Путин Озарбайжонга нима мақсадда борди?

Россия Президенти Путиннинг Озарбайжонга қандай мақсадда боргани икки ҳукуматнинг расмий матбуотида очиқланганига қарамай, таҳлилчилар томонидан турли муҳокамаларга сабаб бўлмоқда. Бу ҳақда BBC нашри томонидан тайёрланган қуйидаги мақолада батафсил билиб олишингиз мумкин.

Жаҳон

19.08.2024, 15:13

Улашиш:

Putin Ozarbayjonga nima maqsadda bordi?

Putin Ozarbayjonga nima maqsadda bordi?

Кеча, 18 август куни Россия Президенти Владимир Путин Озарбайжон Президенти Илҳом Алиев билан кўришиш мақсадида Баку шаҳрига борди. Бу Путиннинг икки йил аввал Украинага қарши уруш бошлаганидан бери Озарбайжонга қилган илк ташрифи. 

Расмий маълумотларга кўра, у икки кун — 18 ва 19 август кунлари Озарбайжонда бўлади. Путиннинг Бокуга қилган ташрифи Россия ҳудудида — Курск вилоятида  Украина армиясига қарши жанглар кетаётган бир вақтда содир бўлди. 

Кремль берган маълумотларга кўра, ташриф чоғида Озарбайжон ва Россия ўртасидаги иттифоқчилик ва стратегик муносабатларни ривожлантириш масалалари муҳокама қилинади. Шунингдек, Путин Президент Алиев билан Озарбайжон ва Арманистон ўртасидаги тинчлик жараёнини муҳокама қилмоқчи. 

Россия томони Украина ерларини аннексия қилгани учун Ғарб томонидан яккаланиб қолганидан сўнг, у иттифоқчилар билан алоқаларини мустаҳкамлаш ва янги алоқаларни тиклашга ҳаракат қилмоқда. Айнан Россия армияси Украина ҳудудига бостириб кирган кунларда Озарбайжон билан иттифоқчилик шартномаси имзоланган эди. Озарбайжон ҳукумати Украина ва Ғарб давлатлари билан яхши муносабатда бўлса ҳам бу ҳолат Россия Федерацияси билан алоқаларига  таъсир қилмаган. 

"Президент Илҳом Алиев ҳаммасини бир маромда олиб боряпти. Бу галги давлат ташрифи ҳам Россия раҳбарига уни қўллаб-қувватлашини бутун дунёга кўрсатиш учун амалга оширилгани ҳеч кимга сир эмас. Шуниси эътиборга лойиқки, Путин Озарбайжонга ташриф буюришдан олдин Шимолий Корея ва Ветнамга давлат ташрифларини амалга оширган", дейилади BBC нашри томонидан тайёрланган мақолада.

Газ савдоси 

Россиянинг Украинага бостириб кириши ва Ғарб санкциялари жорий этилиши ортидан Москва Европа давлатларига газ экспортини тўхтатди. Бунинг эвазига Озарбайжон Европа Иттифоқи билан шартнома имзолади ва Россия газисиз қолган Европа давлатларига газ етказиб бериш экспортини оширишга келишиб олди. 

Сиёсий таҳлилчи Фуад Шаҳбозовнинг фикрича, Владимир Путиннинг Озарбайжонга бу галги ташрифидан кўзланган асосий мақсадлар иқтисодий ва биринчи навбатда, энергетика масалалари билан боғлиқ. Унинг фикрича, ташриф давомида Озарбайжон ва Россия ўртасида газ ташиш бўйича янги ҳужжат имзоланиши мумкин. 

Шаҳбозовнинг сўзларига кўра, бу ташрифдан яна бир мақсад — Арманистон ва Озарбайжон ўртасидаги тинчлик жараёнидаги Россия позициясини мустаҳкамлаш бўлиши мумкин. 

Унинг фикрича, сўнгги пайтларда Ғарб институтлари икки давлат ўртасидаги зиддиятни ҳал қилишда фаоллашган ва Россия Жанубий Кавказ минтақасида ўз таъсирини тиклашдан манфаатдор.

"Ушбу ташриф Россиянинг минтақага қизиқишини тасдиқлашга қаратилган", дейди таҳлилчи.

Икки томонлама ўзаро ҳамкорлик

"Россия томони ҳали ҳам Озарбайжон ва Арманистон ўртасидаги муносабатларни нормаллаштиришга ҳар томонлама ҳисса қўшишга тайёр", деб ёзади "РИА Новости" Кремлга таяниб. 

Озарбайжон ва Арманистон сўнгги ойларда чегараларни делимитация қилиш ва тинчлик шартномасини тузиш бўйича тўғридан тўғри музокаралар олиб бормоқда. Бу эса тинчлик битимини имзолашга тайёрлигини билдиради. 

Август ойида Баку ва Ереван Озарбайжон ва унинг Нахичеван эксклавини боғлайдиган транспорт магистралининг бандини, Бакуда "Зангезур коридори"ни тинчлик битими лойиҳасидан чиқариб ташлади. Боку ва Москва Озарбайжон ва Нахичеван ўртасидаги йўлни Россия назорат қилишини хоҳлашди, аммо Арманистон бунга қарши чиқди. 

Арманистон ва Россия ўртасидаги келишмовчиликлар иккинчи Қорабoғ урушидан кейин пайдо бўлди. Расмий Ереван уруш пайтида Россия ва КХШТ унга ёрдам бермаганидан норози бўлди. Арманистоннинг қурол-яроғ ва армияни тайёрлаш учун ғарбий мамлакатларга мурожаат қилиши ҳам Россиянинг норозилигини келтириб чиқарди. Расмий Москва НАТОга аъзо давлатларнинг Арманистонда бўлишини маъқулламайди. 

Бу омиллар (шунингдек, Путин ва Арманистон Бош вазири Никол Пашинян ўртасидаги шахсий адоват) сўнгги йилларда Россия ва Арманистонни узоқлаштирди. 

Россия ва Арманистон иттифоқчи бўлишига қарамай, Владимир Путин у ерга бормади, чунки Арманистон Халқаро жиноят судининг (ICC) қарорларини бажариш тўғрисидаги битимининг аъзоси ҳисобланди. 2023 йил 17 мартда эса Халқаро жиноят суди Россия Президенти Владимир Путинни ҳибсга олиш учун ордер берган. 

Ташрифда Эроннинг алоқадорлиги борми?

Россия Президенти Владимир Путиннинг бугунги ташрифидан сал олдин, 6 август куни Россия Хавфсизлик кенгаши котиби Сергей Шойгу Озарбайжонга ташриф буюриб, Президент Илҳом Алиев билан учрашган эди. У Бокуга келишда олдин Эрон давлатига ҳам бўлди. 

Сергей Шойгу Теҳронда ХАМАС раҳбари Исмоил Хания ўлдирилганидан бир ҳафта ўтгач, Эронга ташриф буюрди ва Бoкуда учрашув ўтказди. Шундан сўнг у Рoссияга қайтди. Ташриф давомида Шойгу Жанубий Кавказда тинчлик ва хавфсизлик каби масалалар ҳақида гапирди, аммо минтақа мамлакатларидан фақат Озарбайжонга келди. 

Мутахассисларнинг фикрига кўра, Россия юқори мартабали амалдорининг аввал Теҳронга, сўнгра Бокуга ташрифи Эрон ва Исроил ўртасидаги можаронинг кучайиши билан боғлиқ бўлиши мумкин. Таҳлилчи Фуад Шаҳбозовнинг фикрича, Россия Эрон ва Исроил ўртасидаги низо юзага келган тақдирда Исроилнинг Озарбайжон томонидан яширин қўллаб-қувватланишидан хавотирда.

мавзуга оид янгиликлар

Трамп ва Зеленский ўртасидаги суҳбат катта жанжалга айланиб кетди

Трамп ва Зеленский ўртасидаги суҳбат катта жанжалга айланиб кетди

Кеча, 28 февраль куни Оқ уйда кўришган Америка Президенти Дональд Трамп ҳамда Украина Президенти Владимир Зеленский ўртасидаги суҳбат катта даҳаки жангга айланиб кетди. Воқеалар қандай кечгани ҳақида "BBC news" маълум қилди. 

Жаҳон

01.03.2025, 10:19

Мирзиёев Путин билан стратегик ҳамкорликни мустаҳкамлаш масаласини муҳокама қилди

Кеча, 11 декабрь куни Президент Шавкат Мирзиёев Россия етакчиси Владимир Путин билан телефон орқали гаплашди. Бу ҳақда давлат раҳбарининг матбуот хизмати маълум қилди. 

Ўзбекистон

12.12.2024, 09:50

Putin Tramp bilan uchrashadimi?

Путин Трамп билан учрашадими?

Россия Президенти Владимир Путин мамлакатнинг Сочи шаҳрида бўлиб ўтган "Валдай" халқаро мунозара клубининг 21-йиғилишида иштирок этиб, Трампни АҚШ президентлик сайловидаги ғалабаси билан табриклади ва уни "Жасур одам" деб айтди. 

Жаҳон

08.11.2024, 11:40

Putinning maslahatchisi AQSh – Rossiya munosabatlari qayta tiklanishini maʼlum qildi

Путиннинг маслаҳатчиси АҚШ – Россия муносабатлари қайта тикланишини маълум қилди

Американинг Вашингтон шаҳрида Россия раҳбарининг яқин маслаҳатчиси, мамлакатнинг тўғридан-тўғри инвестиция жамғармаси (РДИФ) раҳбари Кирилл Дмитриев Трамп маъмурияти вакиллари билан учрашди.

Жаҳон

04.04.2025, 11:00

Rossiyadan 30 nafar bola Oʻzbekistonga olib kelinmoqda

Россиядан 30 нафар бола Ўзбекистонга олиб келинмоқда

Россия Федерациясининг турли ҳудудларида ота-она қаровисиз қолиб кетган 30 нафар вояга етмаган бола Ўзбекистонга олиб келинмоқда. Бу ҳақда Ижтимоий ҳимоя миллий агентлиги ахборот хизмати хабар берди.

Ўзбекистон

15.03.2025, 10:53

Украина ўттиз кунлик сулҳга рози бўлди

Украина ўттиз кунлик сулҳга рози бўлди

Кеча, 11 март куни Саудия Арабистонининг Жидда шаҳрида АҚШ ҳамда Украина делегатсиялари ўртасида музокаралар бўлиб ўтди. Бу ҳақда Украина Президенти матбуот хизмати хабар берди.

Сиёсат

12.03.2025, 10:38

сўнгги янгиликлар

Binyamin Netanyaxu va Ilhom Aliyev

Нетанъяху Озарбайжонга ташриф буюради. Алиев уни ҳибсга оладими?

Исроил Бош вазири Бинямин Нетанъяху 2025 йил май ойининг бошида расмий ташриф билан Озарбайжонга боради. Боку шаҳрида у Озарбайжон Президенти Илҳом Алиев билан учрашиб, икки давлат ўртасидаги ҳамкорликни кенгайтириш ва минтақавий хавфсизлик масалаларини муҳокама қилади. Бу ташриф АҚШ ва Эрон ўртасидаги ядровий музокаралар қайта тикланган, Туркиянинг Суриядаги ҳарбий иштироки бўйича баҳслар давом этаётган бир пайтда амалга ошмоқда. Бу ҳақда "Ynet" хабар қилди.

Сиёсат

24.04.2025, 23:54

Ҳиндистон ва Покистон ўртасидаги зиддият авжга чиқди

2025-йил 22-апрель куни Ҳиндистоннинг Жамму ва Кашмир ҳудудидаги Пахалгам шаҳрида жойлашган Байсаран водийсида содир бўлган террорчилик ҳужуми Ҳиндистон ва Покистон ўртасидаги зиддиятларни яна кучайтирди. Бу ҳужумда 28 нафар сайёҳ ҳалок бўлди, 20 дан ортиқ одам жароҳат олди. Ҳалок бўлганларнинг аксарияти ҳиндистонликлар.

Сиёсат

24.04.2025, 18:26

Дунё сиёсатига қутбланишларнинг таъсири

Халқаро муносабатлар бугунги кунда бир нечта чуқур ўзгаришлар таъсирида шаклланмоқда - бу эса сиёсатчилар учун жараённи англаш ва зарур чораларни кўришда жиддий синов бўлиб қолмоқда. Жаҳон сиёсати барқарорлик доирасидан чиқиб, тобора кўпроқ тартибсизлик сари ҳаракатланмоқда, хусусан, Трамп маъмуриятининг Оқ Уйга қайтиши билан бу янада яққол кўзга ташланмоқда. Айни ўзгаришлардан бири - технологик марказларнинг анъанавий ҳудудлардан чеккароқ, ноанъанавий минтақаларга силжиши бўлиб, бу глобал тенглик ва куч мувозанатини ўзгартириб юбормоқда. Шу билан бирга, ўта ўнг ва ўта чап сиёсий кучлар ўртасидаги тафовут кескин ортиб бормоқда - бу эса сиёсий тизимларда радикаллашув хавфини кучайтиради.

Сиёсат

24.04.2025, 15:36

Pegasus, Isroil

Ҳукумат хакерлар орқали фаолларни кузатаётгани айтилмоқда

Ўзбекистон мухолифат, журналист ва инсон ҳуқуқлари фаолларининг шахсий мулоқотларини кузатишда "Pegasus"  жосуслик дастурида фойдаланаётганлиги айтилмоқда.

Жаҳон

19.04.2025, 16:46

https://president.uz/oz/lists/view/7381

“Турк бирлик”да дарз: Шимолий Кипр Туркияга Ўзбекистон ва Қозоғистонга нисбатан чора кўришга чақирди

Жорий йилнинг 3-4 апрель кунлари Самарқандда ўтказилган Марказий Осиё – Европа Иттифоқи саммитида давлат раҳбарлари ва Европа Иттифоқи ташкилоти раҳбарлари ўртасида БМТ Хавфсизлик Кенгашининг қарорларига содиқлигини билдирувчи қарорни имзолаган.  Шундан сўнг фақатгина Туркия томонидан тан олинган Шимолий Кипр Турк  Республикаси (ТРСК)Транспорт вазири Ўзбекистон, Қозоғистон ва Туркманистонга Туркияни чора кўришга чақирди. Чунки БМТ доирасида ТРСК мустақил давлат сифатида тан олинмаган. Бу ҳақда Озарбайжоннинг “Haqqin.az” нашри таҳлилий материал эълон қилди.

Сиёсат

16.04.2025, 17:24

Turkish and Israel

Кескинлашган Исроил-Туркия муносабатлари ёхуд "янги усмонийлик" сиёсати

2024 йил сўнггида Сурияда Башар Асад режими қулагач вазият кескин ўзгарди. Туркия Сурияда Эроннинг ўрнини эгаллашга ва мамлакатда ҳарбий базасини жойлаштиришга ҳаракат қилмоқда. Сурия билан қўшма мудофаа шартномасига кўра Палмира, Ҳама ва Т 4 авиабазаси Туркияга берилиши кўзда тутилган эди. Шунингдек, сўнгги ҳафталар давомида туркиялик мутахассислар томонидан ушбу ҳарбий базалар кўздан кечирилган эди. 

Сиёсат

12.04.2025, 13:43

Вашингтон ва Қобул: муносабатларда янги босқич бошланмоқдами?

Америкалик дипломатларнинг яқинда Кобулга қилган ташрифи Қўшма Штатлар ва Толибон ҳаракати ўртасидаги муносабатларни нормаллаштириш йўлидаги илк эҳтиёткор қадамлар бўлиши мумкинлигини англатади.

Сиёсат

11.04.2025, 18:49

Markaziy Osiyo davlatlari va Yevropa kengashi va Yevropa komissiyasi prezidentlari

Европа Иттифоқи Марказий Осиёда инсон ҳуқуқларини биринчи ва муҳим ўринга чиқариши лозим — HRW

"Human Rights Watch" ташкилоти инсон ҳуқуқлари ва қонун устуворлигига аҳамият берилмас экан, янги ҳамкорликлар барқарор бўлмаслигини ва Европа Иттифоқининг (ЙИ) манфаатларини тўлақонли ҳимоя қилинмаслигини айтмоқда. Бу ҳақда "The Guardian" нашри маълум қилди

Сиёсат

08.04.2025, 15:03

Foto: Anadolu

Йўлак урушлари ёхуд Асаддан кейинги даврда Суриядаги Туркиянинг энергия лойиҳалари

Асад режимининг қулаши ортидан воқеалар ривожининг сабабларини тушунтирадиган ҳар хил "назариялар" пайдо бўлди. Версиялардан бири бунинг ортида бутунлай Туркия тургани, бу эса Сурия ва ўз ҳудуди орқали Қатардан Европага газ қувурини қуриш лойиҳасини жонлантираётгани ҳақидаги тахминдир. Шунга кўра, Анқара Россия, Каспий денгизи ҳавзаси, Шарқий Ўртаер денгизи, Форс кўрфазидан газ оқимини тўхтатиб, континентал газ маркази сифатидаги стратегик мақомини янада мустаҳкамламоқчи. Бу ҳақиқатми ёки йўқ? Аниқлик киритиш зарур.

Жаҳон

07.04.2025, 19:26

#Uzbekistan,

Мадинада эмас, Ўзбекистонда дарахт экиш керакми?

Экология партия фракцияси раҳбари Абдушукур Хамзаев юртдошларни Мадинада эмас, Ўзбекистонда дарахт экишга чақирмоқда.

Ўзбекистон

07.04.2025, 15:27

Mutaxassis sharhi: Markaziy Osiyo va Yevropa Ittifoqi sammitidan qanday yangiliklar kutilmoqda?

Мутахассис шарҳи: Марказий Осиё ва Европа Иттифоқи саммитидан қандай янгиликлар кутилмоқда?

Марказий Осиё ва Европа Иттифоқи ўртасида жорий йилнинг 3-4 апрель кунлари ўтказилаётган саммит тарихий аҳамиятга эга бўлиб, халқаро муносабатларда жиддий ҳодиса сифатида баҳоланмоқда. Саммит доирасида Европа Кенгаши раиси — Шарль Мишель, Антониу Кошта, шунингдек, Европа Комиссияси раҳбари Урсула фон дер Ляйен ташриф буюрди. Бундан ташқари, бир қатор бизнес вакиллари ва Европа тараққиёт ва тикланиш банки раиси ҳам иштирок этмоқда. Ушбу саммитда товар айирбошлашни кўпайтириш, инновациялар, “яшил” энергетика, тоғ-конь, қишлоқ хўжалиги, ва рақамлаштириш соҳаларида қўшма дастур ва кооперация лойиҳаларини илгари суриш, маданият, туризм, фан, таълим ва бошқа устувор йўналишларда фаол алмашинувларни давом эттириш масалалари диққат марказида бўлиши кутилмоқда. Асосий масала эса камёб минерал ресурслар, энергия ва транспорт логистик имкониятлар бўлиши кутилмоқда.

Сиёсат

04.04.2025, 12:48

Putinning maslahatchisi AQSh – Rossiya munosabatlari qayta tiklanishini maʼlum qildi

Путиннинг маслаҳатчиси АҚШ – Россия муносабатлари қайта тикланишини маълум қилди

Американинг Вашингтон шаҳрида Россия раҳбарининг яқин маслаҳатчиси, мамлакатнинг тўғридан-тўғри инвестиция жамғармаси (РДИФ) раҳбари Кирилл Дмитриев Трамп маъмурияти вакиллари билан учрашди.

Жаҳон

04.04.2025, 11:00