Ўзбекистоннинг асосий экспорт кўрсаткичлари таҳлил қилинди

Макроиқтисодий ва ҳудудий тадқиқотлар институти (МҲТИ) мутахассислари Ўзбекистон Республикасининг 2017-2023 йиллардаги экспорт географиясини таҳлил қилди.

Улашиш:

/foto: Sputnik O'zbekiston/

Мамлакатимиздан товарлар ва хизматлар экспорт қилинадиган давлатлар сони ва маҳсулотлар тури тобора ортиб бормоқда. 2017 йилда жами 12,55 млрд. АҚШ долл. маҳсулот ва хизматлар экспорт қилинган бўлса, 2023 йилга келиб бу кўрсаткич 1,95 марта кўпайиб, 24,43 млрд. АҚШ долл. ни ташкил қилди. 2023 йилда экспортнинг йиллик ўсиш суръати 23,8 % ни ташкил қилди.

2017–2023-йиллар мобайнида мамлакатимизнинг экспорт географияси 14 та мамлакатга кенгайди, ҳозирда маҳсулотларимиз ҳар бири 10 минг АҚШ долл. ортиқ бўлган 122 та мамлакатга экспорт қилинмоқда.

Экспорт қилинадиган маҳсулотлар диверсификацияси ошиб бормоқда, жумладан, TIF TN 10 та белгиси бўйича товар номенклатурасида 2017 йилда ҳар бири 10 минг АҚШ долл. ортиқ бўлган 1219 хил маҳсулотлар экспорт қилинган бўлса, 2023 йилга келиб бу кўрсаткич 2874 тани ташкил қилди (2,4 марта кўп).

2017-2023 йилларда пахтадан тайёрланган юқори қўшилган қийматли товарлар экспорти йўлга қўйилди. Хусусан, 2017 йилда тўқимачилик маҳсулотлари умумий экспортнинг 8,1 фоизини ташкил этган бўлса, 2023 йилда ушбу кўрсаткич 12,5 % ни ташкил қилиб, 65 та мамлакатга 639 турдаги тўқимачилик маҳсулотлари экспорти амалга оширишга эришилди.

“Ўзбекистон – 2030” стратегиясида экспортни ошириш бўйича бир қатор устувор мақсадлар ва чора-тадбирлар белгиланган. Жумладан:

Экспорт ҳажмини 2 баробар ошириш ва 45 миллиард долларга етказиш, экспортчи корхоналар сонини 6,5 мингтадан 15 мингтага етказиш;
Қишлоқ хўжалиги соҳасида экспорт ҳажмини йилига 10 миллиард долларга етказиш;
Экспорт таркибида тайёр ва ярим тайёр маҳсулотлар ҳажмини 3,3 баробар кўпайтириш;
Халқаро стандартлар жорий қилинган корхоналар сонини 10 баробарга ошириш ва улар сонини 5 мингтага етказиш;
IT хизматлар ва дастурий маҳсулотлар экспорти ҳажмини 5 миллиард долларга етказиш;
Туризм хизматлари экспортини 5 миллиард долларга етказиш, тиббиёт ва таълим туризми экспортини йилига 1,5 миллиард долларга етказиш;
Республика ҳудудларида 2,5 миллион тонна қувватга эга бўлган 100 та янги агрологистика марказлари фаолиятини йўлга қўйиш ҳамда уларнинг экспорт салоҳиятини 1 миллиард долларга етказиш.

мавзуга оид янгиликлар

Markaziy Osiyo — kimni qarzi koʻp?

Марказий Осиё — кимнинг қарзи кўп?

Марказий Осиё давлатларининг 2024 йилдаги ташқи қарзларини умумий қилиб қўшганда, тахминан 210 миллиард АҚШ доллари атрофида бўлади.Бу қарзларнинг асосий қисмлари қуйидаги манбалардан олинган:1. Халқаро молия институтлари: Жаҳон Банки, Халқаро Валюта Жамғармаси (ХВЖ), Осиё Тараққиёт Банки (ОТБ) каби ташкилотлар.2. Давлатлар: Асосий ёрдам ва қарзларни тақдим этаётган мамлакатлар Хитой, Россия ва бошқа ривожланган давлатлар.3. Тижорат банклари ва молия компаниялари: Турли тижорат банклари ва хусусий молия институтлари томонидан тақдим этилган қарзлар.Умумий қарзнинг тақсимланиши ва манбалари ҳар бир мамлакат учун фарқ қилиши мумкин, аммо кўпинча йирик лойиҳалар ва инфратузилма учун қарз олинади.

Иқтисодиёт

08.08.2024, 15:12

Rossiya iqtisodiyoti misli koʻrilmagan sanksiyalar sharoitida oʻsishda davom etmoqda / foto: Paradigma.uz /

Россия иқтисодиёти мисли кўрилмаган санкциялар шароитида ўсишда давом этмоқда

Халқаро валюта жамғармаси апрель ойида Россия иқтисодиёти 3,2 фоизга ўсишини айтди. 2024 йилда бу барча ривожланган давлатлар иқтисодий кўрсаткичларидан юқори бўлди. Бу ҳақида Синхуа агентлиги Россия президентининг Хитойга ташрифи вақтида ҳисобот мақола чоп этди.

Иқтисодиёт

18.05.2024, 11:18

Oʻzbekiston Rossiyadan neft eksport qilishni oshirmoqda

Ўзбекистон Россиядан нефт импортини оширмоқда

2024-йилнинг биринчи чорагида Россия Ўзбекистонга нефт етказиб беришни 7 баробарга оширди – 75 минг тоннагача.

Иқтисодиёт

23.04.2024, 14:06

2024-йилда Осиё жаҳоннинг энг тез ривожланаётган қитъаси бўлади

2024-йил охирига келиб Осиё иқтисодиёти 2023-йилдаги кўрсаткичдан ошиб, тахминан 4,5 фоизга ўсиши кутилмоқда. Шу билан бирга, Осиё глобал иқтисодий ўсишга энг катта ҳисса қўшадиган дунё минтақаси бўлиб қолади. Бу ҳақида Хитойнинг Боао шаҳрида ўтаётган Осиё форуми йиғилишида эълон қилинган ҳисоботда айтилди.

Иқтисодиёт

26.03.2024, 16:26

сўнгги янгиликлар

Yana ikki tumanning hokim yordamchisi jinoyatga qoʻl urdi

Яна икки туманнинг ҳоким ёрдамчиси жиноятга қўл урди

Қорақалпоғистон Республикасининг Элликқалъа ҳамда Бухоро вилоятининг Ғиждувон туманларидаги ҳоким ёрдамчиларига нисбатан жиноят иши қўзғатилди. Бу ҳақда Давлат хавфсизлик хизмати маълум қилди.

Ўзбекистон

19.11.2024, 11:17

Xorazmda oʻqituvchini doʻpposlagan ayolga jinoyat ishi ochildi

Хоразмда ўқитувчини дўппослаган аёлга жиноят иши очилди

Аввалроқ Хоразм вилояти Хонқа туманидаги 36-сон умумий ўрта таълим мактабида ўқувчининг онаси С.Р. ва ўқитувчи Г.Р. (аёл) ўртасида зиддият келиб чиқиб, уришиб кетишгани ҳақида хабар берган эдик. Мазкур ҳолат юзасидан Бош прокуратура қўшимча ахборот берди.

Ўзбекистон

19.11.2024, 10:54

Namangandagi toʻrtta AYoQShda yaroqsiz benzin sotilayotgani aniqlandi

Намангандаги тўртта АЁҚШда яроқсиз бензин сотилаётгани аниқланди

Наманган вилоятидаги 4 та автомобилларга ёқилғи қуйиш шохобчаси (АЁҚШ)да автобензин давлат стандарт талабларига мос келмаслиги маълум бўлди. Бу ҳақда "Ўзенергоинспексия" ахборот хизмати хабар берди.

Ўзбекистон

19.11.2024, 09:30

Togʻa voyaga yetmagan jiyanlarini xipchin bilan savaladi

Тоға вояга етмаган жиянларини хипчин билан савалади

Ижтимоий тармоқларда ёш болалар хипчин билан савалагани тасвирланган видеотасвирлар тарқалиб, кенг муҳокамаларга сабаб бўлди. Мазкур ҳолат юзасидан Болалар омбудсмани расмий маълумот берди.

Ўзбекистон

18.11.2024, 09:24

Россияда МДҲ давлатларидаги рус тили ўқитувчилари учун махсус таълим дастури яратилди

Россияда МДҲ давлатларидаги рус тили ўқитувчилари учун махсус таълим дастури яратилди

Жорий йилнинг 11 ноябрь куни Россиянинг Санкт-Петербург шаҳрида янги шаклдаги таълим дастури — хорижий рус тили ўқитувчилари учун "Учу великому" ("Буюк нарсаларни ургатаман") номли таълим дастурининг очилиш маросими бўлиб ўтди. Ушбу лойиҳа Россия ва Ўзбекистон ўртасидаги маданий ҳамда таълим алоқаларини мустаҳкамлаш йўлидаги муҳим қадам бўлиб, мазкур ғоя Ўзбекистондаги РКИ (рус тилини чет тили сифатида дарс берадиган) ўқитувчиларининг малакасини оширишга йўналтирилган.

Таълим

16.11.2024, 11:53

Ikki viloyatda energiya resurslaridan qarzdorlikni yoʻq qilib berishni vaʼda berganlar ushlandi

Икки вилоятда энергия ресурсларидан қарздорликни йўқ қилиб беришни ваъда берганлар ушланди

Самарқанд ҳамда Тошкент вилоятида энергия ресурсларидан қарздорликни йўқ қилиб беришни ваъда қилган газчи ва ҳисобчи ушланди. Бу ҳақда Иқтисодий жиноятларга қарши курашиш департаменти ахборот хизмати хабар берди.

Ўзбекистон

15.11.2024, 11:48

Qashqadaryodan Rossiyaga qadimiy tangalarni olib ketmoqchi boʻlgan fuqaro ushlandi

Қашқадарёдан Россияга қадимий тангаларни олиб кетмоқчи бўлган фуқаро ушланди

Қашқадарё вилояти божхона постидан Россияга Бухоро амирлиги даврига оид қадимий тангаларни олиб чиқмоқчи бўлган фуқаро қўлга тушди. Бу ҳақда Божхона қўмитасининг вилоят бошқармаси ахборот хизмати маълум қилди. 

Ўзбекистон

15.11.2024, 10:26

"Avtoterrorizm"ga kim aybdor?

"Автотерроризм"га ким айбдор?

Сўнгги пайтларда йўл-транспорт ҳодисаларининг сони кундан-кунга ортиб бораётганини ижтимоий тармоқлар орқали берилаётган хабарлардан билиш мумкин. Содир бўлаётган "авария"лар оқибатида кўплаб одамлар ҳалок бўлиб, айримлари тўшакка михланмоқда. Хўш, бундай нохуш воқеаларнинг кўпайиб бораётганига ким сабабчи? Қандай чора кўрилса, йўл-транспорт ҳодисаларининг юз бериши камаяди? PARADIGMA.UZ мазкур саволлар билан пойтахт аҳолиси ва меҳмонларига микрофон тутди.

Ўзбекистон

14.11.2024, 11:11

Pnevmoniyani qanday oldini olish mumkin?

Пневмонияни қандай олдини олиш мумкин?

Куз-қиш мавсумида одамлар тез-тез шамоллайди. Бунинг оқибатида уларда турли касаллик аломатлари юзага чиқади. Шулардан энг кўп кузатиладигани пневмония (зотилжам) ўпкадаги яллиғланиш жараёнидир. Хўш, ушбу касалликни қандай даволаса бўлади, унинг салбий оқибатлари нимага олиб келади?Мазкур саволларга 1-сон Тошкент шаҳар болалар клиник шифохонаси бош шифокори Мавлуда Табибова жавоб берди. Бу ҳақда Соғлиқни сақлаш вазирлиги матбуот хизмати маълум қилди. 

Фан-технология

13.11.2024, 11:05

Putin Tramp bilan uchrashadimi?

Путин Трамп билан учрашадими?

Россия Президенти Владимир Путин мамлакатнинг Сочи шаҳрида бўлиб ўтган "Валдай" халқаро мунозара клубининг 21-йиғилишида иштирок этиб, Трампни АҚШ президентлик сайловидаги ғалабаси билан табриклади ва уни "Жасур одам" деб айтди. 

Жаҳон

08.11.2024, 11:40

OAVlar yoritayotgan 328 ta reklama qonunchilikka toʻgʻri kelmaydi — Rakobat komitasi

ОАВлар ёритаётган 328 та реклама қонунчиликка тўғри келмайди — Ракобат комитаси

ОАВ томонидан ёритилаётган БФҚ (биологик фаол қўшимча)лар реклама қонунчилигига тўғри келмаслиги аниқланди. Бу ҳақда Рақобатни ривожлантириш ва истеъмолчилар ҳуқуқларини ҳимоя қилиш қўмитаси ахборот хизмати маълум қилди. 

Ўзбекистон

08.11.2024, 11:26

Turli viloyatlarda noqonuniy yer sotmoqchi boʻlgan firibgarlar ushlandi

Турли вилоятларда ноқонуний ер сотмоқчи бўлган фирибгарлар ушланди

Тошкент, Андижон, Сурхондарё ва Хоразм вилоятларида ер майдонларини ноқонуний сотиш ҳолатлари Давлат хавфсизлиги хизмати томонидан фош этилди.

Ўзбекистон

08.11.2024, 11:11