Ўзбекистоннинг асосий экспорт кўрсаткичлари таҳлил қилинди

Макроиқтисодий ва ҳудудий тадқиқотлар институти (МҲТИ) мутахассислари Ўзбекистон Республикасининг 2017-2023 йиллардаги экспорт географиясини таҳлил қилди.

Улашиш:

/foto: Sputnik O'zbekiston/

Мамлакатимиздан товарлар ва хизматлар экспорт қилинадиган давлатлар сони ва маҳсулотлар тури тобора ортиб бормоқда. 2017 йилда жами 12,55 млрд. АҚШ долл. маҳсулот ва хизматлар экспорт қилинган бўлса, 2023 йилга келиб бу кўрсаткич 1,95 марта кўпайиб, 24,43 млрд. АҚШ долл. ни ташкил қилди. 2023 йилда экспортнинг йиллик ўсиш суръати 23,8 % ни ташкил қилди.

2017–2023-йиллар мобайнида мамлакатимизнинг экспорт географияси 14 та мамлакатга кенгайди, ҳозирда маҳсулотларимиз ҳар бири 10 минг АҚШ долл. ортиқ бўлган 122 та мамлакатга экспорт қилинмоқда.

Экспорт қилинадиган маҳсулотлар диверсификацияси ошиб бормоқда, жумладан, TIF TN 10 та белгиси бўйича товар номенклатурасида 2017 йилда ҳар бири 10 минг АҚШ долл. ортиқ бўлган 1219 хил маҳсулотлар экспорт қилинган бўлса, 2023 йилга келиб бу кўрсаткич 2874 тани ташкил қилди (2,4 марта кўп).

2017-2023 йилларда пахтадан тайёрланган юқори қўшилган қийматли товарлар экспорти йўлга қўйилди. Хусусан, 2017 йилда тўқимачилик маҳсулотлари умумий экспортнинг 8,1 фоизини ташкил этган бўлса, 2023 йилда ушбу кўрсаткич 12,5 % ни ташкил қилиб, 65 та мамлакатга 639 турдаги тўқимачилик маҳсулотлари экспорти амалга оширишга эришилди.

“Ўзбекистон – 2030” стратегиясида экспортни ошириш бўйича бир қатор устувор мақсадлар ва чора-тадбирлар белгиланган. Жумладан:

Экспорт ҳажмини 2 баробар ошириш ва 45 миллиард долларга етказиш, экспортчи корхоналар сонини 6,5 мингтадан 15 мингтага етказиш;
Қишлоқ хўжалиги соҳасида экспорт ҳажмини йилига 10 миллиард долларга етказиш;
Экспорт таркибида тайёр ва ярим тайёр маҳсулотлар ҳажмини 3,3 баробар кўпайтириш;
Халқаро стандартлар жорий қилинган корхоналар сонини 10 баробарга ошириш ва улар сонини 5 мингтага етказиш;
IT хизматлар ва дастурий маҳсулотлар экспорти ҳажмини 5 миллиард долларга етказиш;
Туризм хизматлари экспортини 5 миллиард долларга етказиш, тиббиёт ва таълим туризми экспортини йилига 1,5 миллиард долларга етказиш;
Республика ҳудудларида 2,5 миллион тонна қувватга эга бўлган 100 та янги агрологистика марказлари фаолиятини йўлга қўйиш ҳамда уларнинг экспорт салоҳиятини 1 миллиард долларга етказиш.

мавзуга оид янгиликлар

Markaziy Osiyo — kimni qarzi koʻp?

Марказий Осиё — кимнинг қарзи кўп?

Марказий Осиё давлатларининг 2024 йилдаги ташқи қарзларини умумий қилиб қўшганда, тахминан 210 миллиард АҚШ доллари атрофида бўлади.Бу қарзларнинг асосий қисмлари қуйидаги манбалардан олинган:1. Халқаро молия институтлари: Жаҳон Банки, Халқаро Валюта Жамғармаси (ХВЖ), Осиё Тараққиёт Банки (ОТБ) каби ташкилотлар.2. Давлатлар: Асосий ёрдам ва қарзларни тақдим этаётган мамлакатлар Хитой, Россия ва бошқа ривожланган давлатлар.3. Тижорат банклари ва молия компаниялари: Турли тижорат банклари ва хусусий молия институтлари томонидан тақдим этилган қарзлар.Умумий қарзнинг тақсимланиши ва манбалари ҳар бир мамлакат учун фарқ қилиши мумкин, аммо кўпинча йирик лойиҳалар ва инфратузилма учун қарз олинади.

Иқтисодиёт

08.08.2024, 15:12

Rossiya iqtisodiyoti misli koʻrilmagan sanksiyalar sharoitida oʻsishda davom etmoqda / foto: Paradigma.uz /

Россия иқтисодиёти мисли кўрилмаган санкциялар шароитида ўсишда давом этмоқда

Халқаро валюта жамғармаси апрель ойида Россия иқтисодиёти 3,2 фоизга ўсишини айтди. 2024 йилда бу барча ривожланган давлатлар иқтисодий кўрсаткичларидан юқори бўлди. Бу ҳақида Синхуа агентлиги Россия президентининг Хитойга ташрифи вақтида ҳисобот мақола чоп этди.

Иқтисодиёт

18.05.2024, 11:18

Oʻzbekiston Rossiyadan neft eksport qilishni oshirmoqda

Ўзбекистон Россиядан нефт импортини оширмоқда

2024-йилнинг биринчи чорагида Россия Ўзбекистонга нефт етказиб беришни 7 баробарга оширди – 75 минг тоннагача.

Иқтисодиёт

23.04.2024, 14:06

2024-йилда Осиё жаҳоннинг энг тез ривожланаётган қитъаси бўлади

2024-йил охирига келиб Осиё иқтисодиёти 2023-йилдаги кўрсаткичдан ошиб, тахминан 4,5 фоизга ўсиши кутилмоқда. Шу билан бирга, Осиё глобал иқтисодий ўсишга энг катта ҳисса қўшадиган дунё минтақаси бўлиб қолади. Бу ҳақида Хитойнинг Боао шаҳрида ўтаётган Осиё форуми йиғилишида эълон қилинган ҳисоботда айтилди.

Иқтисодиёт

26.03.2024, 16:26

сўнгги янгиликлар

Havo harorati 32 darajagacha koʻtariladi — "Oʻzgidromet"

Ҳаво ҳарорати 32 даражагача кўтарилади — "Ўзгидромет"

Эртага, 20 сентябрь куни Ўзбекистон бўйлаб ҳаво ҳарорати кечаси 8-18 даража оралиғида, кундуз куни эса 18-32 даража оралиғида бўлиши кутилмоқда. Бу ҳақда "Ўзгидромет" ахборот хизмати хабар берди.

Ўзбекистон

19.09.2024, 14:24

Keyingi yildan jamoat transporti uchun QQS imtiyozlari bekor qilinadi

Кейинги йилдан жамоат транспорти учун ҚҚС имтиёзлари бекор қилинади

Айрим товарлар ва хизматлар бўйича ҚҚС (қўшимча қиймат солиғи) имтиёзлари бекор қилинмоқда. Бу ҳақда жорий йилнинг 18 сентябрь куни қабул қилинган "Ўзбекистон Республикаси Президентининг солиқ ва божхона имтиёзларини беришни назарда тутувчи айрим ҳужжатларига ўзгартиришлар ва қўшимча киритиш, шунингдек, баъзиларини ўз кучини йўқотган деб ҳисоблаш тўғрисида"ги Президент фармонида маълум қилинган.

Ўзбекистон

19.09.2024, 12:31

Oʻzbekistonda odamlar goʻshtdan zaharlanyaptimi?

Ўзбекистонда одамлар гўштдан заҳарланяптими?

Ижтимоий тармоқларда фуқароларнинг гўштдан заҳарланиб, Республика шошилинч тиббий ёрдам илмий марказига мурожаатлари кўпайгани ҳақида хабарлар тарқалди. Мазкур ҳолатга Соғлиқни сақлаш вазирлиги муносабат билдирди. 

Ўзбекистон

19.09.2024, 11:48

Kamqonlikni qanday yengish mumkin? Shifokor tavsiya berdi

Камқонликни қандай енгиш мумкин? Шифокор тавсия берди

Анемия — жаҳон бўйлаб кенг тарқалган касалликлардан бири бўлиб, халқ орасида бу патология камқонлик деб аталади. ЖССТ (Жаҳон соғлиқни сақлаш ташкилоти) ҳисоботига кўра, дунёда аёлларнинг тахминан 30 фоизи, ҳомиладорларнинг 37 фоизи ва олти ойликдан беш ёшгача бўлган болаларнинг 40 фоизи шу дарддан азият чекмоқда. Хўш, анемияни қандай омиллар келтириб чиқаради? Касаллик қайси белгилар билан намоён бўлади? Касалликнинг хавфли асоратлари борми? Камқонликни қандай даволаш мумкин? Мазкур саволларга Соғлиқни сақлаш вазирлиги ходими батафсил жавоб берди. 

Фан-технология

19.09.2024, 11:18

Soliq qoʻmitasi ikkita bakka ogohlantirish berdi

Солиқ қўмитаси иккита банкка огоҳлантириш берди

Ижтимоий тармоқларда тўлов топшириқномаларини юборишда муаммолар юзага келаётганлиги ҳақида хабарлар тарқалди. Мазкур ҳолат юзасидан Солиқ қўмитаси муносабат берди.

Ўзбекистон

19.09.2024, 10:37

Nodir Ganiyev Fransiya Prezidentiga ishonch yorligʻini topshirdi

Нодир Ганиев Франция Президентига ишонч ёрлиғини топширди

Кеча, 18 сентябрь куни Ўзбекистоннинг янги элчиси Нодир Ганиев Франция Президенти Эммануэль Макронга ишонч ёрлиғини топширди. Бу ҳақда "Дунё" ахборот агентлиги маълум қилди.

Сиёсат

19.09.2024, 10:05

Surxondaryoda yuz bergan katta YTH oqibatida uch kishi halok boʻldi

Сурхондарёда юз берган катта ЙТҲ оқибатида уч киши ҳалок бўлди

Кеча, 17 сентябрь куни Сурхондарё вилояти Сариосиё туманида "Nexia-2" ҳамда ВАЗ-2107 русумли транспорт воситаси тўқнашиши оқибатида уч нафар йўловчи вафот этди. Бу ҳақда вилоят ИИб ЖХХ ЙҲХБ ахборот хизмати маълум қилди. 

Ўзбекистон

18.09.2024, 16:20

Uchta bankning 148 nafar xodimi tartibga chaqirildi

Учта банкнинг 148 нафар ходими тартибга чақирилди

"Микрокредитбанк", "Бизнесни ривожлантириш банки" ҳамда "Туронбанк" АТБларида ишлаётган давлат хизматчилари манфаатлар тўқнашувига йўл қўйганлиги аниқланди. Бу ҳақда Коррупцияга қарши курашиш агентлиги ахборот хизмати маълум қилди. 

Ўзбекистон

18.09.2024, 15:02

Navoiyda ellik yoshli "mirishkor" giyohvandlik moddasi bilan qoʻlga tushdi

Навоийда эллик ёшли "миришкор" гиёҳвандлик моддаси билан қўлга тушди

Навоий вилоятининг Навбаҳор туманида яшовчи 50 ёшли фуқаро томонидан ўзининг яшаш хонадонидаги экинлар орасига ва қурилиши якунланмаган иморати ичида гиёҳвандлик моддаларини экиб келаётгани маълум бўлди. Бу ҳақда вилоят Ички ишлар бошқармаси ахборот хизмати хабар берди.

Ўзбекистон

18.09.2024, 14:28

"Eshak goʻshtiga yem boʻlgan qonun". Xalqni qoʻzgʻatgan loyiha ijro etiladimi?

"Эшак гўштига ем бўлган қонун". Халқни қўзғатган лойиҳа ижро этиладими?

Бир кунлик тўй ўтади кетади дейилганидек, кеча 17 сентябрь куни ўзбек сегменти "Inbazar"даги "самасуд"лар мавзусини расман тўхтатди. Энди одамлар Қонунчилик палатасининг "Ҳайвонларни идентификатсия қилиш, рўйхатга олиш ва кузатиш тўғрисида"ги қонун лойиҳасидаги қовун туширишларни муҳокамага кўтариб, тармоқларда бисотидаги бор "яхши" сўзлар билан изоҳлар қолдирмоқда. Гап нима ҳақида кетаётганини юқорида келтирилган ҳайвон номидан тушунган бўлсангиз керак. Бугун PARADIGMA.UZ кечадан буён тўхтамаётган можаро сабабини батафсил эътиборингизга ҳавола этади.

Ўзбекистон

18.09.2024, 12:27

Ertaga qaysi hududlarda yomgʻir yogʻishi aytildi

Эртага қайси ҳудудларда ёмғир ёғиши айтилди

Эртага, 19 сентябрь куни Ўзбекистон бўйлаб ҳаво ҳарорати кечаси 8-18 даража оралиғда, кундузи эса 18-32 даража оралиғида бўлиши кутилмоқда. Бу ҳақда "Ўзгидромет" ахборот хизмати хабар берди.

Ўзбекистон

18.09.2024, 11:38

Urganch davlat universitetiga nisbatan ish qoʻzgʻatildi

Урганч давлат университетига нисбатан иш қўзғатилди

Бошланғич нархи 29,7 млрд сўмлик давлат харидларига қонун бузулишига йўл қўйган Урганч давлат университетига нисбатан иш қўзғатилди. Бу ҳақда Рақобатни ривожлантириш ва истеъмолчилар ҳуқуқларини ҳимоя қилиш қўмитаси ахборот хизмати хабар берди.

Ўзбекистон

18.09.2024, 11:05