"Чорвоқ бўйида қурилаётган лойиҳа – туризмми ёки экологияга таҳдид?"
Чорвоқ сув омбори бўйида амалга оширилаётган йирик қурилиш лойиҳаси аҳолида ва экологлар орасида жиддий хавотир уйғотмоқда. Расмийлар бу ташаббусни халқаро туризмни ривожлантириш лойиҳаси деб атаётган бўлсалар-да, ҳудудда олиб борилаётган ишлар суръати ва характери экологик нормаларга риоя қилинмаётгани ҳақида шубҳа уйғотмоқда.
Ўзбекистон
28.07.2025, 10:56
Улашиш:

Фото: sreda.uz
Суҳбат марказида — Sea Breeze Uzbekistan лойиҳаси. У Озарбайжондан бўлган тадбиркор ташаббуси билан бошланган. Расмий маълумотларга кўра, лойиҳа 577 гектар майдонда, жумладан Бурчмулла ўрмон хўжалиги ерларида туризм инфратузилмасини ривожлантиришга қаратилган.
Аввалига бу каби ташаббуслар ижобий баҳоланиши мумкин: инвестициялар, янги иш ўринлари, хорижий ҳамкорларнинг қизиқиши ошади. Аммо лойиҳа амалга оширилиши билан бирга маҳаллий аҳоли қатор қонунбузарликларга эътибор бера бошлади.
Чорвоқда нима бўляпти?
Айни пайтда ҳудудда дарахтлар кесилмоқда, йўллар қурилмоқда, панжаралар ўрнатилмоқда. Энг хавотирли жиҳати — бу ишларнинг экологик экспертиза якунланмасдан, лойиҳа ҳужжатлари оммага эълон қилинмасдан ва жамоатчилик иштирокисиз амалга оширилаётганидир. Шаффофликнинг йўқлиги лойиҳага нисбатан ишончсизликни кучайтирмоқда.

Ўзбекистоннинг “Сув ва сувдан фойдаланиш тўғрисида”ги қонуни сув ресурслари, жумладан сув омборлари соҳиллари давлат мулки эканини ва улар алоҳида муҳофазада бўлиши кераклигини белгилайди. Вазирлар Маҳкамасининг 981-сонли қарорига мувофиқ, бундай ҳудудларда санитар зоналар белгиланади. Унга кўра, сув ҳавзаси соҳилидан камида 100 метр масофадаги ҳудудда экологик хавф туғдирувчи фаолият тақиқланади. Бирор меъёрий ҳужжатда бу ҳудудларда дарахт кесиш, йўл ўтказиш ёки қурилиш ишларини олиб боришга рухсат берилмайди, айниқса бу сув сифатига салбий таъсир кўрсатиши мумкин бўлса.
Жиддий таҳдидлар ҳақида далиллар
Журналистлар ва гувоҳларнинг хабар беришича, қурилиш ҳудудида таркибида мишяк (арсен) бўлган чиқиндилар аниқланган. Бу моддалар нафақат табиат, балки инсон саломатлиги учун ҳам катта хавф туғдиради. Шу билан бирга, сўнгги йилларда Чорвоқда сув сатҳи пасаймоқда. Бунга дарё ҳавзаларидаги қор захиралари камайиши ва иқлим исиши сабаб бўлмоқда. Бундай шароитда тизимга ҳар қандай аралашув узоқ муддатли салбий оқибатларга — сув сифати ёмонлашуви, маҳаллий экотизимлар йўқолиши ва биологик хилма-хилликнинг камайишига олиб келиши мумкин.
Шу билан бирга, оддий фуқароларга сув омбори атрофидаги санитар зонага кириш қатъий тақиқланган бўлса-да, бизнес лойиҳага алоҳида имтиёзлар берилгани маҳаллий аҳолида норозилик уйғотмоқда. Улар ҳақли равишда сўрашмоқда: Нега қонунлар ҳаммага баробар амал қилмайди? Давлат органларига бўлган ишончни тиклаш зарур бўлган бир пайтда, бундай ёндашув ижтимоий тангликни янада кучайтириши мумкин.
Жамоатчилик нима дейди?
Ҳолатга жамоатчилик тезда муносабат билдира бошлади. Экологлар, журналистлар ва блогерлар жараёнга фаол қўшилмоқда. Ижтимоий тармоқларда #савеЧорвоқ ҳештеги остида минглаб мурожаатлар тарқалмоқда. Одамлар мустақил экологик экспертиза ўтказилиши, лойиҳа ҳужжатлари эълон қилиниши ва ишлар тўлиқ ҳуқуқий баҳо берилмагунча тўхтатилишини талаб қилишмоқда.
Расмий вакиллар эса ишлар қонун доирасида амалга оширилаётганини таъкидламоқда. Аммо мавжуд ҳолатлар ва фактлар бу баёнотларга зид кўринмоқда.
Чорвоқ — нафақат дам олиш маскани, балки миллионлаб одамлар учун ҳаёт манбаи. Унинг экологик ҳолати ҳар қандай иқтисодий манфаатдан устун туриши лозим. Мазкур ҳолатда энг тўғри йўл — тўлиқ шаффофлик, қонун устуворлигини таъминлаш ва фуқароларнинг фикрига қулоқ тутиш бўлиши керак. Акс ҳолда, бу лойиҳа туризмни эмас, экологик ва ижтимоий инқирозни олиб келиши мумкин.
Ўзбекистон
28.07.2025, 10:56
Улашиш:
мавзуга оид янгиликлар

Экология вазирлиги “Sea Breeze Uzbekistan” лойиҳаси муносабати билан баёнот берди
Ўзбекистон
04.08.2025, 16:31

«Машинасозлар»дан Чорвоққа қатновчи автобуслар қатнови тўхтатилди
Ўзбекистон
29.09.2025, 15:00

Қўй жон дардида, қассоб гўшт дардида: Тошкент вилоят ҳокимлилиги Чорвоқдаги курорт ҳақида баёнот берди
Иқтисодиёт
06.08.2025, 14:12

Ўзбекистон ҳукумати Чорвоқдаги Sea Breeze лойиҳасини тасдиқлади. Нималар хавотирли?
Ўзбекистон
04.08.2025, 10:26

Тошкентдан Чорвоққа янги автомобил йўли қурилади
Иқтисодиёт
02.08.2025, 19:26

Экологлар эътирозларидан сўнг ҳукумат Чорвоқдаги Sea Breeze лойиҳасига қўйиладиган талабларни кучайтирди
Ўзбекистон
01.08.2025, 17:01
машҳур янгиликлар

Ўзбек ММА оламида “машина можароси”: қарз, келишув ва жамоатчилик муҳокамаси
Спорт
29.09.2025, 18:01

Шавкат Мирзиёев Наманган вилоятига ташриф буюради
Сиёсат
16.09.2025, 09:49

15 ёшли қиз турмушга берилаётгани аниқланди
Ўзбекистон
22.09.2025, 10:00

Шавкат Мирзиёев Жаҳон банки билан шерикликнинг устувор йўналишларини қайд этди
Ўзбекистон
18.09.2025, 10:15

Мубашшир Аҳмад иши бўйича учинчи суд мажлиси бўлиб ўтди
Ўзбекистон
16.09.2025, 11:01

Тошкентда ўқувчилар олдида ўқитувчиларни ҳақорат қилган директор ишдан бўшатилди
Таълим
12.09.2025, 09:03
сўнгги янгиликлар

Халқаро астронавтика конгресси Самарқандда ўтказилади
Фан-технология
04.10.2025, 20:13

Обама: “Дунёдаги муаммоларнинг 80 фоизига ўлишдан ва кераксиз бўлиб қолишдан қўрқадиган қари эркаклар сабабчи”
Жаҳон
04.10.2025, 18:39

Тошкентда тезкор ходимга 10 минг доллар пора бермоқчи бўлган шахс ушланди
Ўзбекистон
04.10.2025, 16:21

Венгрияда таҳсил олаётган ўзбекистонлик талабалар сони оширилади
Таълим
04.10.2025, 14:13

Исроил Ғазо секторига ҳужумларни тўхтатгани айтилмоқда
Жаҳон
04.10.2025, 12:31

Рамазон Темиров: "Аллоҳдан қўрқинг!"
Спорт
04.10.2025, 12:08

Шифокорларга тушунарсиз ёзиш тақиқланди
Жаҳон
04.10.2025, 10:00

Инфантино нега Исроил футбол мусобақаларидан четлатилмаётганини изоҳлади
Спорт
03.10.2025, 20:29

Ўзбекистон ташқи қарзи ортмоқда
Иқтисодиёт
03.10.2025, 19:34

Telegram асосчиси Қозоғистонда янги сунъий интеллект лойиҳасини эълон қилди
Жаҳон
03.10.2025, 18:36

Ўзбекистонда пенсионерларига ноябр ойида транспорт қатновларига чегирмалар берилади
Ўзбекистон
03.10.2025, 17:32

Тошкентда қалбаки пайвандлаш электродлари ишлаб чиқарган цех фош этилди
Ўзбекистон
03.10.2025, 16:35
машҳур янгиликлар

Ўзбек ММА оламида “машина можароси”: қарз, келишув ва жамоатчилик муҳокамаси
Спорт
29.09.2025, 18:01

Шавкат Мирзиёев Наманган вилоятига ташриф буюради
Сиёсат
16.09.2025, 09:49

15 ёшли қиз турмушга берилаётгани аниқланди
Ўзбекистон
22.09.2025, 10:00

Шавкат Мирзиёев Жаҳон банки билан шерикликнинг устувор йўналишларини қайд этди
Ўзбекистон
18.09.2025, 10:15

Мубашшир Аҳмад иши бўйича учинчи суд мажлиси бўлиб ўтди
Ўзбекистон
16.09.2025, 11:01

Тошкентда ўқувчилар олдида ўқитувчиларни ҳақорат қилган директор ишдан бўшатилди
Таълим
12.09.2025, 09:03