Bolalarda koʻz saratonining koʻpayib borayotganiga gadjetlar sababmi?
Ijtimoiy tarmoqlar orqali Oʻzbekistonda bolalar orasida koʻz saratoni bilan kasallanish holatlari oshgani va bunga ular koʻp vaqtini sarflaydigan gadjetlar sabab boʻlayotganini tez-tez eshitib turamiz. Xoʻsh, bu qanchalik toʻgʻri va mutaxassislarning bu boradagi fikrlari qanday? Sogʻliqni saqlash vazirligi xodimlari bu borada batafsil javob berdi.
Fan-texnologiya
14.03.2025, 12:33
Ulashish:

Bolalarda koʻz saratonining koʻpayib borayotganiga gadjetlar sababmi?
Respublika koʻz kasalliklari klinik shifoxonasi bosh shifokori, tibbiyot fanlari boʻyicha falsafa doktori Otabek Ikramovga koʻra, onkologik kasalliklar hozirgi kunning dolzarb muammolaridan biriga aylanib bormoqda.
"Buni Jahon sogʻliqni saqlash tashkiloti maʼlumoti ham tasdiqlaydi. Yaʼni onkologiya tashxisi qoʻyilgandan keyingi bir yil davomida har uchinchi bemor olamdan oʻtar ekan. Koʻrinib turibdiki, masala chindan ham jiddiy", deydi u.
Shifokorning aytishicha, soʻnggi 10 yillikda oʻsma kasalliklari sezilarli darajada koʻpaygan, shu jumladan, koʻruv aʼzosining onkologik xastaliklari ham. U umumiy oʻsma kasalliklarining bir foizini tashkil etishi bizni xotirjam qilmasligi kerak. Negaki, bugun dunyoda har 100 ming kishiga salkam 4 ta shu turdagi kasallik toʻgʻri keladi.
Ammo Germaniyaning Essen universiteti mutaxassislari koʻz saratonining paydo boʻlishida gadjetlarning aloqasi yoʻqligini maʼlum qilgan.
Gap shundaki, ular 2020 yilda COVID-19 pandemiyasi munosabati bilan oʻtkazgan ilmiy tadqiqot davomida mobil telefonlar va boshqa gadjetlar inson koʻruv aʼzosi nurlanishi va onkologik kasalliklarga olib kelmasligini isbotladi.
Koʻz saratoniga olib keladigan asosiy omillar esa quyidagilardan iborat: irsiy xastaliklar, ekologiyaning zararli taʼsiri va ayrim virusli kasalliklardir. Ammo, bolalar, ayniqsa, ularning ota-onalari gadjetlar koʻz saratoni kasalligiga umuman sabab boʻlmas ekan, deya xotirjamlikka berilmasliklari kerak.
Gadjetlardan uzluksiz foydalanish alaloqibat turli xastaliklarga, jumladan, koʻz oʻsmasiga olib kelishi mumkinligini tushunish uchun soha mutaxassisi boʻlish shart emas. Keyingi paytda "quruq koʻz" sindromining sezilarli darajada koʻpayib bormoqda.
"Shulardan kelib chiqib, oftalmologlarning koʻrsatmasiga amal qilish, bolalarning kuniga 2 soatdan ortiq gadjetlar bilan shugʻullanishiga yoʻl qoʻymaslik, ish jarayoni kompyuter bilan bogʻliq boʻlgan insonlarga esa koʻz ustki qismini “namlantiruvchi” maxsus preparatlardan foydalanish tavsiya etiladi", deydi Otabek Ikramov.
Umuman olganda, hozirgi axborot texnologiyalari davrida gadjetlardan foydalanmaslikning iloji yoʻq. Ammo meʼyorni bilish va shunga amal qilish oʻzimiz va salomatligimiz uchun zarur.
Fan-texnologiya
14.03.2025, 12:33
Ulashish:
Mashhur yangiliklar

OTM oʻqishga kirish uchun qabul boshlandi
Ta'lim
05.06.2025, 14:45

Yevropa uchun Oʻzbekistondagi inson huquqlari endi muhim emasmi?
Siyosat
05.06.2025, 16:22

AQShning Janubiy va Markaziy Osiyo boʻyicha byuroning katta masʼul xodimi Erik Mayer Oʻzbekistonga keladi
Siyosat
09.06.2025, 13:53

NATO va AQSh tark etgan Afgʻonistonda Oʻzbekiston yangi strategiyani amalga oshirmoqda
Siyosat
09.06.2025, 15:47

Tramp Eronni soʻzsiz taslim boʻlishga chaqirdi – NYT
Jahon
18.06.2025, 00:53

Hindistondagi millatchilik siyosatining hududiy yaxlitlikka taʼsi
Siyosat
30.06.2025, 11:38
So‘nggi yangiliklar

Oʻzbekiston va Qozogʻiston sport sohasida mustahkam hamkorlikni yoʻlga qoʻymoqchi
Sport
05.07.2025, 10:05

1,8 mlrd soʻmdan ortiq asossiz qarzdorlik tadbirkorlar foydasiga qayta hisob-kitob qilindi
Iqtisodiyot
04.07.2025, 20:57

Moskvada telefon geolokatsiyani oʻchirgan migrantlar avtomatik tarzda roʻyxatdan chiqariladi
Jahon
04.07.2025, 19:37

FVV firibgarlardan ogoh boʻlishga chaqirmoqda
Oʻzbekiston
04.07.2025, 18:46

Dam olish kunlari issiq asta-sekin pasayishni boshlaydi – Oʻzgidromet
Oʻzbekiston
04.07.2025, 17:47

Shavkat Mirziyoyev Iqtisodiy hamkorlik tashkiloti sammitida nutq soʻzladi
Siyosat
04.07.2025, 16:28

Toshkent metropolitening 13 ta bekatida bittadan vestibyullaridagi kassalar yopildi
Oʻzbekiston
04.07.2025, 15:45

Har uchinchi ishlaydigan oʻzbekistonlikning krediti bor
Iqtisodiyot
04.07.2025, 14:58

Eron osmoni parvozlar uchun ochildi
Jahon
04.07.2025, 14:24

Samarqand noʻxat shoʻragi geografik koʻrsatkich sifatida davlat roʻyxatidan oʻtkazildi
Oʻzbekiston
04.07.2025, 13:40

Dzyudochilarimiz “Cadets Asian Cups 2025”ning ilk kunida 16 medalli boʻldi
Sport
04.07.2025, 12:30

“Tashabbusli byudjet”ning 2-mavsumi 15 iyuldan boshlanadi
Oʻzbekiston
04.07.2025, 11:42
Mashhur yangiliklar

OTM oʻqishga kirish uchun qabul boshlandi
Ta'lim
05.06.2025, 14:45

Yevropa uchun Oʻzbekistondagi inson huquqlari endi muhim emasmi?
Siyosat
05.06.2025, 16:22

AQShning Janubiy va Markaziy Osiyo boʻyicha byuroning katta masʼul xodimi Erik Mayer Oʻzbekistonga keladi
Siyosat
09.06.2025, 13:53

NATO va AQSh tark etgan Afgʻonistonda Oʻzbekiston yangi strategiyani amalga oshirmoqda
Siyosat
09.06.2025, 15:47

Tramp Eronni soʻzsiz taslim boʻlishga chaqirdi – NYT
Jahon
18.06.2025, 00:53

Hindistondagi millatchilik siyosatining hududiy yaxlitlikka taʼsi
Siyosat
30.06.2025, 11:38