Ўзбекистоннинг асосий экспорт кўрсаткичлари таҳлил қилинди

Макроиқтисодий ва ҳудудий тадқиқотлар институти (МҲТИ) мутахассислари Ўзбекистон Республикасининг 2017-2023 йиллардаги экспорт географиясини таҳлил қилди.

Улашиш:

/foto: Sputnik O'zbekiston/

Мамлакатимиздан товарлар ва хизматлар экспорт қилинадиган давлатлар сони ва маҳсулотлар тури тобора ортиб бормоқда. 2017 йилда жами 12,55 млрд. АҚШ долл. маҳсулот ва хизматлар экспорт қилинган бўлса, 2023 йилга келиб бу кўрсаткич 1,95 марта кўпайиб, 24,43 млрд. АҚШ долл. ни ташкил қилди. 2023 йилда экспортнинг йиллик ўсиш суръати 23,8 % ни ташкил қилди.

2017–2023-йиллар мобайнида мамлакатимизнинг экспорт географияси 14 та мамлакатга кенгайди, ҳозирда маҳсулотларимиз ҳар бири 10 минг АҚШ долл. ортиқ бўлган 122 та мамлакатга экспорт қилинмоқда.

Экспорт қилинадиган маҳсулотлар диверсификацияси ошиб бормоқда, жумладан, TIF TN 10 та белгиси бўйича товар номенклатурасида 2017 йилда ҳар бири 10 минг АҚШ долл. ортиқ бўлган 1219 хил маҳсулотлар экспорт қилинган бўлса, 2023 йилга келиб бу кўрсаткич 2874 тани ташкил қилди (2,4 марта кўп).

2017-2023 йилларда пахтадан тайёрланган юқори қўшилган қийматли товарлар экспорти йўлга қўйилди. Хусусан, 2017 йилда тўқимачилик маҳсулотлари умумий экспортнинг 8,1 фоизини ташкил этган бўлса, 2023 йилда ушбу кўрсаткич 12,5 % ни ташкил қилиб, 65 та мамлакатга 639 турдаги тўқимачилик маҳсулотлари экспорти амалга оширишга эришилди.

“Ўзбекистон – 2030” стратегиясида экспортни ошириш бўйича бир қатор устувор мақсадлар ва чора-тадбирлар белгиланган. Жумладан:

Экспорт ҳажмини 2 баробар ошириш ва 45 миллиард долларга етказиш, экспортчи корхоналар сонини 6,5 мингтадан 15 мингтага етказиш;
Қишлоқ хўжалиги соҳасида экспорт ҳажмини йилига 10 миллиард долларга етказиш;
Экспорт таркибида тайёр ва ярим тайёр маҳсулотлар ҳажмини 3,3 баробар кўпайтириш;
Халқаро стандартлар жорий қилинган корхоналар сонини 10 баробарга ошириш ва улар сонини 5 мингтага етказиш;
IT хизматлар ва дастурий маҳсулотлар экспорти ҳажмини 5 миллиард долларга етказиш;
Туризм хизматлари экспортини 5 миллиард долларга етказиш, тиббиёт ва таълим туризми экспортини йилига 1,5 миллиард долларга етказиш;
Республика ҳудудларида 2,5 миллион тонна қувватга эга бўлган 100 та янги агрологистика марказлари фаолиятини йўлга қўйиш ҳамда уларнинг экспорт салоҳиятини 1 миллиард долларга етказиш.

мавзуга оид янгиликлар

Мева-сабзавот ва озиқ-овқат маҳсулотлари экспорти 3,5 миллиард долларга етказилади

Президентнинг 2025 йил 8 октябрдаги фармонига мувофиқ, иссиқхона хўжаликлари фаолияти самарадорлигини ошириш ва экспорт ҳажмини кўпайтириш бўйича қўшимча чора-тадбирлар белгиланди.

Иқтисодиёт

14.10.2025, 18:50

Ўзбекистон 7 ойда 80,5 миллион долларлик шафтоли экспорт қилган

Ўзбекистон 2025 йилнинг январь-июль ойларида энг кўп шафтоли экспорт қилган давлатлар рўйхатида Россия биринчи ўринда турибди. 

Иқтисодиёт

05.09.2025, 09:02

Oʻzbekiston Afgʻonistonga 200 mln dollarlik investitsiya kiritmoqchi

Ўзбекистон Афғонистонга 200 млн долларлик инвестиция киритмоқчи

Ўзбекистон Афғонистоннинг Балх, Саманган ва Қундуз вилоятларига 200 миллион АҚШ долларидан ортиқ сармоя киритмоқчи. Бу ҳақда "Tolonews" нашри хабар қилди. 

Жаҳон

03.03.2025, 16:05

Ўзбекистонда иш ҳақи, пенся ва нафақа ошмайдиган бўлди

Ижтимоий тармоқларда иш ҳақи, пенсия ва нафақаларнинг ошиши ҳақида хабарлар тарқалди. Мазкур ҳолатда Иқтисодиёт ва молия вазирлиги расмий муносабат билдирди.

Ўзбекистон

17.02.2025, 10:18

Markaziy Osiyo — kimni qarzi koʻp?

Марказий Осиё — кимнинг қарзи кўп?

Марказий Осиё давлатларининг 2024 йилдаги ташқи қарзларини умумий қилиб қўшганда, тахминан 210 миллиард АҚШ доллари атрофида бўлади.Бу қарзларнинг асосий қисмлари қуйидаги манбалардан олинган:1. Халқаро молия институтлари: Жаҳон Банки, Халқаро Валюта Жамғармаси (ХВЖ), Осиё Тараққиёт Банки (ОТБ) каби ташкилотлар.2. Давлатлар: Асосий ёрдам ва қарзларни тақдим этаётган мамлакатлар Хитой, Россия ва бошқа ривожланган давлатлар.3. Тижорат банклари ва молия компаниялари: Турли тижорат банклари ва хусусий молия институтлари томонидан тақдим этилган қарзлар.Умумий қарзнинг тақсимланиши ва манбалари ҳар бир мамлакат учун фарқ қилиши мумкин, аммо кўпинча йирик лойиҳалар ва инфратузилма учун қарз олинади.

Иқтисодиёт

08.08.2024, 15:12

Rossiya iqtisodiyoti misli koʻrilmagan sanksiyalar sharoitida oʻsishda davom etmoqda / foto: Paradigma.uz /

Россия иқтисодиёти мисли кўрилмаган санкциялар шароитида ўсишда давом этмоқда

Халқаро валюта жамғармаси апрель ойида Россия иқтисодиёти 3,2 фоизга ўсишини айтди. 2024 йилда бу барча ривожланган давлатлар иқтисодий кўрсаткичларидан юқори бўлди. Бу ҳақида Синхуа агентлиги Россия президентининг Хитойга ташрифи вақтида ҳисобот мақола чоп этди.

Иқтисодиёт

18.05.2024, 11:18

сўнгги янгиликлар

Конституция куни муносабати билан жазо муддатини ўтаётган 615 нафар маҳкум афв этилди

Президент Шавкат Мирзиёев Ўзбекистон Конституцияси қабул қилинганининг 33 йиллиги муносабати билан “Жазо муддатини ўтаётган, қилмишидан чин дилдан пушаймон бўлган ва тузалиш йўлига қатъий ўтган бир гуруҳ шахсларни афв этиш тўғрисида”ги фармонни имзолади.

Ўзбекистон

08.12.2025, 11:58

Ўзбекистонда тақиқланган ва чеклов қўйилган товарлар рўйхати очиқланади

Ўзбекистон ҳудудига олиб кириш, олиб чиқиш ва транзит орқали ўтказиш тақиқланган товарлар бўйича ягона электрон очиқ реестр жорий этилади. Янги тизим ҳар бир фуқаро ва тадбиркор учун очиқ тарзда мавжуд бўлади.

Иқтисодиёт

08.12.2025, 10:15

Ўзбекистонда банк карталари сони кескин ошиб бормоқда

Ўтган уч йил давомида мамлакатда муомаладаги банк пластик карталари сони икки баробарга ошди. Шу билан бирга, тўлов терминаллари миқдори қисқариб бораётган бўлса-да, банкоматлар ва инфокиосклар сони ўсишда давом этмоқда.

Ўзбекистон

08.12.2025, 09:26

Тошкент метро бекатларида кассалар 9 декабрдан ёпилади

Тошкент метрополитенида бир қатор бекатларда кассалар фаолияти тўхтатилмоқда. 2025 йил 9 декабрдан бошлаб жами 16 та бекатда кассалар ёпилиб, уларнинг ўрнида QR-кодли чипталар берувчи замонавий инфокиоскалар ишга туширилади.

Ўзбекистон

06.12.2025, 15:58

Тожикистоннинг Роғун ГЭСи — дунёдаги энг баланд қурилаётган мега-лойиҳа

1991 йилдан кейин Тожикистонда бошланган инқироз ва фуқаролик уруши мамлакатдаги йирик инфратузилма лойиҳаларини, жумладан Роғун ГЭСи қурилишини тубдан издан чиқарди. Қурилиш майдони талон-тарож қилинди, ускуналар вайрон бўлди, кўплаб муҳандислар мамлакатдан чиқиб кетишга мажбур бўлди. Натижада баландлиги 335 метрга етиши кўзда тутилган Роғун тўғони бир неча йил давомида «тугалланмаган гигант» сифатида қолиб кетди.

Сиёсат

06.12.2025, 13:46

СПИД ҳақида 10 та нотўғри қараш

Сўнгги ўттиз–қирқ йил давомида дунёда ВИЧ/СПИД бўйича улкан илмий ютуқлар қўлга киритилди. Вируснинг табиати тўлиқ ўрганилди, ташхис қўйиш технологиялари такомиллашди, замонавий антиретровирус терапияси (АРВТ) эса ВИЧ билан яшовчи миллионлаб инсонларга сифатли ҳаёт кечириш имконини яратди. Бироқ технологиялар ва тиббий билимлар ривожланишига қарамай, жамият онгидаги эски тасаввурлар ҳамон сақланиб қолмоқда.

Ўзбекистон

06.12.2025, 12:26

Шимолий Оролда сув ҳажми 42 фоизга ошди: денгиз экотизими тикланмоқда

Маълумотларга кўра, ўтган йиллар давомида денгизда муҳим экологик ўзгаришлар кузатилмоқда. Жумладан, сувнинг шўрланиш даражаси деярли тўрт баробар камайган, йиллик балиқ овлаш ҳажми 8 минг тоннага етган ва аввалига йўқолиб кетган турлар қайта тиклана бошлаган. Экотизим босқичма-босқич яхшиланиб бормоқда.

Жаҳон

06.12.2025, 11:12

Ўзбекистонда эко-стикер тизими қачондан амал қилади?

Экологик назоратни кучайтириш ва шаҳарларда ҳаво сифатини яхшилаш мақсадида эко-стикер тизими жорий этилмоқда. Қизил тоифага кирувчи автомобиллар айрим марказий ҳудудларга умуман киритилмайди, сариқ тоифадаги транспорт воситалари учун экологик ҳолатдан келиб чиқиб қисман чекловлар жорий этилади. Яшил тоифадаги автомобиллар эса белгиланган ҳудудларда эркин ҳаракатланиши мумкин.

Ўзбекистон

05.12.2025, 17:01

АҚШ 2026 йилги Жаҳон чемпионати хавфсизлиги учун қанча маблағ ажратади?

АҚШ ҳукумати 2026 йилги футбол бўйича Жаҳон чемпионати давомида хавфсизликни таъминлаш учун 1 миллиард доллардан кўпроқ федерал маблағ йўналтиради. Маълумот учун, 2026 йилги Жаҳон чемпионати 11 июн – 19 июл кунлари АҚШ, Канада ва Мексика мезбонлигида ўтказилади. 

Жаҳон

05.12.2025, 16:06

Фабио Каннаваро: “Умид қиламанки, қуръа натижалари ўзбекистонликларни хурсанд қилади”

Ўзбекистон миллий терма жамоаси бош мураббийи Фабио Каннаваро 2026 йилги Жаҳон чемпионати гуруҳ босқичи учун қуръа ташлаш маросими олдидан ўз фикрлари билан бўлишди. Маълумот учун, тарихда илк бор 48 та жамоа иштирок этадиган мундиал қуръаси 5 декабр куни соат 22:00 да бўлиб ўтади. 

Спорт

05.12.2025, 15:07

Ўзбек олимлари тупроқ намлигини сақлайдиган ва унумдорлигини оширадиган бактерияларни кашф қилди

Бу бактериялар сувни ўзига бириктириб, маълум муддат сақлай оладиган биологик полимерлар ҳосил қилади. Мазкур биополимерлар тупроқ намлигини сақлайди, тупроқларни унумдор қилади, шўрни камайтиради.

Фан-технология

05.12.2025, 11:25

Тошкентдан Сирдарёга кўчаётган бизнесменларга янги имтиёзлар берилади

Тошкент шаҳридаги саноат корхоналарини босқичма-босқич бошқа ҳудудларга кўчириш жараёни давом этмоқда. Сирдарёга кўчишни режалаштираётган тадбиркорларга эркин иқтисодий зонадан соддалаштирилган тартибда ва чегирма асосида ер ажратилади. Шунингдек, 10 миллиард сўмгача имтиёзли кредит берилиши ҳамда хомашёларни темир йўл орқали ташишда арзонлаштирилган тарифлар қўлланиши белгиланди.

Ўзбекистон

05.12.2025, 10:31