Bolalarda koʻz saratonining koʻpayib borayotganiga gadjetlar sababmi?
Ijtimoiy tarmoqlar orqali Oʻzbekistonda bolalar orasida koʻz saratoni bilan kasallanish holatlari oshgani va bunga ular koʻp vaqtini sarflaydigan gadjetlar sabab boʻlayotganini tez-tez eshitib turamiz. Xoʻsh, bu qanchalik toʻgʻri va mutaxassislarning bu boradagi fikrlari qanday? Sogʻliqni saqlash vazirligi xodimlari bu borada batafsil javob berdi.
Fan-texnologiya
14.03.2025, 12:33
Ulashish:

Bolalarda koʻz saratonining koʻpayib borayotganiga gadjetlar sababmi?
Respublika koʻz kasalliklari klinik shifoxonasi bosh shifokori, tibbiyot fanlari boʻyicha falsafa doktori Otabek Ikramovga koʻra, onkologik kasalliklar hozirgi kunning dolzarb muammolaridan biriga aylanib bormoqda.
"Buni Jahon sogʻliqni saqlash tashkiloti maʼlumoti ham tasdiqlaydi. Yaʼni onkologiya tashxisi qoʻyilgandan keyingi bir yil davomida har uchinchi bemor olamdan oʻtar ekan. Koʻrinib turibdiki, masala chindan ham jiddiy", deydi u.
Shifokorning aytishicha, soʻnggi 10 yillikda oʻsma kasalliklari sezilarli darajada koʻpaygan, shu jumladan, koʻruv aʼzosining onkologik xastaliklari ham. U umumiy oʻsma kasalliklarining bir foizini tashkil etishi bizni xotirjam qilmasligi kerak. Negaki, bugun dunyoda har 100 ming kishiga salkam 4 ta shu turdagi kasallik toʻgʻri keladi.
Ammo Germaniyaning Essen universiteti mutaxassislari koʻz saratonining paydo boʻlishida gadjetlarning aloqasi yoʻqligini maʼlum qilgan.
Gap shundaki, ular 2020 yilda COVID-19 pandemiyasi munosabati bilan oʻtkazgan ilmiy tadqiqot davomida mobil telefonlar va boshqa gadjetlar inson koʻruv aʼzosi nurlanishi va onkologik kasalliklarga olib kelmasligini isbotladi.
Koʻz saratoniga olib keladigan asosiy omillar esa quyidagilardan iborat: irsiy xastaliklar, ekologiyaning zararli taʼsiri va ayrim virusli kasalliklardir. Ammo, bolalar, ayniqsa, ularning ota-onalari gadjetlar koʻz saratoni kasalligiga umuman sabab boʻlmas ekan, deya xotirjamlikka berilmasliklari kerak.
Gadjetlardan uzluksiz foydalanish alaloqibat turli xastaliklarga, jumladan, koʻz oʻsmasiga olib kelishi mumkinligini tushunish uchun soha mutaxassisi boʻlish shart emas. Keyingi paytda "quruq koʻz" sindromining sezilarli darajada koʻpayib bormoqda.
"Shulardan kelib chiqib, oftalmologlarning koʻrsatmasiga amal qilish, bolalarning kuniga 2 soatdan ortiq gadjetlar bilan shugʻullanishiga yoʻl qoʻymaslik, ish jarayoni kompyuter bilan bogʻliq boʻlgan insonlarga esa koʻz ustki qismini “namlantiruvchi” maxsus preparatlardan foydalanish tavsiya etiladi", deydi Otabek Ikramov.
Umuman olganda, hozirgi axborot texnologiyalari davrida gadjetlardan foydalanmaslikning iloji yoʻq. Ammo meʼyorni bilish va shunga amal qilish oʻzimiz va salomatligimiz uchun zarur.
Fan-texnologiya
14.03.2025, 12:33
Ulashish:
Mavzuga oid yangiliklar

Jazirama davom etadi: bunday havoda qanday taomlanish kerak?
Oʻzbekiston
22.07.2025, 18:53

Bolalarda semizlik bepushtlikni keltirib chiqarishi mumkin — SVV
Fan-texnologiya
13.09.2024, 11:12
Mashhur yangiliklar

"Mufassa" Sodiqovaga 25 million soʻm toʻlaydigan boʻldi
Oʻzbekiston
21.07.2025, 11:41

Sherzodxon Qudratxoʻjani natsizmda ayblagan bloger jarimaga tortildi
Oʻzbekiston
13.08.2025, 11:05

Oʻz qiziga jinsiy zoʻravonlik qilgan otaga hukm oʻqildi
Oʻzbekiston
28.07.2025, 14:11

O‘zbekiston hukumati Chorvoqdagi Sea Breeze loyihasini tasdiqladi. Nimalar xavotirli?
Oʻzbekiston
04.08.2025, 10:26

Qoʻy jon dardida, qassob goʻsht dardida: Toshkent viloyat hokimliligi Chorvoqdagi kurort haqida bayonot berdi
Iqtisodiyot
06.08.2025, 14:12

Istanbuldan Toshkentga uchayotgan samolyot yuzaga kelgan nosozlik tufayli ortga qaytarildi
Oʻzbekiston
29.07.2025, 01:05
So‘nggi yangiliklar

Oʻzbekistonga olib kelingan falastinliklar uchun maxsus jamgʻarma tashkil etiladi
Siyosat
15.08.2025, 00:57

Agar muzokaralar omadsiz tugasa, Tramp Rossiya iqtisodiyotini vayron qilishga intiladi
Jahon
14.08.2025, 20:49

Joriy yilda eng koʻp nikoh Samarqandda qayd etilgan
Oʻzbekiston
14.08.2025, 19:40

Isroil bosh shtabi Gʻazoga bosqin rejasini maʼqulladi
Jahon
14.08.2025, 18:45

Oʻzbekistonda ilk bor unikal yurak jarrohligi amalga oshirildi
Fan-texnologiya
14.08.2025, 17:45

Putin va Trampning Alyaskadagi uchrashuvi haqida nimalar maʼlum
Jahon
14.08.2025, 17:18

“Oʻzmetkombinat” AJga rahbar tayinlandi
Iqtisodiyot
14.08.2025, 16:49

Soʻx tumanidagi “Tul” chegara nazorat-oʻtkazish punkti vaqtincha yopildi
Oʻzbekiston
14.08.2025, 15:42

OTMga kirolmaganlar ertadan apellyatsiya arizalarini berishi mumkin
Ta'lim
14.08.2025, 14:44

Sunʼiy intellektdan foydalanishning huquqiy asoslari yaratildi (+video)
Siyosat
14.08.2025, 12:46

Inoue – Ahmadaliyev jangi uchun chiqarilgan chiptalar ikki soatda sotib boʻlindi
Sport
14.08.2025, 11:43

Xorvatiyaga ishga yuborishni vaʼda qilgan firibgarlar ushlandi
Oʻzbekiston
14.08.2025, 10:47
Mashhur yangiliklar

"Mufassa" Sodiqovaga 25 million soʻm toʻlaydigan boʻldi
Oʻzbekiston
21.07.2025, 11:41

Sherzodxon Qudratxoʻjani natsizmda ayblagan bloger jarimaga tortildi
Oʻzbekiston
13.08.2025, 11:05

Oʻz qiziga jinsiy zoʻravonlik qilgan otaga hukm oʻqildi
Oʻzbekiston
28.07.2025, 14:11

O‘zbekiston hukumati Chorvoqdagi Sea Breeze loyihasini tasdiqladi. Nimalar xavotirli?
Oʻzbekiston
04.08.2025, 10:26

Qoʻy jon dardida, qassob goʻsht dardida: Toshkent viloyat hokimliligi Chorvoqdagi kurort haqida bayonot berdi
Iqtisodiyot
06.08.2025, 14:12

Istanbuldan Toshkentga uchayotgan samolyot yuzaga kelgan nosozlik tufayli ortga qaytarildi
Oʻzbekiston
29.07.2025, 01:05