Совуқ кунларда қандай овқатланиш керак?
Ўзбекистонга қиш мавсуми кириб келиши билан ҳаво ҳарорати сезиларли даражада пасайди. Бундай шароитда тетик ва соғлом юриш учун овқатланиш рационига алоҳида эътибор қаратиш лозим. Хўш, совуқ кунларда қандай овқатланиш керак? Мазкур саволга Тиббиёт фанлари доктори Илҳом Отажонов Соғлиқни сақлаш вазирлигига берган интервьюсида жавоб берди.
Фан-технология
17.12.2024, 10:53
Улашиш:

Sovuq kunlarda qanday ovqatlanish kerak?
Илҳом Отажоновга кўра, совуқ кунларда танага иссиқлик бахш этувчи таомларни истеъмол қилиш фойдали. Чунки бундай ҳавода организм ўзини ўзи иситиши учун жуда кўп қувват сарфлайди.
"Инсон танаси кўпроқ витамин ва минераллар, айниқса, оқсил моддасини талаб қилади. Ўз навбатида, унинг таркибидаги аминокислоталар иммунитетни мустаҳкамлаб, микробларга қарши курашда ёрдам беради", дейди доктор.
Иссиқликни сақлаш учун қандай маҳсулотларни истеъмол қилиш керак?
Таркибида иссиқлик сақловчи егуликларга гречка ва жўхори ёрмалари, пиёз, саримсоқпиёз, ерқалампир, қалампир, зира, туршак, майиз, балиқ, қўй, мол, товуқ гўшти, сут маҳсулотлари, занжабил чойи, арпабодиён чойи ва қаҳва каби маҳсулотлар киради.
Нутрисиологлар вазн ташлаш учун қишда парҳездан фойдаланишни тавсия этмайди. Аксинча, айнан шу вақтда организм дам олиши ва куч йиғиши керак.
"Совуқ мавсумда қизил ва қора қалампир, занжабил, долчин каби иссиқ зираворлардан фойдаланиш тавсия этилади. Уларнинг таркибидаги қиздирувчи моддалар овқат ҳазм қилиш тизимининг рецепторларини қўзғаб, қонни томирлар бўйлаб тезроқ айланиши ва иссиқликни таъминлайди", дейди мутахассис.
Қишда кам миқдорда ёғли гўшт истеъмол қилиб туриш ҳам зарар қилмайди. Унда совуққа қарши туриш учун зарур бўлган архидон кислотаси мавжуд. Хамирли овқатлар ҳам танани иситиш учун хизмат қилади. Бундай таомлар қиш учун жуда мос келади.
Иссиқ, тўйимли овқат истеъмол қилиш қишнинг совуқ кунларида одамларнинг кайфиятига ижобий таъсир қилади. Айниқса, товуқли шўрва организмда протеиннинг керакли даражасини сақлаб қолиш учун муҳим таомдир.
Нимани истеъмол қилмаслик керак?
Шакар истеъмолини чеклаш саломатлик учун аҳамиятли. Иссиқ ва аччиқ қаҳва организмга ундан кўра кўпроқ тетиклик бағишлайди. Шунингдек, витаминларга бой мол, қўй жигари қишда А витамини манбаи сифатида организм учун зарур бўлади. Мазкур маҳсулотларнинг истеъмолидан тийилиш инсонни янада соғлом қилади.
Маълумот учун, нутрисиолог – озиқланиш бўйича консультантдир. Нутриентлар – организм учун озиқлантирувчи моддалар бўлса, нутрисиолог – уларни ўрганиш билан шуғулланади. Нутрисиолог кишига кундалик расионидаги асосий хатоларни топиш ҳамда тузатишда кўмаклашадилар.
Шунингдек, уларнинг вазифаси – одамларни маҳсулот ва таомларни танлашда организм учун максимал фойда келтирадиганини таҳлил қилишга ўргатишдир. Яъни, организмдаги барча алмашинув жараёнларини юқори даражада қўллаб-қувватлаш учун тўғри овқатланишга ўргатишдир.
Фан-технология
17.12.2024, 10:53
Улашиш:
мавзуга оид янгиликлар

Аллергия мавсуми яқин: Нималарни истеъмол қилмаслик керак?
Фан-технология
24.02.2025, 10:40

Уй шароитида тайёрланган консерваларни истеъмол қилса бўладими?
Фан-технология
02.12.2024, 09:58

Туз одам саломатлигига қандай салбий оқибатларни келтириб чиқаради?
Фан-технология
25.11.2024, 10:23

Болаларни нафас йўллари касалликларидан қандай ҳимоя қилиш мумкин?
Фан-технология
25.10.2024, 10:13

Ёшига тўлмаган чақалоқларни қандай овқатлантириш керак?
Фан-технология
01.10.2024, 14:20

Қандай маҳсулотлар одамни тез қаритади?
Фан-технология
23.09.2024, 10:17
машҳур янгиликлар

Ҳиндистондаги миллатчилик сиёсатининг ҳудудий яхлитликка таъси
Сиёсат
30.06.2025, 11:38

Трамп Эронни шартсиз таслим бўлишга чақирди – NYT
Жаҳон
18.06.2025, 00:53

Ўқитувчилар биргаликда Мактабгача ва мактаб таълими вазирлигини судга берди
Таълим
05.07.2025, 12:55

Афғонистон Яқин Шарқ геосиёсий шахмат тахтасида
Жаҳон
01.07.2025, 13:07

Покистон Трампни Тинчлик бўйича Нобел мукофотига номзод этиб кўрсатди
Жаҳон
21.06.2025, 12:20

Сўз элчихонага: Бундай урушларнинг барчасига АҚШ ва Исроил айбдор
Сиёсат
25.06.2025, 13:18
сўнгги янгиликлар

Халқ иродаси синовдан ўтган тун: Туркиядаги давлат тўнтаришига уриниш воқеаларига 9 йил тўлди
Жаҳон
17.07.2025, 12:11

Ўзбекистонда ярим йилда 172 мингдан ортиқ автомобил сотилди
Иқтисодиёт
17.07.2025, 11:18

Ўзбекистон терма жамоаси етакчиларидан яна бири Эронга йўл олмоқда
Спорт
17.07.2025, 10:45

Ҳайдовчилик гувоҳномаси олиб бериш эвазига пул талаб қилган инспектор ушланди
Ўзбекистон
17.07.2025, 10:41

17 июль куни баъзи ҳудудларда 44 даражалик жазирама кутилмоқда
Ўзбекистон
17.07.2025, 10:36

43 млрд сўмга яқин давлат харидлари бекор қилинди
Иқтисодиёт
16.07.2025, 15:39

Аномал иссиқ туфайли айрим боғчалар фаолияти тўхтатилади
Ўзбекистон
16.07.2025, 15:03

Ўзбекистонликлар дам олиш учун қаерни танламоқда?
Ўзбекистон
16.07.2025, 14:52

Ахборот соҳасидаги назорат Ўзкомназоратга ўтди
Сиёсат
16.07.2025, 13:22

Хаккаби Ғарбий cоҳилда америкаликнинг ўлимини "терроризм" деб атади
Жаҳон
16.07.2025, 11:54

"Навбаҳор"га ФИФА тақиқи қўйилган. Клуб айни дамда янги футболчиларни рўйхатдан ўтказа олмайди
Спорт
16.07.2025, 10:37

Қамоқни гаров эҳтиёт чорасига ўзгартириб бериш учун 18 минг АҚШ доллари олган подполковник қўлга олинди
Ўзбекистон
16.07.2025, 10:31
машҳур янгиликлар

Ҳиндистондаги миллатчилик сиёсатининг ҳудудий яхлитликка таъси
Сиёсат
30.06.2025, 11:38

Трамп Эронни шартсиз таслим бўлишга чақирди – NYT
Жаҳон
18.06.2025, 00:53

Ўқитувчилар биргаликда Мактабгача ва мактаб таълими вазирлигини судга берди
Таълим
05.07.2025, 12:55

Афғонистон Яқин Шарқ геосиёсий шахмат тахтасида
Жаҳон
01.07.2025, 13:07

Покистон Трампни Тинчлик бўйича Нобел мукофотига номзод этиб кўрсатди
Жаҳон
21.06.2025, 12:20

Сўз элчихонага: Бундай урушларнинг барчасига АҚШ ва Исроил айбдор
Сиёсат
25.06.2025, 13:18