"Чорвоқ бўйида қурилаётган лойиҳа – туризмми ёки экологияга таҳдид?"
Чорвоқ сув омбори бўйида амалга оширилаётган йирик қурилиш лойиҳаси аҳолида ва экологлар орасида жиддий хавотир уйғотмоқда. Расмийлар бу ташаббусни халқаро туризмни ривожлантириш лойиҳаси деб атаётган бўлсалар-да, ҳудудда олиб борилаётган ишлар суръати ва характери экологик нормаларга риоя қилинмаётгани ҳақида шубҳа уйғотмоқда.
Ўзбекистон
28.07.2025, 10:56
Улашиш:

Фото: sreda.uz
Суҳбат марказида — Sea Breeze Uzbekistan лойиҳаси. У Озарбайжондан бўлган тадбиркор ташаббуси билан бошланган. Расмий маълумотларга кўра, лойиҳа 577 гектар майдонда, жумладан Бурчмулла ўрмон хўжалиги ерларида туризм инфратузилмасини ривожлантиришга қаратилган.
Аввалига бу каби ташаббуслар ижобий баҳоланиши мумкин: инвестициялар, янги иш ўринлари, хорижий ҳамкорларнинг қизиқиши ошади. Аммо лойиҳа амалга оширилиши билан бирга маҳаллий аҳоли қатор қонунбузарликларга эътибор бера бошлади.
Чорвоқда нима бўляпти?
Айни пайтда ҳудудда дарахтлар кесилмоқда, йўллар қурилмоқда, панжаралар ўрнатилмоқда. Энг хавотирли жиҳати — бу ишларнинг экологик экспертиза якунланмасдан, лойиҳа ҳужжатлари оммага эълон қилинмасдан ва жамоатчилик иштирокисиз амалга оширилаётганидир. Шаффофликнинг йўқлиги лойиҳага нисбатан ишончсизликни кучайтирмоқда.

Ўзбекистоннинг “Сув ва сувдан фойдаланиш тўғрисида”ги қонуни сув ресурслари, жумладан сув омборлари соҳиллари давлат мулки эканини ва улар алоҳида муҳофазада бўлиши кераклигини белгилайди. Вазирлар Маҳкамасининг 981-сонли қарорига мувофиқ, бундай ҳудудларда санитар зоналар белгиланади. Унга кўра, сув ҳавзаси соҳилидан камида 100 метр масофадаги ҳудудда экологик хавф туғдирувчи фаолият тақиқланади. Бирор меъёрий ҳужжатда бу ҳудудларда дарахт кесиш, йўл ўтказиш ёки қурилиш ишларини олиб боришга рухсат берилмайди, айниқса бу сув сифатига салбий таъсир кўрсатиши мумкин бўлса.
Жиддий таҳдидлар ҳақида далиллар
Журналистлар ва гувоҳларнинг хабар беришича, қурилиш ҳудудида таркибида мишяк (арсен) бўлган чиқиндилар аниқланган. Бу моддалар нафақат табиат, балки инсон саломатлиги учун ҳам катта хавф туғдиради. Шу билан бирга, сўнгги йилларда Чорвоқда сув сатҳи пасаймоқда. Бунга дарё ҳавзаларидаги қор захиралари камайиши ва иқлим исиши сабаб бўлмоқда. Бундай шароитда тизимга ҳар қандай аралашув узоқ муддатли салбий оқибатларга — сув сифати ёмонлашуви, маҳаллий экотизимлар йўқолиши ва биологик хилма-хилликнинг камайишига олиб келиши мумкин.
Шу билан бирга, оддий фуқароларга сув омбори атрофидаги санитар зонага кириш қатъий тақиқланган бўлса-да, бизнес лойиҳага алоҳида имтиёзлар берилгани маҳаллий аҳолида норозилик уйғотмоқда. Улар ҳақли равишда сўрашмоқда: Нега қонунлар ҳаммага баробар амал қилмайди? Давлат органларига бўлган ишончни тиклаш зарур бўлган бир пайтда, бундай ёндашув ижтимоий тангликни янада кучайтириши мумкин.
Жамоатчилик нима дейди?
Ҳолатга жамоатчилик тезда муносабат билдира бошлади. Экологлар, журналистлар ва блогерлар жараёнга фаол қўшилмоқда. Ижтимоий тармоқларда #савеЧорвоқ ҳештеги остида минглаб мурожаатлар тарқалмоқда. Одамлар мустақил экологик экспертиза ўтказилиши, лойиҳа ҳужжатлари эълон қилиниши ва ишлар тўлиқ ҳуқуқий баҳо берилмагунча тўхтатилишини талаб қилишмоқда.
Расмий вакиллар эса ишлар қонун доирасида амалга оширилаётганини таъкидламоқда. Аммо мавжуд ҳолатлар ва фактлар бу баёнотларга зид кўринмоқда.
Чорвоқ — нафақат дам олиш маскани, балки миллионлаб одамлар учун ҳаёт манбаи. Унинг экологик ҳолати ҳар қандай иқтисодий манфаатдан устун туриши лозим. Мазкур ҳолатда энг тўғри йўл — тўлиқ шаффофлик, қонун устуворлигини таъминлаш ва фуқароларнинг фикрига қулоқ тутиш бўлиши керак. Акс ҳолда, бу лойиҳа туризмни эмас, экологик ва ижтимоий инқирозни олиб келиши мумкин.
Ўзбекистон
28.07.2025, 10:56
Улашиш:
мавзуга оид янгиликлар

Экология вазирлиги “Sea Breeze Uzbekistan” лойиҳаси муносабати билан баёнот берди
Ўзбекистон
04.08.2025, 16:31

«Машинасозлар»дан Чорвоққа қатновчи автобуслар қатнови тўхтатилди
Ўзбекистон
29.09.2025, 15:00

Қўй жон дардида, қассоб гўшт дардида: Тошкент вилоят ҳокимлилиги Чорвоқдаги курорт ҳақида баёнот берди
Иқтисодиёт
06.08.2025, 14:12

Ўзбекистон ҳукумати Чорвоқдаги Sea Breeze лойиҳасини тасдиқлади. Нималар хавотирли?
Ўзбекистон
04.08.2025, 10:26

Тошкентдан Чорвоққа янги автомобил йўли қурилади
Иқтисодиёт
02.08.2025, 19:26

Экологлар эътирозларидан сўнг ҳукумат Чорвоқдаги Sea Breeze лойиҳасига қўйиладиган талабларни кучайтирди
Ўзбекистон
01.08.2025, 17:01
машҳур янгиликлар

Ўзбек ММА оламида “машина можароси”: қарз, келишув ва жамоатчилик муҳокамаси
Спорт
29.09.2025, 18:01

Ўзбекистонликларни бортга чиқармай камситган WizzAir ҳақида канадалик хонанда қўшиқ куйлади
Ўзбекистон
22.10.2025, 12:24

Мубашшир Аҳмад 2 йил 6 ойга қамалди
Ўзбекистон
08.10.2025, 17:56

Фарғонада ИИБ ходимлари мактаб директорини калтаклаб, ёлғон гувоҳлик беришга мажбурлади
Ўзбекистон
06.10.2025, 12:59

Ўзбекистонда рақамлаштириш туфайли вазирлик ва идораларида 2000 дан ортиқ штат бирлиги қисқартирилади
Сиёсат
08.10.2025, 12:00

Инсон ҳуқуқлари ва демократия масалалари бўйича ЕХҲТ конференцияси ўтказилмоқда
Ўзбекистон
06.10.2025, 17:00
сўнгги янгиликлар

Трамп санкциялари сабаб “Роснефть” ва “Лукойл” 5,2 млрд долларга арзонлади
Иқтисодиёт
25.10.2025, 18:44

Ўзбекистонда никоҳлар камаймоқда, ажримлар эса кўпаймоқда
Ўзбекистон
25.10.2025, 17:07

Сергей Миронов: "Тил билмасликни баҳона қилиб давлатдан чиқариб юбориш — бу ҳақиқий фашизм"
Жаҳон
25.10.2025, 14:51

Лондон суди “Вагнер” билан ҳамкорлик қилган британияликларга ҳукм чиқарди
Жаҳон
25.10.2025, 11:49

Канадалик хонанда Девид Керолл ўзбекистонликларга мурожаат билан чиқди
Ўзбекистон
25.10.2025, 11:00

Ўзбекистон президенти Бельгияга ташрифини якунлади
Сиёсат
25.10.2025, 06:57

Шавкат Мирзиёев Бельгияликлар қироли билан учрашди
Сиёсат
24.10.2025, 21:17

Ўзбекистон ва ЕИ муносабатлари янги стратегик босқичга кўтарилди
Сиёсат
24.10.2025, 16:59

Янгийўлда 1,1 млрд сўмлик электр энергиясидан ноқонуний фойдаланиш ҳолати фош этилди
Ўзбекистон
24.10.2025, 15:09

Тошкент судларида жорий йилда 7 мингга яқин никоҳдан ажратиш иши кўрилди
Ўзбекистон
24.10.2025, 14:08

"Навбаҳор" ва "Нефтчи" 3 очкодан маҳрум қилиниши мумкин — ЎФА
Спорт
24.10.2025, 11:03

Ўзбекистонда «яшил» энергия ҳажми 9 миллиард кВт·соатга етди
Иқтисодиёт
24.10.2025, 10:01
машҳур янгиликлар

Ўзбек ММА оламида “машина можароси”: қарз, келишув ва жамоатчилик муҳокамаси
Спорт
29.09.2025, 18:01

Ўзбекистонликларни бортга чиқармай камситган WizzAir ҳақида канадалик хонанда қўшиқ куйлади
Ўзбекистон
22.10.2025, 12:24

Мубашшир Аҳмад 2 йил 6 ойга қамалди
Ўзбекистон
08.10.2025, 17:56

Фарғонада ИИБ ходимлари мактаб директорини калтаклаб, ёлғон гувоҳлик беришга мажбурлади
Ўзбекистон
06.10.2025, 12:59

Ўзбекистонда рақамлаштириш туфайли вазирлик ва идораларида 2000 дан ортиқ штат бирлиги қисқартирилади
Сиёсат
08.10.2025, 12:00

Инсон ҳуқуқлари ва демократия масалалари бўйича ЕХҲТ конференцияси ўтказилмоқда
Ўзбекистон
06.10.2025, 17:00
