Самарқанд тарихий меросига зиёратгоҳ маркази қурилиши таҳдид солмоқда

Халқ депутатлари вилоят Кенгашининг тўққизинчи сессиясида Чокардиза қабристонида жойлашган Имом Матуридий мажмуасини реконструкция қилиш, ободонлаштириш ва инфратузилмани ободонлаштириш орқали йирик зиёратгоҳ қуриш учун 220 та турар-жой ва нотурар жой объектларининг жамоат еҳтиёжлари учун ер участкаларини олиб қўйиш бўйича тақдимот маъқулланди. Самарқанд, Оқдарё тумани Даҳбед қишлоғидаги Махдуми Аъзам мажмуасидаги бешта турар-жой ва нотурар жой.

Фото: Википедия

Юрист Диера Рафиева бир нечта асосий жиҳатларни таъкидлаб, ташаббуслар ҳақида ташвиш билдирди. Facebookдаги постида у буни таъкидлади:

Маданий мерос тўғрисидаги миллий қонунчиликка эътибор берилмаяпти: тақдимотда маданий обидалар, жумладан, қадимий қабристон, шунингдек, Бухорий, Ғидувоний, Вобкент, Дари Занжир, Рометон, Муллокандова, Хўжум каби кўчаларда жойлашган тарихий гузарлар уйларини муҳофаза қилувчи Қонунчилик нормалари ҳисобга олинмаган. Сиёб каналининг ландшафтлари ҳам таъсир қилади, бу эса муҳим маданий мерос объектларининг йўқ қилинишига олиб келиши мумкин.

"Бизнинг ҳунармандларимиз қадимий қабристонга тегмоқчи, тарихий гузарларнинг уйларини ҳайдаб чиқармоқчи ва бузмоқчи", - деб ёзади Диера.

Абу Мансур Мотуридий мақбараси (ўзб. Мотуридий ёдгорлик мажмуи / Мотуридий ёдгорлик мажмуи) - Самарқанддаги мақбара бўлиб, Регистон майдони ва ансамблидан бир километр жануби-Шарқда жойлашган. Мақбара машҳур Ислом илоҳиётчиси, фиқҳ (мусулмон ҳуқуқшунослиги) олими ва Қуръон таржимони (Муфассир), Матуридизм асосчиси Абу Мансур Muhammad ибн Muhammad Ал-Матуридий (870-944) қабри устига ўрнатилган. Мусулмон дунёсининг машҳур ва буюк олимлари IX-асрда пайдо бўлган Чокардиза қабристонига дафн этилган. Бу ерда бир вақтлар ҳарбий қалъа бор эди. "Чокар" - "қўшин" ва "диса" "қалъа" деган маънони англатади.

Халқаро мажбуриятлар бузилмоқда: Рафиеванинг сўзларига кўра, тарихий обидаларни йўқ қилишга қаратилган ҳаракатлар Ўзбекистон Республикасининг халқаро шартномалар, хусусан, Жаҳон маданий ва табиий меросини муҳофаза қилиш тўғрисидаги Конвенция бўйича мажбуриятларини бузмоқда. Лойиҳа Юнесконинг Бутунжаҳон мероси маркази билан мувофиқлаштирилганми деган савол очиқ қолмоқда.

"Жамоат эҳтиёжлари" тушунчасининг ноаниқлиги: ер сотиб олиш режалаштирилган "жамоат эҳтиёжлари" атамаси кенг ва ноаниқ талқин қилинади. Адвокатнинг сўзларига кўра, зиёратгоҳнинг ташкил этилиши ва иншоотларни реконструкция қилиш тарихий биноларнинг вайрон бўлиши ва одамларнинг кўчирилишини оқламайди, айниқса маҳаллий ҳокимият аҳолиси учун аниқ кафолатлар бермаганлиги сабабли.

Ўзбекистон

01.04.2025, 11:14

Улашиш:

мавзуга оид янгиликлар

Халқаро астронавтика конгресси Самарқандда ўтказилади

Австралиянинг Сидней шаҳрида ўтказилган Халқаро астронавтика конгрессида (IAC) муҳим қарор қабул қилинди: 2028 йилда навбатдаги конгресс Самарқанд шаҳрида ўтказилиши белгиланди. 

Фан-технология

04.10.2025, 20:13

Самарқандда ерости чиқинди сақлаш мажмуаси ташкил этилди

Ўзбекистонда илк бор Самарқанд шаҳри Қорасув массиви «Обод маскан» МФЙда 2 та ярим ерости чиқинди сақловчи махсус қутилар мажмуаси ишга туширилди.

Ўзбекистон

26.09.2025, 19:35

“Grand Swiss-2025”: Самарқандда 855 минг долларлик шахмат турнири якунланди

Самарқандда қизғин курашлар остида ўтган “Grand Swiss-2025” турнирининг ғолиб ва совриндорлари, 2026 йилги жаҳон чемпионати номзодлар мусобақасида иштирок этиш ҳуқуқига эга чиққан шахматчилар номи аниқланди.

Спорт

17.09.2025, 18:29

Самарқандда мукофот жамғармаси 855 минг АҚШ доллари бўлган шахмат турнири бошланди

3-15 сентябрь кунлари Самарқандда “Grand Swiss 2025” халқаро шахмат турнири бўлиб ўтади. Мазкур нуфузли мусобақа швейцарча тизимда 11 тур давомида ўтказилади.

Спорт

04.09.2025, 17:28

Самарқандлик 26 нафар ўқитувчига 165 миллион сўм компенсация тўланди

26 та мактабда фаолият юритган ЧҚБТ фани ўқитувчилари ишдан бўшатилгандан сўнг компенсация пулларининг берилмагани юзасидан оммавий мурожаат билан чиқишди.

Ўзбекистон

03.09.2025, 09:01

Yaponiya tashqi ishlar vaziri Samarqandga keldi

Япония ташқи ишлар вазири Самарқандга келди

Бугун, 26-август куни Япония ташқи ишлар вазири Такеши Ивая бошчилигидаги делегатсия расмий ташриф билан Самарқандга келди. Вазирни Ўзбекистон ташқи ишлар вазири ўринбосари Б.Усмонов ва Самарқанд вилояти ҳокимлик вакиллари кутиб олди. Бу ҳақда UzA хабар қилди.

Сиёсат

26.08.2025, 21:32

сўнгги янгиликлар

Мубашшир Аҳмаднинг адвокати суд ҳукмидан розими? Видеорепортаж

Тошкент шаҳар жиноят ишлари бўйича Учтепа тумани судида жамоатчилик орасида Мубашшир Аҳмад номи билан танилган диний уламо Алишер Турсуновга оид суд мажлиси бўлиб ўтди. 

Ўзбекистон

08.10.2025, 22:14

Шавкат Мирзиёев Тожикистонда "Марказий Осиё - Россия" саммитида иштирок этади

Ўзбекистон президенти Шавкат Мирзиёев Тожикистон президенти Эмомали Раҳмоннинг таклифига биноан 9-10 октябрь кунлари амалий ташриф билан ушбу мамлакатда бўлади. Бу ҳақда президент матбуот хизмати хабар қилди. Давлат раҳбари Душанбе шаҳрида ўтадиган "Марказий Осиё - Россия" форматидаги иккинчи саммит ва Мустақил Давлатлар Ҳамдўстлиги Давлат раҳбарлари кенгашининг навбатдаги йиғилишида иштирок этади.

Ўзбекистон

08.10.2025, 19:08

Мубашшир Аҳмад 2 йил 6 ойга қамалди

Жамоатчилик орасида Мубашшир Аҳмад номи билан танилган диний уламо Алишер Турсуновга суд томонидан 2 йил 6 ой муддатга қамоқ жазоси тайинланди.

Ўзбекистон

08.10.2025, 17:56

Бухорода ноқонуний равишда олтин қазиб олаётган 37 киши ушланди

ДХХ, Бухоро вилоят ИИБ томонидан ўтказилган тезкор тадбирда ноқонуний равишда олтин қазиб чиқариш билан шуғулланаётган 37 киши қўлга олинди. Тадбир давомида таркибида олтин моддаси мавжуд бўлган 400 қопга яқин руда ва қазиш ишларида фойдаланилган 3 та автомашина, перфораторлар ҳамда қўлбола асбоб-ускуналар олиб қўйилди.

Ўзбекистон

08.10.2025, 17:26

Сирдарё вилоятида Иқтисодий жиноятларга қарши курашиш департаменти ходимлари пора олаётганда ушланди

ДХХ ходимлари Гулистон туман бўлими бошлиғини ва Бекобод шаҳар бўлими катта тезкор ходимини пора олаётганда ушлади.

Ўзбекистон

08.10.2025, 17:05

ТДТ раҳбарлари Шимолий Кипрни турк дунёсининг ажралмас қисми эканини тасдиқлашди

Туркий Давлатлар Ташкилотининг Озарбойжонда ўтказилган 12-Саммити якунлари бўйича етакчилар томонидан қабул қилинган қўшма баёнотда туркий давлатлар ўртасида ҳар бир соҳада ҳамжиҳатлик, ҳамкорлик ва мувофиқлашувни кучайтиришга оид қатъийлик тасдиқланиб, ташкилотнинг Фаластин, Шимолий Кипр Турк Республикаси ва Сурия каби минтақавий масалаларга нисбатан позицияси баён этилди.

Сиёсат

08.10.2025, 14:16

Ўзбекистонда одамларни розилигисиз суратга олиш тақиқланди

Ўзбекистонда фуқароларни олдиндан розилигисиз фото ва видео суратга олишни тақиқловчи қонун қабул қилинди. Олий Мажлис Қонунчилик палатаси ташаббусни якдиллик билан маъқуллади ва ҳужжат кўриб чиқиш учун Сенатга йўналтирилди.

Ўзбекистон

08.10.2025, 14:08

Italiya bosh varizi Gʻazo sektoridagi genotsidda ishtirok etgani uchun sudga tortilganini bilasizmi?

Италия бош вазири Ғазодаги геноцидда иштирок этгани учун судга тортилганини биласизми?

Италия бош вазири Жоржа Мелони RAI давлат телеканалига берган интервьюсида унинг устидан Ғазо секторидаги "геноцидга шериклик" айби билан Халқаро жиноий судга шикоят қилинганини айтди.

Жаҳон

08.10.2025, 13:00

Oʻzbekistonda raqamlashtirish tufayli vazirlik va idoralarida 2000 dan ortiq shtat birligi qisqartiriladi

Ўзбекистонда рақамлаштириш туфайли вазирлик ва идораларида 2000 дан ортиқ штат бирлиги қисқартирилади

Президентнинг ижро этувчи ҳокимият органлари фаолиятида рақамлаштиришни кенгайтириш ҳисобига бошқарув штат бирликлари сонини мақбуллаштиришга қаратилган фармонн қабул қилинди.

Сиёсат

08.10.2025, 12:00

Депутатлар шовқин солиш тақиқланган соатларни узайтириш кўзда тутилган қонунни қабул қилди

Олий Мажлис Қонунчилик палатаси депутатлари фуқароларнинг тинчлиги ва дам олишини бузиш тақиқланган вақтни амалдаги етти соатдан (соат 23:00 дан 6:00 гача) саккиз соатга (соат 23:00 дан 7:00 гача) узайтириш, бу вақт давомида меъёрдан ортиқ шовқин учун товон ундириш имконини кўзда тутилган қонун лойиҳасини қабул қилиб, Сенатга юборди.

Ўзбекистон

08.10.2025, 11:59

Андижонда қалбаки пулларни сотган шахслар ушланди

Ўтказилган тезкор тадбирда бошқа бир фуқарога 19,8 млн сўм қалбаки пулларни 10 млн сўмга сотган шахслар ушланди.

Ўзбекистон

08.10.2025, 11:30

Toshkentning ayrim koʻchalari 20 sentabrgacha yopildi

Тошкентнинг айрим кўчалари 20 октябргача ёпилди

Бугун, 8 октябрдан бошлаб Тошкент шаҳрининг Мирзо Улуғбек ҳамда Яшнобод туманларидан ўтувчи йўлларнинг маълум бир қисмида автомобиль чекланади. Бу ҳақда ИИББ маълум қилди.

Ўзбекистон

08.10.2025, 11:00