Аллергия мавсуми яқин: Нималарни истеъмол қилмаслик керак?

Озиқ-овқат аллергияси — дунёда тобора кенг тарқалаётган патологиялар сирасидан бўлиб, таҳлилларга кўра, бундан асосан болалар, айниқса, эмизикли гўдаклар кўп азият чекади. Республика ихтисослаштирилган аллергология ва клиник иммунология илмий-амалий тиббиёт маркази директори Илмира Разикова кучли аллерген ҳисобланган озиқ-овқат маҳсулотлари ҳақида батафсил маълумот берди.

Улашиш:

Allergiya mavsumi yaqin: Nimalarni isteʼmol qilmaslik kerak?

Allergiya mavsumi yaqin: Nimalarni isteʼmol qilmaslik kerak?

Унга кўра, болаларда бу турдаги касаллик ривожланишига кўп ҳолларда онанинг ҳомиладорлик ёки эмизикли даврида нотўғри овқатланиши сабаб бўлади. Гўдак сунъий аралашмалар билан озиқлантирилса, чала туғилса ёки ошқозон-ичак, ўт, жигар хасталикларидан азият чекса ҳам, озиқ-овқат аллергияси юзага келиши мумкин. 

"Сигир сути кучли аллергия қўзғатувчи маҳсулот ҳисобланади. Таркибида f2, Bos d 4, Bos d 5, Bos d 6, Bos d 8, Bos d 9, Bos d 10, Bos d 11, Bos d 12 аллергенлари мавжуд. Уларга 5-6 ёшгача бўлган ўғил-қизларда аллергия кузатилади", дейди мутахассис.

Товуқ тухуми ҳам кенг тарқалган аллерген бўлиб, овалбумин, овомуеоид, овотрансферрин ва овомутсин оқсиллар гуруҳларини ўз ичига олади. Бу моддалар молекуляр даражада ўрганилганда, Gal d1, Gal d2, овомукоид, Gal d3, Gal d4 аллергенлари реакцияларни юзага келтириши маълум бўлган. 

Шунингдек, балиқ ҳам кучли аллерген. Унинг гўштида парваалбумин ва тропомиозин оқсил гуруҳлари мавжуд. Молекуляр даражадаги ўрганишлар унинг таркибида Cyp c1, Gad c 1, Gad m 1 аллергенлари борлиги тасдиқланган. 

Буғдой ва соя ҳам баъзида аллергик реакцияларни келтириб чиқаради. Масалан, соя таркибини молекуляр даражада ўрганиш натижасида унинг таркибида  Gly m 1, Gly m 5, Gly m 6 аллергенлари мавжудлиги аниқланган. 

Илмира Разикованинг қўшимча қилишича, гўшт маҳсулотлари орасида парранда ва от гўшти бошқаларига нисбатан кўпроқ аллерген хусусиятга эга. Цитрус мевалар, қулупнай ва ертут ҳам кўпроқ аллергия қўзғайди. Ёнғоққа аллергияси бўлганларнинг аксарияти эса ушбу мева дарахти чангига ҳам таъсирчан бўлади.

"Катталарда аллергия ривожланишига сабаб бўлувчи озиқ-овқат маҳсулотларидан биринчиси ерёнғоқдир. Бу маҳсулот кўп ҳолларда анафилактик реакцияни келтириб чиқаради. Ундан сўнг турли хил ёнғоқлар, кунжут, асал, шафтоли, узум, малина, сабзи, шоколад, кофе ва какао аллергия чиқарувчи маҳсулотлар рўйхатидан жой олган", дейди шифокор.

мавзуга оид янгиликлар

Sovuq kunlarda qanday ovqatlanish kerak?

Совуқ кунларда қандай овқатланиш керак?

Ўзбекистонга қиш мавсуми кириб келиши билан ҳаво ҳарорати сезиларли даражада пасайди. Бундай шароитда тетик ва соғлом юриш учун овқатланиш рационига алоҳида эътибор қаратиш лозим. Хўш, совуқ кунларда қандай овқатланиш керак? Мазкур саволга Тиббиёт фанлари доктори Илҳом Отажонов Соғлиқни сақлаш вазирлигига берган интервьюсида жавоб берди. 

Фан-технология

17.12.2024, 10:53

Uy sharoitida tayyorlangan konservalarni isteʼmol qilsa boʻladimi?

Уй шароитида тайёрланган консерваларни истеъмол қилса бўладими?

Қиш фасли кириб келиши билан уй шароитида тайёрланган қўлбола консерва маҳсулотларини истеъмол қилиш бошланади. Бундай маҳсулотларнинг сифат назорати махсус текширувлардан ўтмагани боис, уларнинг истеъмолга яроқли ёки яроқсиз эканлигини билиш мушкул. Агар одам консерва маҳсулотидан заҳарланса, унда қандай белгилар пайдо бўлади, касалланишнинг олдини олиш учун нималар қилиш керак? Мазкур саволларга Соғлиқни сақлаш вазирлиги матбуот хизмати томонидан ташкиллаштирилган интервьюда жавоб берилди. 

Фан-технология

02.12.2024, 09:58

Tuz odam salomatligiga qanday salbiy oqibatlarni keltirib chiqaradi?

Туз одам саломатлигига қандай салбий оқибатларни келтириб чиқаради?

Соғлом овқатланишга риоя қилишни бошлаган ҳар бир оила туз истеъмол қилиш керакми ёки йўқми, дея ўйлайди. Ҳатто инсонлар орасида мутлақо туз истеъмол қилмайдиганлар ҳам учраб туради. Хўш, ўзи туз истеъмол қилиш қанчалик соғлиққа зарар етказади? Унинг инсонларга фойдаси борми? Шу каби саволларга Соғлиқни сақлаш вазирлиги батафсил жавоб берди. 

Фан-технология

25.11.2024, 10:23

Bolalarni nafas yoʻllari kasalliklaridan qanday himoya qilish mumkin?

Болаларни нафас йўллари касалликларидан қандай ҳимоя қилиш мумкин?

Куз-қиш мавсуми бошланиши билан катталардан тортиб, ёш болаларгача тез-тез бурун битиши, акси уриш ҳолатлари кузатилади. Болаларда мазкур ҳолатлар бошланиши билан уларнинг ота-оналари ўзлари билган усулда фарзандларини даволашга ҳаракат қилади. Аммо бундай ўзбилармонликнинг охири бошқа бир касалликларни келтириб чиқариши мумкин. Мазкур касалликларни бартараф этиш бўйича тиббиёт фанлари доктори, профессор Фурқат Шамсиев ўзининг тавсияларини бериб ўтди.

Фан-технология

25.10.2024, 10:13

Yoshga toʻlmagan chaqaloqlarni qanday ovqatlantirish kerak?

Ёшига тўлмаган чақалоқларни қандай овқатлантириш керак?

Бир ёшгача бўлган болаларга қандай қўшимча овқатлар бериш мумкинлиги ҳақида Соғлиқни сақлаш вазирлиги мутахассиси томонидан бир қатор тавсиялар берилди.

Фан-технология

01.10.2024, 14:20

Qanday mahsulotlar odamni tez qaritadi?

Қандай маҳсулотлар одамни тез қаритади?

Кунлик тановул қилаётган баъзи бир таомларимиз саломатлигимизга бевосита салбий таъсир қилиб, организмнинг қариш жараёнини тезлаштириши мумкин. Соғлиқни сақлаш вазирлиги томонидан ана шундай маҳсулотларнинг рўйхати ва уларнинг танага таъсири ҳақида маълумот берилди.

Фан-технология

23.09.2024, 10:17

сўнгги янгиликлар

Ягона намунадаги электрон гувоҳнома жорий этилди

Ўзбекистонда ҳайдовчиларни тайёрлаш ва қайта тайёрлаш тизимида ягона намунадаги электрон гувоҳнома амалиёти жорий этилди.

Ўзбекистон

17.10.2025, 12:08

БМТ Ғазодаги инсонпарварлик ёрдами ҳажмини оширишга умид қилмоқда

Ғазо секторида оташкесим режими амал қилаётганига қарамасдан, инсонпарварлик ёрдамини етказиб беришда ҳали ҳам қийинчиликлар мавжуд.

Жаҳон

17.10.2025, 11:05

Тошкент шаҳрида инфратузилмани ривожлантириш режалари муҳокама қилинди

Президент Шавкат Мирзиёевга пойтахтни комплекс ривожлантириш, саноат ва транспорт инфратузилмасини яхшилаш масалалари юзасидан ахборот берилди.

Сиёсат

17.10.2025, 10:47

Космик соҳадаги ишлар президент иштирокида кўриб чиқилди

Президент Шавкат Мирзиёев 16 октябрь куни космик мониторинг орқали янги иқтисодий имкониятларни аниқлаш юзасидан таклифлар тақдимоти билан танишди.

Ўзбекистон

17.10.2025, 10:27

Малайзия авиакомпанияси "Куала-Лумпур -Тошкент" йўналишида мунтазам авиақатновларни йўлга қўйди

Куала-Лумпур халқаро аэропортида "Air Asia X" авиакомпаниясининг "Куала-Лумпур – Тошкент" йўналиши бўйича мунтазам рейсининг биринчи парвозини тантанали кузатиш маросими бўлиб ўтди.

Ўзбекистон

17.10.2025, 10:07

Электротехника соҳаси учун 20 миллиард сўмгача имтиёзлар берилади

Президентнинг жорий йил 15 октябрда “Электротехника саноатида хомашёни чуқур қайта ишлашни рағбатлантириш, соҳанинг инвестициявий ҳамда экспорт салоҳиятини оширишнинг қўшимча чора-тадбирлари тўғрисида”ги қарори қабул қилинди.

Иқтисодиёт

17.10.2025, 09:03

АҚШ федерал ҳукуматининг ёпилиши иқтисодиётга кунига 15 миллиард доллар зарар келтириши мумкин

АҚШ молия вазири Скотт Бессентнинг маълум қилишича, федерал ҳукумат фаолиятининг тўхташи (government shutdown) мамлакат иқтисодиётига ҳар куни 15 миллиард долларгача зарар етказиши мумкин.

Жаҳон

16.10.2025, 20:03

Хитойда Ўзбекистон инвестиция ва савдо маркази очилди

Шанхайда Ўзбекистоннинг Инвестиция ва савдо маркази расман очилди. Тадбирда Шанхай халқаро савдо-иқтисодий ривожланиш зонаси ва Цзянсу провинцияси, Савдо-саноат палатаси ва 60 дан ортиқ маҳаллий корхоналар раҳбарлари иштирок этди.

Иқтисодиёт

16.10.2025, 19:07

ЖССТ огоҳлантирган йўтал сироплари Ўзбекистонда рўйхатдан ўтказилмаган

Жаҳон соғлиқни сақлаш ташкилоти (ЖССТ) томонидан 13 октябрь куни эълон қилинган тиббий маҳсулот бўйича огоҳлантиришда Ҳиндистонда ишлаб чиқарилган бир нечта йўтал сиропларида инсон саломатлиги учун хавфли моддалар борлиги маълум қилинди.

Ўзбекистон

16.10.2025, 18:06

Лицензиясиз фаолият юритаётган клиникалар аниқланди

Ўзбекистонда лицензияга эга бўлмаган ҳолда тиббий хизмат кўрсатаётган бир қатор хусусий клиникалар фош этилди. Бу ҳақда Рақобат қўмитаси маълум қилди.

Ўзбекистон

16.10.2025, 17:04

Муҳаммад Абунайян: “Ўз халқини Сиз каби севадиган давлат раҳбарини учратмадим”

Куни кеча Ўзбекистон президенти Шавкат Мирзиёев иштирокида Тошкент вилоятида янги халқаро аэропорт қурилишига тамал тоши қўйишга бағишланган тантанали маросим бўлиб ўтди. Унда Саудия Арабистонидан ташриф буюрган йирик инвестор – «ACWA Power» компанияси бошқаруви раиси Муҳаммад Абунайян ҳам сўзга чиқиб, Ўзбекистонда амалга оширилаётган ислоҳотлар ҳақида ўз фикрларини билдирди. 

Ўзбекистон

16.10.2025, 16:03

Самарқандда кумушнинг ноқонуний савдосига чек қўйилди

Давлат хавфсизлик хизмати Самарқанд вилояти бўйича бошқармаси ходимлари томонидан ўтказилган тезкор тадбир давомида кумуш қимматбаҳо металл қотишмасини ноқонуний равишда сотишга уринган шахслар қўлга олинди.

Ўзбекистон

16.10.2025, 15:06