Oʻzbekistonning asosiy eksport koʻrsatkichlari tahlil qilindi

Makroiqtisodiy va hududiy tadqiqotlar instituti (MHTI) mutaxassislari Oʻzbekiston Respublikasining 2017-2023 yillardagi eksport geografiyasini tahlil qildi.

Ulashish:

/foto: Sputnik O'zbekiston/

Mamlakatimizdan tovarlar va xizmatlar eksport qilinadigan davlatlar soni va mahsulotlar turi tobora ortib bormoqda. 2017 yilda jami 12,55 mlrd. AQSh doll. mahsulot va xizmatlar eksport qilingan boʻlsa, 2023 yilga kelib bu koʻrsatkich 1,95 marta koʻpayib, 24,43 mlrd. AQSh doll. ni tashkil qildi. 2023 yilda eksportning yillik oʻsish surʼati 23,8 % ni tashkil qildi.

2017–2023-yillar mobaynida mamlakatimizning eksport geografiyasi 14 ta mamlakatga kengaydi, hozirda mahsulotlarimiz har biri 10 ming AQSh doll. ortiq boʻlgan 122 ta mamlakatga eksport qilinmoqda.

Eksport qilinadigan mahsulotlar diversifikatsiyasi oshib bormoqda, jumladan, TIF TN 10 ta belgisi boʻyicha tovar nomenklaturasida 2017 yilda har biri 10 ming AQSh doll. ortiq boʻlgan 1219 xil mahsulotlar eksport qilingan boʻlsa, 2023 yilga kelib bu koʻrsatkich 2874 tani tashkil qildi (2,4 marta koʻp).

2017-2023 yillarda paxtadan tayyorlangan yuqori qoʻshilgan qiymatli tovarlar eksporti yoʻlga qoʻyildi. Xususan, 2017 yilda toʻqimachilik mahsulotlari umumiy eksportning 8,1 foizini tashkil etgan boʻlsa, 2023 yilda ushbu koʻrsatkich 12,5 % ni tashkil qilib, 65 ta mamlakatga 639 turdagi toʻqimachilik mahsulotlari eksporti amalga oshirishga erishildi.

“Oʻzbekiston – 2030” strategiyasida eksportni oshirish boʻyicha bir qator ustuvor maqsadlar va chora-tadbirlar belgilangan. Jumladan:

Eksport hajmini 2 barobar oshirish va 45 milliard dollarga yetkazish, eksportchi korxonalar sonini 6,5 mingtadan 15 mingtaga yetkazish;
Qishloq xoʻjaligi sohasida eksport hajmini yiliga 10 milliard dollarga yetkazish;
Eksport tarkibida tayyor va yarim tayyor mahsulotlar hajmini 3,3 barobar koʻpaytirish;
Xalqaro standartlar joriy qilingan korxonalar sonini 10 barobarga oshirish va ular sonini 5 mingtaga yetkazish;
IT xizmatlar va dasturiy mahsulotlar eksporti hajmini 5 milliard dollarga yetkazish;
Turizm xizmatlari eksportini 5 milliard dollarga yetkazish, tibbiyot va taʼlim turizmi eksportini yiliga 1,5 milliard dollarga yetkazish;
Respublika hududlarida 2,5 million tonna quvvatga ega boʻlgan 100 ta yangi agrologistika markazlari faoliyatini yoʻlga qoʻyish hamda ularning eksport salohiyatini 1 milliard dollarga yetkazish.

Iqtisodiyot

11.06.2024, 11:16

Ulashish:

Mavzuga oid yangiliklar

Oʻzbekiston Afgʻonistonga 200 mln dollarlik investitsiya kiritmoqchi

Oʻzbekiston Afgʻonistonga 200 mln dollarlik investitsiya kiritmoqchi

Oʻzbekiston Afgʻonistonning Balx, Samangan va Qunduz viloyatlariga 200 million AQSh dollaridan ortiq sarmoya kiritmoqchi. Bu haqda "Tolonews" nashri xabar qildi. 

Jahon

03.03.2025, 16:05

Oʻzbekistonda ish haqi, pensya va nafaqa oshmaydigan boʻldi

Ijtimoiy tarmoqlarda ish haqi, pensiya va nafaqalarning oshishi haqida xabarlar tarqaldi. Mazkur holatda Iqtisodiyot va moliya vazirligi rasmiy munosabat bildirdi.

Oʻzbekiston

17.02.2025, 10:18

Markaziy Osiyo — kimni qarzi koʻp?

Markaziy Osiyo — kimni qarzi koʻp?

Markaziy Osiyo davlatlarining 2024-yildagi tashqi qarzlarini umumiy qilib qoʻshganda, taxminan $210 milliard AQSh dollari atrofida boʻladi.Bu qarzlarning asosiy qismlari quyidagi manbalardan olingan:1. Xalqaro moliya institutlari: Jahon Banki, Xalqaro Valyuta Jamgʻarmasi (XVJ), Osiyo Taraqqiyot Banki (OTB) kabi tashkilotlar.2. Davlatlar: Asosiy yordam va qarzlarni taqdim etayotgan mamlakatlar Xitoy, Rossiya va boshqa rivojlangan davlatlar.3. Tijorat banklari va moliya kompaniyalari: Turli tijorat banklari va xususiy moliya institutlari tomonidan taqdim etilgan qarzlar.Umumiy qarzning taqsimlanishi va manbalari har bir mamlakat uchun farq qilishi mumkin, ammo koʻpincha yirik loyihalar va infratuzilma uchun qarz olinadi.

Iqtisodiyot

08.08.2024, 15:12

Rossiya iqtisodiyoti misli koʻrilmagan sanksiyalar sharoitida oʻsishda davom etmoqda / foto: Paradigma.uz /

Rossiya iqtisodiyoti misli koʻrilmagan sanksiyalar sharoitida oʻsishda davom etmoqda

Xalqaro valyuta jamgʻarmasi aprel oyida Rossiya iqtisodiyoti 3,2 foizga oʻsishini aytdi. 2024 yilda bu barcha rivojlangan davlatlar iqtisodiy koʻrsatkichlaridan yuqori boʻldi. Bu haqida Sinxua agentligi Rossiya prezidentining Xitoyga tashrifi vaqtida hisobot maqola chop etdi.

Iqtisodiyot

18.05.2024, 11:18

Oʻzbekiston Rossiyadan neft eksport qilishni oshirmoqda

Oʻzbekiston Rossiyadan neft import qilishni oshirmoqda

2024-yilning birinchi choragida Rossiya Oʻzbekistonga neft yetkazib berishni 7 barobarga oshirdi – 75 ming tonnagacha.

Iqtisodiyot

23.04.2024, 14:06

2024-yilda Osiyo jahonning eng tez rivojlanayotgan qitʼasi boʻladi

2024-yil oxiriga kelib Osiyo iqtisodiyoti 2023-yildagi koʻrsatkichdan oshib, taxminan 4,5 foizga oʻsishi kutilmoqda. Shu bilan birga, Osiyo global iqtisodiy oʻsishga eng katta hissa qoʻshadigan dunyo mintaqasi boʻlib qoladi. Bu haqida Xitoyning Boao shahrida oʻtayotgan Osiyo forumi yigʻilishida eʼlon qilingan hisobotda aytildi.

Iqtisodiyot

26.03.2024, 16:26

So‘nggi yangiliklar

Vashington post: Oʻzbekiston taqdim etgan xato raqamlar butun dunyoni yanglishtirdi

Vashington post: Oʻzbekiston taqdim etgan xato raqamlar butun dunyoni yanglishtirdi

Oʻzbekiston tomonidan xalqaro nashrga bergan notoʻgʻri  maʼlumotlari yuzasidan jiddiy muammolar kelib chiqqan.2024 yilda “Nature” jurnalida Jahon iqtisodiyoti 2050 yilga borib iqlim oʻzgarishi iqtisodga , global YaIM taʼsir etishi haqida maqola chop etilgan edi.

Siyosat

07.08.2025, 19:26

Apple kelgusi 4 yil ichida AQShga 600 mlrd dollar sarmoya kiritadi

Apple kelgusi 4 yil ichida AQShga 600 mlrd dollar sarmoya kiritadi

Prezident Donald Tramp 6 avgust kuni Apple kompaniyasi Qoʻshma Shtatlarga qoʻshimcha 100 milliard dollar sarmoya kiritadi. Bu haqda Oq uy maʼlum qildi. 

Jahon

07.08.2025, 19:00

Yashnoboddagi “dom”da yongʻin chiqdi

Yashnoboddagi “dom”da yongʻin chiqdi

Bugun, 7 avgust soat 16:09 da Toshkent shahar Yashnobod tumani, Qoʻyliq mavzesida joylashgan, koʻp qavatli uyning 7-qavatidagi xonadonda yongʻin sodir boʻldi.

Oʻzbekiston

07.08.2025, 18:01

“Tonirovka” arzonlashishi mumkin

“Tonirovka” arzonlashishi mumkin

Ichki ishlar vazirligi avtotransportni boshqarishdan yuk tashish qoʻshimcha tashish qoʻshimcha qulayliklarga tuzatish boʻyicha yangi qonun loyihasini muhokamaga qoʻydi. Loyihaga koʻra, yoz oylari uchun “tonirovka” narxi 412 min soʻmga tushirilishi mumkin.

Oʻzbekiston

07.08.2025, 16:15

Indoneziya aviakompaniyalariga Oʻzbekistonning barcha xalqaro aeroportlariga parvoz qilish huquqi berildi

Indoneziya aviakompaniyalariga Oʻzbekistonning barcha xalqaro aeroportlariga parvoz qilish huquqi berildi

Oʻzbekiston va Indoneziya aviatsiya hukumatlari oʻrtasida yangi kelishuv imzolandi. Bu haqda Transport vazirligi xabar berdi.

Oʻzbekiston

07.08.2025, 15:33

Oʻzbek sportida doping bilan bogʻliq muammolar

Bir oy ichida oʻzbek sporti uchun uchta doping mashmashasi juda ham koʻp, boʻlib ham noxush holatlarning ikkitasi Parij-2024 Olimpiadasi chempionlarida qayd etildi.

Sport

07.08.2025, 11:05

AQShda harbiy xizmatchi Rossiya foydasiga shpionlikda ayblanib qoʻlga olindi

AQShda harbiy xizmatchi Rossiya foydasiga shpionlikda ayblanib qoʻlga olindi

AQShning Texas shtatidagi 22 yoshli harbiy xizmatchi Teylor Adam Li mudofaaga oid maxfiy maʼlumotlarni Rossiyaga berishda ayblanib qoʻlga olindi. Bu haqda AQSh Adliya vazirligi xabar berdi.

Jahon

07.08.2025, 10:33

Oʻzbekiston iqtisodiy oʻsish boʻyicha barcha qoʻshinlaridan ortda qolmoqda

Oʻzbekiston iqtisodiy oʻsish boʻyicha barcha qoʻshinlaridan ortda qolmoqda

Birinchi yarim yillikda Markaziy Osiyoda eng tez oʻsayotgan mamlakat Qirgʻiziston boʻlsa, eng past oʻsish surʼati Oʻzbekistonda kuzatildi. Bu haqda iqtisodchi Mirkomil Xolboyev maʼlum qildi.

Iqtisodiyot

07.08.2025, 10:07

Samarqandda zamonaviy avtovokzal foydalanishga topshirildi

Ushbu loyihani amalga oshirish uchun 12 million AQShdollari miqdorida mablagʻ yoʻnaltirildi.

Oʻzbekiston

07.08.2025, 10:02

Toshkentda ijara toʻlovlarining pasayishi davom etmoqda

Koʻchmas mulk bozoridagi faollikning oʻsishi ipoteka kreditlarining koʻpayishi, aholi daromadlari va uy-joy qurilishiga investitsiyalarning oʻsishi bilan izohlanadi.

Iqtisodiyot

07.08.2025, 09:01

Xitoyda tarqalgan bezgak Oʻzbekiston uchun xavflimi? Rasmiy munosabat berildi

Bu kasallikni tarqatuvchi Aedes aegypti yoki Aedes albopictus chivinlari Oʻzbekiston tabiatida uchramaydi.

Oʻzbekiston

06.08.2025, 21:30

Oʻzbekistonda oqova suvlarni qayta ishlashda Britaniya texnologiyalari joriy etiladi

"Cambi Group" Oʻzbekistonda amalga oshirilayotgan loyihalarda ishtirok etishi xususida fikr almashildi.

Oʻzbekiston

06.08.2025, 20:27