Ўзбекистон зилзилаларни башорат қилишда сунъий интеллектдан фойдаланади

2026 йилдан Ўзбекистонда кучли зилзилаларни олдиндан башорат қилиш ва биноларнинг сейсмик барқарорлигини таҳлил этиш учун сунъий интеллект технологиялари қўлланила бошлайди. Мазкур чора-тадбирлар мамлакатда сейсмик хавфсизликни оширишга қаратилган ҳукуматнинг янги қарорида назарда тутилган.

Фото: Ситуативное

Фармонни қабул қилишдан кўзланган устувор йўналишлар этиб қуйидагилар белгиланди, жумладан:

  • маданий мерос объектлари ва транспорт иншоотларининг зилзилабардошлигини мониторинг қилиш тизимини яратиш;
  • сейсмик хавфсизликни таъминлаш соҳасини рақамлаштириш ва унга сунъий интеллект технологияларини татбиқ этиш;
  • қурилиш майдонлари учун замин грунтларини ўрганиш ва уларнинг мустаҳкамлигини ошириш чораларини кўриш.

Фармонга кўра, 2026 йил 1 январдан бошлаб:

  • республикадаги “А-373” ва “М-39” автомобиль йўлларида ҳамда уларга туташ тоғли ҳудудлардан ўтган темирйўлларда кўчки содир бўлиши эҳтимоли юқори ҳудудларнинг доимий радиолокацион космик мониторинги ташкиллаштирилади;
  • сунъий интеллект ёрдамида сейсмик хавф юқори бўлган ҳудудларда кучли зилзилаларни ўрта ва узоқ муддатларда прогноз қилиш амалиёти йўлга қўйилади.

Дастлабки босқичда сунъий интеллект ёрдамида кучли зилзилаларни ўрта ва узоқ муддатда прогноз қилиш Тошкент шаҳри мисолида ташкил этилади.

2026 йил 1 мартдан бошлаб бино ва иншоотларнинг зилзилабардошлик бўйича техник ҳолати сунъий интеллект ёрдамида таҳлил қилинади.
 

мавзуга оид янгиликлар

Сунъий интеллект лойиҳаларига 100 миллион доллар ажратилади

Президентнинг янги қарорига кўра, Тикланиш ва тараққиёт жамғармасидан 2026–2027 йилларда сунъий интеллект лойиҳаларини молиялаштиришга  100 млн доллар йўналтирилади. Шундан 50 млн доллар — давлат ташкилотларига AI технологияларини жорий этиш учун беғараз беришга, 50 млн доллар — “IT Park Ventures” ва “Фондлар фонди” венчур жамғармалари устав капиталига қўшилади.

Фан-технология

31.10.2025, 14:11

Нефть-газ тармоғида рақамли ечимлар ва сунъий интеллект кенг жорий этилмоқда

Шу билан бирга, қурилиш майдонларидаги маълумотлар реал вақт режимида таҳлил қилиниб, ишлар бориши автоматик баҳоланади.

Иқтисодиёт

26.08.2025, 11:05

Оқ уйда дунё етакчилари суратга тушгани тасвирланган сохта расм бутун дунёга тарқалди — BBC

Гўёки Оқ уйда учрашувни кутган дунё етакчилари акс этган фотосурат сохта бўлиб чиқди. У генератив сунъий интеллект ёрдамида яратилган. Бу ҳақда BBC ўз текшируви натижаларига таяниб хабар берди.

Жаҳон

20.08.2025, 12:20

Тошкент халқаро университетида замонавий Сунъий интеллект ўқув маркази очилди

Лойиҳа КОИCА томонидан 1 миллион АҚШ доллари миқдорида молиялаштирилади.

Фан-технология

15.08.2025, 17:41

Сунъий интеллектдан фойдаланишнинг ҳуқуқий асослари яратилди

Сунъий интеллектни қўллаш орқали юзага келадиган муносабатларни тартибга солишга қаратилган қонун лойиҳаси парламент қуйи палатаси томонидан қабул қилинди.

Сиёсат

14.08.2025, 12:46

сўнгги янгиликлар

Тунда овқатланиш зарарлими?

Тунги овқатланиш одатга айланганда организмга салбий таъсир кўрсатиши мумкин. Кўпчилик ухлашдан олдин кечки овқатни енгил деб ҳисоблаб, бу одатни  давомий амалга оширади. Бироқ илмий тадқиқотлар шуни кўрсатадики, тунги овқатланиш соғлиқ учун бир нечта зарарларни олиб келади.

Маданий

15.11.2025, 12:00

Виртуал ҳашамат ортидаги ҳақиқат: Ўзбек оилалари кредитга ботмоқда

Сўнгги йилларда Ўзбекистон оилаларида истеъмол маданияти сезиларли даражада ўзгарди. Одамлар эндиликда фақат зарурат учун эмас, балки атрофдагиларга “мос кўриниш” учун ҳам харид қилишга интилмоқда. Бу жараёнга реклама, ижтимоий тармоқлардаги “идеал ҳаёт” тасвирлари ва банкларнинг турли кредит таклифлари кучли таъсир кўрсатмоқда.

Ўзбекистон

15.11.2025, 10:17

Тунда гулдаста олиб келган нотаниш эркак Ризаева уйига кирмоқчи бўлди

Муниса Ризаеванинг синглиси — Карима Ризаеванинг уйига қўлида гулдаста кўтариб келган номаълум эркак гулларни шахсан топширишга қатъият билан уринган, аммо у эшикни очмаган. Хавфсизлик тугмаси босилгандан сўнг икки дақиқа ичида навбатчи милиция гуруҳи етиб келган ва номаълум эркакни ҳибсга олишган. 

Ўзбекистон

15.11.2025, 09:03

Қанд касаллигига чалинмаслик учун пиёда юринг (14 ноябрь – Бутунжаҳон диабетга қарши кураш куни)

Пиёда юриш — энг оддий, арзон ва барчага мос жисмоний фаоллик тури. Лекин унинг энг муҳим томони шундаки, у 2-тур қанд касаллиги хавфини кескин камайтиради. Кунига 30 дақиқа пиёда юришнинг ўзи қон шакарини барқарорлаштириб, организмни нафақат диабет, балки бошқа кўплаб бошқа касалликлардан ҳам муҳофаза қилади.

Ўзбекистон

14.11.2025, 15:53

Болалар ўлими: Марказий Осиёда қайси давлат етакчилик қилмоқда?

Туркманистон бир ёшгача бўлган гўдаклар ўлими бўйича Марказий Осиёда энг юқори кўрсаткичга эга давлат сифатида қайд этилди. 2024 йил якунларига кўра, дунё бўйича ҳар 1000 тирик туғилган чақалоқдан ўртача 28,3 нафари бир ёшига етмай вафот этган.

Жаҳон

14.11.2025, 15:34

Россияда Ўзбекистон ҳайдовчилик гувоҳномалари бекор қилиниши мумкин

Россияда хорижий ҳайдовчилик гувоҳномаларига оид янги чекловлар жорий этилиши кутилмоқда.  Россия фақат рус тили расмий мақомга эга бўлган давлатларда берилган ҳайдовчилик гувоҳномаларини тан олади. Яъни рус тили ушбу мамлакатда асосий, иккинчи ёки учинчи давлат тили сифатида эътироф этилган бўлиши шарт. 

Ўзбекистон

14.11.2025, 14:35

Тошкентда Марказий Осиё давлатлари раҳбарларининг еттинчи Маслаҳат учрашуви бўлиб ўтади

15–16 ноябрь кунлари Тошкент шаҳрида Ўзбекистон Республикаси Президенти Шавкат Мирзиёев раислигида Марказий Осиё давлатлари раҳбарларининг еттинчи Маслаҳат учрашуви ўтказилади.

Ўзбекистон

14.11.2025, 11:10

Сирдарё тумани солиқ раҳбарининг ҳақоратли мурожаати тарқалди

Ижтимоий тармоқларда Сирдарё вилоятининг Сирдарё туман давлат солиқ инспекцияси раҳбари экани айтилaётган мансабдор ходимларига қўпол тарзда бақириб, уларни ҳақорат қилаётган видео тарқалди. Унда раҳбар ўз ходимларига нисбатан кескин, одобсиз ва ҳақоратли сўзларни қўллагани акс этган.

Ўзбекистон

14.11.2025, 09:39

Мексика президенти зўравонликдан ҳимоясиз қолди

2025 йил 4 ноябрь куни Мексика пойтахти Мехико марказида бўлиб ўтган оммавий тадбир бутун дунёни ларзага солди. Мамлакат президенти — Клаудия Шейнбаум одамлар орасида бўлган пайтда номаълум эркак унга яқинлашиб, розилигисиз тегиш ва ўпишга уринди. Бу ҳолат очиқ жойда, гувоҳлар ва камералар олдида содир бўлди

Жаҳон

13.11.2025, 19:27

Юк машиналарнинг Тошкентга кириши вақтинча тақиқланади

Тошкент шаҳрида 14–17 ноябрь кунлари халқаро тадбирлар ўтказилиши муносабати билан транспорт ҳаракатига вақтинчалик чекловлар жорий этилади. Маълумотларга кўра, мазкур кунларда юк ташувчи транспорт воситалари пойтахтга киритилмайди, шаҳар марказида эса уларнинг ҳаракати тўлиқ тўхтатилади.

Ўзбекистон

13.11.2025, 16:09

Гулнора Каримова билан боғлиқ Zeromax иши бўйича суд қарор чиқарди

Швейцария тарихидаги иккинчи энг йирик банкротлик иши — Zeromax компанияси билан боғлиқ суд жараёнида кредиторлар муҳим ютуққа эришди.

Сиёсат

13.11.2025, 14:37

АҚШ тарихидаги энг узоқ — 43 кунлик шатдаун якунланди

АҚШ тарихидаги энг узоқ давом этган — 43 кунлик ҳукумат фаолиятининг тўхташи (шатдаун) якунланди. Президент Дональд Трамп бюджетни имзолади, ҳужжат аввал Сенат, сўнгра Палата вакиллари томонидан маъқулланди. Шатдаун мамлакатга $1,5 трлн атрофида иқтисодий зарар келтирган.

Жаҳон

13.11.2025, 11:59