Bolalarda koʻz saratonining koʻpayib borayotganiga gadjetlar sababmi?

Ijtimoiy tarmoqlar orqali Oʻzbekistonda bolalar orasida koʻz saratoni bilan kasallanish holatlari oshgani va bunga ular koʻp vaqtini sarflaydigan gadjetlar sabab boʻlayotganini tez-tez eshitib turamiz. Xoʻsh, bu qanchalik toʻgʻri va mutaxassislarning bu boradagi fikrlari qanday? Sogʻliqni saqlash vazirligi xodimlari bu borada batafsil javob berdi.

Ulashish:

Bolalarda koʻz saratonining koʻpayib borayotganiga gadjetlar sababmi?

Bolalarda koʻz saratonining koʻpayib borayotganiga gadjetlar sababmi?

Respublika koʻz kasalliklari klinik shifoxonasi bosh shifokori, tibbiyot fanlari boʻyicha falsafa doktori Otabek Ikramovga koʻra, onkologik kasalliklar hozirgi kunning dolzarb muammolaridan biriga aylanib bormoqda.

"Buni Jahon sogʻliqni saqlash tashkiloti maʼlumoti ham tasdiqlaydi. Yaʼni onkologiya tashxisi qoʻyilgandan keyingi bir yil davomida har uchinchi bemor olamdan oʻtar ekan. Koʻrinib turibdiki, masala chindan ham jiddiy", deydi u.

Shifokorning aytishicha, soʻnggi 10 yillikda oʻsma kasalliklari sezilarli darajada koʻpaygan, shu jumladan, koʻruv aʼzosining onkologik xastaliklari ham. U umumiy oʻsma kasalliklarining bir foizini tashkil etishi bizni xotirjam qilmasligi kerak. Negaki, bugun dunyoda har 100 ming kishiga salkam 4 ta shu turdagi kasallik toʻgʻri keladi. 

Ammo Germaniyaning Essen universiteti mutaxassislari koʻz saratonining paydo boʻlishida gadjetlarning aloqasi yoʻqligini maʼlum qilgan. 

Gap shundaki, ular 2020 yilda COVID-19 pandemiyasi munosabati bilan oʻtkazgan ilmiy tadqiqot davomida mobil telefonlar va boshqa gadjetlar inson koʻruv aʼzosi nurlanishi va onkologik kasalliklarga olib kelmasligini isbotladi. 

Koʻz saratoniga olib keladigan asosiy omillar esa quyidagilardan iborat: irsiy xastaliklar, ekologiyaning zararli taʼsiri va ayrim virusli kasalliklardir. Ammo, bolalar, ayniqsa, ularning ota-onalari gadjetlar koʻz saratoni kasalligiga umuman sabab boʻlmas ekan, deya xotirjamlikka berilmasliklari kerak. 

Gadjetlardan uzluksiz foydalanish alaloqibat turli xastaliklarga, jumladan, koʻz oʻsmasiga olib kelishi mumkinligini tushunish uchun soha mutaxassisi boʻlish shart emas. Keyingi paytda "quruq koʻz" sindromining sezilarli darajada koʻpayib bormoqda.

"Shulardan kelib chiqib, oftalmologlarning koʻrsatmasiga amal qilish, bolalarning kuniga 2 soatdan ortiq gadjetlar bilan shugʻullanishiga yoʻl qoʻymaslik, ish jarayoni kompyuter bilan bogʻliq boʻlgan insonlarga esa koʻz ustki qismini “namlantiruvchi” maxsus preparatlardan foydalanish tavsiya etiladi", deydi Otabek Ikramov.

Umuman olganda, hozirgi axborot texnologiyalari davrida gadjetlardan foydalanmaslikning iloji yoʻq. Ammo meʼyorni bilish va shunga amal qilish oʻzimiz va salomatligimiz uchun zarur.

Fan-texnologiya

14.03.2025, 12:33

Ulashish:

So‘nggi yangiliklar

Oʻzbekistonga olib kelingan falastinliklar uchun maxsus jamgʻarma tashkil etiladi

Oʻzbekistonga olib kelingan falastinliklar uchun maxsus jamgʻarma tashkil etiladi

Yaqin Sharqda Falastin mojarosi avj olgan beri Oʻzbekiston hukumati mojaroni xalqaro huquq normalari asosida tinch yoʻl bilan tezroq hal etish tarafdori boʻlib kelmoqda.

Siyosat

15.08.2025, 00:57

Agar muzokaralar omadsiz tugasa, Tramp Rossiya iqtisodiyotini vayron qilishga intiladi

Tramp agar diplomatik saʼy-harakatlar samara bermasa, NATO mamlakatlariga qurol sotishni davom ettirib, uni Ukrainaga yetkazilishini taʼminlaydi.

Jahon

14.08.2025, 20:49

Joriy yilda eng koʻp nikoh Samarqandda qayd etilgan

Milliy statistika qoʻmitasi maʼlumotlariga koʻra, 2025 yilning birinchi yarim yilligida Oʻzbekiston boʻyicha 95 ming 275 ta nikoh holatlari FHDYo organlarida qayd etilgan.

Oʻzbekiston

14.08.2025, 19:40

Isroil bosh shtabi Gʻazoga bosqin rejasini maʼqulladi

7 avgustda Zamir Gʻazoga bosqin rejasiga qarshi chiqqani va vazirlar bilan tortishuvga kirishgani xabar qilingan.

Jahon

14.08.2025, 18:45

Oʻzbekistonda ilk bor unikal yurak jarrohligi amalga oshirildi

Bobur Toʻrayev 10 ga yaqin rivojlangan davlatlar klinikalarida malaka oshirgan va 20 ga yaqin ilmiy maqolalar muallifi sanaladi.

Fan-texnologiya

14.08.2025, 17:45

Putin va Trampning Alyaskadagi uchrashuvi haqida nimalar maʼlum

Putin va Trampning Alyaskadagi uchrashuvi haqida nimalar maʼlum

Vladimir Putin va Donald Tramp 15 avgust kuni AQSh Harbiy-havo kuchlarining Ankorijdagi Elmendorf-Richardson bazasida uchrashadi. Uchrashuv tafsilotlarini prezident yordamchisi Yuriy Ushakov maʼlum qildi.

Jahon

14.08.2025, 17:18

“Oʻzmetkombinat” AJga rahbar tayinlandi

Bahodir Abdullayev 2022 yilda «Mehnat shuhrati» ordeni bilan taqdirlangan.

Iqtisodiyot

14.08.2025, 16:49

Soʻx tumanidagi “Tul” chegara nazorat-oʻtkazish punkti vaqtincha yopildi

Mazkur chegara nazorat-oʻtkazish punkti faqatgina Oʻzbekiston hamda Qirgʻiz Respublikalari fuqarolari va transport vositalari harakati uchun moʻljallangan.

Oʻzbekiston

14.08.2025, 15:42

OTMga kirolmaganlar ertadan apellyatsiya arizalarini berishi mumkin

Apellyatsiya arizasini bergan abituriyentga uni koʻrib chiqish sanasi va vaqti koʻrsatilgan xabarnoma beriladi.

Ta'lim

14.08.2025, 14:44

Sunʼiy intellektdan foydalanishning huquqiy asoslari yaratildi (+video)

Sunʼiy intellektni qoʻllash orqali yuzaga keladigan munosabatlarni tartibga solishga qaratilgan qonun loyihasi parlament quyi palatasi tomonidan qabul qilindi.

Siyosat

14.08.2025, 12:46

Inoue – Ahmadaliyev jangi uchun chiqarilgan chiptalar ikki soatda sotib boʻlindi

Nagoyadagi yangi qurib bitkazilgan IG Arena inshooti 17 ming muxlisga moʻljallangan.

Sport

14.08.2025, 11:43

Xorvatiyaga ishga yuborishni vaʼda qilgan firibgarlar ushlandi

Hozirda ikkala qonunbuzarga nisbatan Jinoyat kodeksining 168-moddasi bilan jinoyat ishlari qoʻzgʻatilgan.

Oʻzbekiston

14.08.2025, 10:47