Bolalarda semizlik bepushtlikni keltirib chiqarishi mumkin — SVV
JSST (Jahon sogʻliqni saqlash tashkiloti) maʼlumotiga koʻra, uning Yevropa mintaqaviy byurosiga aʼzo davlatlarda yashovchi maktab yoshidagi har uch oʻgʻil-qizdan biri ortiqcha vazn yoki semizlikdan aziyat chekmoqda. Bu holat qizlarga nisbatan oʻgʻil bolalar orasida yuqori. Xoʻsh, bu qaysi omillar bilan bogʻliq? Qanday xavfli asoratlari bor? Muammoning oldini olish uchun nimalar qilish lozim? Bu borada Sogʻliqni saqlash vazirligi tomonidan bir qator tavsiyalar berildi.
Fan-texnologiya
13.09.2024, 11:12
Ulashish:

Bolalarda semizlik bepushtlikni keltirib chiqarishi mumkin — SVV
Respublika ixtisoslashtirilgan endokrinologiya ilmiy-amaliy tibbiyot markazi boʻlim mudiri, tibbiyot fanlari nomzodi Nozimaxon Nazarovaga koʻra, bu muammoning asosiy sababi notoʻgʻri ovqatlanish, jismoniy faollik yetishmasligi, nosogʻlom turmush tarzi va genetik omillar bilan bogʻliq.
"Masalan, hozir bolalar oʻrtasida transyogʻlarga toʻyingan "Fast-food"lar, shirinliklar, yuqori kaloriyali oziq-ovqatlar, gazli va rangli ichimliklar isteʼmol qilish ommalashgan. Qolaversa, boʻsh vaqtini televizor, kompyuter qarshisida yoki har xil gadjetlarda oʻtkazadigan oʻgʻil-qizlar safi kengaymoqda. Bularning bari vazn ortishi va semizlikka olib kelyapti. Shu tufayli ham yangi asrda qator xavfli xastaliklarning tobora yasharishi kuzatilmoqda", deydi shifokor.
Semizlik qanday kasalliklarni keltirib chiqaradi?
Uning qoʻshimcha qilishicha, semizlik — qandli diabetning ikkinchi turini rivojlantiruvchi xavf hisoblanadi. Agar bu kasallik bolalarda 18 yoshga toʻlgunga qadar paydo boʻlsa, ularning umr koʻrish davomiyligi qisqarishi ehtimoli ortadi. Ateroskleroz, arterial gipertenziya kabi yurak-qon tomir xastaliklarining erta yoshda paydo boʻlishida ham vazn ortishining taʼsiri katta.
Semirib ketish oʻgʻil bolalarda balogʻatga yetishning kechikishiga, qizlarda esa aksincha, tezlashishiga sabab boʻladi. Bu kelajakda bepushtlikni keltirib chiqarishi mumkin. Vazn ortishi dastlab surunkali yogʻli jigar distrofiyasi, keyingi bosqichda esa jigar sirrozi kasalligini paydo qilishi ham tibbiyotda oʻz tasdigʻini topgan.
Bundan tashqari, faol oʻsish davrida bolalarning suyak toʻqimalari hali toʻliq shakllanmagan boʻladi. Ortiqcha vazn ularda boʻgʻim va umurtqa pogʻonasi xastaliklarini yuzaga keltirishi mumkin. Oʻz navbatida, semizlik apnoe sindromi (uyqu paytida nafas olishning toʻxtashi), bronxial astma va turli allergik xastaliklarga sabab boʻlishi ham aniqlangan.
Bu muammoga qarshi qanday kurashish kerak?
Mutaxassisning aytishicha, avvalo bolalarning ovqatlanish ratsioni va rejimini tartibga solish lozim. Ularning kuniga kamida 1 soat jismoniy mashgʻulotlar bilan shugʻullanishi uchun imkoniyat yaratish zarur.
Oʻz navbatida, oʻgʻil-qizlarning kundalik uyqu rejimiga amal qilishini taʼminlash ham muhim. Chunki meʼyoriy uyqu ishtahani boshqarishga yordam beradi. Qolaversa, farzandlarning kompyuter, smartfon va televizor oldida oʻtkazadigan vaqtini cheklash ular salomatligiga ijobiy taʼsir koʻrsatadi.
Fan-texnologiya
13.09.2024, 11:12
Ulashish:
Mashhur yangiliklar

Hindistondagi millatchilik siyosatining hududiy yaxlitlikka taʼsi
Siyosat
30.06.2025, 11:38

"Mufassa" Sodiqovaga 25 million soʻm toʻlaydigan boʻldi
Oʻzbekiston
21.07.2025, 11:41

Afgʻoniston Yaqin Sharq geosiyosiy shaxmat taxtasida
Jahon
01.07.2025, 13:07

Oʻqituvchilar birgalikda Maktabgacha va maktab taʼlimi vazirligini sudga berdi
Ta'lim
05.07.2025, 12:55

Sotuvga qoʻyilgan bola haqidagi xabarga Bolalar ombudsmani munosabat berdi
Oʻzbekiston
27.06.2025, 10:58

Erondan afgʻonistonliklar deportatsiya qilinmoqda
Siyosat
11.07.2025, 12:20
So‘nggi yangiliklar

«Surgʻil» siquv kompressor stansiyasi qurilishi boʻyicha asosiy ishlar yakunlandi
Iqtisodiyot
26.07.2025, 14:55

Buxoroda “Data Center” loyihasini amalga oshirish boʻyicha memorandum imzolandi
Iqtisodiyot
26.07.2025, 14:32

Vengriya har yili Oʻzbekiston fuqarolari uchun 200 tagacha stipendiya ajratadi
Ta'lim
26.07.2025, 12:30

Putin Rossiya yadroviy suv osti kemalar flotini kengaytirishni talab qildi
Jahon
26.07.2025, 12:29

Oʻzbekiston Sogʻliqni saqlash vazirining aholi va soha xodimlariga murojaat yoʻlladi
Oʻzbekiston
26.07.2025, 11:07

Xavfsizlik kengashidan kimlar ishdan boʻshatildi?
Siyosat
26.07.2025, 10:33

Davlat oliygohlari uchun kvotalar tasdiqlandi
Ta'lim
26.07.2025, 10:16

Rossiyada koronavirusning «stratus» shtammi tarqalmoqda. U yangi pandemiyaga sabab boʻladimi?
Jahon
25.07.2025, 20:42

"Navbahor"dan transfer taqiqi yechildi
Sport
25.07.2025, 19:35

Qayta tiklanuvchi energiya manbalarini rivojlantirish sohasida muhim shartnomalar imzolandi
Iqtisodiyot
25.07.2025, 18:36

"Barcelona" tarixidagi eng zoʻr 50 futbolchi reytingi tuzildi
Sport
25.07.2025, 18:05

Olmaota viloyatida harbiy vertolyot bedarak yoʻqoldi
Jahon
25.07.2025, 17:52
Mashhur yangiliklar

Hindistondagi millatchilik siyosatining hududiy yaxlitlikka taʼsi
Siyosat
30.06.2025, 11:38

"Mufassa" Sodiqovaga 25 million soʻm toʻlaydigan boʻldi
Oʻzbekiston
21.07.2025, 11:41

Afgʻoniston Yaqin Sharq geosiyosiy shaxmat taxtasida
Jahon
01.07.2025, 13:07

Oʻqituvchilar birgalikda Maktabgacha va maktab taʼlimi vazirligini sudga berdi
Ta'lim
05.07.2025, 12:55

Sotuvga qoʻyilgan bola haqidagi xabarga Bolalar ombudsmani munosabat berdi
Oʻzbekiston
27.06.2025, 10:58

Erondan afgʻonistonliklar deportatsiya qilinmoqda
Siyosat
11.07.2025, 12:20