Kredit rasmiylashtirish bilan bogʻliq firibgarlik 42 foizga oshdi — Ombudsman

2024 yilda kredit rasmiylashtirishga oid firibgarlik holatlari 42 foizga oshgani aniqlandi. Bu haqda Oliy Majlisning Inson huquqlari boʻyicha vakili (Ombudsman) xabar berdi.

Kredit rasmiylashtirish bilan bogʻliq firibgarlik  42 foizga oshdi — Ombudsman

Kredit rasmiylashtirish bilan bogʻliq firibgarlik 42 foizga oshdi — Ombudsman

Unga koʻra, Ombudsmanga fuqarolardan iqtisodiy huquqqa oid 6 mingdan ortiq murojaatlar kelib tushgan. Ushbu murojaatlarning 9 foizi firibgarlik holatlari bilan bogʻliq boʻlgan. 

Fuqarolarning shaxsiy maʼlumotlari asosida turli tijorat banklaridan kredit ajratish holatlari sezilarli darajada koʻpaygan. 2023 yilda shunday murojaatlar soni 110 tani tashkil qilgan boʻlsa, 2024 yilda bu raqam 42 foizga oshgan. 

Murojaatlarning 60 foizida oʻzini "Click" kompaniyasi yoki Markaziy bank xodimi sifatida tanishtirgan shaxslar fuqarolarning shaxsiy maʼlumotlaridan foydalangan holda, onlayn kreditlar rasmiylashtirgan. Ayrim holatlarda esa bir shaxs nomiga 5-6 ta tijorat banklaridan kreditlar olingan.

"Ushbu murojaatlar yuzasidan Ichki ishlar organlari tergovchilari tomonidan tijorat banklariga ushbu fuqarolar kredit mablagʻlaridan oʻzlari foydalanmaganligi hamda fuqaroviy daʼvogar deb topilganligi, shuningdek, aybdor shaxslar topilguniga qadar kredit qarzdorligi hamda unga foizlar hisoblashni toʻxtatib turish yuzasidan topshiriqlar yuborilgan", deyiladi Ombudsman tomonidan berilgan xabarda.

Markaziy bank tomonidan taqdim etilgan maʼlumotlarga koʻra, 2024 yilda firibgarlik yoʻli bilan fuqarolar nomiga onlayn kredit ajratish orqali 463 ta holatda qariyb 15 mlrd soʻm miqdorda moddiy zarar yetkazilgan.

Bir narsani yodda tutish zarurki, axborot texnologiyalar rivojlangan sari, yangidan-yangi aldov va firib berish usullari ham oʻylab topilmoqda. Axborot xavfsizligini taʼminlash va firibgarlik holatlaridan saqlanish uchun quyidagi tavsiyalarga rioya qilish tavsiya etiladi: 

— Pasport maʼlumotlari, bank kartalari raqami va PIN-kod kabi shaxsiy maʼlumotlarni hech kimga oshkor qilmang.
— Shaxsiy maʼlumotlaringizni ijtimoiy tarmoqlarda yoki nomaʼlum shaxslarga yuborishdan saqlaning. 
—Telefonga kelgan tasdiqlov kodlari, parollar yoki bank ilovalariga kirish maʼlumotlarini hech kimga aytmang.
— Ijtimoiy tarmoqlar yoki elektron pochta orqali kelgan notanish fayllar, hujjatlar yoki havolalarni yuklab olmang. Ular virus yoki zararli dastur boʻlishi mumkin. 
— Notanish raqamlar, xususan chet el raqamlaridan kelgan qoʻngʻiroqlar va videoqoʻngʻiroqlarga javob bermang. 
— Agar kimdir oʻzini bank xodimi yoki boshqa tashkilot vakili sifatida tanishtirsa, ularning shaxsini tasdiqlash uchun rasmiy kanallar orqali maʼlumot oling.

So‘nggi yangiliklar

Chaqaloqlarga ism topib pul ishlaydigan ayol

Kaliforniyalik Teylor Hamfri noodatiy kasb orqali mashhur boʻldi. U yangi tugʻilgan chaqaloqlarga ism topish bilan shugʻullanadi va shundan daromad qiladi.

Jahon

05.10.2025, 10:21

Xalqaro astronavtika kongressi Samarqandda oʻtkaziladi

Avstraliyaning Sidney shahrida oʻtkazilgan Xalqaro astronavtika kongressida (IAC) muhim qaror qabul qilindi: 2028 yilda navbatdagi kongress Samarqand shahrida oʻtkazilishi belgilandi. 

Fan-texnologiya

04.10.2025, 20:13

Obama: “Dunyodagi muammolarning 80 foiziga oʻlishdan va keraksiz boʻlib qolishdan qoʻrqadigan qari erkaklar sababchi”

AQShning sobiq prezidenti Barak Obama «dunyoning eng yirik inqirozlari, odatda, hokimiyatga yopishib olgan erkaklar tomonidan qoʻzgʻatilgan» deya taʼkidladi.

Jahon

04.10.2025, 18:39

Toshkentda tezkor xodimga 10 ming dollar pora bermoqchi boʻlgan shaxs ushlandi

Toshkentda jinoyat-qidiruv boʻlimi xodimiga pora bermoqchi boʻlgan, oʻz uyida giyohvandlik vositalarini saqlab kelayotgan shaxs qoʻlga olindi.

Oʻzbekiston

04.10.2025, 16:21

Vengriyada tahsil olayotgan oʻzbekistonlik talabalar sonini oshiriladi

Toshkent davlat agrar universiteti (TDAU) delegatsiyasi Vengriyaning yetakchi universitetlari bilan akademik, ilmiy va taʼlim sohasidagi hamkorlikni mustahkamlash maqsadida Budapeshtga bordi.

Ta'lim

04.10.2025, 14:13

Isroil Gʻazo sektoriga hujumlarni toʻxtatgani aytilmoqda

Isroil nashrlarining  xabar qilishicha, Isroil armiyasiga Gʻazoga hujumlarning shiddatini kamaytirish boʻyicha koʻrsatma berilgan va yaqin vaqt ichida muzokaralar boshlanishi kutilmoqda. HAMAS ham muloqotga tayyor ekanini bildirib, barcha garovdagilarni ozod qilishga, halok boʻlganlarning jasadlarini topshirishga va Gʻazoni texnokratlar hukumati boshqarishiga rozi boʻlishini maʼlum qildi.

Jahon

04.10.2025, 12:31

Ramazon Temirov: "Allohdan qoʻrqing!"

UFC jangchisi Ramazon Temirov doping sabab bir yilga chetlatilgan edi. U yurak yetishmovchiligi va boshqa yurak kasalliklarida qoʻllaniladigan dorini ichgani sababli shu holatga tushgan.

Sport

04.10.2025, 12:08

Shifokorlarga tushunarsiz yozish taqiqlandi

BBC nashrining xabar berishicha, tibbiyot fakulteti talabalariga ham yozuvlarini rivojlantirishga oid darslar qoʻshish tavsiya qilindi. 

Jahon

04.10.2025, 10:00

Infantino nega Isroil futbol musobaqalaridan chetlatilmayotganini izohladi

FIFA prezidenti Janni Infantino Isroil terma jamoalari xalqaro musobaqalardan chetlatilmagani sababini tushuntirdi.

Sport

03.10.2025, 20:29

Oʻzbekiston tashqi qarzi ortmoqda

Oʻzbekiston tashqi qarzi ortmoqda

Oʻzbekistonning umumiy tashqi qarzi 2025 yil birinchi yarim yilligi yakuni boʻyicha 72,2 mlrd dollarni tashkil qildi. Bu haqda Markaziy bank xabar berdi.

Iqtisodiyot

03.10.2025, 19:34

Telegram asoschisi Qozogʻistonda yangi sunʼiy intellekt loyihasini eʼlon qildi

Telegram asoschisi Qozogʻistonda yangi sunʼiy intellekt loyihasini eʼlon qildi

Telegram asoschisi Pavel Durov Ostonada boʻlib oʻtgan Digital Bridge-2025 xalqaro texnologik forumida milliarddan ortiq foydalanuvchiga moʻljallangan sunʼiy intellekt sohasidagi yangi loyihani taqdim etdi.

Jahon

03.10.2025, 18:36

Oʻzbekistonda pensionerlariga noyabr oyida transport qatnovlariga chegirmalar beriladi

Uzbekistan Airways va «Oʻztemiryoʻlovchi» noyabr oyida pensionerlar uchun avia va temiryoʻl yoʻnalishlarida vaqtinchalik chegirmalar joriy etmoqda.

Oʻzbekiston

03.10.2025, 17:32