Yoshiga toʻlmagan chaqaloqlarni qanday ovqatlantirish kerak?

Bir yoshgacha boʻlgan bolalarga qanday qoʻshimcha ovqatlar berish mumkinligi haqida Sogʻliqni saqlash vazirligi mutaxassisi tomonidan bir qator tavsiyalar berildi.

Ulashish:

Yoshga toʻlmagan chaqaloqlarni qanday ovqatlantirish kerak?

Yoshga toʻlmagan chaqaloqlarni qanday ovqatlantirish kerak?

Respublika ixtisoslashtirilgan pediatriya ilmiy-amaliy tibbiyot markazi boʻlim mudiri, tibbiyot fanlari nomzodi Fotima Abdurahmonovaga koʻra, chaqaloq olti oygacha faqatgina tabiiy ona suti bilan oziqlanishi kerak.

"Chaqaloq olti oyga toʻlgach, shifokor tavsiyasi asosida unga ona sutidan tashqari boʻtqa, sharbat va pyure koʻrinishida qoʻshimcha ozuqalar berish mumkin. Sababi tez rivojlanayotgan murgʻak organizmning ehtiyojlari ona suti bilan toʻla qoplanmaydi", deydi u.

Shifokorning taʼkidlashicha, goʻdakni qoʻshimcha taom bilan ona sutidan oldin oziqlantirish kerak. Bolaga bunday yegulik ikki hafta davomida berilgach, uchinchi haftadan bir martalik koʻkrak suti bilan ovqatlantirish oʻrniga almashtiriladi. Ular tarkibi sabzavot boʻtqalaridan tashkil topgan boʻlishi lozim. 

Dastavval, boʻtqa oz-ozdan (5-10 gramm) berib boriladi, keyinchalik kerakli miqdorga asta-sekin yetkaziladi. Shuni yodda tutish lozimki, bu yoshdagi goʻdakka bir paytning oʻzida ikkita qoʻshimcha taom berilmaydi. Bola birinchi qoʻshimcha ozuqaga koʻnikkach, ikkinchisiga oʻtish mumkin.

"Kichkintoy 7 oylik boʻlgach, unga ikkinchi qoʻshimcha taom – boʻtqalar (mannali, grechkali) berilib, 2 hafta ichida ikkinchi galdagi ona suti u bilan almashtiriladi. Ushbu davrda qaynatilgan tuxum sarigʻining yarmini haftasiga ikki marta, keyin kunora berish mumkin.

Bola 8 oyga toʻlganda taomnomaga uchinchi qoʻshimcha yegulik sifatida qatiq va tvorog kiritiladi. Dastlab, qatiq oz-ozdan (5-10 gramm) berib boriladi, keyinchalik esa kerakli miqdorga asta-sekin yetkaziladi" deydi Fatima Abdurahmonova.

Unga koʻra, 9 oylikdan boshlab non (pechenelar), olmani boʻlakcha shaklida berish mumkin. 10 oylikdan boshlab goʻsht qiymasidan tayyorlangan frikadelkalar, 12 oylikdan bugʻda pishgan kotletlar beriladi. Bolaga choy berish maqsadga muvofiq emas. Uning oʻrniga meva sharbati, qaynatilgan suv ichiriladi.

Fan-texnologiya

01.10.2024, 14:20

Ulashish:

Mavzuga oid yangiliklar

Sovuq kunlarda qanday ovqatlanish kerak?

Sovuq kunlarda qanday ovqatlanish kerak?

Oʻzbekistonga qish mavsumi kirib kelishi bilan havo harorati sezilarli darajada pasaydi. Bunday sharoitda tetik va sogʻlom yurish uchun ovqatlanish ratsioniga alohida eʼtibor qaratish lozim. Xoʻsh, sovuq kunlarda qanday ovqatlanish kerak? Mazkur savolga Tibbiyot fanlari doktori Ilhom Otajonov Sogʻliqni saqlash vazirligiga bergan intervyusida javob berdi. 

Fan-texnologiya

17.12.2024, 10:53

Uy sharoitida tayyorlangan konservalarni isteʼmol qilsa boʻladimi?

Uy sharoitida tayyorlangan konservalarni isteʼmol qilsa boʻladimi?

Qish fasli kirib kelishi bilan uy sharoitida tayyorlangan qoʻlbola konserva mahsulotlarini isteʼmol qilish boshlanadi. Bunday mahsulotlarning sifat nazorati maxsus tekshiruvlardan oʻtmagani bois, ularning isteʼmolga yaroqli yoki yaroqsiz ekanligini bilish mushkul. Agar odam konserva mahsulotidan zaharlansa, unda qanday belgilar paydo boʻladi, kasallanishning oldini olish uchun nimalar qilish kerak? Mazkur savollarga Sogʻliqni saqlash vazirligi matbuot xizmati tomonidan tashkillashtirilgan intervyuda javob berildi. 

Fan-texnologiya

02.12.2024, 09:58

Tuz odam salomatligiga qanday salbiy oqibatlarni keltirib chiqaradi?

Tuz odam salomatligiga qanday salbiy oqibatlarni keltirib chiqaradi?

Sogʻlom ovqatlanishga rioya qilishni boshlagan har bir oila tuz isteʼmol qilish kerakmi yoki yoʻqmi, deya oʻylaydi. Hatto insonlar orasida mutlaqo tuz isteʼmol qilmaydiganlar ham uchrab turadi. Xoʻsh, oʻzi tuz isteʼmol qilish qanchalik sogʻliqqa zarar yetkazadi? Uning insonlarga foydasi bormi? Shu kabi savollarga Sogʻliqni saqlash vazirligi batafsil javob berdi. 

Fan-texnologiya

25.11.2024, 10:23

Bolalarni nafas yoʻllari kasalliklaridan qanday himoya qilish mumkin?

Bolalarni nafas yoʻllari kasalliklaridan qanday himoya qilish mumkin?

Kuz-qish mavsumi boshlanishi bilan kattalardan tortib, yosh bolalargacha tez-tez burun bitishi, aksi urish holatlari kuzatiladi. Bolalarda mazkur holatlar boshlanishi bilan ularning ota-onalari oʻzlari bilgan usulda farzandlarini davolashga harakat qiladi. Ammo bunday oʻzbilarmonlikning oxiri boshqa bir kasalliklarni keltirib chiqarishi mumkin. Mazkur kasalliklarni bartaraf etish boʻyicha tibbiyot fanlari doktori, professor Furqat Shamsiyev oʻzining tavsiyalarini berib oʻtdi.

Fan-texnologiya

25.10.2024, 10:13

Qanday mahsulotlar odamni tez qaritadi?

Qanday mahsulotlar odamni tez qaritadi?

Kunlik tanovul qilayotgan baʼzi bir taomlarimiz salomatligimizga bevosita salbiy taʼsir qilib, organizmning qarish jarayonini tezlashtirishi mumkin. Sogʻliqni saqlash vazirligi tomonidan ana shunday mahsulotlarning roʻyxati va ularning tanaga taʼsiri haqida maʼlumot berildi.

Fan-texnologiya

23.09.2024, 10:17

Kamqonlikni qanday yengish mumkin? Shifokor tavsiya berdi

Kamqonlikni qanday yengish mumkin? Shifokor tavsiya berdi

Anemiya — jahon boʻylab keng tarqalgan kasalliklardan biri boʻlib, xalq orasida bu patologiya kamqonlik deb ataladi. JSST (Jahon sogʻliqni saqlash tashkiloti) hisobotiga koʻra, dunyoda ayollarning taxminan 30 foizi, homiladorlarning 37 foizi va olti oylikdan besh yoshgacha boʻlgan bolalarning 40 foizi shu darddan aziyat chekmoqda. Xoʻsh, anemiyani qanday omillar keltirib chiqaradi? Kasallik qaysi belgilar bilan namoyon boʻladi? Kasallikning xavfli asoratlari bormi? Kamqonlikni qanday davolash mumkin? Mazkur savollarga Sogʻliqni saqlash vazirligi xodimi batafsil javob berdi. 

Fan-texnologiya

19.09.2024, 11:18

So‘nggi yangiliklar

Tomorqasida ekin ekmaganlar uch barobar qimmat soliq toʻlaydi

Tomorqasida ekin ekmaganlar uch barobar qimmat soliq toʻlaydi

Endi tomorqasini qarovsiz qoldirgan xonadon egalari uch karra yuqori soliq toʻlaydi. Bu haqda Oʻzbekiston Milliy axborot agentligi maʼlum qildi.

Oʻzbekiston

20.02.2025, 10:26

Ikkinchi jahon urushi qatnashchilariga 10 ming dollardan beriladi

Ikkinchi jahon urushi qatnashchilariga 10 ming dollardan beriladi

Ikkinchi jahon urushi qatnashchilari va nogironlarining har biriga 10 000  (oʻn ming) AQSh dollari miqdorida pul mablagʻlari beriladi. Bu haqda Prezident Mirziyoyev tomonidan imzolangan "Ikkinchi jahon urushi qatnashchilarini ragʻbatlantirish toʻgʻrisida"gi farmonda maʼlum qilindi.

Oʻzbekiston

20.02.2025, 09:58

Toshkentda yertoʻlaga tushib ketgan quruvchi halok boʻldi

Toshkentda yertoʻlaga tushib ketgan quruvchi halok boʻldi

Joriy yilning 17 fevral kuni Toshkent shahrida qurilishi yakunlanmagan koʻp qavatli uyning tepa qavatidan tushib ketgan quruvchi halok boʻldi. Bu haqda PARADIGMA.UZ'ga Bosh prokuratura matbuot kotibi Hayot Shamsutdinov maʼlum qildi.

Oʻzbekiston

19.02.2025, 11:36

Avstraliyada sohilga chiqib qolgan 90 ta kit oʻldirildi

Avstraliyada sohilga chiqib qolgan 90 ta kit oʻldirildi

Avstraliyaning eng janubida joylashgan Tasmaniya orollaridagi sohil boʻyidan 150 dan ortiq kit topildi, ulardan 90 tasi halok boʻldi. Bu haqda Tasmaniya Tabiiy resurslar va atrof-muhit departamentiga tayangan holda CNN nashri xabar berdi.

Jahon

19.02.2025, 11:14

Oʻzbekistonning harbiy texnikalari Abu-Dabidagi koʻrgazmada qoʻyildi (foto)

Oʻzbekistonning harbiy texnikalari Abu-Dabidagi koʻrgazmada qoʻyildi (foto)

Oʻzbekiston Abu-Dabida boʻlib oʻtayotgan IDEX-2025 xalqaro koʻrgazmada mudofaa texnikalari bilan ishtirok etmoqda. Bu haqda Mudofaa vazirligi matbuot xizmati xabar berdi.

Oʻzbekiston

19.02.2025, 10:30

Kanada hamda Ispaniyaning Oʻzbekistondagi yangi elchilari tayinlandi

Kanada hamda Ispaniyaning Oʻzbekistondagi yangi elchilari tayinlandi

Kecha, 18 fevral kuni Kanada hamda Ispaniyaning Oʻzbekistonga yangi tayinlangan elchilari mamlakat Tashqi ishlar vaziri Baxtiyor Saidov bilan koʻrishib, unga ishonch yorliqlarini topshirdi. Bu haqda Tashqi ishlar vazirligi matbuot xizmati maʼlum qildi.

Siyosat

19.02.2025, 10:09

Qarishni sekinlashtirishning yangi usuli maʼlum qilindi

Qarishni sekinlashtirishning yangi usuli maʼlum qilindi

Shveysariya olimlari qarishni sekinlashtirishning yangi usulini aniqladi. Bu haqda Sogʻliqni saqlash vazirligi matbuot xizmati maʼlum qildi.

Fan-texnologiya

18.02.2025, 13:14

Boliviyada avtobus jarlikka qulashi oqibatida 31 kishi halok boʻldi

Boliviyada avtobus jarlikka qulashi oqibatida 31 kishi halok boʻldi

Kecha, 17 fevral kuni Boliviyada yoʻlovchi avtobus jarlikka qulab ketishi oqibatida uning ichida boʻlgan 31 kishi halok boʻldi. Bu haqda mamlakat mahalliy politsiyasiga tayangan holda "Amerika ovozi" ("Voice of America") nashri maʼlum qildi.

Jahon

18.02.2025, 10:44

Бухорода 1800 дан ортиқ кўп йиллик дарахт кўчириб ўтқазилмоқда

Buxoroda 1800 dan ortiq ko‘p yillik daraxt ko‘chirib o‘tqazilmoqda

Ijtimoiy tarmoqlarda Buxoro viloyati Kogon – Buxoro yo‘lida bir necha yillik daraxtlarning qo‘porilishi tasvirlangan videolar tarqalib, ko‘plab muhokamalarga sabab bo‘ldi. Mazkur holat yuzasidan viloyat Ekologiya boshqarmasi axborot xizmati rasmiy izoh berdi.

Oʻzbekiston

18.02.2025, 10:22

Yoshlar tadbirkorligini rivojlantirish uchun yangi jamgʻarma tashkil etiladi

Yoshlar tadbirkorligini rivojlantirish uchun yangi jamgʻarma tashkil etiladi

Yoshlar tadbirkorligini rivojlantirish davlat maqsadli jamgʻarmasi tashkil etiladi. Bu haqda joriy yilning 14 fevral kuni qabul qilingan "Yoshlar tadbirkorligini hamda ularning bandligini taʼminlashga qaratilgan biznes loyihalarni qoʻllab-quvvatlash tizimini takomillashtirish chora-tadbirlari toʻgʻrisida"gi Prezident qarorida maʼlum qilindi.

Siyosat

18.02.2025, 10:06

Samarqandda yigʻilish davomida 7 kishi qamoqqa olindi

Samarqandda yigʻilish davomida 7 kishi qamoqqa olindi

Samarqandda energetika sohasida korrupsiyaga qarshi kurash boʻyicha yigʻilishda 7 nafar soha xodimi qamoqqa olindi. Bu haqda Energetika vazirligi matbuot xizmati xabar berdi.

Oʻzbekiston

17.02.2025, 11:33

Joriy hafta oʻzbekistonliklarni qanday ob-havo kutmoqda?

Joriy hafta oʻzbekistonliklarni qanday ob-havo kutmoqda?

Kirib kelgan yangi hafta davomida oʻzbekistonliklarni yogʻingarchiliksiz, bahoriy iliq havo kutmoqda. Bu haqda "Oʻzgidromet" maʼlum qildi.

Oʻzbekiston

17.02.2025, 11:16