нафар сайёҳ ҳалок бўлди, 20 дан ортиқ одам жароҳат олди. Ҳалок бўлганларнинг аксарияти ҳиндистонликлар.

Сиёсат

24.04.2025, 18:26

Дунё сиёсатига қутбланишларнинг таъсири

Халқаро муносабатлар бугунги кунда бир нечта чуқур ўзгаришлар таъсирида шаклланмоқда - бу эса сиёсатчилар учун жараённи англаш ва зарур чораларни кўришда жиддий синов бўлиб қолмоқда. Жаҳон сиёсати барқарорлик доирасидан чиқиб, тобора кўпроқ тартибсизлик сари ҳаракатланмоқда, хусусан, Трамп маъмуриятининг Оқ Уйга қайтиши билан бу янада яққол кўзга ташланмоқда. Айни ўзгаришлардан бири - технологик марказларнинг анъанавий ҳудудлардан чеккароқ, ноанъанавий минтақаларга силжиши бўлиб, бу глобал тенглик ва куч мувозанатини ўзгартириб юбормоқда. Шу билан бирга, ўта ўнг ва ўта чап сиёсий кучлар ўртасидаги тафовут кескин ортиб бормоқда - бу эса сиёсий тизимларда радикаллашув хавфини кучайтиради.

Сиёсат

24.04.2025, 15:36

Pegasus, Isroil

Ҳукумат хакерлар орқали фаолларни кузатаётгани айтилмоқда

Ўзбекистон мухолифат, журналист ва инсон ҳуқуқлари фаолларининг шахсий мулоқотларини кузатишда "Pegasus"  жосуслик дастурида фойдаланаётганлиги айтилмоқда.

Жаҳон

19.04.2025, 16:46

https://president.uz/oz/lists/view/7381

“Турк бирлик”да дарз: Шимолий Кипр Туркияга Ўзбекистон ва Қозоғистонга нисбатан чора кўришга чақирди

Жорий йилнинг 3-4 апрель кунлари Самарқандда ўтказилган Марказий Осиё – Европа Иттифоқи саммитида давлат раҳбарлари ва Европа Иттифоқи ташкилоти раҳбарлари ўртасида БМТ Хавфсизлик Кенгашининг қарорларига содиқлигини билдирувчи қарорни имзолаган.  Шундан сўнг фақатгина Туркия томонидан тан олинган Шимолий Кипр Турк  Республикаси (ТРСК)Транспорт вазири Ўзбекистон, Қозоғистон ва Туркманистонга Туркияни чора кўришга чақирди. Чунки БМТ доирасида ТРСК мустақил давлат сифатида тан олинмаган. Бу ҳақда Озарбайжоннинг “Haqqin.az” нашри таҳлилий материал эълон қилди.

Сиёсат

16.04.2025, 17:24

Turkish and Israel

Кескинлашган Исроил-Туркия муносабатлари ёхуд "янги усмонийлик" сиёсати

2024 йил сўнггида Сурияда Башар Асад режими қулагач вазият кескин ўзгарди. Туркия Сурияда Эроннинг ўрнини эгаллашга ва мамлакатда ҳарбий базасини жойлаштиришга ҳаракат қилмоқда. Сурия билан қўшма мудофаа шартномасига кўра Палмира, Ҳама ва Т 4 авиабазаси Туркияга берилиши кўзда тутилган эди. Шунингдек, сўнгги ҳафталар давомида туркиялик мутахассислар томонидан ушбу ҳарбий базалар кўздан кечирилган эди. 

Сиёсат

12.04.2025, 13:43

Вашингтон ва Қобул: муносабатларда янги босқич бошланмоқдами?

Америкалик дипломатларнинг яқинда Кобулга қилган ташрифи Қўшма Штатлар ва Толибон ҳаракати ўртасидаги муносабатларни нормаллаштириш йўлидаги илк эҳтиёткор қадамлар бўлиши мумкинлигини англатади.

Сиёсат

11.04.2025, 18:49

Markaziy Osiyo davlatlari va Yevropa kengashi va Yevropa komissiyasi prezidentlari

Европа Иттифоқи Марказий Осиёда инсон ҳуқуқларини биринчи ва муҳим ўринга чиқариши лозим — HRW

"Human Rights Watch" ташкилоти инсон ҳуқуқлари ва қонун устуворлигига аҳамият берилмас экан, янги ҳамкорликлар барқарор бўлмаслигини ва Европа Иттифоқининг (ЙИ) манфаатларини тўлақонли ҳимоя қилинмаслигини айтмоқда. Бу ҳақда "The Guardian" нашри маълум қилди

Сиёсат

08.04.2025, 15:03

Foto: Anadolu

Йўлак урушлари ёхуд Асаддан кейинги даврда Суриядаги Туркиянинг энергия лойиҳалари

Асад режимининг қулаши ортидан воқеалар ривожининг сабабларини тушунтирадиган ҳар хил "назариялар" пайдо бўлди. Версиялардан бири бунинг ортида бутунлай Туркия тургани, бу эса Сурия ва ўз ҳудуди орқали Қатардан Европага газ қувурини қуриш лойиҳасини жонлантираётгани ҳақидаги тахминдир. Шунга кўра, Анқара Россия, Каспий денгизи ҳавзаси, Шарқий Ўртаер денгизи, Форс кўрфазидан газ оқимини тўхтатиб, континентал газ маркази сифатидаги стратегик мақомини янада мустаҳкамламоқчи. Бу ҳақиқатми ёки йўқ? Аниқлик киритиш зарур.

Жаҳон

07.04.2025, 19:26

#Uzbekistan,

Мадинада эмас, Ўзбекистонда дарахт экиш керакми?

Экология партия фракцияси раҳбари Абдушукур Хамзаев юртдошларни Мадинада эмас, Ўзбекистонда дарахт экишга чақирмоқда.

Ўзбекистон

07.04.2025, 15:27

Mutaxassis sharhi: Markaziy Osiyo va Yevropa Ittifoqi sammitidan qanday yangiliklar kutilmoqda?

Мутахассис шарҳи: Марказий Осиё ва Европа Иттифоқи саммитидан қандай янгиликлар кутилмоқда?

Марказий Осиё ва Европа Иттифоқи ўртасида жорий йилнинг 3-4 апрель кунлари ўтказилаётган саммит тарихий аҳамиятга эга бўлиб, халқаро муносабатларда жиддий ҳодиса сифатида баҳоланмоқда. Саммит доирасида Европа Кенгаши раиси — Шарль Мишель, Антониу Кошта, шунингдек, Европа Комиссияси раҳбари Урсула фон дер Ляйен ташриф буюрди. Бундан ташқари, бир қатор бизнес вакиллари ва Европа тараққиёт ва тикланиш банки раиси ҳам иштирок этмоқда. Ушбу саммитда товар айирбошлашни кўпайтириш, инновациялар, “яшил” энергетика, тоғ-конь, қишлоқ хўжалиги, ва рақамлаштириш соҳаларида қўшма дастур ва кооперация лойиҳаларини илгари суриш, маданият, туризм, фан, таълим ва бошқа устувор йўналишларда фаол алмашинувларни давом эттириш масалалари диққат марказида бўлиши кутилмоқда. Асосий масала эса камёб минерал ресурслар, энергия ва транспорт логистик имкониятлар бўлиши кутилмоқда.

Сиёсат

04.04.2025, 12:48

Putinning maslahatchisi AQSh – Rossiya munosabatlari qayta tiklanishini maʼlum qildi

Путиннинг маслаҳатчиси АҚШ – Россия муносабатлари қайта тикланишини маълум қилди

Американинг Вашингтон шаҳрида Россия раҳбарининг яқин маслаҳатчиси, мамлакатнинг тўғридан-тўғри инвестиция жамғармаси (РДИФ) раҳбари Кирилл Дмитриев Трамп маъмурияти вакиллари билан учрашди.

Жаҳон

04.04.2025, 11:00

Turkiya, Yevropa kengashi Kongressi

Европа Кенгаши Туркияга маълумотларни ўрганиш учун гуруҳ юборади

Эрдоған ўзининг асосий мухолифат етакчиси Акром Имомўғлининг ҳибсга олинганидан кейин Европа Кенгаши Конгрессида шошилинч йиғилиш бўлиб ўтди. Бу ҳақда “Euronews” хабар қилди.

Сиёсат

02.04.2025, 16:44