Аллергия мавсуми яқин: Нималарни истеъмол қилмаслик керак?

Озиқ-овқат аллергияси — дунёда тобора кенг тарқалаётган патологиялар сирасидан бўлиб, таҳлилларга кўра, бундан асосан болалар, айниқса, эмизикли гўдаклар кўп азият чекади. Республика ихтисослаштирилган аллергология ва клиник иммунология илмий-амалий тиббиёт маркази директори Илмира Разикова кучли аллерген ҳисобланган озиқ-овқат маҳсулотлари ҳақида батафсил маълумот берди.

Улашиш:

Allergiya mavsumi yaqin: Nimalarni isteʼmol qilmaslik kerak?

Allergiya mavsumi yaqin: Nimalarni isteʼmol qilmaslik kerak?

Унга кўра, болаларда бу турдаги касаллик ривожланишига кўп ҳолларда онанинг ҳомиладорлик ёки эмизикли даврида нотўғри овқатланиши сабаб бўлади. Гўдак сунъий аралашмалар билан озиқлантирилса, чала туғилса ёки ошқозон-ичак, ўт, жигар хасталикларидан азият чекса ҳам, озиқ-овқат аллергияси юзага келиши мумкин. 

"Сигир сути кучли аллергия қўзғатувчи маҳсулот ҳисобланади. Таркибида f2, Bos d 4, Bos d 5, Bos d 6, Bos d 8, Bos d 9, Bos d 10, Bos d 11, Bos d 12 аллергенлари мавжуд. Уларга 5-6 ёшгача бўлган ўғил-қизларда аллергия кузатилади", дейди мутахассис.

Товуқ тухуми ҳам кенг тарқалган аллерген бўлиб, овалбумин, овомуеоид, овотрансферрин ва овомутсин оқсиллар гуруҳларини ўз ичига олади. Бу моддалар молекуляр даражада ўрганилганда, Gal d1, Gal d2, овомукоид, Gal d3, Gal d4 аллергенлари реакцияларни юзага келтириши маълум бўлган. 

Шунингдек, балиқ ҳам кучли аллерген. Унинг гўштида парваалбумин ва тропомиозин оқсил гуруҳлари мавжуд. Молекуляр даражадаги ўрганишлар унинг таркибида Cyp c1, Gad c 1, Gad m 1 аллергенлари борлиги тасдиқланган. 

Буғдой ва соя ҳам баъзида аллергик реакцияларни келтириб чиқаради. Масалан, соя таркибини молекуляр даражада ўрганиш натижасида унинг таркибида  Gly m 1, Gly m 5, Gly m 6 аллергенлари мавжудлиги аниқланган. 

Илмира Разикованинг қўшимча қилишича, гўшт маҳсулотлари орасида парранда ва от гўшти бошқаларига нисбатан кўпроқ аллерген хусусиятга эга. Цитрус мевалар, қулупнай ва ертут ҳам кўпроқ аллергия қўзғайди. Ёнғоққа аллергияси бўлганларнинг аксарияти эса ушбу мева дарахти чангига ҳам таъсирчан бўлади.

"Катталарда аллергия ривожланишига сабаб бўлувчи озиқ-овқат маҳсулотларидан биринчиси ерёнғоқдир. Бу маҳсулот кўп ҳолларда анафилактик реакцияни келтириб чиқаради. Ундан сўнг турли хил ёнғоқлар, кунжут, асал, шафтоли, узум, малина, сабзи, шоколад, кофе ва какао аллергия чиқарувчи маҳсулотлар рўйхатидан жой олган", дейди шифокор.

мавзуга оид янгиликлар

Sovuq kunlarda qanday ovqatlanish kerak?

Совуқ кунларда қандай овқатланиш керак?

Ўзбекистонга қиш мавсуми кириб келиши билан ҳаво ҳарорати сезиларли даражада пасайди. Бундай шароитда тетик ва соғлом юриш учун овқатланиш рационига алоҳида эътибор қаратиш лозим. Хўш, совуқ кунларда қандай овқатланиш керак? Мазкур саволга Тиббиёт фанлари доктори Илҳом Отажонов Соғлиқни сақлаш вазирлигига берган интервьюсида жавоб берди. 

Фан-технология

17.12.2024, 10:53

Uy sharoitida tayyorlangan konservalarni isteʼmol qilsa boʻladimi?

Уй шароитида тайёрланган консерваларни истеъмол қилса бўладими?

Қиш фасли кириб келиши билан уй шароитида тайёрланган қўлбола консерва маҳсулотларини истеъмол қилиш бошланади. Бундай маҳсулотларнинг сифат назорати махсус текширувлардан ўтмагани боис, уларнинг истеъмолга яроқли ёки яроқсиз эканлигини билиш мушкул. Агар одам консерва маҳсулотидан заҳарланса, унда қандай белгилар пайдо бўлади, касалланишнинг олдини олиш учун нималар қилиш керак? Мазкур саволларга Соғлиқни сақлаш вазирлиги матбуот хизмати томонидан ташкиллаштирилган интервьюда жавоб берилди. 

Фан-технология

02.12.2024, 09:58

Tuz odam salomatligiga qanday salbiy oqibatlarni keltirib chiqaradi?

Туз одам саломатлигига қандай салбий оқибатларни келтириб чиқаради?

Соғлом овқатланишга риоя қилишни бошлаган ҳар бир оила туз истеъмол қилиш керакми ёки йўқми, дея ўйлайди. Ҳатто инсонлар орасида мутлақо туз истеъмол қилмайдиганлар ҳам учраб туради. Хўш, ўзи туз истеъмол қилиш қанчалик соғлиққа зарар етказади? Унинг инсонларга фойдаси борми? Шу каби саволларга Соғлиқни сақлаш вазирлиги батафсил жавоб берди. 

Фан-технология

25.11.2024, 10:23

Bolalarni nafas yoʻllari kasalliklaridan qanday himoya qilish mumkin?

Болаларни нафас йўллари касалликларидан қандай ҳимоя қилиш мумкин?

Куз-қиш мавсуми бошланиши билан катталардан тортиб, ёш болаларгача тез-тез бурун битиши, акси уриш ҳолатлари кузатилади. Болаларда мазкур ҳолатлар бошланиши билан уларнинг ота-оналари ўзлари билган усулда фарзандларини даволашга ҳаракат қилади. Аммо бундай ўзбилармонликнинг охири бошқа бир касалликларни келтириб чиқариши мумкин. Мазкур касалликларни бартараф этиш бўйича тиббиёт фанлари доктори, профессор Фурқат Шамсиев ўзининг тавсияларини бериб ўтди.

Фан-технология

25.10.2024, 10:13

Yoshga toʻlmagan chaqaloqlarni qanday ovqatlantirish kerak?

Ёшига тўлмаган чақалоқларни қандай овқатлантириш керак?

Бир ёшгача бўлган болаларга қандай қўшимча овқатлар бериш мумкинлиги ҳақида Соғлиқни сақлаш вазирлиги мутахассиси томонидан бир қатор тавсиялар берилди.

Фан-технология

01.10.2024, 14:20

Qanday mahsulotlar odamni tez qaritadi?

Қандай маҳсулотлар одамни тез қаритади?

Кунлик тановул қилаётган баъзи бир таомларимиз саломатлигимизга бевосита салбий таъсир қилиб, организмнинг қариш жараёнини тезлаштириши мумкин. Соғлиқни сақлаш вазирлиги томонидан ана шундай маҳсулотларнинг рўйхати ва уларнинг танага таъсири ҳақида маълумот берилди.

Фан-технология

23.09.2024, 10:17

сўнгги янгиликлар

Украинада элита жангчилари тақдирлаш маросимида ҳалок бўлди

Россия 1 ноябрь куни Украинада элита ҳарбийларини тақдирлаш маросими пайтида ракета учирган. Натижада бир неча украиналик аскар ҳалок бўлган ва яраланган.  Бундан ташқари, тўрт нафар тинч аҳоли, жумладан 11 ва 14 ёшли болалар ҳам вафот этган, яна олти киши яраланган. Бу ҳақда The Telegraph нашри хабар берди.

Жаҳон

06.11.2025, 15:28

Ўзбекистонда кучли магнит бўрони кутилмоқда

7 ноябрь куни сўнгги йиллардаги энг кучли магнит бўрони кузатилиши мумкин. Бу ҳақда Космик тадқиқотлар институти қошидаги Қуёш астрономияси лабораторияси маълум қилди.

Ўзбекистон

06.11.2025, 14:56

АҚШ ҳукумати 36 кундан бери ишламаяпти

Конгресс янги бюджет лойиҳаси бўйича келишувга эриша олмагани сабабли федерал ҳукумат фаолияти қисман тўхтатилган. Натижада минглаб давлат ходимлари маошсиз ишламоқда, миллионлаб америкаликлар эса ижтимоий хизматлардан фойдалана олмаяпти.

Жаҳон

06.11.2025, 14:38

Авиаҳалокатлар сони кескин ошмоқда: дунё авиацияси хавф остидами?

2025 йил бошидан бери дунё бўйлаб авиаҳалокатлар натижасида 400 дан ортиқ киши ҳалок бўлди. Jacdec ҳисобларига кўра, 2014–2024 йиллар оралиғида дунё бўйлаб авиаҳалокатларда ҳар йили ўртача 284 киши ҳалок бўлган.  Энг фожеали йиллар сифатида 2015 ва 2018 йиллар қайд этилган — ўшанда қурбонлар сони 500 нафардан ошган.

Жаҳон

06.11.2025, 12:36

Толибон Ўзбекистон чегарасида нима қурмоқда?

Афғонистон —  дунёда энг оғир тарихий изтиробларни бошдан кечириб, шунга қарамай келажакка интилаётган давлат. 40 йиллик урушлар, санкциялар ва яккалашувдан кейин мамлакат ҳозир Марказий Осиёдаги энг катта сув канали — Қўштепа, янги мегаполис — Kabul New City ва бир неча йирик гидроэнергетика лойиҳаларини амалга оширмоқда.

Жаҳон

06.11.2025, 12:11

Петербургда ўзбек мигрантлар энди курьерлик қилолмайди

3 ноябрдан бошлаб Санкт-Петербургда хорижий фуқароларнинг курьерлик соҳасида ишлашига чеклов қўйилди. Қарор асосан патент билан ишлаётган Озарбойжон, Ўзбекистон, Тожикистон, Молдова ва Украина фуқароларига тегишли. Бироқ, бу қарорнинг иқтисодий натижалари — логистика тизимидаги издан чиқишлар ва етказиб бериш хизматларининг секинлашиши — яқин ойларда ўзини сездириши мумкин.

Сиёсат

06.11.2025, 11:32

Қозоғистонда кўпхотинлилик қонунийлаштирилиши мумкин

Қозоғистон парламенти депутати Абзал Куспан мамлакатда «токал» — иккинчи ёки «кичик хотин» институтини қонунийлаштириш масаласини жамоатчилик муҳокамасига қўйишни таклиф этди. «Мен қарши бўлай, сиз қарши бўлинг ёки қонун тақиқласин — барибир одамлар бу ишни давом эттираверади», - деган у журналист билан суҳбатда.

Жаҳон

06.11.2025, 10:26

Тошкент 2026 йилда Осиёнинг сайёҳлик учун энг яхши манзиллари рўйхатига киритилди

Тошкент «Condé Nast Traveler» халқаро сайёҳлик журнали томонидан «2026 йилда Осиёда саёҳат қилиш учун энг яхши жойлар» рўйхатига киритилди. Журнал эълон қилган рейтингда таъкидланишича, шаҳар ўзининг тарих ва замонавийликнинг ноёб уйғунлиги билан сайёҳларни ўзига жалб этади.

Ўзбекистон

06.11.2025, 09:26

Дэвид Бекхэм спорт ва хайриядаги хизматлари учун рыцарлик унвони билан тақдирланди

Британиянинг энг таниқли футболчиларидан бири Дэвид Бекхэм сешанба куни Виндзор қасрида Қирол Чарльз томонидан рыцарлик унвони билан тақдирланди. Бу мукофот унинг спорт ва хайрия ишларидаги кўп йиллик фаолияти учун берилди.

Жаҳон

05.11.2025, 14:12

Дэвид Бекхэм спорт ва хайриядаги хизматлари учун рыцарлик унвони билан тақдирланди

Британиянинг энг таниқли футболчиларидан бири Дэвид Бекхэм сейшанба куни Виндзор қасрида Қирол Чарльз томонидан рыцарлик унвони билан тақдирланди. Бу мукофот унинг спорт ва хайрия ишларидаги кўп йиллик фаолияти учун берилди.

Жаҳон

05.11.2025, 14:10

Россияда янги тартиб жорий этилди: яна мигрантлар зиёнига

Россия Ички ишлар вазирлиги хорижликларнинг мамлакатдан чиқиб, кейин қайта кириш орқали миграция мақомини янгилаш амалиётига чек қўйди. Энди уларга болаларни боғча ёки таълим муассасаларига жойлаштириш, транспорт воситасини бошқариш ва яна бир қатор тақиқлар қўйилди.

Сиёсат

05.11.2025, 12:51

Тошкентда аёл собиқ турмуш ўртоғининг зўравонлигидан ҳимоя сўрамоқда

Тошкентда уч нафар фарзанднинг онаси собиқ турмуш ўртоғи томонидан доимий таҳдид ва зўравонликка учраётгани ҳақида маълум қилди. У бир неча марта ҳуқуқ-тартибот идораларига мурожаат қилиб, ҳимоя ордерини узайтиришни сўраган, аммо ҳимоя чоралари кўрилмаган.

Ўзбекистон

05.11.2025, 12:31