Ёшига тўлмаган чақалоқларни қандай овқатлантириш керак?

Бир ёшгача бўлган болаларга қандай қўшимча овқатлар бериш мумкинлиги ҳақида Соғлиқни сақлаш вазирлиги мутахассиси томонидан бир қатор тавсиялар берилди.

Улашиш:

Yoshga toʻlmagan chaqaloqlarni qanday ovqatlantirish kerak?

Yoshga toʻlmagan chaqaloqlarni qanday ovqatlantirish kerak?

Республика ихтисослаштирилган педиатрия илмий-амалий тиббиёт маркази бўлим мудири, тиббиёт фанлари номзоди Фотима Абдураҳмоновага кўра, чақалоқ олти ойгача фақатгина табиий она сути билан озиқланиши керак.

"Чақалоқ олти ойга тўлгач, шифокор тавсияси асосида унга она сутидан ташқари бўтқа, шарбат ва пюре кўринишида қўшимча озуқалар бериш мумкин. Сабаби тез ривожланаётган мурғак организмнинг эҳтиёжлари она сути билан тўла қопланмайди", дейди у.

Шифокорнинг таъкидлашича, гўдакни қўшимча таом билан она сутидан олдин озиқлантириш керак. Болага бундай егулик икки ҳафта давомида берилгач, учинчи ҳафтадан бир марталик кўкрак сути билан овқатлантириш ўрнига алмаштирилади. Улар таркиби сабзавот бўтқаларидан ташкил топган бўлиши лозим. 

Даставвал, бўтқа оз-оздан (5-10 грамм) бериб борилади, кейинчалик керакли миқдорга аста-секин етказилади. Шуни йодда тутиш лозимки, бу ёшдаги гўдакка бир пайтнинг ўзида иккита қўшимча таом берилмайди. Бола биринчи қўшимча озуқага кўниккач, иккинчисига ўтиш мумкин.

"Кичкинтой 7 ойлик бўлгач, унга иккинчи қўшимча таом – бўтқалар (маннали, гречкали) берилиб, 2 ҳафта ичида иккинчи галдаги она сути у билан алмаштирилади. Ушбу даврда қайнатилган тухум сариғининг ярмини ҳафтасига икки марта, кейин кунора бериш мумкин.

Бола 8 ойга тўлганда таомномага учинчи қўшимча егулик сифатида қатиқ ва творог киритилади. Дастлаб, қатиқ оз-оздан (5-10 грамм) бериб борилади, кейинчалик эса керакли миқдорга аста-секин етказилади" дейди Фатима Абдураҳмонова.

Унга кўра, 9 ойликдан бошлаб нон (печеньелар), олмани бўлакча шаклида бериш мумкин. 10 ойликдан бошлаб гўшт қиймасидан тайёрланган фрикаделькалар, 12 ойликдан буғда пишган котлетлар берилади. Болага чой бериш мақсадга мувофиқ эмас. Унинг ўрнига мева шарбати, қайнатилган сув ичирилади.

мавзуга оид янгиликлар

Sovuq kunlarda qanday ovqatlanish kerak?

Совуқ кунларда қандай овқатланиш керак?

Ўзбекистонга қиш мавсуми кириб келиши билан ҳаво ҳарорати сезиларли даражада пасайди. Бундай шароитда тетик ва соғлом юриш учун овқатланиш рационига алоҳида эътибор қаратиш лозим. Хўш, совуқ кунларда қандай овқатланиш керак? Мазкур саволга Тиббиёт фанлари доктори Илҳом Отажонов Соғлиқни сақлаш вазирлигига берган интервьюсида жавоб берди. 

Фан-технология

17.12.2024, 10:53

Uy sharoitida tayyorlangan konservalarni isteʼmol qilsa boʻladimi?

Уй шароитида тайёрланган консерваларни истеъмол қилса бўладими?

Қиш фасли кириб келиши билан уй шароитида тайёрланган қўлбола консерва маҳсулотларини истеъмол қилиш бошланади. Бундай маҳсулотларнинг сифат назорати махсус текширувлардан ўтмагани боис, уларнинг истеъмолга яроқли ёки яроқсиз эканлигини билиш мушкул. Агар одам консерва маҳсулотидан заҳарланса, унда қандай белгилар пайдо бўлади, касалланишнинг олдини олиш учун нималар қилиш керак? Мазкур саволларга Соғлиқни сақлаш вазирлиги матбуот хизмати томонидан ташкиллаштирилган интервьюда жавоб берилди. 

Фан-технология

02.12.2024, 09:58

Tuz odam salomatligiga qanday salbiy oqibatlarni keltirib chiqaradi?

Туз одам саломатлигига қандай салбий оқибатларни келтириб чиқаради?

Соғлом овқатланишга риоя қилишни бошлаган ҳар бир оила туз истеъмол қилиш керакми ёки йўқми, дея ўйлайди. Ҳатто инсонлар орасида мутлақо туз истеъмол қилмайдиганлар ҳам учраб туради. Хўш, ўзи туз истеъмол қилиш қанчалик соғлиққа зарар етказади? Унинг инсонларга фойдаси борми? Шу каби саволларга Соғлиқни сақлаш вазирлиги батафсил жавоб берди. 

Фан-технология

25.11.2024, 10:23

Bolalarni nafas yoʻllari kasalliklaridan qanday himoya qilish mumkin?

Болаларни нафас йўллари касалликларидан қандай ҳимоя қилиш мумкин?

Куз-қиш мавсуми бошланиши билан катталардан тортиб, ёш болаларгача тез-тез бурун битиши, акси уриш ҳолатлари кузатилади. Болаларда мазкур ҳолатлар бошланиши билан уларнинг ота-оналари ўзлари билган усулда фарзандларини даволашга ҳаракат қилади. Аммо бундай ўзбилармонликнинг охири бошқа бир касалликларни келтириб чиқариши мумкин. Мазкур касалликларни бартараф этиш бўйича тиббиёт фанлари доктори, профессор Фурқат Шамсиев ўзининг тавсияларини бериб ўтди.

Фан-технология

25.10.2024, 10:13

Qanday mahsulotlar odamni tez qaritadi?

Қандай маҳсулотлар одамни тез қаритади?

Кунлик тановул қилаётган баъзи бир таомларимиз саломатлигимизга бевосита салбий таъсир қилиб, организмнинг қариш жараёнини тезлаштириши мумкин. Соғлиқни сақлаш вазирлиги томонидан ана шундай маҳсулотларнинг рўйхати ва уларнинг танага таъсири ҳақида маълумот берилди.

Фан-технология

23.09.2024, 10:17

Kamqonlikni qanday yengish mumkin? Shifokor tavsiya berdi

Камқонликни қандай енгиш мумкин? Шифокор тавсия берди

Анемия — жаҳон бўйлаб кенг тарқалган касалликлардан бири бўлиб, халқ орасида бу патология камқонлик деб аталади. ЖССТ (Жаҳон соғлиқни сақлаш ташкилоти) ҳисоботига кўра, дунёда аёлларнинг тахминан 30 фоизи, ҳомиладорларнинг 37 фоизи ва олти ойликдан беш ёшгача бўлган болаларнинг 40 фоизи шу дарддан азият чекмоқда. Хўш, анемияни қандай омиллар келтириб чиқаради? Касаллик қайси белгилар билан намоён бўлади? Касалликнинг хавфли асоратлари борми? Камқонликни қандай даволаш мумкин? Мазкур саволларга Соғлиқни сақлаш вазирлиги ходими батафсил жавоб берди. 

Фан-технология

19.09.2024, 11:18

сўнгги янгиликлар

Turkiyada zaharlanish ortidan 14 nafar oʻzbekistonlik vafot etdi

Туркияда заҳарланиш ортидан 14 нафар ўзбекистонлик вафот этди

Туркияда қалбаки спиртли ичимлик истеъмоли оқибатида вафот этган ўзбекистонлик фуқароларнинг сони 14 нафарга етди. Бу ҳақда Ўзбекистоннинг Истанбул шаҳридаги Бош консулхонаси ахборот хизмати маълум қилди. 

Жаҳон

17.01.2025, 15:57

Bugun oʻzbekistonliklarni qanday ob-havo kutmoqda?

Бугун ўзбекистонликларни қандай об-ҳаво кутмоқда?

Бугун, 16 январь куни Ўзбекистон бўйича ҳаво бироз булутли бўлади, ёғингарчилик кутилмайди, фақат Бухоро, Навоий вилоятларининг баъзи жойларида бироз ёғингарчилик (ёмғир, қор) бўлади. Шарқий шамол йўналишини ўзгартириб, ғарбдан 7-12 м/с тезликда эсади. Ҳарорат 6-11 даража илиқ, шимолда 2 даража совуқ – 3 даража илиқ бўлади. Бу ҳақда "Ўзгидромет" ахборот хизмати хабар берди.

Ўзбекистон

16.01.2025, 09:35

Qashqadaryodagi hibsxonalarda sharoitlar qoniqarsiz ekanligi maʼlum boʻldi

Қашқадарёдаги ҳибсхоналарда шароитлар қониқарсиз эканлиги маълум бўлди

Қашқадарё вилояти Қарши ва Косон туманлари Ички ишлар бўлимларининг вақтинча сақлаш ҳибсхоналарида шахсларни сақлаш шароитлари белгиланган меъёрий талабларга жавоб бермаслиги аниқланди. Бу ҳақда Олий Мажлиснинг Инсон ҳуқуқлари бўйича вакили (Oмбудсман) ахборот хизмати маълум қилди.

Ўзбекистон

15.01.2025, 17:17

Janubiy Koreyaning sobiq prezidenti hibsga olindi

Жанубий Кореянинг собиқ президенти ҳибсга олинди

Бугун, 15 январь куни импичментга учраган Жанубий Кореянинг собиқ президенти Юн Сок Ёль мамлакатда ҳарбий ҳолат эълон қилгани учун ҳибсга олинди. Бу ҳақда "Yonhap" агентлиги хабар қилди. 

Жаҳон

15.01.2025, 13:18

Turkiyada 6 nafar oʻzbekistonlik zaharlanib halok boʻldi

Туркияда 6 нафар ўзбекистонлик заҳарланиб ҳалок бўлди

Туркияда қалбаки спиртли ичимлик истеъмоли оқибатида 6 нафар Ўзбекистон фуқароси ҳалок бўлди. Бу ҳақда Ўзбекистоннинг Истанбул шаҳридаги Бош консулхонаси ахборот хизмати маълум қилди. 

Жаҳон

15.01.2025, 09:51

Bloger "Jasjan" besh sutkaga qamaldi

Блогер "Жасжан" беш суткага қамалди

Instagram'да "Жасжан" тахаллуси билан фаолият юритувчи блогер Жасур Шодиев беш суткага қамалди. Бу ҳақда Тошкент шаҳар Ички ишлар бош бошқармаси ахборот хизмати маълум қилди. 

Ўзбекистон

15.01.2025, 09:37

Bugun Oʻzbekistonning ayrim hududlarida qor yogʻadi

Бугун Ўзбекистоннинг айрим ҳудудларида қор ёғади

Бугун, 15 январь куни Ўзбекистон бўйича ҳаво бироз булутли бўлади, ёғингарчилик кутилмайди, фақат Қорақалпоғистон Республикаси, Хоразм вилоятида баъзи жойларда бироз ёғингарчилик (ёмғир, қор) бўлади. Шамол шарқдан 7-12 м/с тезликда эсади. Ҳарорат 8-13 даража, шимолда 1-6 даража илиқ бўлади. Бу ҳақда "Ўзгидромет" ахборот хизмати хабар берди.

Ўзбекистон

15.01.2025, 09:23

Тошкентда ноқонуний қурилиш: "Ниёзбек Йўли" машмашаси

Тошкентда ноқонуний қурилиш: "Ниёзбек Йўли" машмашаси

Шимолий Ирландияда жойлашган Oьлстер университетининг Жамоат бошқаруви маркази томонидан олти ой давомида "Ўзбекистонда фуқаролардан ер ва мулкларни мажбуран тортиб олиш"га доир суриштирув тадқиқоти амалга оширилди. Мазкур тадқиқотдан асосий хулосалар "Land Home Justice" ("Ер Уй Адолат") бирлашмаси томонидан эълон қилинди.

Ўзбекистон

14.01.2025, 16:15

Revmatizm bolalarning hayotiga qanday taʼsir qiladi?

Ревматизм болаларнинг ҳаётига қандай таъсир қилади?

Қиш мавсуми қатор мавсумий касалликлар авж оладиган давр бўлиб, шулардан бири — ревматизм. Бу хасталикка кўпроқ мактаб ёшидаги болалар чалинади ва у катталарга нисбатан оғир кечади. Хўш, ревматизм қандай пайдо бўлади, уни келтириб чиқарувчи омиллар қайсилар? Касалликнинг асосий белгилари, асоратлари нималардан иборат? Соғлиқни сақлаш вазирлигининг болалар бош кардиологи Бунёд Акбархонов ушбу саволларга жавоб берди.

Фан-технология

14.01.2025, 10:27

Bugun havo harorati 15 darajagacha koʻtariladi

Бугун ҳаво ҳарорати 15 даражагача кўтарилади

Бугун, 14 январь куни Ўзбекистон бўйича ҳаво бироз булутли бўлади, ёғингарчилик кутилмайди. Шамол шарқдан 7-12 м/с тезликда эсади. Ҳарорат 8-13 даража илиқ, баъзи жойларда 15 даражагача илиқ бўлади. Бу ҳақда "Ўзгидромет" ахборот хизмати хабар берди.

Ўзбекистон

14.01.2025, 09:32

Samarqandda oltin qazib olmoqchi boʻlgan ikki fuqaro halok boʻldi

Самарқандда олтин қазиб олмоқчи бўлган икки фуқаро ҳалок бўлди

Самарқанд вилояти Пахтачи туманида кондан ноқонуний равишда олтин қазиб олмоқчи бўлган беш нафар фуқародан икки нафари ҳалок бўлди. Бу ҳақда PARADIGMA.UZ'га Бош прокуратура матбуот котиби Ҳаёт Шамсутдинов маълум қилди.

Ўзбекистон

13.01.2025, 11:34

Jizzaxda fuqaro ilonni tiriklayin yeb yubordi

Жиззахда фуқаро илонни тириклайин еб юборди

Ижтимоий тармоқларда Жиззах вилоятида кулвор илонни тириклай еган фуқаронинг видеолари тарқалди. Мазкур ҳолат юзасидан Жиззах вилояти Экология бошқармаси расмий муносабат берди.

Ўзбекистон

13.01.2025, 10:51