Путин Озарбайжонга нима мақсадда борди?

Россия Президенти Путиннинг Озарбайжонга қандай мақсадда боргани икки ҳукуматнинг расмий матбуотида очиқланганига қарамай, таҳлилчилар томонидан турли муҳокамаларга сабаб бўлмоқда. Бу ҳақда BBC нашри томонидан тайёрланган қуйидаги мақолада батафсил билиб олишингиз мумкин.

Жаҳон

19.08.2024, 15:13

Улашиш:

Putin Ozarbayjonga nima maqsadda bordi?

Putin Ozarbayjonga nima maqsadda bordi?

Кеча, 18 август куни Россия Президенти Владимир Путин Озарбайжон Президенти Илҳом Алиев билан кўришиш мақсадида Баку шаҳрига борди. Бу Путиннинг икки йил аввал Украинага қарши уруш бошлаганидан бери Озарбайжонга қилган илк ташрифи. 

Расмий маълумотларга кўра, у икки кун — 18 ва 19 август кунлари Озарбайжонда бўлади. Путиннинг Бокуга қилган ташрифи Россия ҳудудида — Курск вилоятида  Украина армиясига қарши жанглар кетаётган бир вақтда содир бўлди. 

Кремль берган маълумотларга кўра, ташриф чоғида Озарбайжон ва Россия ўртасидаги иттифоқчилик ва стратегик муносабатларни ривожлантириш масалалари муҳокама қилинади. Шунингдек, Путин Президент Алиев билан Озарбайжон ва Арманистон ўртасидаги тинчлик жараёнини муҳокама қилмоқчи. 

Россия томони Украина ерларини аннексия қилгани учун Ғарб томонидан яккаланиб қолганидан сўнг, у иттифоқчилар билан алоқаларини мустаҳкамлаш ва янги алоқаларни тиклашга ҳаракат қилмоқда. Айнан Россия армияси Украина ҳудудига бостириб кирган кунларда Озарбайжон билан иттифоқчилик шартномаси имзоланган эди. Озарбайжон ҳукумати Украина ва Ғарб давлатлари билан яхши муносабатда бўлса ҳам бу ҳолат Россия Федерацияси билан алоқаларига  таъсир қилмаган. 

"Президент Илҳом Алиев ҳаммасини бир маромда олиб боряпти. Бу галги давлат ташрифи ҳам Россия раҳбарига уни қўллаб-қувватлашини бутун дунёга кўрсатиш учун амалга оширилгани ҳеч кимга сир эмас. Шуниси эътиборга лойиқки, Путин Озарбайжонга ташриф буюришдан олдин Шимолий Корея ва Ветнамга давлат ташрифларини амалга оширган", дейилади BBC нашри томонидан тайёрланган мақолада.

Газ савдоси 

Россиянинг Украинага бостириб кириши ва Ғарб санкциялари жорий этилиши ортидан Москва Европа давлатларига газ экспортини тўхтатди. Бунинг эвазига Озарбайжон Европа Иттифоқи билан шартнома имзолади ва Россия газисиз қолган Европа давлатларига газ етказиб бериш экспортини оширишга келишиб олди. 

Сиёсий таҳлилчи Фуад Шаҳбозовнинг фикрича, Владимир Путиннинг Озарбайжонга бу галги ташрифидан кўзланган асосий мақсадлар иқтисодий ва биринчи навбатда, энергетика масалалари билан боғлиқ. Унинг фикрича, ташриф давомида Озарбайжон ва Россия ўртасида газ ташиш бўйича янги ҳужжат имзоланиши мумкин. 

Шаҳбозовнинг сўзларига кўра, бу ташрифдан яна бир мақсад — Арманистон ва Озарбайжон ўртасидаги тинчлик жараёнидаги Россия позициясини мустаҳкамлаш бўлиши мумкин. 

Унинг фикрича, сўнгги пайтларда Ғарб институтлари икки давлат ўртасидаги зиддиятни ҳал қилишда фаоллашган ва Россия Жанубий Кавказ минтақасида ўз таъсирини тиклашдан манфаатдор.

"Ушбу ташриф Россиянинг минтақага қизиқишини тасдиқлашга қаратилган", дейди таҳлилчи.

Икки томонлама ўзаро ҳамкорлик

"Россия томони ҳали ҳам Озарбайжон ва Арманистон ўртасидаги муносабатларни нормаллаштиришга ҳар томонлама ҳисса қўшишга тайёр", деб ёзади "РИА Новости" Кремлга таяниб. 

Озарбайжон ва Арманистон сўнгги ойларда чегараларни делимитация қилиш ва тинчлик шартномасини тузиш бўйича тўғридан тўғри музокаралар олиб бормоқда. Бу эса тинчлик битимини имзолашга тайёрлигини билдиради. 

Август ойида Баку ва Ереван Озарбайжон ва унинг Нахичеван эксклавини боғлайдиган транспорт магистралининг бандини, Бакуда "Зангезур коридори"ни тинчлик битими лойиҳасидан чиқариб ташлади. Боку ва Москва Озарбайжон ва Нахичеван ўртасидаги йўлни Россия назорат қилишини хоҳлашди, аммо Арманистон бунга қарши чиқди. 

Арманистон ва Россия ўртасидаги келишмовчиликлар иккинчи Қорабoғ урушидан кейин пайдо бўлди. Расмий Ереван уруш пайтида Россия ва КХШТ унга ёрдам бермаганидан норози бўлди. Арманистоннинг қурол-яроғ ва армияни тайёрлаш учун ғарбий мамлакатларга мурожаат қилиши ҳам Россиянинг норозилигини келтириб чиқарди. Расмий Москва НАТОга аъзо давлатларнинг Арманистонда бўлишини маъқулламайди. 

Бу омиллар (шунингдек, Путин ва Арманистон Бош вазири Никол Пашинян ўртасидаги шахсий адоват) сўнгги йилларда Россия ва Арманистонни узоқлаштирди. 

Россия ва Арманистон иттифоқчи бўлишига қарамай, Владимир Путин у ерга бормади, чунки Арманистон Халқаро жиноят судининг (ICC) қарорларини бажариш тўғрисидаги битимининг аъзоси ҳисобланди. 2023 йил 17 мартда эса Халқаро жиноят суди Россия Президенти Владимир Путинни ҳибсга олиш учун ордер берган. 

Ташрифда Эроннинг алоқадорлиги борми?

Россия Президенти Владимир Путиннинг бугунги ташрифидан сал олдин, 6 август куни Россия Хавфсизлик кенгаши котиби Сергей Шойгу Озарбайжонга ташриф буюриб, Президент Илҳом Алиев билан учрашган эди. У Бокуга келишда олдин Эрон давлатига ҳам бўлди. 

Сергей Шойгу Теҳронда ХАМАС раҳбари Исмоил Хания ўлдирилганидан бир ҳафта ўтгач, Эронга ташриф буюрди ва Бoкуда учрашув ўтказди. Шундан сўнг у Рoссияга қайтди. Ташриф давомида Шойгу Жанубий Кавказда тинчлик ва хавфсизлик каби масалалар ҳақида гапирди, аммо минтақа мамлакатларидан фақат Озарбайжонга келди. 

Мутахассисларнинг фикрига кўра, Россия юқори мартабали амалдорининг аввал Теҳронга, сўнгра Бокуга ташрифи Эрон ва Исроил ўртасидаги можаронинг кучайиши билан боғлиқ бўлиши мумкин. Таҳлилчи Фуад Шаҳбозовнинг фикрича, Россия Эрон ва Исроил ўртасидаги низо юзага келган тақдирда Исроилнинг Озарбайжон томонидан яширин қўллаб-қувватланишидан хавотирда.

мавзуга оид янгиликлар

Putin Eronni uran boyitishdan voz kechishga chaqird

Путин Эронни уран бойитишдан воз кечишга чақирди

Путин ҳам Трампга, ҳам Эрон раҳбариятига уран бойитишдан бутунлай воз кечиши бўйича келишув ғоясини қўллаб-қувватлашини айтган.

Жаҳон

18.07.2025, 15:11

Ozarbayjon Rossiyadagi barcha tadbirlarni bekor qilmoqda

Озарбайжон Россиядаги барча тадбирларни бекор қилмоқда

Озарбайжон Республикаси томонидан Россияда ўтказилиши режалаштирилган барча маданий тадбирлар бекор қилинди. Бу ҳақда Озарбайжон Маданият вазирлигига таяниб, "Аzertac" давлат ахборот агентлиги хабар берди.

Сиёсат

30.06.2025, 13:49

Rossiyada Putinni Giteler bilan taqqoslaydigan surat va memlar taqiqladi

Россияда Путинни Гителер билан таққослайдиган сурат ва мемлар тақиқлади

Омскнинг Киров туман суди Россия президенти Владимир Путинни фашист Адолъф Гитлерга қиёсловчи фотосуратлар, шунингдек, уни сурати туширилган бошқа қатор  мемларни ўз ичига олган веб-сайтларнинг 12 саҳифани тақиқланган деб эълон қилди.

Жаҳон

31.05.2025, 11:24

Foto: Reuters

Россия Малайзия самолётини уриб туширишда айбдор деб топилди — БМТ

Кеча, 12 май куни БМТнинг авиация кенгаши Россия 2014 йилда Украина устида уриб туширилган Малайзия йўловчи самолётни уриб туширган деган хулосага келди. Бу ҳалокатда 298 киши, жумладан, 196 нафар голландиялик ва 38 нафар австралиялик (ёки Австралия резиденти) ҳалок бўлган. Бу ҳақда "Reuters" нашри хабар қилди.

Жаҳон

13.05.2025, 11:43

Men shaxsan 15 may kuni Putinni Istanbulda kutaman — Zelenskiy

Мен шахсан 15 май куни Путинни Истанбулда кутаман — Зеленский

Украина президенти Владимир Зеленский 15 май куни Истанбулда Россия раҳбари Владимир Путин билан бевосита музокаралар ўтказишга тайёр эканини маълум қилди.

Жаҳон

12.05.2025, 13:06

Трамп ва Зеленский ўртасидаги суҳбат катта жанжалга айланиб кетди

Трамп ва Зеленский ўртасидаги суҳбат катта жанжалга айланиб кетди

Кеча, 28 февраль куни Оқ уйда кўришган Америка Президенти Дональд Трамп ҳамда Украина Президенти Владимир Зеленский ўртасидаги суҳбат катта даҳаки жангга айланиб кетди. Воқеалар қандай кечгани ҳақида "BBC news" маълум қилди. 

Жаҳон

01.03.2025, 10:19

сўнгги янгиликлар

Vashington post: Oʻzbekiston taqdim etgan xato raqamlar butun dunyoni yanglishtirdi

Вашингтон пост: Ўзбекистон тақдим этган хато рақамлар бутун дунёни янглиштирди

Ўзбекистон томонидан халқаро нашрга берган нотўғри  маълумотлари юзасидан жиддий муаммолар келиб чиққан.2024 йилда “Nature” журналида Жаҳон иқтисодиёти 2050 йилга бориб иқлим ўзгариши иқтисодга , глобал ЯИМ таъсир этиши ҳақида мақола чоп этилган эди.

Сиёсат

07.08.2025, 19:26

Apple kelgusi 4 yil ichida AQShga 600 mlrd dollar sarmoya kiritadi

Apple келгуси 4 йил ичида АҚШга 600 млрд доллар сармоя киритади

Президент Доналд Трамп 6 август куни Apple компанияси Қўшма Штатларга қўшимча 100 миллиард доллар сармоя киритади. Бу ҳақда Оқ уй маълум қилди. 

Жаҳон

07.08.2025, 19:00

Yashnoboddagi “dom”da yongʻin chiqdi

Яшнободдаги “дом”да ёнғин чиқди

Бугун, 7 август соат 16:09 да Тошкент шаҳар Яшнобод тумани, Қўйлиқ мавзесида жойлашган, кўп қаватли уйнинг 7-қаватидаги хонадонда ёнғин содир бўлди.

Ўзбекистон

07.08.2025, 18:01

“Tonirovka” arzonlashishi mumkin

“Тонировка” арзонлашиши мумкин

Ички ишлар вазирлиги автотранспортни бошқаришдан юк ташиш қўшимча ташиш қўшимча қулайликларга тузатиш бўйича янги қонун лойиҳасини муҳокамага қўйди. Лойиҳага кўра, ёз ойлари учун “тонировка” нархи 412 мин сўмга туширилиши мумкин.

Ўзбекистон

07.08.2025, 16:15

Indoneziya aviakompaniyalariga Oʻzbekistonning barcha xalqaro aeroportlariga parvoz qilish huquqi berildi

Индонезия авиакомпанияларига Ўзбекистоннинг барча халқаро аэропортларига парвоз қилиш ҳуқуқи берилди

Ўзбекистон ва Индонезия авиация ҳукуматлари ўртасида янги келишув имзоланди. Бу ҳақда Транспорт вазирлиги хабар берди.

Ўзбекистон

07.08.2025, 15:33

Ўзбек спортида допинг билан боғлиқ муаммолар

Бир ой ичида ўзбек спорти учун учта допинг машмашаси жуда ҳам кўп, бўлиб ҳам но-xуш ҳолатларнинг иккитаси Париж-2024 Олимпиадаси чемпионларида қайд этилди.

Спорт

07.08.2025, 11:05

AQShda harbiy xizmatchi Rossiya foydasiga shpionlikda ayblanib qoʻlga olindi

АҚШда ҳарбий хизматчи Россия фойдасига шпионликда айбланиб қўлга олинди

АҚШнинг Техас штатидаги 22 ёшли ҳарбий хизматчи Тейлор Адам Ли мудофаага оид махфий маълумотларни Россияга беришда айбланиб қўлга олинди. Бу ҳақда АҚШ Адлия вазирлиги хабар берди.

Жаҳон

07.08.2025, 10:33

Oʻzbekiston iqtisodiy oʻsish boʻyicha barcha qoʻshinlaridan ortda qolmoqda

Ўзбекистон иқтисодий ўсиш бўйича барча қўшниларидан ортда қолмоқда

Биринчи ярим йилликда Марказий Осиёда энг тез ўсаётган мамлакат Қирғизистон бўлса, энг паст ўсиш суръати Ўзбекистонда кузатилди. Бу ҳақда иқтисодчи Миркомил Холбоев маълум қилди.

Иқтисодиёт

07.08.2025, 10:07

Самарқандда замонавий автовокзал фойдаланишга топширилди

Ушбу лойиҳани амалга ошириш учун 12 миллион АҚШдоллари миқдорида маблағ йўналтирилди.

Ўзбекистон

07.08.2025, 10:02

Тошкентда ижара тўловларининг пасайиши давом этмоқда

Кўчмас мулк бозоридаги фаолликнинг ўсиши ипотека кредитларининг кўпайиши, аҳоли даромадлари ва уй-жой қурилишига инвестицияларнинг ўсиши билан изоҳланади.

Иқтисодиёт

07.08.2025, 09:01

Хитойда тарқалган безгак Ўзбекистон учун хавфлими? Расмий муносабат берилди

Бу касалликни тарқатувчи Aedes aegypti ёки Aedes albopictus чивинлари Ўзбекистон табиатида учрамайди.

Ўзбекистон

06.08.2025, 21:30

Ўзбекистонда оқова сувларни қайта ишлашда Британия технологиялари жорий этилади

"Cambi Group" Ўзбекистонда амалга оширилаётган лойиҳаларда иштирок этиши хусусида фикр алмашилди.

Ўзбекистон

06.08.2025, 20:27