Ўзбекистоннинг асосий экспорт кўрсаткичлари таҳлил қилинди

Макроиқтисодий ва ҳудудий тадқиқотлар институти (МҲТИ) мутахассислари Ўзбекистон Республикасининг 2017-2023 йиллардаги экспорт географиясини таҳлил қилди.

Улашиш:

/foto: Sputnik O'zbekiston/

Мамлакатимиздан товарлар ва хизматлар экспорт қилинадиган давлатлар сони ва маҳсулотлар тури тобора ортиб бормоқда. 2017 йилда жами 12,55 млрд. АҚШ долл. маҳсулот ва хизматлар экспорт қилинган бўлса, 2023 йилга келиб бу кўрсаткич 1,95 марта кўпайиб, 24,43 млрд. АҚШ долл. ни ташкил қилди. 2023 йилда экспортнинг йиллик ўсиш суръати 23,8 % ни ташкил қилди.

2017–2023-йиллар мобайнида мамлакатимизнинг экспорт географияси 14 та мамлакатга кенгайди, ҳозирда маҳсулотларимиз ҳар бири 10 минг АҚШ долл. ортиқ бўлган 122 та мамлакатга экспорт қилинмоқда.

Экспорт қилинадиган маҳсулотлар диверсификацияси ошиб бормоқда, жумладан, TIF TN 10 та белгиси бўйича товар номенклатурасида 2017 йилда ҳар бири 10 минг АҚШ долл. ортиқ бўлган 1219 хил маҳсулотлар экспорт қилинган бўлса, 2023 йилга келиб бу кўрсаткич 2874 тани ташкил қилди (2,4 марта кўп).

2017-2023 йилларда пахтадан тайёрланган юқори қўшилган қийматли товарлар экспорти йўлга қўйилди. Хусусан, 2017 йилда тўқимачилик маҳсулотлари умумий экспортнинг 8,1 фоизини ташкил этган бўлса, 2023 йилда ушбу кўрсаткич 12,5 % ни ташкил қилиб, 65 та мамлакатга 639 турдаги тўқимачилик маҳсулотлари экспорти амалга оширишга эришилди.

“Ўзбекистон – 2030” стратегиясида экспортни ошириш бўйича бир қатор устувор мақсадлар ва чора-тадбирлар белгиланган. Жумладан:

Экспорт ҳажмини 2 баробар ошириш ва 45 миллиард долларга етказиш, экспортчи корхоналар сонини 6,5 мингтадан 15 мингтага етказиш;
Қишлоқ хўжалиги соҳасида экспорт ҳажмини йилига 10 миллиард долларга етказиш;
Экспорт таркибида тайёр ва ярим тайёр маҳсулотлар ҳажмини 3,3 баробар кўпайтириш;
Халқаро стандартлар жорий қилинган корхоналар сонини 10 баробарга ошириш ва улар сонини 5 мингтага етказиш;
IT хизматлар ва дастурий маҳсулотлар экспорти ҳажмини 5 миллиард долларга етказиш;
Туризм хизматлари экспортини 5 миллиард долларга етказиш, тиббиёт ва таълим туризми экспортини йилига 1,5 миллиард долларга етказиш;
Республика ҳудудларида 2,5 миллион тонна қувватга эга бўлган 100 та янги агрологистика марказлари фаолиятини йўлга қўйиш ҳамда уларнинг экспорт салоҳиятини 1 миллиард долларга етказиш.

мавзуга оид янгиликлар

Markaziy Osiyo — kimni qarzi koʻp?

Марказий Осиё — кимнинг қарзи кўп?

Марказий Осиё давлатларининг 2024 йилдаги ташқи қарзларини умумий қилиб қўшганда, тахминан 210 миллиард АҚШ доллари атрофида бўлади.Бу қарзларнинг асосий қисмлари қуйидаги манбалардан олинган:1. Халқаро молия институтлари: Жаҳон Банки, Халқаро Валюта Жамғармаси (ХВЖ), Осиё Тараққиёт Банки (ОТБ) каби ташкилотлар.2. Давлатлар: Асосий ёрдам ва қарзларни тақдим этаётган мамлакатлар Хитой, Россия ва бошқа ривожланган давлатлар.3. Тижорат банклари ва молия компаниялари: Турли тижорат банклари ва хусусий молия институтлари томонидан тақдим этилган қарзлар.Умумий қарзнинг тақсимланиши ва манбалари ҳар бир мамлакат учун фарқ қилиши мумкин, аммо кўпинча йирик лойиҳалар ва инфратузилма учун қарз олинади.

Иқтисодиёт

08.08.2024, 15:12

Rossiya iqtisodiyoti misli koʻrilmagan sanksiyalar sharoitida oʻsishda davom etmoqda / foto: Paradigma.uz /

Россия иқтисодиёти мисли кўрилмаган санкциялар шароитида ўсишда давом этмоқда

Халқаро валюта жамғармаси апрель ойида Россия иқтисодиёти 3,2 фоизга ўсишини айтди. 2024 йилда бу барча ривожланган давлатлар иқтисодий кўрсаткичларидан юқори бўлди. Бу ҳақида Синхуа агентлиги Россия президентининг Хитойга ташрифи вақтида ҳисобот мақола чоп этди.

Иқтисодиёт

18.05.2024, 11:18

Oʻzbekiston Rossiyadan neft eksport qilishni oshirmoqda

Ўзбекистон Россиядан нефт импортини оширмоқда

2024-йилнинг биринчи чорагида Россия Ўзбекистонга нефт етказиб беришни 7 баробарга оширди – 75 минг тоннагача.

Иқтисодиёт

23.04.2024, 14:06

2024-йилда Осиё жаҳоннинг энг тез ривожланаётган қитъаси бўлади

2024-йил охирига келиб Осиё иқтисодиёти 2023-йилдаги кўрсаткичдан ошиб, тахминан 4,5 фоизга ўсиши кутилмоқда. Шу билан бирга, Осиё глобал иқтисодий ўсишга энг катта ҳисса қўшадиган дунё минтақаси бўлиб қолади. Бу ҳақида Хитойнинг Боао шаҳрида ўтаётган Осиё форуми йиғилишида эълон қилинган ҳисоботда айтилди.

Иқтисодиёт

26.03.2024, 16:26

сўнгги янгиликлар

Turkiyada zaharlanish ortidan 14 nafar oʻzbekistonlik vafot etdi

Туркияда заҳарланиш ортидан 14 нафар ўзбекистонлик вафот этди

Туркияда қалбаки спиртли ичимлик истеъмоли оқибатида вафот этган ўзбекистонлик фуқароларнинг сони 14 нафарга етди. Бу ҳақда Ўзбекистоннинг Истанбул шаҳридаги Бош консулхонаси ахборот хизмати маълум қилди. 

Жаҳон

17.01.2025, 15:57

Bugun oʻzbekistonliklarni qanday ob-havo kutmoqda?

Бугун ўзбекистонликларни қандай об-ҳаво кутмоқда?

Бугун, 16 январь куни Ўзбекистон бўйича ҳаво бироз булутли бўлади, ёғингарчилик кутилмайди, фақат Бухоро, Навоий вилоятларининг баъзи жойларида бироз ёғингарчилик (ёмғир, қор) бўлади. Шарқий шамол йўналишини ўзгартириб, ғарбдан 7-12 м/с тезликда эсади. Ҳарорат 6-11 даража илиқ, шимолда 2 даража совуқ – 3 даража илиқ бўлади. Бу ҳақда "Ўзгидромет" ахборот хизмати хабар берди.

Ўзбекистон

16.01.2025, 09:35

Qashqadaryodagi hibsxonalarda sharoitlar qoniqarsiz ekanligi maʼlum boʻldi

Қашқадарёдаги ҳибсхоналарда шароитлар қониқарсиз эканлиги маълум бўлди

Қашқадарё вилояти Қарши ва Косон туманлари Ички ишлар бўлимларининг вақтинча сақлаш ҳибсхоналарида шахсларни сақлаш шароитлари белгиланган меъёрий талабларга жавоб бермаслиги аниқланди. Бу ҳақда Олий Мажлиснинг Инсон ҳуқуқлари бўйича вакили (Oмбудсман) ахборот хизмати маълум қилди.

Ўзбекистон

15.01.2025, 17:17

Janubiy Koreyaning sobiq prezidenti hibsga olindi

Жанубий Кореянинг собиқ президенти ҳибсга олинди

Бугун, 15 январь куни импичментга учраган Жанубий Кореянинг собиқ президенти Юн Сок Ёль мамлакатда ҳарбий ҳолат эълон қилгани учун ҳибсга олинди. Бу ҳақда "Yonhap" агентлиги хабар қилди. 

Жаҳон

15.01.2025, 13:18

Turkiyada 6 nafar oʻzbekistonlik zaharlanib halok boʻldi

Туркияда 6 нафар ўзбекистонлик заҳарланиб ҳалок бўлди

Туркияда қалбаки спиртли ичимлик истеъмоли оқибатида 6 нафар Ўзбекистон фуқароси ҳалок бўлди. Бу ҳақда Ўзбекистоннинг Истанбул шаҳридаги Бош консулхонаси ахборот хизмати маълум қилди. 

Жаҳон

15.01.2025, 09:51

Bloger "Jasjan" besh sutkaga qamaldi

Блогер "Жасжан" беш суткага қамалди

Instagram'да "Жасжан" тахаллуси билан фаолият юритувчи блогер Жасур Шодиев беш суткага қамалди. Бу ҳақда Тошкент шаҳар Ички ишлар бош бошқармаси ахборот хизмати маълум қилди. 

Ўзбекистон

15.01.2025, 09:37

Bugun Oʻzbekistonning ayrim hududlarida qor yogʻadi

Бугун Ўзбекистоннинг айрим ҳудудларида қор ёғади

Бугун, 15 январь куни Ўзбекистон бўйича ҳаво бироз булутли бўлади, ёғингарчилик кутилмайди, фақат Қорақалпоғистон Республикаси, Хоразм вилоятида баъзи жойларда бироз ёғингарчилик (ёмғир, қор) бўлади. Шамол шарқдан 7-12 м/с тезликда эсади. Ҳарорат 8-13 даража, шимолда 1-6 даража илиқ бўлади. Бу ҳақда "Ўзгидромет" ахборот хизмати хабар берди.

Ўзбекистон

15.01.2025, 09:23

Тошкентда ноқонуний қурилиш: "Ниёзбек Йўли" машмашаси

Тошкентда ноқонуний қурилиш: "Ниёзбек Йўли" машмашаси

Шимолий Ирландияда жойлашган Oьлстер университетининг Жамоат бошқаруви маркази томонидан олти ой давомида "Ўзбекистонда фуқаролардан ер ва мулкларни мажбуран тортиб олиш"га доир суриштирув тадқиқоти амалга оширилди. Мазкур тадқиқотдан асосий хулосалар "Land Home Justice" ("Ер Уй Адолат") бирлашмаси томонидан эълон қилинди.

Ўзбекистон

14.01.2025, 16:15

Revmatizm bolalarning hayotiga qanday taʼsir qiladi?

Ревматизм болаларнинг ҳаётига қандай таъсир қилади?

Қиш мавсуми қатор мавсумий касалликлар авж оладиган давр бўлиб, шулардан бири — ревматизм. Бу хасталикка кўпроқ мактаб ёшидаги болалар чалинади ва у катталарга нисбатан оғир кечади. Хўш, ревматизм қандай пайдо бўлади, уни келтириб чиқарувчи омиллар қайсилар? Касалликнинг асосий белгилари, асоратлари нималардан иборат? Соғлиқни сақлаш вазирлигининг болалар бош кардиологи Бунёд Акбархонов ушбу саволларга жавоб берди.

Фан-технология

14.01.2025, 10:27

Bugun havo harorati 15 darajagacha koʻtariladi

Бугун ҳаво ҳарорати 15 даражагача кўтарилади

Бугун, 14 январь куни Ўзбекистон бўйича ҳаво бироз булутли бўлади, ёғингарчилик кутилмайди. Шамол шарқдан 7-12 м/с тезликда эсади. Ҳарорат 8-13 даража илиқ, баъзи жойларда 15 даражагача илиқ бўлади. Бу ҳақда "Ўзгидромет" ахборот хизмати хабар берди.

Ўзбекистон

14.01.2025, 09:32

Samarqandda oltin qazib olmoqchi boʻlgan ikki fuqaro halok boʻldi

Самарқандда олтин қазиб олмоқчи бўлган икки фуқаро ҳалок бўлди

Самарқанд вилояти Пахтачи туманида кондан ноқонуний равишда олтин қазиб олмоқчи бўлган беш нафар фуқародан икки нафари ҳалок бўлди. Бу ҳақда PARADIGMA.UZ'га Бош прокуратура матбуот котиби Ҳаёт Шамсутдинов маълум қилди.

Ўзбекистон

13.01.2025, 11:34

Jizzaxda fuqaro ilonni tiriklayin yeb yubordi

Жиззахда фуқаро илонни тириклайин еб юборди

Ижтимоий тармоқларда Жиззах вилоятида кулвор илонни тириклай еган фуқаронинг видеолари тарқалди. Мазкур ҳолат юзасидан Жиззах вилояти Экология бошқармаси расмий муносабат берди.

Ўзбекистон

13.01.2025, 10:51