Gubernator Nyusom Tramp, Pentagon va Mudofaa Vaziri Hegsetni sudga berdi: AQSh demokratiya sinovida
2025 yil iyun AQSh ichki siyosatidagi eng keskin qarama-qarshiliklardan biri yuz berdi. Donalʼd Trampning Los-Anjelesdagi norozilik namoyishlariga federal harbiy kuchlar yuborish qarori Kaliforniya gubernatori Gavin Nyusom tomonidan "konstitutsiyaviy chegaralarning buzilishi" sifatida qabul qilindi. Tramp, Pentagon va mudofaa vaziri Pit Hegsetga nisbatan daʼvo arizasi Kaliforniya sudi orqali rasmiylashtirildi.
Jahon
11.06.2025, 14:22
Ulashish:

Foto: Fox News
Bu harakatlar ortida esa nafaqat shaxsiy ambitsiyalar, balki demokratik tizim va davlat hokimiyatlarining konstitutsiyaviy vakolatlari yuzasidan asosli xavotirlar yotadi.
Noroziliklarning ildizi: immigratsiya va tartibsizliklar
Donald Trampning prezidentlikka qaytish kampaniyasidagi asosiy shiorlardan biri yana "chegarani yopish" va “immigratsiyaga nisbatan nol toqat” siyosatini tiklash edi. 2025 yil iyun oyida, Immigratsiya va bojxona politsiyasi federal agentlarining Kaliforniyada noqonuniy muhojirlarni ommaviy ushlash amaliyoti jamoatchilik noroziligini qoʻzgʻadi. Los-Anjeles, San-Fransisko, Oklend va boshqa shaharlarda minglab odamlar koʻchalarga chiqdi.

Politsiya namoyishchilarga nisbatan koʻzni yoshlantiruvchi gaz, rezina oʻqlar va hibsga olishlar, ijtimoiy tarmoqlarda ommaviy norozilik toʻlqinini boshladi. Baʼzi joylarda vandalizm va talonchilik holatlari qayd etildi. Ammo, koʻpchilik namoyishlar tinch oʻtdi. Mahalliy rasmiylar, jumladan mer Karen Bass, federal aralashuvni keraksiz va haddan tashqari deb atadi.
Trampning qarori: harbiy kuchlar va siyosiy signal
Donald Tramp, oʻzining sobiq prezidentlik uslubiga sodiq holda, muammoni siyosiy maydonga koʻchirdi. U namoyish sodir boʻlayotgan Los-Anjelesga 2 000 nafar milliy gvardiya askari va 700 nafar dengiz piyodasini yuborishni buyurdi. Oq uy bu harakatni "konstitutsiyaviy tartibni saqlash" sifatida baholadi. Ammo ekspertlar, bu harakatning asosiy maqsadi Trampning kuchli lider obrazini yaratish va saylovchilar koʻzida "qatʼiy rahbar" sifatida koʻrinish ekanini aytishdi.

Posse Comitatus qonuni (1878) AQSh armiyasining ichki ishlarga aralashuvini cheklaydi. Bu qonunga koʻra, federal armiya ichki fuqarolik noroziliklarini bostirish uchun faqatgina gubernator yoki Kongress roziligi bilan jalb qilinishi mumkin. Tramp esa bunday rozilikni olmaganligi aytilmoqda.
Nyusomning javobi: qonun, prinsip va sud
Kaliforniya gubernatori Gevin Nyusom bu harakatni "konstitutsiyaviy toʻntarishga urinish" deb atadi va uni nafaqat siyosiy, balki huquqiy maydonga olib chiqdi. 2025 yil 9 iyun kuni u federal sudga daʼvo arizasi kiritdi.
Uning aytishicha, Tramp tomonidan yuborilgan harbiy kuchlar Posse Comitatus qonunini buzgan. Pentagon va Mudofaa vaziri Pit Hegset gubernator roziligisiz askarlarni joylashtirib, Kaliforniya suverenitetiga tajovuz qilgan.
Tramp bu harakatlarni saylov kampaniyasi doirasida populistik maqsadlar uchun bajargan.
Kaliforniya bosh prokurori Rob Bonta ham bu daʼvoni qoʻllab-quvvatlab, "biz federal hukumatdan himoyalanayotgan shtatmiz" deya bayonot berdi.
Pentagon va Hegsetga nisbatan ayblovlar
Nyusom daʼvosida Pete Hegset, Trampga yaqin boʻlgan sobiq telejurnalist va 2025 yilda tayinlangan mudofaa vaziri sifatida, huquqiy majburiyatlarni buzganlikda ayblanmoqda. U oʻz imzosi bilan Los-Anjelesga harbiylarni yuborish buyrugʻini tasdiqlagan. Pentagon esa bu harakatni "favqulodda holatga javob" deb izohladi, biroq AQSh sud amaliyoti va konstitutsiyasi bu turdagi aralashuvni juda cheklangan hollardagina koʻzda tutadi.

Ayni vaqtda politsiyaning namoyishchilarga qilayotgan javobida nafaqat fuqarolar balki jurnalistlar ham vaziyatdan aziyat chekmoqda. Politsiyaga press kartalarini koʻrsatganiga qaramay, muxbirlarga koʻchani tark etish buyurildi. Mahalliy hokim va politsiya boshligʻi ommaviy axborot vositalariga komendantlik soati hududida ishlashga ruxsat berganini aytganimizda esa, bir ofitser "Kim boʻlishingizdan qatʼi nazar, sizni hibsga olishimiz mumkin", deb javob berdi.
Jahon
11.06.2025, 14:22
Ulashish:
Mavzuga oid yangiliklar

AQSh :" Hayʼat tahrir ash-Shom" guruhini terrorchi tashkilotlar roʻyxatidan chiqardi
Jahon
08.07.2025, 13:06

AQSh bayrogʻini yoqqanlar jazoga tortilishi mumkin
Jahon
11.06.2025, 16:20

Tramp Putin va Zelenskiyni qattiq tanqid qildi. U Putinni mutlaqo aqldan ozgan deb atadi
Jahon
26.05.2025, 14:00

Tramp "uchuvchi saroy"ni qabul qildi
Jahon
22.05.2025, 15:04

Obama: “Dunyodagi muammolarning 80 foiziga oʻlishdan va keraksiz boʻlib qolishdan qoʻrqadigan qari erkaklar sababchi”
Jahon
04.10.2025, 18:39

Oq Uy Trampning Gʻazo boʻyicha tinchlik rejasini eʼlon qildi. Tramp Gʻazoni oʻzi boshqarmoqchi
Jahon
30.09.2025, 15:01
Mashhur yangiliklar

Oʻzbek MMA olamida “mashina mojarosi”: qarz, kelishuv va jamoatchilik muhokamasi
Sport
29.09.2025, 18:01

Shavkat Mirziyoyev Namangan viloyatiga tashrif buyuradi
Siyosat
16.09.2025, 09:49

15 yoshli qiz turmushga berilayotgani aniqlandi
Oʻzbekiston
22.09.2025, 10:00

Shavkat Mirziyoyev Jahon banki bilan sheriklikning ustuvor yoʻnalishlarini qayd etdi
Oʻzbekiston
18.09.2025, 10:15

Toshkentda oʻquvchilar oldida oʻqituvchilarni haqorat qilgan direktor ishdan boʻshatildi
Ta'lim
12.09.2025, 09:03

Husanov paslar aniqligi boʻyicha “Manchester Siti” safidagi eng yaxshi futbolchi boʻldi
Sport
19.09.2025, 10:03
So‘nggi yangiliklar

Chaqaloqlarga ism topib pul ishlaydigan ayol
Jahon
05.10.2025, 10:21

Xalqaro astronavtika kongressi Samarqandda oʻtkaziladi
Fan-texnologiya
04.10.2025, 20:13

Obama: “Dunyodagi muammolarning 80 foiziga oʻlishdan va keraksiz boʻlib qolishdan qoʻrqadigan qari erkaklar sababchi”
Jahon
04.10.2025, 18:39

Toshkentda tezkor xodimga 10 ming dollar pora bermoqchi boʻlgan shaxs ushlandi
Oʻzbekiston
04.10.2025, 16:21

Vengriyada tahsil olayotgan oʻzbekistonlik talabalar sonini oshiriladi
Ta'lim
04.10.2025, 14:13

Isroil Gʻazo sektoriga hujumlarni toʻxtatgani aytilmoqda
Jahon
04.10.2025, 12:31

Ramazon Temirov: "Allohdan qoʻrqing!"
Sport
04.10.2025, 12:08

Shifokorlarga tushunarsiz yozish taqiqlandi
Jahon
04.10.2025, 10:00

Infantino nega Isroil futbol musobaqalaridan chetlatilmayotganini izohladi
Sport
03.10.2025, 20:29

Oʻzbekiston tashqi qarzi ortmoqda
Iqtisodiyot
03.10.2025, 19:34

Telegram asoschisi Qozogʻistonda yangi sunʼiy intellekt loyihasini eʼlon qildi
Jahon
03.10.2025, 18:36

Oʻzbekistonda pensionerlariga noyabr oyida transport qatnovlariga chegirmalar beriladi
Oʻzbekiston
03.10.2025, 17:32
Mashhur yangiliklar

Oʻzbek MMA olamida “mashina mojarosi”: qarz, kelishuv va jamoatchilik muhokamasi
Sport
29.09.2025, 18:01

Shavkat Mirziyoyev Namangan viloyatiga tashrif buyuradi
Siyosat
16.09.2025, 09:49

15 yoshli qiz turmushga berilayotgani aniqlandi
Oʻzbekiston
22.09.2025, 10:00

Shavkat Mirziyoyev Jahon banki bilan sheriklikning ustuvor yoʻnalishlarini qayd etdi
Oʻzbekiston
18.09.2025, 10:15

Toshkentda oʻquvchilar oldida oʻqituvchilarni haqorat qilgan direktor ishdan boʻshatildi
Ta'lim
12.09.2025, 09:03

Husanov paslar aniqligi boʻyicha “Manchester Siti” safidagi eng yaxshi futbolchi boʻldi
Sport
19.09.2025, 10:03