Совуқ кунларда қандай овқатланиш керак?
Ўзбекистонга қиш мавсуми кириб келиши билан ҳаво ҳарорати сезиларли даражада пасайди. Бундай шароитда тетик ва соғлом юриш учун овқатланиш рационига алоҳида эътибор қаратиш лозим. Хўш, совуқ кунларда қандай овқатланиш керак? Мазкур саволга Тиббиёт фанлари доктори Илҳом Отажонов Соғлиқни сақлаш вазирлигига берган интервьюсида жавоб берди.
Фан-технология
17.12.2024, 10:53
Улашиш:

Sovuq kunlarda qanday ovqatlanish kerak?
Илҳом Отажоновга кўра, совуқ кунларда танага иссиқлик бахш этувчи таомларни истеъмол қилиш фойдали. Чунки бундай ҳавода организм ўзини ўзи иситиши учун жуда кўп қувват сарфлайди.
"Инсон танаси кўпроқ витамин ва минераллар, айниқса, оқсил моддасини талаб қилади. Ўз навбатида, унинг таркибидаги аминокислоталар иммунитетни мустаҳкамлаб, микробларга қарши курашда ёрдам беради", дейди доктор.
Иссиқликни сақлаш учун қандай маҳсулотларни истеъмол қилиш керак?
Таркибида иссиқлик сақловчи егуликларга гречка ва жўхори ёрмалари, пиёз, саримсоқпиёз, ерқалампир, қалампир, зира, туршак, майиз, балиқ, қўй, мол, товуқ гўшти, сут маҳсулотлари, занжабил чойи, арпабодиён чойи ва қаҳва каби маҳсулотлар киради.
Нутрисиологлар вазн ташлаш учун қишда парҳездан фойдаланишни тавсия этмайди. Аксинча, айнан шу вақтда организм дам олиши ва куч йиғиши керак.
"Совуқ мавсумда қизил ва қора қалампир, занжабил, долчин каби иссиқ зираворлардан фойдаланиш тавсия этилади. Уларнинг таркибидаги қиздирувчи моддалар овқат ҳазм қилиш тизимининг рецепторларини қўзғаб, қонни томирлар бўйлаб тезроқ айланиши ва иссиқликни таъминлайди", дейди мутахассис.
Қишда кам миқдорда ёғли гўшт истеъмол қилиб туриш ҳам зарар қилмайди. Унда совуққа қарши туриш учун зарур бўлган архидон кислотаси мавжуд. Хамирли овқатлар ҳам танани иситиш учун хизмат қилади. Бундай таомлар қиш учун жуда мос келади.
Иссиқ, тўйимли овқат истеъмол қилиш қишнинг совуқ кунларида одамларнинг кайфиятига ижобий таъсир қилади. Айниқса, товуқли шўрва организмда протеиннинг керакли даражасини сақлаб қолиш учун муҳим таомдир.
Нимани истеъмол қилмаслик керак?
Шакар истеъмолини чеклаш саломатлик учун аҳамиятли. Иссиқ ва аччиқ қаҳва организмга ундан кўра кўпроқ тетиклик бағишлайди. Шунингдек, витаминларга бой мол, қўй жигари қишда А витамини манбаи сифатида организм учун зарур бўлади. Мазкур маҳсулотларнинг истеъмолидан тийилиш инсонни янада соғлом қилади.
Маълумот учун, нутрисиолог – озиқланиш бўйича консультантдир. Нутриентлар – организм учун озиқлантирувчи моддалар бўлса, нутрисиолог – уларни ўрганиш билан шуғулланади. Нутрисиолог кишига кундалик расионидаги асосий хатоларни топиш ҳамда тузатишда кўмаклашадилар.
Шунингдек, уларнинг вазифаси – одамларни маҳсулот ва таомларни танлашда организм учун максимал фойда келтирадиганини таҳлил қилишга ўргатишдир. Яъни, организмдаги барча алмашинув жараёнларини юқори даражада қўллаб-қувватлаш учун тўғри овқатланишга ўргатишдир.
Фан-технология
17.12.2024, 10:53
Улашиш:
мавзуга оид янгиликлар

Аллергия мавсуми яқин: Нималарни истеъмол қилмаслик керак?
Фан-технология
24.02.2025, 10:40

Уй шароитида тайёрланган консерваларни истеъмол қилса бўладими?
Фан-технология
02.12.2024, 09:58

Туз одам саломатлигига қандай салбий оқибатларни келтириб чиқаради?
Фан-технология
25.11.2024, 10:23

Болаларни нафас йўллари касалликларидан қандай ҳимоя қилиш мумкин?
Фан-технология
25.10.2024, 10:13

Ёшига тўлмаган чақалоқларни қандай овқатлантириш керак?
Фан-технология
01.10.2024, 14:20

Қандай маҳсулотлар одамни тез қаритади?
Фан-технология
23.09.2024, 10:17
машҳур янгиликлар

Бухорода 1800 дан ортиқ кўп йиллик дарахт кўчириб ўтқазилмоқда
Ўзбекистон
18.02.2025, 10:22

Ўзбекистонда иш ҳақи, пенся ва нафақа ошмайдиган бўлди
Ўзбекистон
17.02.2025, 10:18

Тергов изоляторидан чиққан жасад: Узун туманидаги фуқаро ўлимига ким жавобгар?
Ўзбекистон
27.02.2025, 10:41

Навбатдаги авиаҳалокат: Канадада йўловчи самалёти ағдарилиб кетди
Жаҳон
18.02.2025, 11:30

Трамп ва Зеленский ўртасидаги суҳбат катта жанжалга айланиб кетди
Жаҳон
01.03.2025, 10:19

Тошкентда таровеҳ намози вақтида айрим кўчалар ёпилади
Ўзбекистон
28.02.2025, 10:10
сўнгги янгиликлар

Болаларда кўз саратонининг кўпайиб бораётганига гаджетлар сабабми?
Фан-технология
14.03.2025, 12:33

Андижонда 26 ёшли кар-соқов фуқарони поезд уриб кетди
Ўзбекистон
14.03.2025, 11:54

Дам олиш кунлари ҳарорат 25 даражагача кўтарилади
Ўзбекистон
14.03.2025, 11:22

Тошкентнинг тўққизта маҳалласи "свет"дан узиб қўйилди
Ўзбекистон
14.03.2025, 09:43

Ўзбекистонга Хитойдан 30 та автобус олиб келинди
Ўзбекистон
13.03.2025, 12:36

Тошкентда ноқонуний сақланилаётган 1,1 млрд сўмлик спиртли ичимликлар аниқланди
Ўзбекистон
13.03.2025, 12:28

Бухорода тарихий буюмларни пулламоқчи бўлган фуқаро ушланди
Ўзбекистон
13.03.2025, 12:05

O‘zbekistonda hibsga olinmagan gumonlanuvchilarning huquqlarini cheklash taklif qilindi
Ўзбекистон
13.03.2025, 11:43

Қашқадарёда 103 туп дарахт кесиб ташланди
Ўзбекистон
13.03.2025, 11:41

Фарғонада самолёт ғилдираги чиқиб кетгани сабабли аэропорт ёпилди
Жаҳон
13.03.2025, 10:31

Франция Президенти Мирзиёевни орден билан тақдирлади
Сиёсат
13.03.2025, 09:52

Ҳилола Умарова педагогларни "Ташаббусли бюджет"га жалб қилаётганларга қонунни эслатиб қўйди
Таълим
12.03.2025, 10:52
машҳур янгиликлар

Бухорода 1800 дан ортиқ кўп йиллик дарахт кўчириб ўтқазилмоқда
Ўзбекистон
18.02.2025, 10:22

Ўзбекистонда иш ҳақи, пенся ва нафақа ошмайдиган бўлди
Ўзбекистон
17.02.2025, 10:18

Тергов изоляторидан чиққан жасад: Узун туманидаги фуқаро ўлимига ким жавобгар?
Ўзбекистон
27.02.2025, 10:41

Навбатдаги авиаҳалокат: Канадада йўловчи самалёти ағдарилиб кетди
Жаҳон
18.02.2025, 11:30

Трамп ва Зеленский ўртасидаги суҳбат катта жанжалга айланиб кетди
Жаҳон
01.03.2025, 10:19

Тошкентда таровеҳ намози вақтида айрим кўчалар ёпилади
Ўзбекистон
28.02.2025, 10:10