Bolalarda koʻz saratonining koʻpayib borayotganiga gadjetlar sababmi?

Ijtimoiy tarmoqlar orqali Oʻzbekistonda bolalar orasida koʻz saratoni bilan kasallanish holatlari oshgani va bunga ular koʻp vaqtini sarflaydigan gadjetlar sabab boʻlayotganini tez-tez eshitib turamiz. Xoʻsh, bu qanchalik toʻgʻri va mutaxassislarning bu boradagi fikrlari qanday? Sogʻliqni saqlash vazirligi xodimlari bu borada batafsil javob berdi.

Ulashish:

Bolalarda koʻz saratonining koʻpayib borayotganiga gadjetlar sababmi?

Bolalarda koʻz saratonining koʻpayib borayotganiga gadjetlar sababmi?

Respublika koʻz kasalliklari klinik shifoxonasi bosh shifokori, tibbiyot fanlari boʻyicha falsafa doktori Otabek Ikramovga koʻra, onkologik kasalliklar hozirgi kunning dolzarb muammolaridan biriga aylanib bormoqda.

"Buni Jahon sogʻliqni saqlash tashkiloti maʼlumoti ham tasdiqlaydi. Yaʼni onkologiya tashxisi qoʻyilgandan keyingi bir yil davomida har uchinchi bemor olamdan oʻtar ekan. Koʻrinib turibdiki, masala chindan ham jiddiy", deydi u.

Shifokorning aytishicha, soʻnggi 10 yillikda oʻsma kasalliklari sezilarli darajada koʻpaygan, shu jumladan, koʻruv aʼzosining onkologik xastaliklari ham. U umumiy oʻsma kasalliklarining bir foizini tashkil etishi bizni xotirjam qilmasligi kerak. Negaki, bugun dunyoda har 100 ming kishiga salkam 4 ta shu turdagi kasallik toʻgʻri keladi. 

Ammo Germaniyaning Essen universiteti mutaxassislari koʻz saratonining paydo boʻlishida gadjetlarning aloqasi yoʻqligini maʼlum qilgan. 

Gap shundaki, ular 2020 yilda COVID-19 pandemiyasi munosabati bilan oʻtkazgan ilmiy tadqiqot davomida mobil telefonlar va boshqa gadjetlar inson koʻruv aʼzosi nurlanishi va onkologik kasalliklarga olib kelmasligini isbotladi. 

Koʻz saratoniga olib keladigan asosiy omillar esa quyidagilardan iborat: irsiy xastaliklar, ekologiyaning zararli taʼsiri va ayrim virusli kasalliklardir. Ammo, bolalar, ayniqsa, ularning ota-onalari gadjetlar koʻz saratoni kasalligiga umuman sabab boʻlmas ekan, deya xotirjamlikka berilmasliklari kerak. 

Gadjetlardan uzluksiz foydalanish alaloqibat turli xastaliklarga, jumladan, koʻz oʻsmasiga olib kelishi mumkinligini tushunish uchun soha mutaxassisi boʻlish shart emas. Keyingi paytda "quruq koʻz" sindromining sezilarli darajada koʻpayib bormoqda.

"Shulardan kelib chiqib, oftalmologlarning koʻrsatmasiga amal qilish, bolalarning kuniga 2 soatdan ortiq gadjetlar bilan shugʻullanishiga yoʻl qoʻymaslik, ish jarayoni kompyuter bilan bogʻliq boʻlgan insonlarga esa koʻz ustki qismini “namlantiruvchi” maxsus preparatlardan foydalanish tavsiya etiladi", deydi Otabek Ikramov.

Umuman olganda, hozirgi axborot texnologiyalari davrida gadjetlardan foydalanmaslikning iloji yoʻq. Ammo meʼyorni bilish va shunga amal qilish oʻzimiz va salomatligimiz uchun zarur.

Fan-texnologiya

14.03.2025, 12:33

Ulashish:

So‘nggi yangiliklar

Rossiyada koronavirusning «stratus» shtammi tarqalmoqda. U yangi pandemiyaga sabab boʻladimi?

“Rospotrebnadzor” koronavirusning yangi XFG shtammi bilan kasallanishning 114 holati qayd etilganini maʼlum qildi.

Jahon

25.07.2025, 20:42

"Navbahor"dan transfer taqiqi yechildi

Mazkur taqiq Giorgi Nikabadze oʻz maoshini vaqtida olmagani ortidan qoʻyilgandi.

Sport

25.07.2025, 19:35

Qayta tiklanuvchi energiya manbalarini rivojlantirish sohasida muhim shartnomalar imzolandi

Loyiha mintaqadagi eng yirik loyihalardan biri boʻlib, yuz minglab xonadonlarni toza energiya bilan taʼminlashga xizmat qilmoqda.

Iqtisodiyot

25.07.2025, 18:36

"Barcelona" tarixidagi eng zoʻr 50 futbolchi reytingi tuzildi

"Barcelona" tarixidagi eng zoʻr 50 futbolchi reytingi tuzildi

Britaniyaning nufuzli “FourFourTwo” nashri Kataloniyaning “Barselona” klubi tarixidagi 50 nafar eng buyuk futbolchi reytingini eʼlon qildi.

Sport

25.07.2025, 18:05

Olmaota viloyatida harbiy vertolyot bedarak yoʻqoldi

Olmaota viloyatida harbiy vertolyot bedarak yoʻqoldi

Qozogʻiston Respublikasi Olmaota viloyatida EC-145 rusumli harbiy vertolyotni qidirish ishlari olib borilmoqda. Vertolyot "Lugovoye" aerodromidan uchib chiqqach, radardan yoʻqolgan. Bu haqda Qozogʻiston Mudofaa vazirligi xabar berdi.

Jahon

25.07.2025, 17:52

"Zoʻr TV" JCh-2026 translyatsiya huquqini sotib oldi

Mundial 2026 yil 11 iyundan 19 iyulga qadar davom etadi.

Sport

25.07.2025, 17:34

Qamoqdagi hokim millionlanb pul ajratish boʻyicha qaror chiqardi

Qamoqdagi hokim millionlanb pul ajratish boʻyicha qaror chiqardi

Pora bilan qamoqqa tushgan Jizzax viloyati Sharof Rashidov tuman hokimi hibsdaligi vaqtida uning nomidan pul ajratish boʻyicha qarorlar chiqqan. 

Oʻzbekiston

25.07.2025, 17:32

Oʻzbekiston aholisining 49 foizi qishloqlarda yashaydi

Oʻzbekiston aholisining 49 foizi qishloqlarda yashaydi

Oʻzbekistonda doimiy aholi soni 2025 yil 1 iyul holatiga koʻra, 37 mln 859,7 ming kishini tashkil etdi. Bu koʻrsatkich 2024 yil mos davriga nisbatan 725,5 ming kishiga yoki 2 foizga koʻp.

Oʻzbekiston

25.07.2025, 17:20

Diniy ulamo Mubashshir Ahmad ishi sudga oshirildi

Diniy ulamo Mubashshir Ahmad ishi sudga oshirildi

Mubashshir Ahmadga nisbatan ochilgan jinoyat ishi sudda koʻrib chiqish uchun yuborildi. Bu haqda advokat Ruslan Sodiqov Facebookʼdagi sahifasida maʼlum qildi.

Oʻzbekiston

25.07.2025, 16:32

Oʻzbekiston – Rossiya: aviaqatnovlar soni oshiriladi va parvozlar geografiyasi kengaytiriladi

Moskvada ikki mamlakat aviatsiya hukumatlari oʻrtasida havo qatnovlarini rivojlantirish boʻyicha muzokaralar oʻtkazildi.

Iqtisodiyot

25.07.2025, 16:31

Turkiyaga dam olishga borgan Ramazan Qodirov choʻkib ketishiga sal qoldi

Turkiyaga dam olishga borgan Ramazan Qodirov choʻkib ketishiga sal qoldi

Turkiyaga dam olishga borgan Checheniston rahbari Ramazan Qodirov dengizda choʻkib ketishidan arang qutilib qoldi. Qodirov Sohil Xavfsizlik xodimlari tomonidan qaytarib qolingan. Hozirgi vaqtda uning sogʻligʻi yaxshi.

Jahon

25.07.2025, 15:35

Qarib 18 mlrd soʻmlik talon-taroj qilgan “gaz zapravka” aniqlandi

Qarib 18 mlrd soʻmlik talon-taroj qilgan “gaz zapravka” aniqlandi

Andijon viloyatining Oltinkoʻl  tumanidagi “O.G.O” MChJga qarashli avtomobillarga gaz toʻldirish shoxobchasida oʻtkazilgan tekshirishda oʻlchov qurilmalariga tashqi taʼsir koʻrsatilishi oqibatida  13,8 mlrd soʻmlik tabiiy gaz talon-toroj qilinganligi aniqlandi. Bu haqda Energetika vazirligi xabar qildi.

Oʻzbekiston

25.07.2025, 15:14