Oʻzbekistonning asosiy eksport koʻrsatkichlari tahlil qilindi

Makroiqtisodiy va hududiy tadqiqotlar instituti (MHTI) mutaxassislari Oʻzbekiston Respublikasining 2017-2023 yillardagi eksport geografiyasini tahlil qildi.

Ulashish:

/foto: Sputnik O'zbekiston/

Mamlakatimizdan tovarlar va xizmatlar eksport qilinadigan davlatlar soni va mahsulotlar turi tobora ortib bormoqda. 2017 yilda jami 12,55 mlrd. AQSh doll. mahsulot va xizmatlar eksport qilingan boʻlsa, 2023 yilga kelib bu koʻrsatkich 1,95 marta koʻpayib, 24,43 mlrd. AQSh doll. ni tashkil qildi. 2023 yilda eksportning yillik oʻsish surʼati 23,8 % ni tashkil qildi.

2017–2023-yillar mobaynida mamlakatimizning eksport geografiyasi 14 ta mamlakatga kengaydi, hozirda mahsulotlarimiz har biri 10 ming AQSh doll. ortiq boʻlgan 122 ta mamlakatga eksport qilinmoqda.

Eksport qilinadigan mahsulotlar diversifikatsiyasi oshib bormoqda, jumladan, TIF TN 10 ta belgisi boʻyicha tovar nomenklaturasida 2017 yilda har biri 10 ming AQSh doll. ortiq boʻlgan 1219 xil mahsulotlar eksport qilingan boʻlsa, 2023 yilga kelib bu koʻrsatkich 2874 tani tashkil qildi (2,4 marta koʻp).

2017-2023 yillarda paxtadan tayyorlangan yuqori qoʻshilgan qiymatli tovarlar eksporti yoʻlga qoʻyildi. Xususan, 2017 yilda toʻqimachilik mahsulotlari umumiy eksportning 8,1 foizini tashkil etgan boʻlsa, 2023 yilda ushbu koʻrsatkich 12,5 % ni tashkil qilib, 65 ta mamlakatga 639 turdagi toʻqimachilik mahsulotlari eksporti amalga oshirishga erishildi.

“Oʻzbekiston – 2030” strategiyasida eksportni oshirish boʻyicha bir qator ustuvor maqsadlar va chora-tadbirlar belgilangan. Jumladan:

Eksport hajmini 2 barobar oshirish va 45 milliard dollarga yetkazish, eksportchi korxonalar sonini 6,5 mingtadan 15 mingtaga yetkazish;
Qishloq xoʻjaligi sohasida eksport hajmini yiliga 10 milliard dollarga yetkazish;
Eksport tarkibida tayyor va yarim tayyor mahsulotlar hajmini 3,3 barobar koʻpaytirish;
Xalqaro standartlar joriy qilingan korxonalar sonini 10 barobarga oshirish va ular sonini 5 mingtaga yetkazish;
IT xizmatlar va dasturiy mahsulotlar eksporti hajmini 5 milliard dollarga yetkazish;
Turizm xizmatlari eksportini 5 milliard dollarga yetkazish, tibbiyot va taʼlim turizmi eksportini yiliga 1,5 milliard dollarga yetkazish;
Respublika hududlarida 2,5 million tonna quvvatga ega boʻlgan 100 ta yangi agrologistika markazlari faoliyatini yoʻlga qoʻyish hamda ularning eksport salohiyatini 1 milliard dollarga yetkazish.

Iqtisodiyot

11.06.2024, 11:16

Ulashish:

Mavzuga oid yangiliklar

Meva-sabzavot va oziq-ovqat mahsulotlari eksporti 3,5 milliard dollarga yetkaziladi

Prezidentning 2025 yil 8 oktabrdagi farmoniga muvofiq, issiqxona xoʻjaliklari faoliyati samaradorligini oshirish va eksport hajmini koʻpaytirish boʻyicha qoʻshimcha chora-tadbirlar belgilandi.

Iqtisodiyot

14.10.2025, 18:50

Oʻzbekiston 7 oyda 80,5 million dollarlik shaftoli eksport qilgan

Oʻzbekiston 2025 yilning yanvar-iyul oylarida eng koʻp shaftoli eksport qilgan davlatlar roʻyxatida Rossiya birinchi oʻrinda turibdi. 

Iqtisodiyot

05.09.2025, 09:02

Oʻzbekiston Afgʻonistonga 200 mln dollarlik investitsiya kiritmoqchi

Oʻzbekiston Afgʻonistonga 200 mln dollarlik investitsiya kiritmoqchi

Oʻzbekiston Afgʻonistonning Balx, Samangan va Qunduz viloyatlariga 200 million AQSh dollaridan ortiq sarmoya kiritmoqchi. Bu haqda "Tolonews" nashri xabar qildi. 

Jahon

03.03.2025, 16:05

Oʻzbekistonda ish haqi, pensya va nafaqa oshmaydigan boʻldi

Ijtimoiy tarmoqlarda ish haqi, pensiya va nafaqalarning oshishi haqida xabarlar tarqaldi. Mazkur holatda Iqtisodiyot va moliya vazirligi rasmiy munosabat bildirdi.

Oʻzbekiston

17.02.2025, 10:18

Markaziy Osiyo — kimni qarzi koʻp?

Markaziy Osiyo — kimni qarzi koʻp?

Markaziy Osiyo davlatlarining 2024-yildagi tashqi qarzlarini umumiy qilib qoʻshganda, taxminan $210 milliard AQSh dollari atrofida boʻladi.Bu qarzlarning asosiy qismlari quyidagi manbalardan olingan:1. Xalqaro moliya institutlari: Jahon Banki, Xalqaro Valyuta Jamgʻarmasi (XVJ), Osiyo Taraqqiyot Banki (OTB) kabi tashkilotlar.2. Davlatlar: Asosiy yordam va qarzlarni taqdim etayotgan mamlakatlar Xitoy, Rossiya va boshqa rivojlangan davlatlar.3. Tijorat banklari va moliya kompaniyalari: Turli tijorat banklari va xususiy moliya institutlari tomonidan taqdim etilgan qarzlar.Umumiy qarzning taqsimlanishi va manbalari har bir mamlakat uchun farq qilishi mumkin, ammo koʻpincha yirik loyihalar va infratuzilma uchun qarz olinadi.

Iqtisodiyot

08.08.2024, 15:12

Rossiya iqtisodiyoti misli koʻrilmagan sanksiyalar sharoitida oʻsishda davom etmoqda / foto: Paradigma.uz /

Rossiya iqtisodiyoti misli koʻrilmagan sanksiyalar sharoitida oʻsishda davom etmoqda

Xalqaro valyuta jamgʻarmasi aprel oyida Rossiya iqtisodiyoti 3,2 foizga oʻsishini aytdi. 2024 yilda bu barcha rivojlangan davlatlar iqtisodiy koʻrsatkichlaridan yuqori boʻldi. Bu haqida Sinxua agentligi Rossiya prezidentining Xitoyga tashrifi vaqtida hisobot maqola chop etdi.

Iqtisodiyot

18.05.2024, 11:18

So‘nggi yangiliklar

2025 yil: ijtimoiy tarmoqlar orqali shakllangan kun tartibi va ochiq qolgan savollar

2025 yil Oʻzbekiston jamiyati hayotida ijtimoiy tarmoqlar orqali yuzaga chiqqan voqealar, rezonansli videolar va jamoatchilik bosimi bilan yodda qoldi.

Oʻzbekiston

30.12.2025, 19:13

Toʻliq toʻlash yoki boʻlib toʻlash: uy xaridida qaysi qaror toʻgʻri?

Uy xarid qilish inson hayotidagi eng yirik moliyaviy qarorlardan biri hisoblanadi. Ayniqsa, yangi qurilish bozorida toʻlov usulini toʻgʻri tanlash kelajakdagi moliyaviy barqarorlikka bevosita taʼsir qiladi.

Oʻzbekiston

30.12.2025, 10:50

Zelenskiy Tramp bilan uchrashdi

Ukraina prezidenti Vladimir Zelenskiy AQSh prezidenti Donald Tramp bilan uchrashish uchun Florida shtatdagi Mar-a-Lago qarorgohiga keldi.

Jahon

29.12.2025, 17:24

Google SI infratuzilmasini kengaytiradi

Google sunʼiy intellekt infratuzilmasini kengaytirish maqsadida toza energiya sohasida faoliyat yurituvchi Intersect Power kompaniyasini taxminan 4,75 milliard dollar evaziga sotib oldi.

Jahon

29.12.2025, 12:34

Atambayev davlat mukofotlaridan mahrum qilindi

Qirgʻizistonning sobiq prezidenti Almazbek Atambayev barcha davlat mukofotlaridan mahrum etildi. Tegishli farmonni mamlakatning amaldagi prezidenti Sadir Japarov imzoladi.

Jahon

29.12.2025, 11:42

Yangi yil arafasida firibgarlar faollashdi: bitta havola orqali bank kartangizdan ayrilishingiz mumkin

Yangi yil bayramlari arafasida Telegram va ijtimoiy tarmoqlar orqali “yangi yil sovgʻalari” niqobi ostidagi zararli havolalar faol tarqalmoqda.

Oʻzbekiston

29.12.2025, 10:29

174 oila koʻchada qoladimi?

Oilaviy yotoqxonada yashash — huquq yoʻq degani emas. Baʼzilar oilaviy yotoqxonada yashayotgan insonning qadri yoʻq, deb oʻylaydi.

Oʻzbekiston

28.12.2025, 20:24

AQShda Bayden davrida qabul qilingan oʻnlab qonunlar bekor qilindi

AQSh Kongressidagi respublikachilar 2025 yil davomida mamlakatning sobiq prezidenti — Jo Bayden maʼmuriyati davrida qabul qilingan rekord miqdordagi qonun va qarorlarni bekor qildi.

Jahon

28.12.2025, 10:23

Ukraina: Belarus Rossiya dronlariga havo hujumidan mudofaani chetlab oʻtishda yordam bermoqda

Ukraina prezidenti Volodimir Zelenskiy Belarus hududi orqali Rossiya dronlarining Ukraina havo hujumidan mudofaa tizimini chetlab oʻtishiga koʻmak berilayotganini maʼlum qildi.

Jahon

27.12.2025, 16:39

Yangi qurilishdan uy xarid qilish: toʻgʻri qaror qanday qabul qilinadi?

Amaliyot shuni koʻrsatmoqdaki, uy xarid qilish faqat kvadrat metr yoki narx tanlash bilan cheklanmaydi. Bu — moliyaviy, huquqiy va strategik jihatdan chuqur oʻylab qabul qilinishi kerak boʻlgan qaror.

Oʻzbekiston

27.12.2025, 11:45

Voyaga yetmagan qiz bilan turmush qurganlik uchun javobgarlik kuchaytiriladi

Xotin-qizlar va bolalarning huquq hamda erkinliklarini himoya qilishni yanada kuchaytirishga qaratilgan qonun loyihasi jamoatchilik muhokamasiga qoʻyildi.

Oʻzbekiston

27.12.2025, 08:35

Anora Sodiqovaga nisbatan haqorat ishi: bloger Mirsaid Haydarov 25 mln soʻm maʼnaviy zarar toʻladi

Jurnalist Anora Sodiqovani haqorat qilgan bloger Mirsaid Haydarov sud qaroriga muvofiq belgilangan maʼnaviy zarar va sud xarajatlarini toʻliq toʻladi.

Oʻzbekiston

26.12.2025, 19:28