Yoshiga toʻlmagan chaqaloqlarni qanday ovqatlantirish kerak?

Bir yoshgacha boʻlgan bolalarga qanday qoʻshimcha ovqatlar berish mumkinligi haqida Sogʻliqni saqlash vazirligi mutaxassisi tomonidan bir qator tavsiyalar berildi.

Ulashish:

Yoshga toʻlmagan chaqaloqlarni qanday ovqatlantirish kerak?

Yoshga toʻlmagan chaqaloqlarni qanday ovqatlantirish kerak?

Respublika ixtisoslashtirilgan pediatriya ilmiy-amaliy tibbiyot markazi boʻlim mudiri, tibbiyot fanlari nomzodi Fotima Abdurahmonovaga koʻra, chaqaloq olti oygacha faqatgina tabiiy ona suti bilan oziqlanishi kerak.

"Chaqaloq olti oyga toʻlgach, shifokor tavsiyasi asosida unga ona sutidan tashqari boʻtqa, sharbat va pyure koʻrinishida qoʻshimcha ozuqalar berish mumkin. Sababi tez rivojlanayotgan murgʻak organizmning ehtiyojlari ona suti bilan toʻla qoplanmaydi", deydi u.

Shifokorning taʼkidlashicha, goʻdakni qoʻshimcha taom bilan ona sutidan oldin oziqlantirish kerak. Bolaga bunday yegulik ikki hafta davomida berilgach, uchinchi haftadan bir martalik koʻkrak suti bilan ovqatlantirish oʻrniga almashtiriladi. Ular tarkibi sabzavot boʻtqalaridan tashkil topgan boʻlishi lozim. 

Dastavval, boʻtqa oz-ozdan (5-10 gramm) berib boriladi, keyinchalik kerakli miqdorga asta-sekin yetkaziladi. Shuni yodda tutish lozimki, bu yoshdagi goʻdakka bir paytning oʻzida ikkita qoʻshimcha taom berilmaydi. Bola birinchi qoʻshimcha ozuqaga koʻnikkach, ikkinchisiga oʻtish mumkin.

"Kichkintoy 7 oylik boʻlgach, unga ikkinchi qoʻshimcha taom – boʻtqalar (mannali, grechkali) berilib, 2 hafta ichida ikkinchi galdagi ona suti u bilan almashtiriladi. Ushbu davrda qaynatilgan tuxum sarigʻining yarmini haftasiga ikki marta, keyin kunora berish mumkin.

Bola 8 oyga toʻlganda taomnomaga uchinchi qoʻshimcha yegulik sifatida qatiq va tvorog kiritiladi. Dastlab, qatiq oz-ozdan (5-10 gramm) berib boriladi, keyinchalik esa kerakli miqdorga asta-sekin yetkaziladi" deydi Fatima Abdurahmonova.

Unga koʻra, 9 oylikdan boshlab non (pechenelar), olmani boʻlakcha shaklida berish mumkin. 10 oylikdan boshlab goʻsht qiymasidan tayyorlangan frikadelkalar, 12 oylikdan bugʻda pishgan kotletlar beriladi. Bolaga choy berish maqsadga muvofiq emas. Uning oʻrniga meva sharbati, qaynatilgan suv ichiriladi.

Fan-texnologiya

01.10.2024, 14:20

Ulashish:

Mavzuga oid yangiliklar

Allergiya mavsumi yaqin: Nimalarni isteʼmol qilmaslik kerak?

Allergiya mavsumi yaqin: Nimalarni isteʼmol qilmaslik kerak?

Oziq-ovqat allergiyasi — dunyoda tobora keng tarqalayotgan patologiyalar sirasidan boʻlib, tahlillarga koʻra, bundan asosan bolalar, ayniqsa, emizikli goʻdaklar koʻp aziyat chekadi. Respublika ixtisoslashtirilgan allergologiya va klinik immunologiya ilmiy-amaliy tibbiyot markazi direktori Ilmira Razikova kuchli allergen hisoblangan oziq-ovqat mahsulotlari haqida batafsil maʼlumot berdi.

Fan-texnologiya

24.02.2025, 10:40

Sovuq kunlarda qanday ovqatlanish kerak?

Sovuq kunlarda qanday ovqatlanish kerak?

Oʻzbekistonga qish mavsumi kirib kelishi bilan havo harorati sezilarli darajada pasaydi. Bunday sharoitda tetik va sogʻlom yurish uchun ovqatlanish ratsioniga alohida eʼtibor qaratish lozim. Xoʻsh, sovuq kunlarda qanday ovqatlanish kerak? Mazkur savolga Tibbiyot fanlari doktori Ilhom Otajonov Sogʻliqni saqlash vazirligiga bergan intervyusida javob berdi. 

Fan-texnologiya

17.12.2024, 10:53

Uy sharoitida tayyorlangan konservalarni isteʼmol qilsa boʻladimi?

Uy sharoitida tayyorlangan konservalarni isteʼmol qilsa boʻladimi?

Qish fasli kirib kelishi bilan uy sharoitida tayyorlangan qoʻlbola konserva mahsulotlarini isteʼmol qilish boshlanadi. Bunday mahsulotlarning sifat nazorati maxsus tekshiruvlardan oʻtmagani bois, ularning isteʼmolga yaroqli yoki yaroqsiz ekanligini bilish mushkul. Agar odam konserva mahsulotidan zaharlansa, unda qanday belgilar paydo boʻladi, kasallanishning oldini olish uchun nimalar qilish kerak? Mazkur savollarga Sogʻliqni saqlash vazirligi matbuot xizmati tomonidan tashkillashtirilgan intervyuda javob berildi. 

Fan-texnologiya

02.12.2024, 09:58

Tuz odam salomatligiga qanday salbiy oqibatlarni keltirib chiqaradi?

Tuz odam salomatligiga qanday salbiy oqibatlarni keltirib chiqaradi?

Sogʻlom ovqatlanishga rioya qilishni boshlagan har bir oila tuz isteʼmol qilish kerakmi yoki yoʻqmi, deya oʻylaydi. Hatto insonlar orasida mutlaqo tuz isteʼmol qilmaydiganlar ham uchrab turadi. Xoʻsh, oʻzi tuz isteʼmol qilish qanchalik sogʻliqqa zarar yetkazadi? Uning insonlarga foydasi bormi? Shu kabi savollarga Sogʻliqni saqlash vazirligi batafsil javob berdi. 

Fan-texnologiya

25.11.2024, 10:23

Bolalarni nafas yoʻllari kasalliklaridan qanday himoya qilish mumkin?

Bolalarni nafas yoʻllari kasalliklaridan qanday himoya qilish mumkin?

Kuz-qish mavsumi boshlanishi bilan kattalardan tortib, yosh bolalargacha tez-tez burun bitishi, aksi urish holatlari kuzatiladi. Bolalarda mazkur holatlar boshlanishi bilan ularning ota-onalari oʻzlari bilgan usulda farzandlarini davolashga harakat qiladi. Ammo bunday oʻzbilarmonlikning oxiri boshqa bir kasalliklarni keltirib chiqarishi mumkin. Mazkur kasalliklarni bartaraf etish boʻyicha tibbiyot fanlari doktori, professor Furqat Shamsiyev oʻzining tavsiyalarini berib oʻtdi.

Fan-texnologiya

25.10.2024, 10:13

Qanday mahsulotlar odamni tez qaritadi?

Qanday mahsulotlar odamni tez qaritadi?

Kunlik tanovul qilayotgan baʼzi bir taomlarimiz salomatligimizga bevosita salbiy taʼsir qilib, organizmning qarish jarayonini tezlashtirishi mumkin. Sogʻliqni saqlash vazirligi tomonidan ana shunday mahsulotlarning roʻyxati va ularning tanaga taʼsiri haqida maʼlumot berildi.

Fan-texnologiya

23.09.2024, 10:17

So‘nggi yangiliklar

Yagona namunadagi elektron guvohnoma joriy etildi

Oʻzbekistonda haydovchilarni tayyorlash va qayta tayyorlash tizimida yagona namunadagi elektron guvohnoma amaliyoti joriy etildi.

Oʻzbekiston

17.10.2025, 12:08

BMT Gʻazodagi insonparvarlik yordami hajmini oshirishga umid qilmoqda

Gʻazo sektorida otashkesim rejimi amal qilayotganiga qaramasdan, insonparvarlik yordamini yetkazib berishda hali ham qiyinchiliklar mavjud.

Jahon

17.10.2025, 11:05

Toshkent shahrida infratuzilmani rivojlantirish rejalari muhokama qilindi

Prezident Shavkat Mirziyoyevga poytaxtni kompleks rivojlantirish, sanoat va transport infratuzilmasini yaxshilash masalalari yuzasidan axborot berildi.

Siyosat

17.10.2025, 10:47

Kosmik sohadagi ishlar prezident ishtirokida koʻrib chiqildi

Prezident Shavkat Mirziyoyev 16 oktabr kuni kosmik monitoring orqali yangi iqtisodiy imkoniyatlarni aniqlash yuzasidan takliflar taqdimoti bilan tanishdi.

Oʻzbekiston

17.10.2025, 10:27

Malayziya aviakompaniyasi "Kuala-Lumpur -Toshkent" yoʻnalishida muntazam aviaqatnovlarni yoʻlga qoʻydi

Kuala-Lumpur xalqaro aeroportida "Air Asia X" aviakompaniyasining "Kuala-Lumpur – Toshkent" yoʻnalishi boʻyicha muntazam reysining birinchi parvozini tantanali kuzatish marosimi boʻlib oʻtdi.

Oʻzbekiston

17.10.2025, 10:07

Elektrotexnika sohasi uchun 20 milliard soʻmgacha imtiyozlar beriladi

Prezidentning joriy yil 15 oktabrda “Elektrotexnika sanoatida xomashyoni chuqur qayta ishlashni ragʻbatlantirish, sohaning investitsiyaviy hamda eksport salohiyatini oshirishning qoʻshimcha chora-tadbirlari toʻgʻrisida”gi qarori qabul qilindi.

Iqtisodiyot

17.10.2025, 09:03

AQSh federal hukumatining yopilishi iqtisodiyotga kuniga 15 milliard dollar zarar keltirishi mumkin

AQSh moliya vaziri Skott Bessentning maʼlum qilishicha, federal hukumat faoliyatining toʻxtashi (government shutdown) mamlakat iqtisodiyotiga har kuni 15 milliard dollargacha zarar yetkazishi mumkin.

Jahon

16.10.2025, 20:03

Xitoyda Oʻzbekiston investitsiya va savdo markazi ochildi

Shanxayda Oʻzbekistonning Investitsiya va savdo markazi rasman ochildi. Tadbirda Shanxay xalqaro savdo-iqtisodiy rivojlanish zonasi va Szyansu provinsiyasi, Savdo-sanoat palatasi va 60 dan ortiq mahalliy korxonalar rahbarlari ishtirok etdi.

Iqtisodiyot

16.10.2025, 19:07

JSST ogohlantirgan yoʻtal siroplari Oʻzbekistonda roʻyxatdan oʻtkazilmagan

Jahon sogʻliqni saqlash tashkiloti (JSST) tomonidan 13 oktabr kuni eʼlon qilingan tibbiy mahsulot boʻyicha ogohlantirishda Hindistonda ishlab chiqarilgan bir nechta yoʻtal siroplarida inson salomatligi uchun xavfli moddalar borligi maʼlum qilindi.

Oʻzbekiston

16.10.2025, 18:06

Litsenziyasiz faoliyat yuritayotgan klinikalar aniqlandi

Oʻzbekistonda litsenziyaga ega boʻlmagan holda tibbiy xizmat koʻrsatayotgan bir qator xususiy klinikalar fosh etildi. Bu haqda Raqobat qoʻmitasi maʼlum qildi.

Oʻzbekiston

16.10.2025, 17:04

Muhammad Abunayyan: “Oʻz xalqini Siz kabi sevadigan davlat rahbarini uchratmadim”

Kuni kecha Oʻzbekiston prezidenti Shavkat Mirziyoyev ishtirokida Toshkent viloyatida yangi xalqaro aeroport qurilishiga tamal toshi qoʻyishga bagʻishlangan tantanali marosim boʻlib oʻtdi. Unda Saudiya Arabistonidan tashrif buyurgan yirik investor – «ACWA Power» kompaniyasi boshqaruvi raisi Muhammad Abunayyan ham soʻzga chiqib, Oʻzbekistonda amalga oshirilayotgan islohotlar haqida oʻz fikrlarini bildirdi. 

Oʻzbekiston

16.10.2025, 16:03

Samarqandda kumushning noqonuniy savdosiga chek qoʻyildi

Davlat xavfsizlik xizmati Samarqand viloyati boʻyicha boshqarmasi xodimlari tomonidan oʻtkazilgan tezkor tadbir davomida kumush qimmatbaho metall qotishmasini noqonuniy ravishda sotishga uringan shaxslar qoʻlga olindi.

Oʻzbekiston

16.10.2025, 15:06