Oʻzbekistonning asosiy eksport koʻrsatkichlari tahlil qilindi

Makroiqtisodiy va hududiy tadqiqotlar instituti (MHTI) mutaxassislari Oʻzbekiston Respublikasining 2017-2023 yillardagi eksport geografiyasini tahlil qildi.

Ulashish:

/foto: Sputnik O'zbekiston/

Mamlakatimizdan tovarlar va xizmatlar eksport qilinadigan davlatlar soni va mahsulotlar turi tobora ortib bormoqda. 2017 yilda jami 12,55 mlrd. AQSh doll. mahsulot va xizmatlar eksport qilingan boʻlsa, 2023 yilga kelib bu koʻrsatkich 1,95 marta koʻpayib, 24,43 mlrd. AQSh doll. ni tashkil qildi. 2023 yilda eksportning yillik oʻsish surʼati 23,8 % ni tashkil qildi.

2017–2023-yillar mobaynida mamlakatimizning eksport geografiyasi 14 ta mamlakatga kengaydi, hozirda mahsulotlarimiz har biri 10 ming AQSh doll. ortiq boʻlgan 122 ta mamlakatga eksport qilinmoqda.

Eksport qilinadigan mahsulotlar diversifikatsiyasi oshib bormoqda, jumladan, TIF TN 10 ta belgisi boʻyicha tovar nomenklaturasida 2017 yilda har biri 10 ming AQSh doll. ortiq boʻlgan 1219 xil mahsulotlar eksport qilingan boʻlsa, 2023 yilga kelib bu koʻrsatkich 2874 tani tashkil qildi (2,4 marta koʻp).

2017-2023 yillarda paxtadan tayyorlangan yuqori qoʻshilgan qiymatli tovarlar eksporti yoʻlga qoʻyildi. Xususan, 2017 yilda toʻqimachilik mahsulotlari umumiy eksportning 8,1 foizini tashkil etgan boʻlsa, 2023 yilda ushbu koʻrsatkich 12,5 % ni tashkil qilib, 65 ta mamlakatga 639 turdagi toʻqimachilik mahsulotlari eksporti amalga oshirishga erishildi.

“Oʻzbekiston – 2030” strategiyasida eksportni oshirish boʻyicha bir qator ustuvor maqsadlar va chora-tadbirlar belgilangan. Jumladan:

Eksport hajmini 2 barobar oshirish va 45 milliard dollarga yetkazish, eksportchi korxonalar sonini 6,5 mingtadan 15 mingtaga yetkazish;
Qishloq xoʻjaligi sohasida eksport hajmini yiliga 10 milliard dollarga yetkazish;
Eksport tarkibida tayyor va yarim tayyor mahsulotlar hajmini 3,3 barobar koʻpaytirish;
Xalqaro standartlar joriy qilingan korxonalar sonini 10 barobarga oshirish va ular sonini 5 mingtaga yetkazish;
IT xizmatlar va dasturiy mahsulotlar eksporti hajmini 5 milliard dollarga yetkazish;
Turizm xizmatlari eksportini 5 milliard dollarga yetkazish, tibbiyot va taʼlim turizmi eksportini yiliga 1,5 milliard dollarga yetkazish;
Respublika hududlarida 2,5 million tonna quvvatga ega boʻlgan 100 ta yangi agrologistika markazlari faoliyatini yoʻlga qoʻyish hamda ularning eksport salohiyatini 1 milliard dollarga yetkazish.

Iqtisodiyot

11.06.2024, 11:16

Ulashish:

Mavzuga oid yangiliklar

Oʻzbekiston Afgʻonistonga 200 mln dollarlik investitsiya kiritmoqchi

Oʻzbekiston Afgʻonistonga 200 mln dollarlik investitsiya kiritmoqchi

Oʻzbekiston Afgʻonistonning Balx, Samangan va Qunduz viloyatlariga 200 million AQSh dollaridan ortiq sarmoya kiritmoqchi. Bu haqda "Tolonews" nashri xabar qildi. 

Jahon

03.03.2025, 16:05

Oʻzbekistonda ish haqi, pensya va nafaqa oshmaydigan boʻldi

Ijtimoiy tarmoqlarda ish haqi, pensiya va nafaqalarning oshishi haqida xabarlar tarqaldi. Mazkur holatda Iqtisodiyot va moliya vazirligi rasmiy munosabat bildirdi.

Oʻzbekiston

17.02.2025, 10:18

Markaziy Osiyo — kimni qarzi koʻp?

Markaziy Osiyo — kimni qarzi koʻp?

Markaziy Osiyo davlatlarining 2024-yildagi tashqi qarzlarini umumiy qilib qoʻshganda, taxminan $210 milliard AQSh dollari atrofida boʻladi.Bu qarzlarning asosiy qismlari quyidagi manbalardan olingan:1. Xalqaro moliya institutlari: Jahon Banki, Xalqaro Valyuta Jamgʻarmasi (XVJ), Osiyo Taraqqiyot Banki (OTB) kabi tashkilotlar.2. Davlatlar: Asosiy yordam va qarzlarni taqdim etayotgan mamlakatlar Xitoy, Rossiya va boshqa rivojlangan davlatlar.3. Tijorat banklari va moliya kompaniyalari: Turli tijorat banklari va xususiy moliya institutlari tomonidan taqdim etilgan qarzlar.Umumiy qarzning taqsimlanishi va manbalari har bir mamlakat uchun farq qilishi mumkin, ammo koʻpincha yirik loyihalar va infratuzilma uchun qarz olinadi.

Iqtisodiyot

08.08.2024, 15:12

Rossiya iqtisodiyoti misli koʻrilmagan sanksiyalar sharoitida oʻsishda davom etmoqda / foto: Paradigma.uz /

Rossiya iqtisodiyoti misli koʻrilmagan sanksiyalar sharoitida oʻsishda davom etmoqda

Xalqaro valyuta jamgʻarmasi aprel oyida Rossiya iqtisodiyoti 3,2 foizga oʻsishini aytdi. 2024 yilda bu barcha rivojlangan davlatlar iqtisodiy koʻrsatkichlaridan yuqori boʻldi. Bu haqida Sinxua agentligi Rossiya prezidentining Xitoyga tashrifi vaqtida hisobot maqola chop etdi.

Iqtisodiyot

18.05.2024, 11:18

Oʻzbekiston Rossiyadan neft eksport qilishni oshirmoqda

Oʻzbekiston Rossiyadan neft import qilishni oshirmoqda

2024-yilning birinchi choragida Rossiya Oʻzbekistonga neft yetkazib berishni 7 barobarga oshirdi – 75 ming tonnagacha.

Iqtisodiyot

23.04.2024, 14:06

2024-yilda Osiyo jahonning eng tez rivojlanayotgan qitʼasi boʻladi

2024-yil oxiriga kelib Osiyo iqtisodiyoti 2023-yildagi koʻrsatkichdan oshib, taxminan 4,5 foizga oʻsishi kutilmoqda. Shu bilan birga, Osiyo global iqtisodiy oʻsishga eng katta hissa qoʻshadigan dunyo mintaqasi boʻlib qoladi. Bu haqida Xitoyning Boao shahrida oʻtayotgan Osiyo forumi yigʻilishida eʼlon qilingan hisobotda aytildi.

Iqtisodiyot

26.03.2024, 16:26

So‘nggi yangiliklar

Xitoy va O'zbekiston

Xitoy Oʻzbekiston uchun ham xavf, ham imkoniyat

Soʻngi vaqtlarda nafaqat Oʻzbekiston balki koʻplab mamlakatlar xususan AQSh Xitoydan kelayotgan iqtisodiy xavf va xatarlar haqida oldingidan koʻproq oʻylay boshladi. Oʻzbekiston mediasi hamda baʼzi jamoat faollari Xitoyning Oʻzbekistonga nafaqat iqtisodiy baki geosiyosiy jihatdan xavf ekanligi haqida fikrlarini ochiq oydin ayta boshladi. Biz esa Xitoyning Oʻzbekistonga ham xavfli tomonlarini ham foyda tomonlarini koʻrib chiqamiz.

Oʻzbekiston

28.04.2025, 16:39

KXDR

Kim Chen In oʻz askarlarini Rossiya uchun Kurskʼda jang qilayotganini tan oldi

Shimoliy Koreya birinchi marotaba oʻz askarlarini Rossiya uchun Ukraina hududida jang olib borayotganini tasdiqladi. Bu haqda "Kcna.kp " xabar qildi.

Jahon

28.04.2025, 11:56

BAA, Dubay.

Oʻzbekiston fuqarolarini BAA kirishi taqiqlangani rad etildi

Avvalroq, ijtimoiy tarmoqlarda Oʻzbekiston fuqarolarini birlashgan Arab Amirligi (BAA) kirishi taqiqlangani haqida xabar tarqalgan edi. Tashqi ishlar vaziri matbuot kotibi Ahror Burhonov bu xabarlarni asossiz va feyk deb atadi. Bu haqda u oʻzining Telegram kanalida maʼlum qildi.

Oʻzbekiston

28.04.2025, 11:06

Eron Bandar-Abbos shahridagi Shahid-Rajai portidagi portlash

Erondagi voqeada Xitoydan olib kelingan raketa yoqilgʻisi portlab ketgan boʻlishi mumkin

Joriy yilning 26 aprel kuni Eronning Bandar-Abbos shahridagi Shahid-Rajai portida kuchli sodir boʻlgan kuchli portlash ortidan 1200 dan ortiq kishi jarohatlangan va 36 kishi halok boʻlgan. Voqea ortidan Eron Islom Respublikasida 3 kunlik motam eʼlon qilindi.

Jahon

28.04.2025, 10:31

Donald Tramp

Trampning olti frontdagi urushi: dunyo global beqarorlik yoqasidami?

30 aprel kuni Donald Tramp ikkinchi prezidentlik faoliyati boshlanganiga 100 kun boʻladi. Bu, AQShda shakllangan oʻzina xos siyosiy anʼanaga koʻra, dastlabki sarhisob davridir. 

Iqtisodiyot

25.04.2025, 15:13

Andijon viloyati 40-ixtisoslashtirilgan maktabgacha ta'lim muassasasi

Andijondagi 40-ixtisoslashtirilgan maktabgacha taʼlim muassasasidagi imkoniyatlar (fotoreportaj)

Joriy yilning 21-22 aprel kunlari Ijtimoiy himoya milliy agentligi tomonidan Andijon viloyatida ommaviy axborot vositalari va blogerlar uchun tashkil etildi.

Ta'lim

25.04.2025, 14:41

Foto: Associated Press

Pokiston hukumati Hindistonga nisbatan keskin javob choralarini eʼlon qildi. Hindiston bu voqeani oʻzi uyushtirgan boʻlishi mumkin, sabab nima?

Joriy yilning 24 aprel kuni Hindiston va Pokiston oʻrtasidagi ziddiyat keskin kuchayib, Pokiston hukumati Hindistonga qarshi bir qator keskin choralarni ishlab chiqdi. Endilikda Hindistonning har qanday aviakompaniyalari Pokiston havo hududidan harakatlanishi taqiqlanadi. Bu Hindistonning Kashmirdagi qonli hujum ortidan Pokistonga qarshi boshlangan javob harakatlariga javoban qilindi. Bu haqda "New York Times" maʼlum qildi.

Siyosat

25.04.2025, 11:11

"Dubay shokoladi"

"Dubay shokoladi" da inson salomatligi uchun xavfli bakteriya aniqlandi

Toshkentdagi "Fix desser chocolatier" brendi ostidagi "Dubay shokoladi" Texnik jihatdan tartibga solish inspeksiyasi tomonidan oʻtkazilgan sinovlarda sogʻliq uchun xavfli bakteriyalar aniqlandi. Bu haqda nazorat inspeksiyasi matbuot xizmati xabar qildi. 

Oʻzbekiston

25.04.2025, 10:51

Binyamin Netanyaxu va Ilhom Aliyev

Netanʼyaxu Ozarbayjonga tashrif buyuradi. Aliyev uni hibsga oladimi?

Isroil Bosh vaziri Binyamin Netanʼyaxu 2025 yil may oyining boshida rasmiy tashrif bilan Ozarbayjonga boradi. Boku shahrida u Ozarbayjon Prezidenti Ilhom Aliyev bilan uchrashib, ikki davlat oʻrtasidagi hamkorlikni kengaytirish va mintaqaviy xavfsizlik masalalarini muhokama qiladi. Bu tashrif AQSh va Eron oʻrtasidagi yadroviy muzokaralar qayta tiklangan, Turkiyaning Suriyadagi harbiy ishtiroki boʻyicha bahslar davom etayotgan bir paytda amalga oshmoqda. Bu haqda "Ynet" xabar qildi.

Siyosat

24.04.2025, 23:54

Hindiston va Pokiston oʻrtasidagi ziddiyat avjga chiqdi

2025-yil 22-aprel kuni Hindistonning Jammu va Kashmir hududidagi Paxalgam shahrida joylashgan Baysaran vodiysida sodir boʻlgan terrorchilik hujumi Hindiston va Pokiston oʻrtasidagi ziddiyatlarni yana kuchaytirdi. Bu hujumda 28 nafar sayyoh halok boʻldi, 20 dan ortiq odam jarohat oldi. Halok boʻlganlarning aksariyati hindistonliklar.

Siyosat

24.04.2025, 18:26

Dunyo siyosatiga qutblanishlarning taʼsiri

Xalqaro munosabatlar bugungi kunda bir nechta chuqur oʻzgarishlar taʼsirida shakllanmoqda - bu esa siyosatchilar uchun jarayonni anglash va zarur choralarni koʻrishda jiddiy sinov boʻlib qolmoqda. Jahon siyosati barqarorlik doirasidan chiqib, tobora koʻproq tartibsizlik sari harakatlanmoqda, xususan, Tramp maʼmuriyatining Oq Uyga qaytishi bilan bu yanada yaqqol koʻzga tashlanmoqda. Ayni oʻzgarishlardan biri - texnologik markazlarning anʼanaviy hududlardan chekkaroq, noanʼanaviy mintaqalarga siljishi boʻlib, bu global tenglik va kuch muvozanatini oʻzgartirib yubormoqda. Shu bilan birga, oʻta oʻng va oʻta chap siyosiy kuchlar oʻrtasidagi tafovut keskin ortib bormoqda - bu esa siyosiy tizimlarda radikallashuv xavfini kuchaytiradi.

Siyosat

24.04.2025, 15:36

Pegasus, Isroil

Hukumat xakerlar orqali faollarni kuzatayotgani aytilmoqda

Oʻzbekiston muxolifat, jurnalist va inson huquqlari faollarining shaxsiy muloqotlarini kuzatishda "Pegasus"  josuslik dasturida foydalanayotganligi aytilmoqda.

Jahon

19.04.2025, 16:46