Совуқ кунларда қандай овқатланиш керак?
Ўзбекистонга қиш мавсуми кириб келиши билан ҳаво ҳарорати сезиларли даражада пасайди. Бундай шароитда тетик ва соғлом юриш учун овқатланиш рационига алоҳида эътибор қаратиш лозим. Хўш, совуқ кунларда қандай овқатланиш керак? Мазкур саволга Тиббиёт фанлари доктори Илҳом Отажонов Соғлиқни сақлаш вазирлигига берган интервьюсида жавоб берди.
Фан-технология
17.12.2024, 10:53
Улашиш:
Sovuq kunlarda qanday ovqatlanish kerak?
Илҳом Отажоновга кўра, совуқ кунларда танага иссиқлик бахш этувчи таомларни истеъмол қилиш фойдали. Чунки бундай ҳавода организм ўзини ўзи иситиши учун жуда кўп қувват сарфлайди.
"Инсон танаси кўпроқ витамин ва минераллар, айниқса, оқсил моддасини талаб қилади. Ўз навбатида, унинг таркибидаги аминокислоталар иммунитетни мустаҳкамлаб, микробларга қарши курашда ёрдам беради", дейди доктор.
Иссиқликни сақлаш учун қандай маҳсулотларни истеъмол қилиш керак?
Таркибида иссиқлик сақловчи егуликларга гречка ва жўхори ёрмалари, пиёз, саримсоқпиёз, ерқалампир, қалампир, зира, туршак, майиз, балиқ, қўй, мол, товуқ гўшти, сут маҳсулотлари, занжабил чойи, арпабодиён чойи ва қаҳва каби маҳсулотлар киради.
Нутрисиологлар вазн ташлаш учун қишда парҳездан фойдаланишни тавсия этмайди. Аксинча, айнан шу вақтда организм дам олиши ва куч йиғиши керак.
"Совуқ мавсумда қизил ва қора қалампир, занжабил, долчин каби иссиқ зираворлардан фойдаланиш тавсия этилади. Уларнинг таркибидаги қиздирувчи моддалар овқат ҳазм қилиш тизимининг рецепторларини қўзғаб, қонни томирлар бўйлаб тезроқ айланиши ва иссиқликни таъминлайди", дейди мутахассис.
Қишда кам миқдорда ёғли гўшт истеъмол қилиб туриш ҳам зарар қилмайди. Унда совуққа қарши туриш учун зарур бўлган архидон кислотаси мавжуд. Хамирли овқатлар ҳам танани иситиш учун хизмат қилади. Бундай таомлар қиш учун жуда мос келади.
Иссиқ, тўйимли овқат истеъмол қилиш қишнинг совуқ кунларида одамларнинг кайфиятига ижобий таъсир қилади. Айниқса, товуқли шўрва организмда протеиннинг керакли даражасини сақлаб қолиш учун муҳим таомдир.
Нимани истеъмол қилмаслик керак?
Шакар истеъмолини чеклаш саломатлик учун аҳамиятли. Иссиқ ва аччиқ қаҳва организмга ундан кўра кўпроқ тетиклик бағишлайди. Шунингдек, витаминларга бой мол, қўй жигари қишда А витамини манбаи сифатида организм учун зарур бўлади. Мазкур маҳсулотларнинг истеъмолидан тийилиш инсонни янада соғлом қилади.
Маълумот учун, нутрисиолог – озиқланиш бўйича консультантдир. Нутриентлар – организм учун озиқлантирувчи моддалар бўлса, нутрисиолог – уларни ўрганиш билан шуғулланади. Нутрисиолог кишига кундалик расионидаги асосий хатоларни топиш ҳамда тузатишда кўмаклашадилар.
Шунингдек, уларнинг вазифаси – одамларни маҳсулот ва таомларни танлашда организм учун максимал фойда келтирадиганини таҳлил қилишга ўргатишдир. Яъни, организмдаги барча алмашинув жараёнларини юқори даражада қўллаб-қувватлаш учун тўғри овқатланишга ўргатишдир.
Фан-технология
17.12.2024, 10:53
Улашиш:
мавзуга оид янгиликлар
Уй шароитида тайёрланган консерваларни истеъмол қилса бўладими?
Фан-технология
02.12.2024, 09:58
Туз одам саломатлигига қандай салбий оқибатларни келтириб чиқаради?
Фан-технология
25.11.2024, 10:23
Болаларни нафас йўллари касалликларидан қандай ҳимоя қилиш мумкин?
Фан-технология
25.10.2024, 10:13
Ёшига тўлмаган чақалоқларни қандай овқатлантириш керак?
Фан-технология
01.10.2024, 14:20
Қандай маҳсулотлар одамни тез қаритади?
Фан-технология
23.09.2024, 10:17
Камқонликни қандай енгиш мумкин? Шифокор тавсия берди
Фан-технология
19.09.2024, 11:18
машҳур янгиликлар
Фарғоналик икки ёшли қизалоқ қорнидан 135 та магнит шарча топилди
Ўзбекистон
11.01.2025, 10:12
Аланга ичида қолган Лос-Анжелес: Америкада нималар юз бермоқда?
Жаҳон
11.01.2025, 10:51
Гулнора Каримова манзил колонияга ўтказилди
Сиёсат
07.01.2025, 10:03
Ўзбекистонда янги хавфли вирус тарқалдими?
Ўзбекистон
06.01.2025, 11:18
Ўзбекистонда темирйўл чипталари нархи яна оширилди
Ўзбекистон
06.01.2025, 10:31
Тошкентда ноқонуний қурилиш: "Ниёзбек Йўли" машмашаси
Ўзбекистон
14.01.2025, 16:15
сўнгги янгиликлар
Тошкентда бир кунда учта ЙТҲ юз берди
Ўзбекистон
29.01.2025, 11:23
Бугун қайси ҳудударда қор ёғади?
Ўзбекистон
29.01.2025, 10:04
Ўзбекистонда 5 та янги университет очилади
Ўзбекистон
28.01.2025, 14:27
Кредит расмийлаштириш билан боғлиқ фирибгарлик 42 фоизга ошди — Омбудсман
Ўзбекистон
28.01.2025, 11:18
Битта овозга битта кола: "Ташаббусли бюджет" яна бошланмоқда
Ўзбекистон
28.01.2025, 10:47
ИИБдан чиққан раҳбар Қизириқ туманига ҳоким бўлди
Ўзбекистон
28.01.2025, 10:14
Бугун қайси ҳудудларда ёғингарчилик бўлиши айтилди
Ўзбекистон
28.01.2025, 09:52
Мирзиёев Трампга мактуб йўллади. Унда нималар ёзилган?
Ўзбекистон
21.01.2025, 17:17
Америка бошқа мамлакатларга ёрдам беришни тўхтатди
Жаҳон
21.01.2025, 16:59
Трамп Байден даврида қабул қилинган 78 та қарорни бекор қилди
Жаҳон
21.01.2025, 13:41
Расман президент бўлган Дональд Трамп нималарни ваъда бермоқда?
Жаҳон
21.01.2025, 11:10
Боғча болаларига заҳарли илонлар билан томоша кўрсатилди
Ўзбекистон
21.01.2025, 10:18
машҳур янгиликлар
Фарғоналик икки ёшли қизалоқ қорнидан 135 та магнит шарча топилди
Ўзбекистон
11.01.2025, 10:12
Аланга ичида қолган Лос-Анжелес: Америкада нималар юз бермоқда?
Жаҳон
11.01.2025, 10:51
Гулнора Каримова манзил колонияга ўтказилди
Сиёсат
07.01.2025, 10:03
Ўзбекистонда янги хавфли вирус тарқалдими?
Ўзбекистон
06.01.2025, 11:18
Ўзбекистонда темирйўл чипталари нархи яна оширилди
Ўзбекистон
06.01.2025, 10:31
Тошкентда ноқонуний қурилиш: "Ниёзбек Йўли" машмашаси
Ўзбекистон
14.01.2025, 16:15