Ўзбекистон ҳукумати Чорвоқдаги Sea Breeze лойиҳасини тасдиқлади. Нималар хавотирли?

1 август куни Ўзбекистон Вазирлар Маҳкамаси Тошкент вилояти Бўстонлиқ туманидаги Чорвоқ сув омбори соҳилидаги Sea Breeze Uzbekistan инвестициявий лойиҳасини амалга ошириш ҳақида қарор қабул қилди. Лойиҳа майдони  577 гектар. Сармоя ҳажми 5 миллиард АҚШ доллари.

Фото: Пресс-служба президента Республики Узбекистан

Лойиҳани амалга ошириш шартлари

  • Ер участкалари 25 йиллик имтиёзли ижарага берилади, кейинчалик узайтириш имкони бор.
  • Ижара ҳақи умумий 1,7 трлн сўм (≈133,2 млн $) этиб белгиланган, аммо инвестор 5 йил давомида 17 млрд сўм (≈1,3 млн $) тўлайди – чегирма коэффиценти қўлланилади.
  • Инвестор 2029 йил охиригача қурилишни ва лойиҳа ҳужжатларини бир вақтда амалга ошириши мумкин.
  • Қурилиш меъёрларини мустақил белгилаш, участкаларни субижарага бериш, коммунал хизматлар кўрсатиш ва уларнинг тарифларини белгилаш ҳуқуқи берилади.

Лойиҳа 2025–2035 йиллар давомида босқичма-босқич амалга оширилади. Лойиҳа бош режаси Британиянинг Scott Brownrigg компанияси томонидан тайёрлаяпти.


Экология ва назорат

  • Чорвоқ ва Чирчиқ дарёсига чиқинди оқизиш қатъиян тақиқланади.
  • Барча чиқиндилар Чирчиқдаги тозалаш иншоотларига йўналтирилиши шарт.
  • Назоратни Бош прокуратура ва Экология вазирлиги амалга оширади.
  • Ҳар бир кесилган дарахт учун 10 та кўчат эклиши керак.
  • Сувни қайта ишлаш ва қайта фойдаланиш тизимини қуриш мажбурий.

Ерларни олиб қўйиш ва товон тўлаш

  • Белгиланган ерлар «эркин» деб топилиб, амалдаги фойдаланишдан чиқарилади.
  • Ер эгалари ва ижарачиларга 5 млн долларлик компенсация маҳаллий бюджет орқали тўланади.
  • Шахсий мулк (аграр ва ўрмон фондига кирмайдиган) фақат келишув асосида сотиб олинади.
  • Қурилиш шартлари бузилса, ерлар товонсиз тартибда қайтариб олинади.

Инфратузилма ва мажбуриятлар

  • Чорвоқ устидан кўприк, йўллар ва коммуникациялар қурилиши учун халқаро сармоялар жалб этилади.
  • Инвестор 1 январь 2026 йилгача халқаро БОЖ (ГЧП) асосида ҳамкор топиши шарт.
  • Инвестор:
    • Халқаро бюроларни жалб қилган ҳолда мастер-план тузади;
    • Сармоядор резидентлар билан шартнома тузади;
    • 1 м² қурилиш учун 50 долларлик инфратузилма йиғимини тўлайди.

Бу маблағлар компенсациялар, инфратузилма ва ижтимоий объектлар қурилишига йўналтирилади.


Имтиёзлар ва мақом

  • 2 ҳафта ичида лойиҳа “Чорвоқ” туристик-рекреацион зонасига аъзо сифатида рўйхатдан ўтиши кутилаяпти. Бу унга солиқ ва маъмурий имтиёзлар тақдим этади.

Жамоатчилик муносабати ва танқид

Лойиҳа жамоатчилик муҳокамасига сабаб бўлди. Экологлар ва фаоллар қурилиш Чорвоқ – Тошкент учун асосий ичимлик сув манбаи – экологиясига таҳдид солишидан хавотирда. Шунингдек, аҳоли учун сув хавзасига кириш чекланиши ва инфратузилмага юк орттириши мумкинлиги таъкидланмоқда.

Экология вазири Азиз Абдуҳакимов аввалроқ ҳеч қандай расмий ҳужжат келиб тушмаганини ва экологик экспертизалар тугатилмасдан қурилиш бошланмаслигини билдирганди. Бироқ қарорда экологик экспертиза тўғрисида сўз юритилмаган. Янги экология тўғрисидаги қонун 25 августдан кучга киради.


«Ҳукумат барча хавф-хатарни зиммасига олмоқда» 

Иқтисодчи Отабек Бакиров қарор матни билан танишиб, лойиҳага қаттиқ танқид билдирди. У инвестор танловининг шаффоф эмаслигини ва иқтисодий мантиқан асоссизлигини таъкидлади.

Бакировнинг таъкидлашича:

  • Агаларовларга тегишли Sea Breeze Uzbekistan компаниясининг таклифи "энг яхши" деб топилган, лекин бошқа иштирокчилар ва уларнинг рад этилиши сабаблари ҳақида ҳеч қандай маълумот йўқ.
  • Ушбу ҳудуд стратегик аҳамиятга эга ва унинг фақат битта чет эл компаниясига берилиши хавфли.
  • 5 млрд доллар сармоя манбалари ноаниқ. Agalarov Development бу даражадаги маблағни ўз ҳисобидан амалга ошириши эҳтимолдан йироқ. Демак, кредитлар жалб қилинади – улар кимдан, қандай шароитда ва қайси кафолатлар билан олинади – номуайян.

Энг катта хавотир шундаки:

  • Инвесторга ерни субижарага бериш ҳуқуқи берилган. Бакировнинг фикрича, бу жиҳат лойиҳани туризм маркази эмас, ер сотиш схемасига айлантиради.
  • Ер ижараси жуда арзон: 577 гектар ер 1,3 млн долларга бериляпти, қўшимчасига жуда енгил шартлар билан.
  • Экологик талаблар ёритилмаган, канализация ва тозалаш тизими кафолатланмаган. Агар муаммолар юзага келса, давлат бюджети зарарни ёпиши мумкин.
  • Қурилиш ҳужжатлари тугалланмасдан қурилишни бошлашга рухсат бериш – кейинги йилларда кўплаб самарасиз ва шубҳали лойиҳаларнинг сабабчиси бўлган амалиётдир.
  • Ҳукумат барча инфратузилма объектларини – йўллар, канализация, алоқа воситалари ва ҳатто Чорвоқ устидан ўтувчи кўприкни ҳам тўлиқ ўз ҳисобидан қуришга мажбур. Инвестор эса деярли барча имтиёзларга эга бўлмоқда.

 

Ўзбекистон

04.08.2025, 10:26

Улашиш:

мавзуга оид янгиликлар

«Mashinasozlar»dan Chorvoqqa qatnovchi avtobuslar qatnovi toʻxtatildi

«Машинасозлар»дан Чорвоққа қатновчи автобуслар қатнови тўхтатилди

«Машинасозлар» метро бекатини Чорвоқ шаҳри билан боғлаган шаҳарлараро 1226-сонли автобус қатнови тўхтатилди ва дастлабки маълумотларга кўра, кейинги йилга қадар ёпилди. Бу ҳақда “Tashtrans.uz” хабар қилди.

Ўзбекистон

29.09.2025, 15:00

Qoʻy jon dardida, qassob goʻsht dardida: Toshkent viloyat hokimliligi Chorvoqdagi kurort haqida bayonot berdi

Қўй жон дардида, қассоб гўшт дардида: Тошкент вилоят ҳокимлилиги Чорвоқдаги курорт ҳақида баёнот берди

Тошкент вилояти ҳокимлиги Чорвоқдаги Sea Breeze курорт мажмуаси лойиҳаси юзасидан расмий баёнот берди.

Иқтисодиёт

06.08.2025, 14:12

Экология вазирлиги “Sea Breeze Uzbekistan” лойиҳаси муносабати билан баёнот берди

Экология вазирлиги ўз ваколатлари доирасида лойиҳанинг атроф-муҳитни муҳофаза қилиш соҳасидаги қонунчилик нормаларига риоя этилиши, экологик шартларга амал қилинишини назорат қилади.

Ўзбекистон

04.08.2025, 16:31

Тошкентдан Чорвоққа янги автомобил йўли қурилади

Тошкент ва Чорвоқ ўртасида янги йўл қурилиши режалаштирилмоқда. Бу ҳақда транспорт вазири Илҳом Маҳкамов «Ўзбекистон 24» телеканалига маълум қилди.

Иқтисодиёт

02.08.2025, 19:26

Экологлар эътирозларидан сўнг ҳукумат Чорвоқдаги Sea Breeze лойиҳасига қўйиладиган талабларни кучайтирди

Чорвоқ сув омборида қурилиши режалаштирилаётган Sea Breeze Uzbekistan лойиҳаси қатъий экологик талаблар асосида амалга оширилади. Бу ҳақда Экология вазирининг маслаҳатчиси Расул Кушербаев ўзининг Telegram каналида маълум қилди.

Ўзбекистон

01.08.2025, 17:01

“Туристларсиз яшаш мумкин, сувсиз яшаб бўлмайди” – профессор Зарифбой Ибодуллаев Чорвоқдаги қурилиш ҳақида

"Мулк ва Мерос" подкастида ичимлик суви хавфсизлиги, экология, туризм ва маданий мерос масалалари ҳақида суҳбатлашдик.

Ўзбекистон

31.07.2025, 14:28

сўнгги янгиликлар

Чирчиқда сиам эгизаклари ноёб операция орқали ажратиб олинди

Чирчиқ шаҳрида жойлашган Республика ихтисослаштирилган она ва бола саломатлиги илмий-амалий тиббиёт марказининг Тошкент вилояти филиалида ноёб жарроҳлик амалиёти муваффақиятли ўтказилди.

Ўзбекистон

10.10.2025, 09:01

Tramp Gʻazo va Isroil oʻrtasidagi urush tugaganini eʼlon qildi

Трамп Ғазо ва Исроил ўртасидаги уруш тугаганини эълон қилди

АҚШ раҳбари Доналд Трамп Исроил ва Ғазо ўртасидаги уруш бутунлай тугаганини эълон қилди. Унинг айтишича, душанба ёки сешанба куни асирлар алмашинуви бўлади. Шунингдек, у Исроил ва Ғазо ўртасидаги тинчликка эриш бўйичаги Мисрдаги имзолаш маросимига ҳам қатнашиш нияти бор эканини маълум қилди.

Жаҳон

09.10.2025, 23:30

Лазизбек Мулложонов WBC камари учун жанг қилади

Ўзбекистонлик профессионал боксчи Лазизбек Мулложонов навбатдаги жангини WBC камари учун ўтказади. 

Спорт

09.10.2025, 20:13

Ёшларга тил ўрганиши учун субсидия ажратилади

Ҳукумат қарори билан “Ёшларнинг ўқув марказларида хорижий тилларни ўқиш харажатлари бир қисми учун субсидия ажратиш тартиби тўғрисида”ги низом тасдиқланди.

Таълим

09.10.2025, 19:11

Россия армиясига 25 минггача кубалик кўнгиллилар қўшилиши кутилмоқда

Яқин вақт ичида 25 минггача кубалик кўнгилли аскарлар Россия армияси сафига қўшилиши мумкин. Бу ҳақда Forbes Украина расмийлари маълумотларига таяниб хабар берди. Ушбу режа амалга ошса, кубаликлар жанг майдонларидаги энг йирик хорижий контингентга айланади. Айни вақтда, АҚШ Давлат департаменти ҳужжатига кўра, 1 мингдан 5 минггача кубалик Украинада жанг қилмоқда. 

Жаҳон

09.10.2025, 18:07

Ғазога зарбаларни тўхтатиш тўғрисидаги келишувга қарамай Исроил ҳужумларни давом эттирди

Исроил армияси Ғазо секторига ҳужумларни тўхтатиш ҳақидаги келишувга қарамасдан, ҳаводан ва артиллерия орқали ҳужумларни давом эттирди.

Жаҳон

09.10.2025, 17:08

Германияда Temu’га нисбатан тергов бошланди

Ҳозирги вақтда Хитой компаниясининг Германияда 19,3 миллион фаол фойдаланувчиси мавжуд.

Жаҳон

09.10.2025, 16:05

Ўзбекистон президенти Тожикистонга жўнаб кетди

Ўзбекистон пезиденти Шавкат Мирзиёев Тожикистон президенти Эмомали Раҳмоннинг таклифига биноан бугун амалий ташриф билан ушбу мамлакатга жўнаб кетди. Давлат раҳбари 9-10 октябрь кунлари Душанбеда бўлиб ўтадиган "Марказий Осиё – Россия" форматидаги иккинчи саммит ҳамда Мустақил Давлатлар Ҳамдўстлиги Давлат раҳбарлари кенгашининг навбатдаги йиғилишида иштирок этади.

Сиёсат

09.10.2025, 15:10

Samarqanddagi xorijiy korxona tabiatga 7 milliard soʻm zarar yetkazdi

Самарқанддаги хорижий корхона табиатга 7 миллиард сўм зарар етказди

Самарқанд вилояти Булунғур туманидаги 11,3 гектар майдондаги лёссимон жинсларни ноқонуний қазиб олаётгани аниқланди. Бу ҳақда Экология вазирлиги хабар қилди.

Ўзбекистон

09.10.2025, 15:09

Паралимпия терма жамоаларини шакллантириш тартиби белгиланди

Ҳукуматнинг 2025 йил 8 октябрдаги 630-сон қарори билан “Паралимпия спорт турлари бўйича спорт терма жамоаларини шакллантириш тартиби тўғрисида”ги низом тасдиқланди.

Спорт

09.10.2025, 14:24

Zelenskiy Rossiyaga qarshi operatsiyani maʼqulladi

Зеленский Россияга қарши операцияни маъқуллади

Украина президенти Володимир Зеленский мамлакат Хавфсизлик хизмати раҳбари Василий Малюкнинг Россияга қарши операция режасини маъқуллади. Бу ҳақда у ўзининг Telegram саҳифасида маълум қилди.

Жаҳон

09.10.2025, 14:00

ДХХ: Тошкент вилоятида прокуратура ходимлари 25 минг доллар билан ушланди

Давлат хавфсизлик хизмати (ДХХ) томонидан давлат тузилмаларидаги коррупция ҳолатларига қарши кураш доирасида навбатдаги тезкор тадбир ўтказилди.

Ўзбекистон

09.10.2025, 13:21