Oʻzbekistonning asosiy eksport koʻrsatkichlari tahlil qilindi

Makroiqtisodiy va hududiy tadqiqotlar instituti (MHTI) mutaxassislari Oʻzbekiston Respublikasining 2017-2023 yillardagi eksport geografiyasini tahlil qildi.

Ulashish:

/foto: Sputnik O'zbekiston/

Mamlakatimizdan tovarlar va xizmatlar eksport qilinadigan davlatlar soni va mahsulotlar turi tobora ortib bormoqda. 2017 yilda jami 12,55 mlrd. AQSh doll. mahsulot va xizmatlar eksport qilingan boʻlsa, 2023 yilga kelib bu koʻrsatkich 1,95 marta koʻpayib, 24,43 mlrd. AQSh doll. ni tashkil qildi. 2023 yilda eksportning yillik oʻsish surʼati 23,8 % ni tashkil qildi.

2017–2023-yillar mobaynida mamlakatimizning eksport geografiyasi 14 ta mamlakatga kengaydi, hozirda mahsulotlarimiz har biri 10 ming AQSh doll. ortiq boʻlgan 122 ta mamlakatga eksport qilinmoqda.

Eksport qilinadigan mahsulotlar diversifikatsiyasi oshib bormoqda, jumladan, TIF TN 10 ta belgisi boʻyicha tovar nomenklaturasida 2017 yilda har biri 10 ming AQSh doll. ortiq boʻlgan 1219 xil mahsulotlar eksport qilingan boʻlsa, 2023 yilga kelib bu koʻrsatkich 2874 tani tashkil qildi (2,4 marta koʻp).

2017-2023 yillarda paxtadan tayyorlangan yuqori qoʻshilgan qiymatli tovarlar eksporti yoʻlga qoʻyildi. Xususan, 2017 yilda toʻqimachilik mahsulotlari umumiy eksportning 8,1 foizini tashkil etgan boʻlsa, 2023 yilda ushbu koʻrsatkich 12,5 % ni tashkil qilib, 65 ta mamlakatga 639 turdagi toʻqimachilik mahsulotlari eksporti amalga oshirishga erishildi.

“Oʻzbekiston – 2030” strategiyasida eksportni oshirish boʻyicha bir qator ustuvor maqsadlar va chora-tadbirlar belgilangan. Jumladan:

Eksport hajmini 2 barobar oshirish va 45 milliard dollarga yetkazish, eksportchi korxonalar sonini 6,5 mingtadan 15 mingtaga yetkazish;
Qishloq xoʻjaligi sohasida eksport hajmini yiliga 10 milliard dollarga yetkazish;
Eksport tarkibida tayyor va yarim tayyor mahsulotlar hajmini 3,3 barobar koʻpaytirish;
Xalqaro standartlar joriy qilingan korxonalar sonini 10 barobarga oshirish va ular sonini 5 mingtaga yetkazish;
IT xizmatlar va dasturiy mahsulotlar eksporti hajmini 5 milliard dollarga yetkazish;
Turizm xizmatlari eksportini 5 milliard dollarga yetkazish, tibbiyot va taʼlim turizmi eksportini yiliga 1,5 milliard dollarga yetkazish;
Respublika hududlarida 2,5 million tonna quvvatga ega boʻlgan 100 ta yangi agrologistika markazlari faoliyatini yoʻlga qoʻyish hamda ularning eksport salohiyatini 1 milliard dollarga yetkazish.

Iqtisodiyot

11.06.2024, 11:16

Ulashish:

Mavzuga oid yangiliklar

Oʻzbekiston Afgʻonistonga 200 mln dollarlik investitsiya kiritmoqchi

Oʻzbekiston Afgʻonistonga 200 mln dollarlik investitsiya kiritmoqchi

Oʻzbekiston Afgʻonistonning Balx, Samangan va Qunduz viloyatlariga 200 million AQSh dollaridan ortiq sarmoya kiritmoqchi. Bu haqda "Tolonews" nashri xabar qildi. 

Jahon

03.03.2025, 16:05

Oʻzbekistonda ish haqi, pensya va nafaqa oshmaydigan boʻldi

Ijtimoiy tarmoqlarda ish haqi, pensiya va nafaqalarning oshishi haqida xabarlar tarqaldi. Mazkur holatda Iqtisodiyot va moliya vazirligi rasmiy munosabat bildirdi.

Oʻzbekiston

17.02.2025, 10:18

Markaziy Osiyo — kimni qarzi koʻp?

Markaziy Osiyo — kimni qarzi koʻp?

Markaziy Osiyo davlatlarining 2024-yildagi tashqi qarzlarini umumiy qilib qoʻshganda, taxminan $210 milliard AQSh dollari atrofida boʻladi.Bu qarzlarning asosiy qismlari quyidagi manbalardan olingan:1. Xalqaro moliya institutlari: Jahon Banki, Xalqaro Valyuta Jamgʻarmasi (XVJ), Osiyo Taraqqiyot Banki (OTB) kabi tashkilotlar.2. Davlatlar: Asosiy yordam va qarzlarni taqdim etayotgan mamlakatlar Xitoy, Rossiya va boshqa rivojlangan davlatlar.3. Tijorat banklari va moliya kompaniyalari: Turli tijorat banklari va xususiy moliya institutlari tomonidan taqdim etilgan qarzlar.Umumiy qarzning taqsimlanishi va manbalari har bir mamlakat uchun farq qilishi mumkin, ammo koʻpincha yirik loyihalar va infratuzilma uchun qarz olinadi.

Iqtisodiyot

08.08.2024, 15:12

Rossiya iqtisodiyoti misli koʻrilmagan sanksiyalar sharoitida oʻsishda davom etmoqda / foto: Paradigma.uz /

Rossiya iqtisodiyoti misli koʻrilmagan sanksiyalar sharoitida oʻsishda davom etmoqda

Xalqaro valyuta jamgʻarmasi aprel oyida Rossiya iqtisodiyoti 3,2 foizga oʻsishini aytdi. 2024 yilda bu barcha rivojlangan davlatlar iqtisodiy koʻrsatkichlaridan yuqori boʻldi. Bu haqida Sinxua agentligi Rossiya prezidentining Xitoyga tashrifi vaqtida hisobot maqola chop etdi.

Iqtisodiyot

18.05.2024, 11:18

Oʻzbekiston Rossiyadan neft eksport qilishni oshirmoqda

Oʻzbekiston Rossiyadan neft import qilishni oshirmoqda

2024-yilning birinchi choragida Rossiya Oʻzbekistonga neft yetkazib berishni 7 barobarga oshirdi – 75 ming tonnagacha.

Iqtisodiyot

23.04.2024, 14:06

2024-yilda Osiyo jahonning eng tez rivojlanayotgan qitʼasi boʻladi

2024-yil oxiriga kelib Osiyo iqtisodiyoti 2023-yildagi koʻrsatkichdan oshib, taxminan 4,5 foizga oʻsishi kutilmoqda. Shu bilan birga, Osiyo global iqtisodiy oʻsishga eng katta hissa qoʻshadigan dunyo mintaqasi boʻlib qoladi. Bu haqida Xitoyning Boao shahrida oʻtayotgan Osiyo forumi yigʻilishida eʼlon qilingan hisobotda aytildi.

Iqtisodiyot

26.03.2024, 16:26

So‘nggi yangiliklar

43 mlrd soʻmga yaqin davlat xaridlari bekor qilindi

43 mlrd soʻmga yaqin davlat xaridlari bekor qilindi

Raqobat qoʻmitasi tomonidan 43 mlrd soʻmga yaqin davlat xaridlarida raqobatga zid harakatlar aniqlanib, buyurtmachilar tomonidan bekor qilinishi taʼminlandi. Qoʻmita axborot xizmatida raqobatga zid harakatlar aniqlangan davlat xaridlari viloyatlar kesimida birma-bir quyidagicha qayd etib oʻtilgan:

Iqtisodiyot

16.07.2025, 15:39

Anomal issiq tufayli ayrim bogʻchalar faoliyati toʻxtatiladi

Anomal issiq tufayli ayrim bogʻchalar faoliyati toʻxtatiladi

Qoraqalpogʻiston Respublikasi Xoʻjayli va Taxiatosh tumanlarida davlat va nodavlat maktabgacha taʼlim tashkilotlari faoliyati vaqtincha toʻxtatildi. Bu borada ushbu tumanlar hokimlari tegishli qarorlarini qabul qilgan.

Oʻzbekiston

16.07.2025, 15:03

Oʻzbekistonliklar dam olish uchun qayerni tanlamoqda?

Oʻzbekistonliklar dam olish uchun qayerni tanlamoqda?

Milliy statistika qoʻmitasi maʼlumotlariga koʻra, 2025 yilning yanvar-may oylarida jami 2,7 mln nafar Oʻzbekiston fuqarolari turistik maqsadlarda xorijga safar qilgan.

Oʻzbekiston

16.07.2025, 14:52

Axborot sohasidagi nazorat Oʻzkomnazoratga oʻtdi

Axborot sohasidagi nazorat Oʻzkomnazoratga oʻtdi

Bugun, 16 iyul kuni Adliya vazirligining xabar berishicha, AOKAning axborot sohasida nazorat va monitoring boʻyicha vazifa va funksiyalari, prezident farmoni bilan Oʻzkomnazorat inspeksiyasiga oʻtkazildi. Shuningdek, AOKA huzuridagi Ommaviy kommunikatsiyalar masalalari boʻyicha markaz Administratsiya boʻysunuviga olindi.

Siyosat

16.07.2025, 13:22

Xakkabi Gʻarbiy cohilda amerikalikning oʻlimini "terrorizm" deb atadi

AQShning Isroildagi elchisi Mayk Xakkabi oʻtgan hafta Falastindagi amerikalik Sayfulloh Musalletning bosib olingan hududlarda oʻldirilganiga ishora qilib, bu hodisani terrorchilik deb atadi. Bu haqda "The New York Times" xabar berdi. 

Jahon

16.07.2025, 11:54

"Navbahor"ga FIFA taqiqi qoʻyilgan. Klub ayni damda yangi futbolchilarni roʻyxatdan oʻtkaza olmaydi

"Navbahor"ga FIFA taqiqi qoʻyilgan. Klub ayni damda yangi futbolchilarni roʻyxatdan oʻtkaza olmaydi

"Navbahor" vaziyatni oʻnglamaydigan boʻlsa, ikkinchi davra oraligʻida yangi futbolilarni roʻyxatdan oʻtkaza olmaydi. Namanganning "Navbahor" klubiga FIFA taqiqi qoʻyilgan.  27 may kuni FIFA klubga nisbatan sanksiya qoʻllagan. "Navbahor" vaziyatni oʻnglamaydigan boʻlsa, ikkinchi davra oraligʻida yangi futbolilarni roʻyxatdan oʻtkaza olmaydi.

Sport

16.07.2025, 10:37

Qamoqni garov ehtiyot chorasiga oʻzgartirib berish uchun 18 ming AQSh dollari olgan podpolkovnik qoʻlga olindi

Qamoqni garov ehtiyot chorasiga oʻzgartirib berish uchun 18 ming AQSh dollari olgan podpolkovnik qoʻlga olindi

Korrupsiyaga qarshi kurashish yoʻnalishida DXX va Bosh prokuratura xodimlari tomonidan olib borilgan tezkor-qidiruv tadbirlari davomida ichki ishlar organlari tizimida qonunbuzilish holati aniqlandi. 

Oʻzbekiston

16.07.2025, 10:31

"Oʻrikzor" bozori faoliyatini toʻxtatadimi? Poytaxt hokimligi bu borada izoh berdi

"Oʻrikzor" bozori faoliyatini toʻxtatadimi? Poytaxt hokimligi bu borada izoh berdi

Sud qarori bilan bogʻliq xabarlar fonida aholi orasida mazkur bozorning yopilishi haqida mish-mish tarqaldi.Toshkent tumanlararo iqtisodiy sudining hal qiluv qaroriga muvofiq, joriy yilning 27 iyunidan "Oʻrikzor" bozoridagi qurilish mahsulotlari bozori (savdo kompleksi) aniqlangan yongʻinga qarshi kamchiliklar va qonunbuzarliklar toʻliq bartaraf etilguniga qadar ish faoliyati vaqtincha toʻxtatilgani haqida xabar tarqalgan edi. 

Oʻzbekiston

15.07.2025, 17:29

"International"  mehmonxonasi Rossiya kompaniyasi boshqaruviga beriladi

"International" mehmonxonasi Rossiya kompaniyasi boshqaruviga beriladi

Toshkentdagi "International" mehmonxonasi rossiyalik tadbirkor Aleksandr Klyachinga tegishli Azimut Hotels tarmogʻi boshqaruviga beriladi. Bu haqda "Vedomosti" nashri xabar qildi.

Oʻzbekiston

15.07.2025, 17:22

Jaziramada energiya resurslaridan oqilona foydalanish boʻyicha tavsiyalar

Jaziramada energiya resurslaridan oqilona foydalanish boʻyicha tavsiyalar

Foydalanilmayotgan qurilmalarni toʻliq tarmoqdan uzib qoʻying. Bu ham yongʻin kelib chiqishining oldini olish va energiya sarfini kamaytirishga xizmat qiladi.

Oʻzbekiston

15.07.2025, 15:00

Endi Oʻzbekistonga qaytishda tovarlarni bojsiz olib kirishda xorijiy davlatda necha kun turgani ham inobatga olinadi

Endi Oʻzbekistonga qaytishda tovarlarni bojsiz olib kirishda xorijiy davlatda necha kun turgani ham inobatga olinadi

Bojxona qoʻmitasi fuqarolardan qoidalarga rioya etishni soʻramoqda2025 yil 20 iyuldan jismoniy shaxslar tomonidan shaxsiy ehtiyoj uchun tovarlarni bojsiz olib kirish tartibi qatʼiylashmoqda. 

Oʻzbekiston

15.07.2025, 11:28

Oʻzbekiston MTJ aʼzosi Eron chempioni bilan shartnoma imzolaydi

Milliy terma jamoamizning yana bir aʼzosi Eron chempionatiga yoʻl olmoqda."Bunyodkor" yarim himoyachisi Odil Hamrobekov faoliyatini "Traktorsozi" jamoasida davom ettiradi. Bu haqida "totalfut_plus" nashri xabar bermoqda. 

Sport

15.07.2025, 11:23