Ёшига тўлмаган чақалоқларни қандай овқатлантириш керак?

Бир ёшгача бўлган болаларга қандай қўшимча овқатлар бериш мумкинлиги ҳақида Соғлиқни сақлаш вазирлиги мутахассиси томонидан бир қатор тавсиялар берилди.

Улашиш:

Yoshga toʻlmagan chaqaloqlarni qanday ovqatlantirish kerak?

Yoshga toʻlmagan chaqaloqlarni qanday ovqatlantirish kerak?

Республика ихтисослаштирилган педиатрия илмий-амалий тиббиёт маркази бўлим мудири, тиббиёт фанлари номзоди Фотима Абдураҳмоновага кўра, чақалоқ олти ойгача фақатгина табиий она сути билан озиқланиши керак.

"Чақалоқ олти ойга тўлгач, шифокор тавсияси асосида унга она сутидан ташқари бўтқа, шарбат ва пюре кўринишида қўшимча озуқалар бериш мумкин. Сабаби тез ривожланаётган мурғак организмнинг эҳтиёжлари она сути билан тўла қопланмайди", дейди у.

Шифокорнинг таъкидлашича, гўдакни қўшимча таом билан она сутидан олдин озиқлантириш керак. Болага бундай егулик икки ҳафта давомида берилгач, учинчи ҳафтадан бир марталик кўкрак сути билан овқатлантириш ўрнига алмаштирилади. Улар таркиби сабзавот бўтқаларидан ташкил топган бўлиши лозим. 

Даставвал, бўтқа оз-оздан (5-10 грамм) бериб борилади, кейинчалик керакли миқдорга аста-секин етказилади. Шуни йодда тутиш лозимки, бу ёшдаги гўдакка бир пайтнинг ўзида иккита қўшимча таом берилмайди. Бола биринчи қўшимча озуқага кўниккач, иккинчисига ўтиш мумкин.

"Кичкинтой 7 ойлик бўлгач, унга иккинчи қўшимча таом – бўтқалар (маннали, гречкали) берилиб, 2 ҳафта ичида иккинчи галдаги она сути у билан алмаштирилади. Ушбу даврда қайнатилган тухум сариғининг ярмини ҳафтасига икки марта, кейин кунора бериш мумкин.

Бола 8 ойга тўлганда таомномага учинчи қўшимча егулик сифатида қатиқ ва творог киритилади. Дастлаб, қатиқ оз-оздан (5-10 грамм) бериб борилади, кейинчалик эса керакли миқдорга аста-секин етказилади" дейди Фатима Абдураҳмонова.

Унга кўра, 9 ойликдан бошлаб нон (печеньелар), олмани бўлакча шаклида бериш мумкин. 10 ойликдан бошлаб гўшт қиймасидан тайёрланган фрикаделькалар, 12 ойликдан буғда пишган котлетлар берилади. Болага чой бериш мақсадга мувофиқ эмас. Унинг ўрнига мева шарбати, қайнатилган сув ичирилади.

мавзуга оид янгиликлар

Sovuq kunlarda qanday ovqatlanish kerak?

Совуқ кунларда қандай овқатланиш керак?

Ўзбекистонга қиш мавсуми кириб келиши билан ҳаво ҳарорати сезиларли даражада пасайди. Бундай шароитда тетик ва соғлом юриш учун овқатланиш рационига алоҳида эътибор қаратиш лозим. Хўш, совуқ кунларда қандай овқатланиш керак? Мазкур саволга Тиббиёт фанлари доктори Илҳом Отажонов Соғлиқни сақлаш вазирлигига берган интервьюсида жавоб берди. 

Фан-технология

17.12.2024, 10:53

Uy sharoitida tayyorlangan konservalarni isteʼmol qilsa boʻladimi?

Уй шароитида тайёрланган консерваларни истеъмол қилса бўладими?

Қиш фасли кириб келиши билан уй шароитида тайёрланган қўлбола консерва маҳсулотларини истеъмол қилиш бошланади. Бундай маҳсулотларнинг сифат назорати махсус текширувлардан ўтмагани боис, уларнинг истеъмолга яроқли ёки яроқсиз эканлигини билиш мушкул. Агар одам консерва маҳсулотидан заҳарланса, унда қандай белгилар пайдо бўлади, касалланишнинг олдини олиш учун нималар қилиш керак? Мазкур саволларга Соғлиқни сақлаш вазирлиги матбуот хизмати томонидан ташкиллаштирилган интервьюда жавоб берилди. 

Фан-технология

02.12.2024, 09:58

Tuz odam salomatligiga qanday salbiy oqibatlarni keltirib chiqaradi?

Туз одам саломатлигига қандай салбий оқибатларни келтириб чиқаради?

Соғлом овқатланишга риоя қилишни бошлаган ҳар бир оила туз истеъмол қилиш керакми ёки йўқми, дея ўйлайди. Ҳатто инсонлар орасида мутлақо туз истеъмол қилмайдиганлар ҳам учраб туради. Хўш, ўзи туз истеъмол қилиш қанчалик соғлиққа зарар етказади? Унинг инсонларга фойдаси борми? Шу каби саволларга Соғлиқни сақлаш вазирлиги батафсил жавоб берди. 

Фан-технология

25.11.2024, 10:23

Bolalarni nafas yoʻllari kasalliklaridan qanday himoya qilish mumkin?

Болаларни нафас йўллари касалликларидан қандай ҳимоя қилиш мумкин?

Куз-қиш мавсуми бошланиши билан катталардан тортиб, ёш болаларгача тез-тез бурун битиши, акси уриш ҳолатлари кузатилади. Болаларда мазкур ҳолатлар бошланиши билан уларнинг ота-оналари ўзлари билган усулда фарзандларини даволашга ҳаракат қилади. Аммо бундай ўзбилармонликнинг охири бошқа бир касалликларни келтириб чиқариши мумкин. Мазкур касалликларни бартараф этиш бўйича тиббиёт фанлари доктори, профессор Фурқат Шамсиев ўзининг тавсияларини бериб ўтди.

Фан-технология

25.10.2024, 10:13

Qanday mahsulotlar odamni tez qaritadi?

Қандай маҳсулотлар одамни тез қаритади?

Кунлик тановул қилаётган баъзи бир таомларимиз саломатлигимизга бевосита салбий таъсир қилиб, организмнинг қариш жараёнини тезлаштириши мумкин. Соғлиқни сақлаш вазирлиги томонидан ана шундай маҳсулотларнинг рўйхати ва уларнинг танага таъсири ҳақида маълумот берилди.

Фан-технология

23.09.2024, 10:17

Kamqonlikni qanday yengish mumkin? Shifokor tavsiya berdi

Камқонликни қандай енгиш мумкин? Шифокор тавсия берди

Анемия — жаҳон бўйлаб кенг тарқалган касалликлардан бири бўлиб, халқ орасида бу патология камқонлик деб аталади. ЖССТ (Жаҳон соғлиқни сақлаш ташкилоти) ҳисоботига кўра, дунёда аёлларнинг тахминан 30 фоизи, ҳомиладорларнинг 37 фоизи ва олти ойликдан беш ёшгача бўлган болаларнинг 40 фоизи шу дарддан азият чекмоқда. Хўш, анемияни қандай омиллар келтириб чиқаради? Касаллик қайси белгилар билан намоён бўлади? Касалликнинг хавфли асоратлари борми? Камқонликни қандай даволаш мумкин? Мазкур саволларга Соғлиқни сақлаш вазирлиги ходими батафсил жавоб берди. 

Фан-технология

19.09.2024, 11:18

сўнгги янгиликлар

Oʻzbekistonda 5 ta yangi universitet ochiladi

Ўзбекистонда 5 та янги университет очилади

Президент Шавкат Мирзиёев қарорлари асосида Бухоро давлат техника университети, Наманган давлат техника университети, Нукус давлат техника университети, Туркий давлатлар халқаро университети ҳамда "Cyber university" каби олий таълим муассасалари очилади.

Ўзбекистон

28.01.2025, 14:27

Kredit rasmiylashtirish bilan bogʻliq firibgarlik  42 foizga oshdi — Ombudsman

Кредит расмийлаштириш билан боғлиқ фирибгарлик 42 фоизга ошди — Омбудсман

2024 йилда кредит расмийлаштиришга оид фирибгарлик ҳолатлари 42 фоизга ошгани аниқланди. Бу ҳақда Олий Мажлиснинг Инсон ҳуқуқлари бўйича вакили (Омбудсман) хабар берди.

Ўзбекистон

28.01.2025, 11:18

Bitta ovozga bitta kola: "Tashabbusli byudjet" yana boshlanmoqda

Битта овозга битта кола: "Ташаббусли бюджет" яна бошланмоқда

Жорий йилда ўтказиладиган "Ташаббусли бюджет" лойиҳасининг 1-мавсуми 1 февралдан бошланади. Бу ҳақда Иқтисодиёт ва молия вазирлиги матбуот хизмати хабар берди.

Ўзбекистон

28.01.2025, 10:47

IIBdan chiqqan rahbar Qiziriq tumaniga hokim boʻldi

ИИБдан чиққан раҳбар Қизириқ туманига ҳоким бўлди

Сурхондарё вилояти Қизириқ тумани ҳокими Анвар Орипов ўз аризасига кўра лавозимидан озод этилиб, унинг ўрнига маълум муддат вилоят ИИБга раҳбарлик қилган Шерхон Алламуротов ҳоким этиб тайинланди. Бу ҳақда вилоят ҳокимлиги матбуот хизмати хабар берди.

Ўзбекистон

28.01.2025, 10:14

Bugun qaysi hududlarda yogʻingarchilik boʻlishi aytildi

Бугун қайси ҳудудларда ёғингарчилик бўлиши айтилди

Бугун, 28 январь куни Ўзбекистон бўйича ҳаво бироз булутли бўлади, ёғингарчилик кутилмайди, фақат Қорақалпоғистон Республикаси, Хоразм вилоятининг айрим жойларида ва кечаси Бухоро, Навоий, Самарқанд вилоятларининг айрим ҳудудларида бироз қор ёғиши мумкин. Шарқий шамол йўналишини ўзгартириб ғарбдан 7-12 м/с тезликда эсади. Ҳарорат 3-8 даража илиқ, шимолда 0-5 даража совуқ бўлади. Бу ҳақда "Ўзгидромет" маълум қилди.

Ўзбекистон

28.01.2025, 09:52

Mirziyoyev Trampga maktub yoʻlladi. Unda nimalar yozilgan?

Мирзиёев Трампга мактуб йўллади. Унда нималар ёзилган?

Шавкат Мирзиёев Америка Қўшма Штатлари Президенти Дональд Трампга хат юборди. Мирзиёев мактубда Дональд Трампни ушбу лавозимга расмий киришгани муносабати билан табриклаб, уни Ўзбекистонга таклиф қилган. Бу ҳақда Президент матбуот котиби Шарзод Асадов маълум қилди.

Ўзбекистон

21.01.2025, 17:17

Amerika boshqa mamlakatlarga yordam berishni toʻxtatdi

Америка бошқа мамлакатларга ёрдам беришни тўхтатди

Кеча, 20 январдан бошлаб АҚШ Президенти лавозимига киришган Дональд Трамп Американинг бошқа мамлакатларга ёрдам дастурларини 90 кун муддатга тўхтатиб туриш ҳақидаги фармонни имзолади. Бу ҳақда "Deutsche Welle" нашри маълум қилди.

Жаҳон

21.01.2025, 16:59

Tramp Bayden davrida qabul qilingan 78 ta qarorni bekor qildi

Трамп Байден даврида қабул қилинган 78 та қарорни бекор қилди

Кеча, 20 январь куни АҚШ Президенти лавозимини расман эгаллаган Дональд Трамп Американинг бундан олдинги президенти Жо Байден даврида қабул қилинган 78 та қарорни бекор қилиш тўғрисидаги фармонни имзолади. Бу ҳақда "Deutsche Welle" нашри хабар берди.  

Жаҳон

21.01.2025, 13:41

Rasman prezident boʻlgan Donald Tramp nimalarni vaʼda bermoqda?

Расман президент бўлган Дональд Трамп нималарни ваъда бермоқда?

Кеча, 20 январь куни Дональд Трамп Америка Қўшма Штатлари Президенти лавозимига киришар экан, ундан аввал ярим соатлик нутқини баён қилди. У ўзининг нутқида бир қатор масалаларни тилга олиб, Американи нималар кутаётганини айтди ҳамда қайси соҳаларда ўзгаришлар қилишини ваъда берди.

Жаҳон

21.01.2025, 11:10

Bogʻcha bolalariga zaharli ilonlar bilan tomosha koʻrsatildi

Боғча болаларига заҳарли илонлар билан томоша кўрсатилди

Ижтимоий тармоқларда Тошкент вилоятида болаларга заҳарли илонлар билан томоша кўрсатилганлиги акс этган видео тарқалиб, кўплаб муҳокамаларга сабаб бўлди. Мазкур ҳолатга вилоят Мактабгача ва мактаб таълими бошқармаси расмий муносабат билдирди. 

Ўзбекистон

21.01.2025, 10:18

Bugun yomgʻirli ob-havo boʻlishi kutilmoqda

Бугун ёмғирли об-ҳаво бўлиши кутилмоқда

Бугун, 21 январь Ўзбекистон бўйича ҳаво бироз булутли бўлади, баъзи жойларда ёмғир ёғади, шимолда ёғингарчилик (ёмғир, қор) бўлади. Айрим жойларга туман тушиши мумкин. Шамол ғарбдан 7-12 м/с тезликда эсади, баъзи жойларда 13-18 м/с гача кучайиши, айрим жойларда 20-23 м/с гача кучайиши мумкин. Ҳарорат 5-10 даража илиқ бўлади. Бу ҳақда "Ўзгидромет" ахборот хизмати хабар берди.

Ўзбекистон

21.01.2025, 10:01

"Afrosiyob" poyezdining yoʻliga beton toʻsiq qoʻyildi

"Афросиёб" поездининг йўлига бетон тўсиқ қўйилди

Жорий йилнинг 14 январь куни Тошкент – Бухоро йўналишида ҳаракатланиб кетаётган "Афросиёб" тезюрар поездининг йўли бетон шпал билан тўсиб қўйилди. Бу ҳақда "Ўзбекистон темир йўллари" АЖ ахборот хизмати маълум қилди.

Ўзбекистон

18.01.2025, 11:07