Oʻzbekistonning asosiy eksport koʻrsatkichlari tahlil qilindi

Makroiqtisodiy va hududiy tadqiqotlar instituti (MHTI) mutaxassislari Oʻzbekiston Respublikasining 2017-2023 yillardagi eksport geografiyasini tahlil qildi.

Ulashish:

/foto: Sputnik O'zbekiston/

Mamlakatimizdan tovarlar va xizmatlar eksport qilinadigan davlatlar soni va mahsulotlar turi tobora ortib bormoqda. 2017 yilda jami 12,55 mlrd. AQSh doll. mahsulot va xizmatlar eksport qilingan boʻlsa, 2023 yilga kelib bu koʻrsatkich 1,95 marta koʻpayib, 24,43 mlrd. AQSh doll. ni tashkil qildi. 2023 yilda eksportning yillik oʻsish surʼati 23,8 % ni tashkil qildi.

2017–2023-yillar mobaynida mamlakatimizning eksport geografiyasi 14 ta mamlakatga kengaydi, hozirda mahsulotlarimiz har biri 10 ming AQSh doll. ortiq boʻlgan 122 ta mamlakatga eksport qilinmoqda.

Eksport qilinadigan mahsulotlar diversifikatsiyasi oshib bormoqda, jumladan, TIF TN 10 ta belgisi boʻyicha tovar nomenklaturasida 2017 yilda har biri 10 ming AQSh doll. ortiq boʻlgan 1219 xil mahsulotlar eksport qilingan boʻlsa, 2023 yilga kelib bu koʻrsatkich 2874 tani tashkil qildi (2,4 marta koʻp).

2017-2023 yillarda paxtadan tayyorlangan yuqori qoʻshilgan qiymatli tovarlar eksporti yoʻlga qoʻyildi. Xususan, 2017 yilda toʻqimachilik mahsulotlari umumiy eksportning 8,1 foizini tashkil etgan boʻlsa, 2023 yilda ushbu koʻrsatkich 12,5 % ni tashkil qilib, 65 ta mamlakatga 639 turdagi toʻqimachilik mahsulotlari eksporti amalga oshirishga erishildi.

“Oʻzbekiston – 2030” strategiyasida eksportni oshirish boʻyicha bir qator ustuvor maqsadlar va chora-tadbirlar belgilangan. Jumladan:

Eksport hajmini 2 barobar oshirish va 45 milliard dollarga yetkazish, eksportchi korxonalar sonini 6,5 mingtadan 15 mingtaga yetkazish;
Qishloq xoʻjaligi sohasida eksport hajmini yiliga 10 milliard dollarga yetkazish;
Eksport tarkibida tayyor va yarim tayyor mahsulotlar hajmini 3,3 barobar koʻpaytirish;
Xalqaro standartlar joriy qilingan korxonalar sonini 10 barobarga oshirish va ular sonini 5 mingtaga yetkazish;
IT xizmatlar va dasturiy mahsulotlar eksporti hajmini 5 milliard dollarga yetkazish;
Turizm xizmatlari eksportini 5 milliard dollarga yetkazish, tibbiyot va taʼlim turizmi eksportini yiliga 1,5 milliard dollarga yetkazish;
Respublika hududlarida 2,5 million tonna quvvatga ega boʻlgan 100 ta yangi agrologistika markazlari faoliyatini yoʻlga qoʻyish hamda ularning eksport salohiyatini 1 milliard dollarga yetkazish.

Iqtisodiyot

11.06.2024, 11:16

Ulashish:

Mavzuga oid yangiliklar

Markaziy Osiyo — kimni qarzi koʻp?

Markaziy Osiyo — kimni qarzi koʻp?

Markaziy Osiyo davlatlarining 2024-yildagi tashqi qarzlarini umumiy qilib qoʻshganda, taxminan $210 milliard AQSh dollari atrofida boʻladi.Bu qarzlarning asosiy qismlari quyidagi manbalardan olingan:1. Xalqaro moliya institutlari: Jahon Banki, Xalqaro Valyuta Jamgʻarmasi (XVJ), Osiyo Taraqqiyot Banki (OTB) kabi tashkilotlar.2. Davlatlar: Asosiy yordam va qarzlarni taqdim etayotgan mamlakatlar Xitoy, Rossiya va boshqa rivojlangan davlatlar.3. Tijorat banklari va moliya kompaniyalari: Turli tijorat banklari va xususiy moliya institutlari tomonidan taqdim etilgan qarzlar.Umumiy qarzning taqsimlanishi va manbalari har bir mamlakat uchun farq qilishi mumkin, ammo koʻpincha yirik loyihalar va infratuzilma uchun qarz olinadi.

Iqtisodiyot

08.08.2024, 15:12

Rossiya iqtisodiyoti misli koʻrilmagan sanksiyalar sharoitida oʻsishda davom etmoqda / foto: Paradigma.uz /

Rossiya iqtisodiyoti misli koʻrilmagan sanksiyalar sharoitida oʻsishda davom etmoqda

Xalqaro valyuta jamgʻarmasi aprel oyida Rossiya iqtisodiyoti 3,2 foizga oʻsishini aytdi. 2024 yilda bu barcha rivojlangan davlatlar iqtisodiy koʻrsatkichlaridan yuqori boʻldi. Bu haqida Sinxua agentligi Rossiya prezidentining Xitoyga tashrifi vaqtida hisobot maqola chop etdi.

Iqtisodiyot

18.05.2024, 11:18

Oʻzbekiston Rossiyadan neft eksport qilishni oshirmoqda

Oʻzbekiston Rossiyadan neft import qilishni oshirmoqda

2024-yilning birinchi choragida Rossiya Oʻzbekistonga neft yetkazib berishni 7 barobarga oshirdi – 75 ming tonnagacha.

Iqtisodiyot

23.04.2024, 14:06

2024-yilda Osiyo jahonning eng tez rivojlanayotgan qitʼasi boʻladi

2024-yil oxiriga kelib Osiyo iqtisodiyoti 2023-yildagi koʻrsatkichdan oshib, taxminan 4,5 foizga oʻsishi kutilmoqda. Shu bilan birga, Osiyo global iqtisodiy oʻsishga eng katta hissa qoʻshadigan dunyo mintaqasi boʻlib qoladi. Bu haqida Xitoyning Boao shahrida oʻtayotgan Osiyo forumi yigʻilishida eʼlon qilingan hisobotda aytildi.

Iqtisodiyot

26.03.2024, 16:26

So‘nggi yangiliklar

Surxondaryoda yuz bergan katta YTH oqibatida uch kishi halok boʻldi

Surxondaryoda yuz bergan katta YTH oqibatida uch kishi halok boʻldi

Kecha, 17 sentabr kuni Surxondaryo viloyati Sariosiyo tumanida "Nexia-2" hamda VAZ-2107 rusumli transport vositasi toʻqnashishi oqibatida uch nafar yoʻlovchi vafot etdi. Bu haqda viloyat IIb JXX YHXB axborot xizmati maʼlum qildi. 

Oʻzbekiston

18.09.2024, 16:20

Uchta bankning 148 nafar xodimi tartibga chaqirildi

Uchta bankning 148 nafar xodimi tartibga chaqirildi

"Mikrokreditbank", "Biznesni rivojlantirish banki" hamda "Turonbank" ATBlarida ishlayotgan davlat xizmatchilari manfaatlar toʻqnashuviga yoʻl qoʻyganligi aniqlandi. Bu haqda Korrupsiyaga qarshi kurashish agentligi axborot xizmati maʼlum qildi. 

Oʻzbekiston

18.09.2024, 15:02

Navoiyda ellik yoshli "mirishkor" giyohvandlik moddasi bilan qoʻlga tushdi

Navoiyda ellik yoshli "mirishkor" giyohvandlik moddasi bilan qoʻlga tushdi

Navoiy viloyatining Navbahor tumanida yashovchi 50 yoshli fuqaro tomonidan oʻzining yashash xonadonidagi ekinlar orasiga va qurilishi yakunlanmagan imorati ichida giyohvandlik moddalarini ekib kelayotgani maʼlum boʻldi. Bu haqda viloyat Ichki ishlar boshqarmasi axborot xizmati xabar berdi.

Oʻzbekiston

18.09.2024, 14:28

"Eshak goʻshtiga yem boʻlgan qonun". Xalqni qoʻzgʻatgan loyiha ijro etiladimi?

"Eshak goʻshtiga yem boʻlgan qonun". Xalqni qoʻzgʻatgan loyiha ijro etiladimi?

Bir kunlik toʻy oʻtadi ketadi deyilganidek, kecha 17 sentabr kuni oʻzbek segmenti "Inbazar"dagi "samasud"lar mavzusini rasman toʻxtatdi. Endi odamlar Qonunchilik palatasining "Hayvonlarni identifikatsiya qilish, roʻyxatga olish va kuzatish toʻgʻrisida"gi qonun loyihasidagi qovun tushirishlarni muhokamaga koʻtarib, tarmoqlarda bisotidagi bor "yaxshi" soʻzlar bilan izohlar qoldirmoqda. Gap nima haqida ketayotganini yuqorida keltirilgan hayvon nomidan tushungan boʻlsangiz kerak. Bugun PARADIGMA.UZ kechadan buyon toʻxtamayotgan mojaro sababini batafsil eʼtiboringizga havola etadi.

Oʻzbekiston

18.09.2024, 12:27

Ertaga qaysi hududlarda yomgʻir yogʻishi aytildi

Ertaga qaysi hududlarda yomgʻir yogʻishi aytildi

Ertaga, 19 sentabr kuni Oʻzbekiston boʻylab havo harorati kechasi 8-18 daraja oraligʻda, kunduzi esa 18-32 daraja oraligʻida boʻlishi kutilmoqda. Bu haqda "Oʻzgidromet" axborot xizmati xabar berdi.

Oʻzbekiston

18.09.2024, 11:38

Urganch davlat universitetiga nisbatan ish qoʻzgʻatildi

Urganch davlat universitetiga nisbatan ish qoʻzgʻatildi

Boshlangʻich narxi 29,7 mlrd soʻmlik davlat xaridlariga qonun buzulishiga yoʻl qoʻygan Urganch davlat universitetiga nisbatan ish qoʻzgʻatildi. Bu haqda Raqobatni rivojlantirish va isteʼmolchilar huquqlarini himoya qilish qoʻmitasi axborot xizmati xabar berdi.

Oʻzbekiston

18.09.2024, 11:05

Livanda minglab odamlarning peyjerlari portlab ketdi

Livanda minglab odamlarning peyjerlari portlab ketdi

Kecha, 17 sentybar kuni Livanning bir qator shaharlarida qoʻl peyjerlari (faqat xabar qabul qiladigan kichik aloqa qurilmasi) hamda telefonlarning portlab ketishi oqibatida minglab odamlar jaraohatlanib, 9 nafar fuqaro halok boʻldi. Bu haqda mamlakatning Sogʻliqni saqlash vazirligiga tayanib, "Deutsche Welle" nashri maʼlum qildi. 

Jahon

18.09.2024, 10:36

Toshkentdagi sexda chiqqan yongʻin bir soatda oʻchirildi

Toshkentdagi sexda chiqqan yongʻin bir soatda oʻchirildi

Bugun, 18 sentabr kuni Toshkent shahar Olmazor tumanida joylashgan mebel ishlab chiqarish korxonalarining birida yongʻin yuzaga keldi. Bu haqda Toshkent shahar Favqulodda vaziyatlar boshqarmasi axborot xizmati maʼlum qildi. 

Oʻzbekiston

18.09.2024, 09:43

Oʻzbekistondagi partiyalarning lideri Alisher Qodirovmi?

Oʻzbekistondagi partiyalarning lideri Alisher Qodirovmi? (soʻrovnoma)

Parlament (Oliy Majlis) hamda mahalliy Kengash deputatlari sayloviga ham sal kam ikki oy vaqt qoldi. Xoʻsh, odamlar partiyalar haqida maʼlumotga egami? Ularning liderlarini taniydimi? PARADIGMA.UZ shu savollar bilan poytaxt aholisi va mehmonlariga yuzlandi.

Oʻzbekiston

17.09.2024, 17:36

Qoraqalpogʻistonda ayol ukasi bilan kelishib, erini vahshiylarcha oʻldirdi

Qoraqalpogʻistonda ayol ukasi bilan kelishib, erini vahshiylarcha oʻldirdi

Qoraqalpogʻistonda ayol ukasiga oʻzining turmush oʻrtogʻini bolta bilan chopib tashlashini buyirdi. Bu haqda "Zamon" dasturida maʼlum qilindi. 

Oʻzbekiston

17.09.2024, 16:54

Buxoroda havoni ifloslantirgan 117 amaldor jazoga tortildi

Buxoroda havoni ifloslantirgan 117 amaldor jazoga tortildi

Buxoro viloyatida 117 nafar mansabdor atmosferani ifloslantirishda qatnashgani maʼlum boʻldi. Bu haqda Ekologiya, atrof-muhitni muhofaza qilish va iqlim oʻzgarishi vazirligi axborot xizmati xabar berdi.

Oʻzbekiston

17.09.2024, 16:22

Prezident qatnashgan sammitda qanday masalalar koʻtarildi?

Prezident qatnashgan sammitda qanday masalalar koʻtarildi? (foto)

Bugun, 17 sentabr kuni Oʻzbekiston Prezidenti Shavkat Mirziyoyev Qozogʻistonning Ostona shahrida ikkinchi "Markaziy Osiyo – Germaniya" sammitida ishtirok etdi. Bu haqda uning matbuot xizmati xabar berdi.

Siyosat

17.09.2024, 14:27