Сунъий интеллектдан фойдаланишнинг ҳуқуқий асослари яратилди

Сунъий интеллектни қўллаш орқали юзага келадиган муносабатларни тартибга солишга қаратилган қонун лойиҳаси парламент қуйи палатаси томонидан қабул қилинди.

Сиёсат

14.08.2025, 12:46

Улашиш:

Бугун сунъий интеллект ҳаётимиз, фаолиятимизга жадал кириб келмоқда. Ушбу замонавий технологиянинг қулайлиги, афзаллик томонлари жуда кўп. Ҳар бир соҳани ривожлантириш, дастурлар ишлаб чиқиш ва бошқа йўналишларда сунъий интеллект фаол кўмакчимизга айланмоқда. 

Сунъий интеллектдан фойдаланиш кўлами ортар экан, бу борадаги муносабатларнинг ҳуқуқий асосларини ҳам яратиш зарур бўлади. Шу мақсадда сунъий интеллектни қўллаш орқали юзага келадиган муносабатларни тартибга солишга қаратилган қонун лойиҳаси ишлаб чиқилиб, парламент қуйи палатаси томонидан қабул қилинди. 

Мазкур ҳужжатда кўзда тутилаётган нормалар ҳақида Олий Мажлис Қонунчилик палатаси депутати, қонун ташаббускорларидан бири Шаҳноза Холмаҳаматова батафсил гапириб берди:

— Қонун лойиҳасида “сунъий интеллект” тушунчасига ҳуқуқий таъриф бериляпти. Барчамизга маълумки, бугунги кунда сунъий интеллект барча соҳага жадал кириб бормоқда, соҳаларни ривожлантириш учун хизмат қиляпти. Шу боис ҳам мамлакатимизда сунъий интеллектни жорий этиш ва ривожлантиришга алоҳида эътибор қаратилмоқда. 

Мазкур қонун лойиҳасида сунъий интеллектни жорий этиш ва ривожлантиришга оид давлат сиёсатининг асослари мустаҳкамлаб қўйилмоқда. Махсус ваколатли органнинг вазифалари, ахборот ресурсларини яратиш ҳамда ахборот тизимлари ишида сунъий интеллектдан фойдаланишнинг умумий ҳуқуқий асослари белгиланмоқда.

Яна бир муҳим жиҳат, қандай технология бўлмасин, инсоннинг ҳуқуқ ва эркинликларига дахл қилмаслиги лозим. Акс ҳолда бунинг учун жавобгарлик масалалари белгиланиши керак. Шу маънода қонун лойиҳасида сунъий интеллектдан фойдаланиб яратилган ахборот ресурслари ва сунъий интеллект технологиялари асосида ишлайдиган ахборот тизимлари инсонга, унинг ҳаёти, соғлиғи, эркинлиги, шаъни ва қадр-қимматига путур етказмаслиги ва бошқа ажралмас ҳуқуқларини бузмаслигига оид талаб белгиланяпти. Агар сунъий интеллект технологияларидан фойдаланган ҳолда яратилган ахборот ресурсларида шахсга доир маълумотларга қонунга хилоф равишда ишлов берилган бўлса ҳамда Интернет ёки оммавий ахборот воситаларида тарқатилса, жавобгарлик белгиланади. 

Шу билан бирга, инсоннинг ҳуқуқ ва эркинлигига алоқадор юридик аҳамиятга эга қарорларни қабул қилишда фақатгина сунъий интеллектдан фойдаланиб яратилган ахборот ресурслари ва сунъий интеллект технологиялари асосида ишлайдиган ахборот тизимлари хулосасига таяниб қолиш мумкин эмаслиги ўз аксини топди. Яъни, инсон ҳуқуқларига оид юридик кўринишдаги ҳар қандай қарор технология эмас, балки мутахассис томонидан қабул қилиниши лозим.

Албатта, бугун бутун дунёда cунъий интеллектдан кенг кўламда фойдаланиляпти. Юртимизда ҳам ушбу технологиядан самарали фойдаланишнинг дастлабки ҳуқуқий асосларини яратишга эҳтиёж бор. Шу маънода ушбу қонун лойиҳасидан асосий мақсад cунъий интеллектдан фойдаланишни янада ривожлантириш, уни қўллаш орқали юзага келадиган муносабатларни ҳуқуқий тартибга солишдан иборат. 

 

Сиёсат

14.08.2025, 12:46

Улашиш:

мавзуга оид янгиликлар

Ўзбекистон зилзилаларни башорат қилишда сунъий интеллектдан фойдаланади

2026 йилдан Ўзбекистонда кучли зилзилаларни олдиндан башорат қилиш ва биноларнинг сейсмик барқарорлигини таҳлил этиш учун сунъий интеллект технологиялари қўлланила бошлайди. Мазкур чора-тадбирлар мамлакатда сейсмик хавфсизликни оширишга қаратилган ҳукуматнинг янги қарорида назарда тутилган.

Ўзбекистон

22.10.2025, 09:32

Нефть-газ тармоғида рақамли ечимлар ва сунъий интеллект кенг жорий этилмоқда

Шу билан бирга, қурилиш майдонларидаги маълумотлар реал вақт режимида таҳлил қилиниб, ишлар бориши автоматик баҳоланади.

Иқтисодиёт

26.08.2025, 11:05

Оқ уйда дунё етакчилари суратга тушгани тасвирланган сохта расм бутун дунёга тарқалди — BBC

Гўёки Оқ уйда учрашувни кутган дунё етакчилари акс этган фотосурат сохта бўлиб чиқди. У генератив сунъий интеллект ёрдамида яратилган. Бу ҳақда BBC ўз текшируви натижаларига таяниб хабар берди.

Жаҳон

20.08.2025, 12:20

Тошкент халқаро университетида замонавий Сунъий интеллект ўқув маркази очилди

Лойиҳа КОИCА томонидан 1 миллион АҚШ доллари миқдорида молиялаштирилади.

Фан-технология

15.08.2025, 17:41

сўнгги янгиликлар

Тожикистон чегарачилари ва «Толибон» ўртасида қуролли тўқнашув юз берди

Шамсиддин Шоҳин туманида тожик чегарачилари ва «Толибон» кучлари ўртасида қуролли тўқнашув содир бўлди. Дастлабки маълумотларга кўра, воқеа Панж (Амударё) дарёси ўзани билан боғлиқ бахс сабабли келиб чиққан. Қурбонлар борлиги айтилмоқда, бироқ ҳалок бўлганлар ва ярадорлар сони аниқ эмас.

Жаҳон

27.10.2025, 19:07

Келгуси йил учун макроиқтисодий кўрсаткичлар ва давлат бюджети параметрлари муҳокама қилинди

Президент Шавкат Мирзиёев раҳбарлигида келгуси йил учун асосий макроиқтисодий кўрсаткичлар ва давлат бюджети параметрларига бағишланган йиғилиш бўлиб ўтди.

Иқтисодиёт

27.10.2025, 18:32

Самарқандда 14-ЮНЕСКО Ёшлар Форуми старт олди

Бу йилги форум «Иқлим ҳаракати ва унинг ижтимоий таъсири, айниқса ёшлар учун» мавзусига бағишланиб, дунё бўйлаб 140 та мамлакатдан 150 нафарга яқин ёш етакчини бирлаштирди. Форумга Бангладешнинг ЮНЕСКОдаги доимий вакили, Бош конференциянинг 43-сессияси раиси Хондкер Муҳаммад Талҳа ташриф буюрди.

Ўзбекистон

27.10.2025, 17:02

Ўзбекистон Соғлиқни сақлаш вазирлиги болалар орасидаги «янги вирус» ҳақидаги миш-мишларни рад этди

Ижтимоий тармоқларда болалар орасида совуқ тегиши ва овқат ҳазм қилиш бузилиши симптомлари билан кечаётган касаллик тарқалаётгани ҳақида хабарлар тарқалди. Айрим фойдаланувчилар бу ҳолатни коронавируснинг мутирaцияланган шакли билан боғлашди. Ўзбекистон Соғлиқни сақлаш вазирлиги эса бу хавотирларни асоссиз деб ҳисоблади.

Ўзбекистон

27.10.2025, 16:02

Трамп Марказий Осиё мамлакатлари раҳбарларини C5+1 саммитига таклиф қилди

Марказий Осиё мамлакатлари раҳбарлари 6 ноябрь куни Вашингтонда АҚШ президенти Дональд Трамп билан C5+1 (Марказий Осиё + АҚШ) саммитида учрашадилар, деб хабар берди якшанба куни Ақорда.

Сиёсат

27.10.2025, 15:37

Жанубий Кореяда 26 нафар ўзбекистонлик жаримага тортилди

Миграция агентлиги маълумотига кўра, уларга ҳар бир ой учун 2000 АҚШ доллари миқдорида жарима қўлланди. Рейдлар APEC-2025 саммити арафасида кучайтирилган бўлиб, қонунбузарларга жарима, депортация ва мамлакатга кириш тақиқлари қўлланиши мумкин.

Ўзбекистон

27.10.2025, 13:19

Энди мопед ва скутер ҳайдовчилари учун гувоҳнома олиш тартиби енгиллашади

2026 йил 1 январдан бошлаб Ўзбекистонда мопед ва скутерларни, шунингдек, соатига 25 км/с тезликдан ошмайдиган мототранспорт воситаларини бошқариш учун ҳайдовчилик гувоҳномасида янги — «А1» кичик тоифаси жорий этилади.

Ўзбекистон

27.10.2025, 13:08

Мусиқа мияни деменция ва Альцгеймер касаллигидан ҳимоя қилади

Мусиқа тинглаш миянинг бир нечта соҳаларини фаоллаштиради ва когнитив бузилишлар, жумладан деменция ва Альцгеймер касаллиги хавфини камайтириши мумкин. Айниқса, севимли мусиқа ижобий ҳиссиётларни уйғотиб, хотираларни тиклашга ёрдам бериши билан самарали ҳисобланади.

Фан-технология

27.10.2025, 11:49

Ўзбекистонда қайси соҳада энг юқори маош тўланади?

Ўзбекистонда энг юқори маош банк, суғурта ва кредит соҳаларида — ўртача 16,8 млн сўм. IT ва телекоммуникациялар ходимлари 14,9 млн сўм билан иккинчи ўринда. Энг паст маош эса таълим (4,1 млн сўм) ва соғлиқни сақлаш (3,7 млн сўм) соҳаларида қолмоқда.

Ўзбекистон

27.10.2025, 10:45

Тошкентда кесилган 145 туп дарахт бўйича ҳокимлик изоҳ берди

Таъкидланишича, арчаларнинг кўпчилиги касалланган ва қуриб бораётган дарахтларни эҳтиёткорлик билан кўчириш режалаштирилган, аммо айрим масъуллар жараёнда талабларга тўлиқ амал қилмаган. Гувоҳлар эса ишлар ҳоким ўринбосари Баxтиёр Раҳмонов топшириғи билан амалга оширилганини айтишмоқда.

Ўзбекистон

27.10.2025, 10:00

Ўзбекистон делегацияси Ислом бирдамлик ўйинларига 194 нафар спортчи билан боради

7–21 ноябрь кунлари Саудия Арабистони пойтахти Ар-Риёд шаҳри VI Ислом бирдамлик ўйинларига мезбонлик қилади.

Спорт

27.10.2025, 09:01

ССВ тизимида 1000 дан ортиқ манфаатлар тўқнашуви ҳолатлари аниқланди

Соғлиқни сақлаш вазирлиги тизимида 2025 йил июль ҳолатига кўра молия ва иқтисодиёт йўналишида фаолият юритувчи 1 280 нафар ходимда манфаатлар тўқнашуви ва непотизм ҳолатлари аниқланди.

Ўзбекистон

27.10.2025, 08:17