Putin Ozarbayjonga nima maqsadda bordi?
Rossiya Prezidenti Putinning Ozarbayjonga qanday maqsadda borgani ikki hukumatning rasmiy matbuotida ochiqlanganiga qaramay, tahlilchilar tomonidan turli muhokamalarga sabab boʻlmoqda. Bu haqda BBC nashri tomonidan tayyorlangan quyidagi maqolada batafsil bilib olishingiz mumkin.
Jahon
19.08.2024, 15:13
Ulashish:

Putin Ozarbayjonga nima maqsadda bordi?
Kecha, 18 avgust kuni Rossiya Prezidenti Vladimir Putin Ozarbayjon Prezidenti Ilhom Aliyev bilan koʻrishish maqsadida Baku shahriga bordi. Bu Putinning ikki yil avval Ukrainaga qarshi urush boshlaganidan beri Ozarbayjonga qilgan ilk tashrifi.
Rasmiy maʼlumotlarga koʻra, u ikki kun — 18 va 19 avgust kunlari Ozarbayjonda boʻladi. Putinning Bokuga qilgan tashrifi Rossiya hududida — Kursk viloyatida Ukraina armiyasiga qarshi janglar ketayotgan bir vaqtda sodir boʻldi.
Kreml bergan maʼlumotlarga koʻra, tashrif chogʻida Ozarbayjon va Rossiya oʻrtasidagi ittifoqchilik va strategik munosabatlarni rivojlantirish masalalari muhokama qilinadi. Shuningdek, Putin Prezident Aliyev bilan Ozarbayjon va Armaniston oʻrtasidagi tinchlik jarayonini muhokama qilmoqchi.
Rossiya tomoni Ukraina yerlarini anneksiya qilgani uchun Gʻarb tomonidan yakkalanib qolganidan soʻng, u ittifoqchilar bilan aloqalarini mustahkamlash va yangi aloqalarni tiklashga harakat qilmoqda. Aynan Rossiya armiyasi Ukraina hududiga bostirib kirgan kunlarda Ozarbayjon bilan ittifoqchilik shartnomasi imzolangan edi. Ozarbayjon hukumati Ukraina va Gʻarb davlatlari bilan yaxshi munosabatda boʻlsa ham bu holat Rossiya Federatsiyasi bilan aloqalariga taʼsir qilmagan.
"Prezident Ilhom Aliyev hammasini bir maromda olib boryapti. Bu galgi davlat tashrifi ham Rossiya rahbariga uni qoʻllab-quvvatlashini butun dunyoga koʻrsatish uchun amalga oshirilgani hech kimga sir emas. Shunisi eʼtiborga loyiqki, Putin Ozarbayjonga tashrif buyurishdan oldin Shimoliy Koreya va Vetnamga davlat tashriflarini amalga oshirgan", deyiladi BBC nashri tomonidan tayyorlangan maqolada.
Gaz savdosi
Rossiyaning Ukrainaga bostirib kirishi va Gʻarb sanksiyalari joriy etilishi ortidan Moskva Yevropa davlatlariga gaz eksportini toʻxtatdi. Buning evaziga Ozarbayjon Yevropa Ittifoqi bilan shartnoma imzoladi va Rossiya gazisiz qolgan Yevropa davlatlariga gaz yetkazib berish eksportini oshirishga kelishib oldi.
Siyosiy tahlilchi Fuad Shahbozovning fikricha, Vladimir Putinning Ozarbayjonga bu galgi tashrifidan koʻzlangan asosiy maqsadlar iqtisodiy va birinchi navbatda, energetika masalalari bilan bogʻliq. Uning fikricha, tashrif davomida Ozarbayjon va Rossiya oʻrtasida gaz tashish boʻyicha yangi hujjat imzolanishi mumkin.
Shahbozovning soʻzlariga koʻra, bu tashrifdan yana bir maqsad — Armaniston va Ozarbayjon oʻrtasidagi tinchlik jarayonidagi Rossiya pozitsiyasini mustahkamlash boʻlishi mumkin.
Uning fikricha, soʻnggi paytlarda Gʻarb institutlari ikki davlat oʻrtasidagi ziddiyatni hal qilishda faollashgan va Rossiya Janubiy Kavkaz mintaqasida oʻz taʼsirini tiklashdan manfaatdor.
"Ushbu tashrif Rossiyaning mintaqaga qiziqishini tasdiqlashga qaratilgan", deydi tahlilchi.
Ikki tomonlama oʻzaro hamkorlik
"Rossiya tomoni hali ham Ozarbayjon va Armaniston oʻrtasidagi munosabatlarni normallashtirishga har tomonlama hissa qoʻshishga tayyor", deb yozadi "RIA Novosti" Kremlga tayanib.
Ozarbayjon va Armaniston soʻnggi oylarda chegaralarni delimitatsiya qilish va tinchlik shartnomasini tuzish boʻyicha toʻgʻridan toʻgʻri muzokaralar olib bormoqda. Bu esa tinchlik bitimini imzolashga tayyorligini bildiradi.
Avgust oyida Baku va Yerevan Ozarbayjon va uning Naxichevan eksklavini bogʻlaydigan transport magistralining bandini, Bokuda "Zangezur koridori"ni tinchlik bitimi loyihasidan chiqarib tashladi. Boku va Moskva Ozarbayjon va Naxichevan oʻrtasidagi yoʻlni Rossiya nazorat qilishini xohlashdi, ammo Armaniston bunga qarshi chiqdi.
Armaniston va Rossiya oʻrtasidagi kelishmovchiliklar ikkinchi Qorabogʻ urushidan keyin paydo boʻldi. Rasmiy Yerevan urush paytida Rossiya va KXShT unga yordam bermaganidan norozi boʻldi. Armanistonning qurol-yarog' va armiyani tayyorlash uchun gʻarbiy mamlakatlarga murojaat qilishi ham Rossiyaning noroziligini keltirib chiqardi. Rasmiy Moskva NATOga aʼzo davlatlarning Armanistonda boʻlishini maʼqullamaydi.
Bu omillar (shuningdek, Putin va Armaniston Bosh vaziri Nikol Pashinyan oʻrtasidagi shaxsiy adovat) soʻnggi yillarda Rossiya va Armanistonni uzoqlashtirdi.
Rossiya va Armaniston ittifoqchi boʻlishiga qaramay, Vladimir Putin u yerga bormadi, chunki Armaniston Xalqaro jinoyat sudining (ICC) qarorlarini bajarish toʻgʻrisidagi bitimining aʼzosi hisoblandi. 2023 yil 17 martda esa Xalqaro jinoyat sudi Rossiya Prezidenti Vladimir Putinni hibsga olish uchun order bergan.
Tashrifda Eronning aloqadorligi bormi?
Rossiya Prezidenti Vladimir Putinning bugungi tashrifidan sal oldin, 6 avgust kuni Rossiya Xavfsizlik kengashi kotibi Sergey Shoygu Ozarbayjonga tashrif buyurib, Prezident Ilhom Aliyev bilan uchrashgan edi. U Bokuga kelishda oldin Eron davlatiga ham boʻldi.
Sergey Shoygu Tehronda XAMAS rahbari Ismoil Xaniya oʻldirilganidan bir hafta oʻtgach, Eronga tashrif buyurdi va Bakuda uchrashuv oʻtkazdi. Shundan soʻng u Rossiyaga qaytdi. Tashrif davomida Shoygu Janubiy Kavkazda tinchlik va xavfsizlik kabi masalalar haqida gapirdi, ammo mintaqa mamlakatlaridan faqat Ozarbayjonga keldi.
Mutaxassislarning fikriga koʻra, Rossiya yuqori martabali amaldorining avval Tehronga, soʻngra Bokuga tashrifi Eron va Isroil oʻrtasidagi mojaroning kuchayishi bilan bogʻliq boʻlishi mumkin. Tahlilchi Fuad Shahbozovning fikricha, Rossiya Eron va Isroil oʻrtasidagi nizo yuzaga kelgan taqdirda Isroilning Ozarbayjon tomonidan yashirin qoʻllab-quvvatlanishidan xavotirda.
Jahon
19.08.2024, 15:13
Ulashish:
Mavzuga oid yangiliklar

Ozarbayjon Rossiyadagi barcha tadbirlarni bekor qilmoqda
Siyosat
30.06.2025, 13:49

Rossiyada Putinni Giteler bilan taqqoslaydigan surat va memlar taqiqladi
Jahon
31.05.2025, 11:24

Rossiya Malayziya samolyotini urib tushirishda aybdor deb topildi — BMT
Jahon
13.05.2025, 11:43

Men shaxsan 15 may kuni Putinni Istanbulda kutaman — Zelenskiy
Jahon
12.05.2025, 13:06

Tramp va Zelenskiy o‘rtasidagi suhbat katta janjalga aylanib ketdi
Jahon
01.03.2025, 10:19

Mirziyoyev Putin bilan strategik hamkorlikni mustahkamlash masalasini muhokama qildi
Oʻzbekiston
12.12.2024, 09:50
Mashhur yangiliklar

Hindistondagi millatchilik siyosatining hududiy yaxlitlikka taʼsi
Siyosat
30.06.2025, 11:38

Oʻqituvchilar birgalikda Maktabgacha va maktab taʼlimi vazirligini sudga berdi
Ta'lim
05.07.2025, 12:55

Tramp Eronni soʻzsiz taslim boʻlishga chaqirdi – NYT
Jahon
18.06.2025, 00:53

G7 toʻliq Isroilni qoʻllab-quvvatlaydi — OAV
Jahon
17.06.2025, 14:44

Afgʻoniston Yaqin Sharq geosiyosiy shaxmat taxtasida
Jahon
01.07.2025, 13:07

Pokiston Trampni Tinchlik boʻyicha Nobel mukofotiga nomzod etib koʻrsatdi
Jahon
21.06.2025, 12:20
So‘nggi yangiliklar

Toshkent "propiska"si toʻgʻrisidagi qonun bekor qilindi
Oʻzbekiston
12.07.2025, 13:11

Toshkent shahridagi koʻchalarda harakat vaqtincha cheklandi
Oʻzbekiston
12.07.2025, 12:06

Toshkent va Fargʻona shaharlarida OTMga noqonuniy oʻqishga kiritish holatlari aniqlandi
Oʻzbekiston
12.07.2025, 11:57

Eldor Shomurodov nima uchun Turkiyani tanlaganini ochiqladi
Sport
11.07.2025, 17:19

AQSh armiyasiga Rossiya va Xitoydan oshib ketish uchun dronlarni xarid qilishga ruxsat berdi
Jahon
11.07.2025, 14:40

Oʻzbekistonda 6 oyda qancha bojxona toʻlovlari oʻtkazilgani ochiqlandi
Oʻzbekiston
11.07.2025, 13:54

Samarqandda 16 yoshli qiz burun operatsiyasidan keyin vafot etdi
Oʻzbekiston
11.07.2025, 12:36

Erondan afgʻonistonliklar deportatsiya qilinmoqda
Siyosat
11.07.2025, 12:20

Buyuk Britaniyadagi Islom merosining bebaho xazinasi namunalari Oʻzbekistonga qaytarilmoqda
Madaniy
11.07.2025, 09:30

Eldor Shomurodov "Istanbul Bashakshehir" futbolchisi!
Sport
11.07.2025, 09:00

Oʻzbekistonda 398 mingga yaqin korxonalar faoliyat yuritmoqda
Iqtisodiyot
10.07.2025, 19:30

Sobiq jahon chepioni sirtdan 15 yillik qamoq jazosiga hukm qilindi
Sport
10.07.2025, 19:00
Mashhur yangiliklar

Hindistondagi millatchilik siyosatining hududiy yaxlitlikka taʼsi
Siyosat
30.06.2025, 11:38

Oʻqituvchilar birgalikda Maktabgacha va maktab taʼlimi vazirligini sudga berdi
Ta'lim
05.07.2025, 12:55

Tramp Eronni soʻzsiz taslim boʻlishga chaqirdi – NYT
Jahon
18.06.2025, 00:53

G7 toʻliq Isroilni qoʻllab-quvvatlaydi — OAV
Jahon
17.06.2025, 14:44

Afgʻoniston Yaqin Sharq geosiyosiy shaxmat taxtasida
Jahon
01.07.2025, 13:07

Pokiston Trampni Tinchlik boʻyicha Nobel mukofotiga nomzod etib koʻrsatdi
Jahon
21.06.2025, 12:20