Bolalarda koʻz saratonining koʻpayib borayotganiga gadjetlar sababmi?

Ijtimoiy tarmoqlar orqali Oʻzbekistonda bolalar orasida koʻz saratoni bilan kasallanish holatlari oshgani va bunga ular koʻp vaqtini sarflaydigan gadjetlar sabab boʻlayotganini tez-tez eshitib turamiz. Xoʻsh, bu qanchalik toʻgʻri va mutaxassislarning bu boradagi fikrlari qanday? Sogʻliqni saqlash vazirligi xodimlari bu borada batafsil javob berdi.

Ulashish:

Bolalarda koʻz saratonining koʻpayib borayotganiga gadjetlar sababmi?

Bolalarda koʻz saratonining koʻpayib borayotganiga gadjetlar sababmi?

Respublika koʻz kasalliklari klinik shifoxonasi bosh shifokori, tibbiyot fanlari boʻyicha falsafa doktori Otabek Ikramovga koʻra, onkologik kasalliklar hozirgi kunning dolzarb muammolaridan biriga aylanib bormoqda.

"Buni Jahon sogʻliqni saqlash tashkiloti maʼlumoti ham tasdiqlaydi. Yaʼni onkologiya tashxisi qoʻyilgandan keyingi bir yil davomida har uchinchi bemor olamdan oʻtar ekan. Koʻrinib turibdiki, masala chindan ham jiddiy", deydi u.

Shifokorning aytishicha, soʻnggi 10 yillikda oʻsma kasalliklari sezilarli darajada koʻpaygan, shu jumladan, koʻruv aʼzosining onkologik xastaliklari ham. U umumiy oʻsma kasalliklarining bir foizini tashkil etishi bizni xotirjam qilmasligi kerak. Negaki, bugun dunyoda har 100 ming kishiga salkam 4 ta shu turdagi kasallik toʻgʻri keladi. 

Ammo Germaniyaning Essen universiteti mutaxassislari koʻz saratonining paydo boʻlishida gadjetlarning aloqasi yoʻqligini maʼlum qilgan. 

Gap shundaki, ular 2020 yilda COVID-19 pandemiyasi munosabati bilan oʻtkazgan ilmiy tadqiqot davomida mobil telefonlar va boshqa gadjetlar inson koʻruv aʼzosi nurlanishi va onkologik kasalliklarga olib kelmasligini isbotladi. 

Koʻz saratoniga olib keladigan asosiy omillar esa quyidagilardan iborat: irsiy xastaliklar, ekologiyaning zararli taʼsiri va ayrim virusli kasalliklardir. Ammo, bolalar, ayniqsa, ularning ota-onalari gadjetlar koʻz saratoni kasalligiga umuman sabab boʻlmas ekan, deya xotirjamlikka berilmasliklari kerak. 

Gadjetlardan uzluksiz foydalanish alaloqibat turli xastaliklarga, jumladan, koʻz oʻsmasiga olib kelishi mumkinligini tushunish uchun soha mutaxassisi boʻlish shart emas. Keyingi paytda "quruq koʻz" sindromining sezilarli darajada koʻpayib bormoqda.

"Shulardan kelib chiqib, oftalmologlarning koʻrsatmasiga amal qilish, bolalarning kuniga 2 soatdan ortiq gadjetlar bilan shugʻullanishiga yoʻl qoʻymaslik, ish jarayoni kompyuter bilan bogʻliq boʻlgan insonlarga esa koʻz ustki qismini “namlantiruvchi” maxsus preparatlardan foydalanish tavsiya etiladi", deydi Otabek Ikramov.

Umuman olganda, hozirgi axborot texnologiyalari davrida gadjetlardan foydalanmaslikning iloji yoʻq. Ammo meʼyorni bilish va shunga amal qilish oʻzimiz va salomatligimiz uchun zarur.

Fan-texnologiya

14.03.2025, 12:33

Ulashish:

So‘nggi yangiliklar

Oʻzbekiston va Qozogʻiston sport sohasida mustahkam hamkorlikni yoʻlga qoʻymoqchi

Iqtidorli yoshlarni seleksiya qilish va infratuzilmani rivojlantirishda oʻzaro tajriba almashish kabi masalalar muhokama qilindi.

Sport

05.07.2025, 10:05

1,8 mlrd soʻmdan ortiq asossiz qarzdorlik tadbirkorlar foydasiga qayta hisob-kitob qilindi

Ikkita MChJga nisbatan “Hududgaz Jizzax” gaz taʼminoti filiali tomonidan asossiz qarzdorlik belgilanganligi yuzasidan tushgan murojaat oʻrganib chiqildi.

Iqtisodiyot

04.07.2025, 20:57

Moskvada telefon geolokatsiyani oʻchirgan migrantlar avtomatik tarzda roʻyxatdan chiqariladi

Moskva va Moskva viloyatida maxsus mobil ilova orqali roʻyxatdan oʻtayotgan migrantlarni avtomatik hisobdan chiqarish tartibini joriy etiladi.

Jahon

04.07.2025, 19:37

FVV firibgarlardan ogoh boʻlishga chaqirmoqda

Maxsus kiyim kiygan shaxslar oʻzlarini FVV xodimlari sifatida tanishtirib, aholidan goʻyoki yongʻin xavfsizligi qoidalarini buzganliklari uchun pul toʻlashga majburlayotgani aks etgan videolar tarqalmoqda.

Oʻzbekiston

04.07.2025, 18:46

Dam olish kunlari issiq asta-sekin pasayishni boshlaydi – Oʻzgidromet

Yakshanba kuni harorat kunduzi 38-41 daraja atrofida, janubda 42-44 darajagacha boʻladi.

Oʻzbekiston

04.07.2025, 17:47

Shavkat Mirziyoyev Iqtisodiy hamkorlik tashkiloti sammitida nutq soʻzladi

Oʻzbekiston Respublikasi prezidenti Shavkat Mirziyoyevning Iqtisodiy hamkorlik tashkiloti sammitidagi nutqi. 

Siyosat

04.07.2025, 16:28

Toshkent metropolitening 13 ta bekatida bittadan vestibyullaridagi kassalar yopildi

Ilgari  bir martalik QR-kodli chiptalardan metro yoʻlovchilarining 45-50 foizi foydalangan boʻlsa, hozirgi vaqtga kelib qariyb 6-7 foizni tashkil qilmoqda. 

Oʻzbekiston

04.07.2025, 15:45

Har uchinchi ishlaydigan oʻzbekistonlikning krediti bor

1 iyun holatiga koʻra, 5,18 million kishi banklardan kredit olgan. Ulardan 27 foizida (1,4 mln) ikki va undan ortiq kredit mavjud.

Iqtisodiyot

04.07.2025, 14:58

Eron osmoni parvozlar uchun ochildi

Ayni paytda faqat Isfahon va Tabriz aeroportlari yopiqligicha qolmoqda.

Jahon

04.07.2025, 14:24

Samarqand noʻxat shoʻragi geografik koʻrsatkich sifatida davlat roʻyxatidan oʻtkazildi

Samarqand noʻxat shoʻragi geografik koʻrsatkich sifatida Adliya vazirligi tomonidan davlat roʻyxatidan oʻtkazildi.

Oʻzbekiston

04.07.2025, 13:40

Dzyudochilarimiz “Cadets Asian Cups 2025”ning ilk kunida 16 medalli boʻldi

Hamyurtlarimiz 4 ta oltin, 6 ta kumush, 6 ta bronza medalini qoʻlga kiritib, umumjamoa hisobida 1-oʻrinni egalladi.

Sport

04.07.2025, 12:30

“Tashabbusli byudjet”ning 2-mavsumi 15 iyuldan boshlanadi

Joriy yildagi 2-mavsum gʻoliblari 1-sentabr — Mustaqillik bayrami kuni eʼlon qilinadi.

Oʻzbekiston

04.07.2025, 11:42