Parij-2024: Olimpiada sarhisobi

Joriy yilning 26 iyulidan 11 avgustiga qadar davom etgan Parij-2024 yozgi Olimpiada oʻyinlari oʻz nihoyasiga yetdi. Unda ishtirok etgan oʻzbekistonlik sportchilar yangi marralarni qayd etdi. Koʻplab muhokamalarga sabab boʻlgan bu galgi Olimpiada qaysi davlatlar peshqadamlik qildi? Oʻzbekistonlik sportchilar qanday natijalarga erishdi? Endi ularning taqdiri nima boʻladi? PARADIGMA.UZ jamoasi tomonidan tayyorlangan quyidagi maqola orqali barcha savollarga javob oling.

Sport

12.08.2024, 11:22

Ulashish:

Parij-2024: Olimpiada sarhisobi

Parij-2024: Olimpiada sarhisobi

Toʻrt yillikning eng nufuzli musobaqasi Parijda oʻtayotgan 33-yozgi Olimpiya oʻyinlari oʻz yakuniga yetdi. 2024 yilning 26 iyulidan 11 avgustgacha Parij shahri butun dunyo eʼtibor markazida boʻldi. Olimpiadaning boshlanishidan hozirga qadar Fransiyaga tashrif buyuruvchilar soni rekord darajada oʻsdi. Bundan tashqari, sport bellashuvlariga sotiladigan Olimpiada chiptalari eng koʻp xarid qilinganligi boʻyicha ham Parij yangi rekordni oʻrnatdi. Yuqoridagi koʻrsatkichlarning oʻzi bu Olimpiada qanday oʻtishi, qolganlaridan butunlay farq qilishi va takrorlanmasligini anglatib turardi. 

Parij Olimpiadasi unda  ishtirok etadigan davlatlar va ularning vakillari boʻyicha ham rekord oʻrnatdi deyish mumkin. Unda jami 206 mamlakatdan 10 500 nafarga yaqin sportchi ishtirok etdi. Ishtirokchilar soni boʻyicha Amerika Qoʻshma Shtatlari 592 nafar aʼzosi bilan reytingda birinchilikni qayd edi. Ikkinchi oʻrinni mezbon Fransiya 587 nafar vakili bilan egalladi. Kuchli uchlikka Avstraliya terma jamoasi 468 nafar sportchi bilan yakun yasab berdi. Unda Oʻzbekiston delegatsiyasi ham ishtirokchilar soni boʻyicha oʻz rekordini yangiladi. Tarixda ilk bor 19 sport turi boʻyicha 90 nafar sportchi bilan 75 ta yoʻllanmaga sazovor boʻlgan Oʻzbekiston terma jamoasi ishtirokchilar soni boʻyicha reytingda 35-oʻrinni band etdi. 

Yakuniga yetgan Olimpiadada ishtirokchilar soniga yarasha medallar jamgʻarmasi boʻyicha ham oʻzbek atletlari yangi rekordlar oʻrnatdi. Yakuniy natijalarga koʻra, Oʻzbekiston delegatsiyasi 8 ta oltin, 2 ta kumush va 3 ta bronza, jami 13 ta medalni qoʻlga kiritib, reytingda 13-oʻrinni egalladi. Tabiiyki, ishtirokchilari soni boʻyicha peshqadamlik qilgan AQSh 40 ta oltin, 44 ta kumush, va 42 ta bronza, jami 126 ta medal bilan Parij Olimpiadasining birinchi raqamli delegatsiyasi boʻldi. Xitoy terma jamoasi 40 ta oltin, 27 ta kumush, 24 ta bronza, jami 91 ta medal bilan ikkinchi oʻrinni va Yaponiya 20 ta oltin, 12 ta kumush, 13 ta bronza jami 45 ta medal bilan kuchli uchlikdan joy oldi. Avstraliya, Fransiya, Niderlandiya, Buyuk Britaniya, Janubiy Koreya, Italiya, Germaniya terma jamoalari medallar soni boʻyicha birin-ketin kuchli oʻnlikdan joy olishdi. Slovakiya va Zambiya terma jamoalari Olimpiadada bittadan bronza medalini jamgʻargan holda umum jamoa hisobida oxirgi oʻrinni egalladi. 

Oʻzbekistonlik sportchilar egallagan medallari shodasi 

Oʻzbekiston delegatsiyasi Parij-2024 yozgi Olimpiya oʻyinlarini oltin medal bilan boshladi. Mahoratli dzyudochi Diyora Keldiyorova 28 iyulda boʻlib oʻtgan finalda Tokio-2020 yozgi Olimpiya oʻyinlarining -48 kg vazn toifasidagi chempioni kosovolik Distriya Krasnichini magʻlubiyatga uchratdi. Shu tariqa Diyora Keldiyorova Olimpiya oʻyinlari chempionligini qoʻlga kiritgan ilk oʻzbekistonlik dzyudochiga aylandi. Shuningdek, 16 yil deganda oʻzbekistonlik ayol sportchi yana Olimpiya shohsupasiga koʻtarildi. 

Ikkinchi medal 1 avgust kuni boʻlib oʻtgan bahslarda qoʻlga kiritildi. Bunda dzyudochi Muzaffarbek Toʻraboyev -100 kg vazn toifasida bronza medalini egalladi. Uuchinchi oʻrin uchun kechgan bahsda ispaniyalik Nikoloz Sherazadishvilini magʻlubiyatga uchratdi. 

Navbatdagi uchinchi medal 2 avgust kuni dyuzdochi Alisher Yusupov tomonigan qayd etildi. +100 kg vazn toifasida ishtirok etgan Yusupov bronza medali uchun kechgan bellashuvda yaponiyalik Tatsuro Saitoni magʻlub etishga muvaffaq boʻldi hamda bronza medaliga ega chiqdi. 

Toʻrtinchi medal oradan bir necha  kun oʻtib, 8 avgust kuni qoʻlga kiritildi. Shu kuni oltin medalni qoʻlga kiritgan Ulugʻbek Rashitov Olimpiya oʻyinlarining ikki karra gʻolibligiga erishgan birinchi oʻzbek taekvondochisi sifatida oʻz nomini muhrladi. -68 kg vazn toifasida ishtirok etgan Rashitov finalda iordaniyalik Zaid Karimni 2:0 hisobida magʻlubiyatga uchratib, oltin medalga sazovor boʻlgan. 

Beshinchi medal ham ayni shu kuni, yaʼni 8 avgust kuni Boks boʻyicha Oʻzbekiston terma jamoasi aʼzosi Hasanboy Doʻsmatov tomonidan qoʻlga kiritildi. -51 kg vazn toifasida bahsga kirishgan Doʻsmatov bu gʻalabdan soʻng ikki karra Olimpiya oʻyinlari chempioni sharafiga muyassar boʻlgan ilk oʻzbek bokschisiga aylandi. U final jangida mezbon bokschi Bilal Bennamani magʻlub etgan. 

Oltinchi medal 9 avgust kuni qayd etildi. Unga erkin kurashchi Gʻulomjon Abdullayev mualliflik qildi. -57 kg vazn toifasida ishtirok etgan Abdullayev bronza medali uchun bahsda qirgʻizistonlik Bekzat Almaz oʻgʻlidan ustun keldi va uchinchi oʻrinni egalladi. 

9 avgust kuni galdagi yettinchi medal boks boʻyicha Oʻzbekiston terma jamoasi aʼzosi Asadxoʻja Moʻydinxoʻjayev tomonidan qoʻlga kiritildi. -71 kg vazn toifasida oʻyinga tushgan Moʻydinxoʻjayev meksikalik Marko Alvaresni magʻlubiyatga uchratishga muvaffaq boʻldi. 

Sakkizinchi medal 9 avgust kuni bokschi Lazizbek Mullojonov tomonidan Oʻzbekiston delegatsiyasiga taqdim qilindi.  -92 kg vazn toifasida ishtirok etgan Mullojonov chempionlik bahsida ozarbayjonlik Loren Alfonso Domingesni magʻlub etib, oltin medalga sazovor boʻldi. 

Oʻzbekistonlik sportchilar egallagan toʻqqizinchi medal 10 avgust kunida boʻlib oʻtgan bahslarda qoʻlga kiritildi. Unda -102 kg vaznda oʻtgan bellashuvlarda Akbar Joʻrayev jami 404 kg natija bilan 2-oʻrinni egalladi hamda kumush medali bilan taqdirlandi. -109 kg vaznda Tokio Olimpiadasi chempioni boʻlgan oʻzbekistonlik atlet dast koʻtarishda 185 kg, siltab koʻtarishda 219 kg tosh koʻtargan. Xitoylik Liyu Huan 406 kg natija bilan oltin medalga sazovor boʻldi. Bronza neytral maqomida qatnashgan Yevgeniy Tixonsovga (402) nasib etdi. 

Oʻninchi medal ham 10 avgust kuni oltin Oʻzbekiston delegatsiyasi hisobida oltinchi oltin medal. Mazkur medalga erkin kurashchimiz Razambek Jamalov mualliflik qildi. -74 kg vazn toifasida ishtirok etgan polvonimiz chempionlik bahsida yaponiyalik Daichi Takatanini magʻlubiyatga uchratishga muvaffaq boʻldi. 

Bundan tashqari, 10 avgust kuni oʻzbekistonliklar hisobiga yozib qoʻyilgan navbatdagi 11-medal ham egallandi. Unda boks boʻyicha Oʻzbekiston terma jamoasi aʼzosi, jahon chempioni Abdumalik Xalokov sovrinlari orasiga yozgi Olimpiya oʻyinlarining oltin medalini ham qoʻshib qoʻygan. Buxorolik sportchi chempionlik jangida Qirgʻiziston vakili Munarbek Seitbek oʻgʻlini yaqqol ustunlik bilan magʻlub etib, shohsupaning eng yuqori pogʻonasiga koʻtarildi. 

Oʻzbekiston delegatsiyasi uchun omadli kelgan 10 avgust kunida ikkinchi kumush medali qoʻlga kiritildi. Taekvondo WT boʻyicha Oʻzbekiston terma jamoasi aʼzosi Svetlana Osipova ushbu sport turida Olimpiya oʻyinlarida medal qoʻlga kiritgan birinchi ayol sportchiga aylandi. U final bahsida mezbonlar vakili, sobiq jahon chempioni va Tokio-2020 yozgi Olimpiya oʻyinlarining bronza medali sohibi Alteya Lorenga imkoniyatni boy berib, kumush medal bilan taqdirlandi. 

Eng soʻnggi oʻn uchinchi medal — oltin medal ham 10 avgust kuni mahoratli bokschi Bahodir Jalolov tomonidan qayd etildi. Eng ogʻir vazn toifasida ishtirok etgan Jalolov chempionlik jangida ispaniyalik Ayub Gʻadfani oʻzining kuchli va aniq zarbalari oldida ojiz qoldirdi.  

Oʻzbekistonlik Olimpiada gʻoliblariga beriladigan katta mukofotlar 

Oʻzbekiston Parij 2024 Olimpiadasida qatnashgan sportchilarga vaʼda qilgan mukofotlar juda katta miqdordagi pul va qimmatbaho sovgʻalarni oʻz ichiga oladi. Bu mukofotlar orasida oltin medal sohiblariga 200 000 AQSh dollari, "Tahoe" avtomobili va uch xonali uy, kumush medal uchun 100 000 dollar va bronza medal uchun 50 000 dollar, shuningdek, "Trailblazer" avtomobili ham kiritilgan. Biroq, bu mukofotlar qayerdan moliyalashtiriladi? Mamlakatning tashqi qarzi 35 milliard dollardan oshgan bir paytda, davlat byudjeti hisobiga sportchilarga bu qadar katta mukofotlar ajratilishi qanchalik toʻgʻri?

Masalan, Germaniyada oltin medal sohiblariga 20 000 yevro (22 000 AQSh dollari) miqdorida mukofot beriladi, Avstraliyada esa 20 000 Avstraliya dollari (13 000 AQSh dollari) ajratiladi. AQShda esa oltin medal uchun 37 500 AQSh dollari beriladi, bu Oʻzbekiston taklif qilayotgan miqdorlarga nisbatan ancha kam.

Parij-2024 Olimpiadasida Oʻzbekiston terma jamoasi umumjamoa hisobida 13-oʻrinni egalladi. Gʻoliblarga yuqorida sanalgan mukofotlar topshiriladi. Ularning umumiy qiymati 1 950 000 AQSh dollari. Bu koʻz koʻrib quloq eshitmagan raqamlar faqat pul hisobidagilari uy, mashinalarni qoʻshadigan boʻlsak, raqamlarni koʻrib choʻchib ketishingiz turgan gap.

Sport

12.08.2024, 11:22

Ulashish:

Mavzuga oid yangiliklar

Parij–2024: Ispaniya futbol boʻyicha Olimpiada chempioni boʻldi

Parij–2024: Ispaniya futbol boʻyicha Olimpiada chempioni boʻldi

Parij shahrida tashkillashtirilgan yozgi Olimpiada oʻyinlari doirasida futbol musobaqasining final bosqichi boʻlib oʻtdi. Yakuniy uchrashuv Fransiya hamda Ispaniya oʻrtasida kechgan.

Sport

10.08.2024, 13:25

Париж кўчаларининг бирига Самарқанд номи берилди

Parij ko‘chalarining biriga Samarqand nomi berildi

Fransiyaning poytaxti Parij shahrining ko‘chalaridan biriga Samarqand nomi berildi. Bu haqda Prezident matbuot xizmati ma’lum qildi.

Jahon

14.03.2025, 12:34

Shaxmat Olimpiadasida oʻzbekistonliklar Isroilni magʻlub etdi

Shaxmat Olimpiadasida oʻzbekistonliklar Isroilni magʻlub etdi

Kecha, 16 sentabr kuni Vengriya poytaxti Budapesht shahrida 45-Butunjahon shaxmat Olimpiadasining oltinchi tur oʻyinlari boʻlib oʻtdi.

Sport

17.09.2024, 10:52

Shaxmat Olimpiadasida oʻzbekistonlik sportchilar yana bir gʻalabaga erishdi

Shaxmat Olimpiadasida oʻzbekistonlik sportchilar yana bir gʻalabaga erishdi

Kecha, 12 sentabr kuni Vengriyaning poytaxti Budapesht shahrida 45-Butunjahon shaxmat Olimpiadasining ikkinchi turi boʻlib oʻtdi. 

Sport

13.09.2024, 09:44

Butunjahon shaxmat Olimpiadasining birinchi kunida oʻzbekistonliklar peshqadam boʻldi

Butunjahon shaxmat Olimpiadasining birinchi kunida oʻzbekistonliklar peshqadam boʻldi

Kecha, 11 sentabr kuni Vengriya poytaxti Budapesht shahrida 45-Butunjahon shaxmat Olimpiadasiga start berildi. Bu haqda sport vazirligi matbuot xizmati maʼlum qildi.

Sport

12.09.2024, 11:40

Oʻzbekistonlik sportchilar Parij-2024 Paralimpiyadasiga yoʻl oldi

Oʻzbekistonlik sportchilar Parij-2024 Paralimpiyadasiga yoʻl oldi

Kecha, 13 avgust kuni Olimpiya shon-shuhrati muzeyida Parij-2024 yozgi Paralimpiya oʻyinlariga sport delegatsiyasini kuzatish marosimi boʻlib oʻtdi. Bu haqda Bosh vazir matbuot kotibi Bekzod Hidoyatov maʼlum qildi. 

Sport

14.08.2024, 09:51

So‘nggi yangiliklar

Davlat tashkilotlari yuridik xizmat xodimlarining reytingi joriy etiladi

Korrupsiyaga qarshi ekspertizadan oʻtkazish faoliyatini baholash natijalari boʻyicha Adliya vazirligi tomonidan tegishli reyting shakllantiriladi.

Oʻzbekiston

10.08.2025, 14:42

“Oʻzbekgidroenergo” AJ GESlar sonini 100 dan oshirishni rejalashtirmoqda (+video)

2025 yilning birinchi yarim yilligida “Oʻzbekgidroenergo” tomonidan 3,6 milliard kilovatt-soat elektr energiyasi ishlab chiqarilgan.   

Iqtisodiyot

10.08.2025, 10:06

Buxoro hokimga yoʻllagan videomurojaatga hokimlik tomonidan rasmiy munosabat berildi

Buxoro hokimiga yoʻllagan videomurojaatga hokimlik tomonidan rasmiy munosabat berildi

Avvalroq PARADIGMA.UZ tomonidan Buxoro shahri fuqarolari tomonidan viloyat hokimiga Botir Zaripovga yoʻllagan videomurojaatiga viloyat hokimligi rasmiy munosabat berdi. 

Oʻzbekiston

09.08.2025, 22:20

Qurgʻoqchilik vaqtida ham Oʻzbekiston GESlar qurishda davom etadimi?

Soʻnggi sakkiz yil ichida oʻrtacha 6,5 milliard kilovatt-soat koʻrsatkichga nisbatan 500-600 million kilovatt-soat yoki 10-15%ga elektr energiya koʻp ishlab chiqarilmoqda. Hozirgi maʼlumotlarga koʻra, mamlakat gidroenergetika salohiyati yiliga 27,4 milliard kilovatt-soatni tashkil etmoqda.

Oʻzbekiston

09.08.2025, 15:32

Qozogʻistonliklar Jennifer Lopes Toshkentdan Instagram sahifasida post qoʻyib, Ostana haqida gapirmaganidan norozi

Qozogʻistonliklar Jennifer Lopes Toshkentdan Instagram sahifasida post qoʻyib, Ostana haqida gapirmaganidan norozi

Dunyo yulduzi Jennifer Lopesning avgust oyidagi Up ALL Night turi doirasida Armaniston, Qozogʻiston va Oʻzbekistonda chiqish qildi. U Tur davomida yana 19 ta shaharga safar qilgan xonandaning eng yorqin va ijtimoiy tarmoqlarda faol aks etgan tutash nuqtasi Toshkent boʻldi deb yozmoqda Orda.kz nashri.

Oʻzbekiston

09.08.2025, 14:57

Путин Мирзиёевга АҚШ билан Украина бўйича музокаралар тафсилотларини айтиб берди

Putin Tramp vakili bilan suhbatdan soʻng Mirziyoyev va boshqa davlat rahbarlariga qoʻngʻiroq qilgan

Rossiya prezidenti Vladimir Putin Moskvada AQSh prezidentining maxsus vakili Stiven Uitkoff bilan oʻtkazgan uchrasuvidan soʻng yeti davlat rahbarlari bilan aloqa oʻrnatdi. Bu haqda “Deutsche Welle” nashri Kremlga tayanib xabar berdi.

Siyosat

09.08.2025, 13:41

Qozogʻistondagi 42 ta qishloq maktabi Starlink tizimiga ulanadi

Qozogʻistondagi 42 ta qishloq maktabi Starlink tizimiga ulanadi

Qozogʻistondagi Pavlodlar viloyatidagi 33 ta qishloq maktabi Starlink tizimiga ulangan. Yangi oʻquv yilidan boshlab yana 42 ta maktab ushbu tizimga ulanadi. Bu haqda “Kazinform” xabar qildi.

Jahon

09.08.2025, 12:51

Tramp vositachiligida Ozarbayjon va Armaniston tarixiy tinchlik kelishuviga erishdi

Tramp vositachiligida Ozarbayjon va Armaniston tarixiy tinchlik kelishuviga erishdi

8 avgust kuni Oq uydagi uchrashuvda Armaniston va Ozarbayjon oʻrtasida oʻnlab yillar davom etgan mojaroni yakunlovchi qoʻshma deklaratsiya imzolandi. Bu kelishuv Janubiy Kavkazda barqaror tinchlik oʻrnatish yoʻlidagi muhim burilish boʻldi.

Jahon

09.08.2025, 12:41

Kapitali 2,9 trillion soʻm boʻlgan Dehqonobod kaliy zavodi xususiylashtirildi

Kapitali 2,9 trillion soʻm boʻlgan Dehqonobod kaliy zavodi xususiylashtirildi

Dehqonobod kaliy zavodi  8 avgust kuni kombinat aksiyadorlarining qaroriga muvofiq ochiq auksionsiz xususiylashtirib yuborildi.

Iqtisodiyot

09.08.2025, 12:14

Mirziyoyev 92 min nafar bitiruvchilar ishga joylashtirilishi haqida buyruq berdi

Mirziyoyev 92 min nafar bitiruvchilar ishga joylashtirilishi haqida buyruq berdi

Kecha, 8 avgust kuni prezidenti Mirziyoyev hozirda band boʻlmagan 92 ming bitiruvchini ishga joylashtirish va qoʻshimcha ish oʻrinlarini yaratish yoʻnalishlarini koʻrsatib oʻtdi.

Ta'lim

09.08.2025, 11:56

Oʻzbekiston va Xitoy displey panellarini ishlab chiqarish boʻyicha hamkorlikni yoʻlga qoʻymoqchi

KODA rahbariyati bilan oʻzaro hamkorlik yoʻnalishlari muhokama qilinib, Oʻzbekistonda displey panellarini ishlab chiqarish boʻyicha takliflar ilgari surildi. 

Iqtisodiyot

09.08.2025, 11:02

Kelasi yili Toshkent, Buxoro va Urganchda yangi aeroport qurilishi boshlanadi

Hukumat ichki havo yoʻlovchi tashishlar hajmini kamida 1,5 baravarga koʻpaytirish 6 ta xalqaro aviakompaniyani jalb etishni rejalashtirmoqda.

Iqtisodiyot

09.08.2025, 09:01