Сунъий интеллектдан фойдаланишнинг ҳуқуқий асослари яратилди

Сунъий интеллектни қўллаш орқали юзага келадиган муносабатларни тартибга солишга қаратилган қонун лойиҳаси парламент қуйи палатаси томонидан қабул қилинди.

Сиёсат

14.08.2025, 12:46

Улашиш:

Бугун сунъий интеллект ҳаётимиз, фаолиятимизга жадал кириб келмоқда. Ушбу замонавий технологиянинг қулайлиги, афзаллик томонлари жуда кўп. Ҳар бир соҳани ривожлантириш, дастурлар ишлаб чиқиш ва бошқа йўналишларда сунъий интеллект фаол кўмакчимизга айланмоқда. 

Сунъий интеллектдан фойдаланиш кўлами ортар экан, бу борадаги муносабатларнинг ҳуқуқий асосларини ҳам яратиш зарур бўлади. Шу мақсадда сунъий интеллектни қўллаш орқали юзага келадиган муносабатларни тартибга солишга қаратилган қонун лойиҳаси ишлаб чиқилиб, парламент қуйи палатаси томонидан қабул қилинди. 

Мазкур ҳужжатда кўзда тутилаётган нормалар ҳақида Олий Мажлис Қонунчилик палатаси депутати, қонун ташаббускорларидан бири Шаҳноза Холмаҳаматова батафсил гапириб берди:

— Қонун лойиҳасида “сунъий интеллект” тушунчасига ҳуқуқий таъриф бериляпти. Барчамизга маълумки, бугунги кунда сунъий интеллект барча соҳага жадал кириб бормоқда, соҳаларни ривожлантириш учун хизмат қиляпти. Шу боис ҳам мамлакатимизда сунъий интеллектни жорий этиш ва ривожлантиришга алоҳида эътибор қаратилмоқда. 

Мазкур қонун лойиҳасида сунъий интеллектни жорий этиш ва ривожлантиришга оид давлат сиёсатининг асослари мустаҳкамлаб қўйилмоқда. Махсус ваколатли органнинг вазифалари, ахборот ресурсларини яратиш ҳамда ахборот тизимлари ишида сунъий интеллектдан фойдаланишнинг умумий ҳуқуқий асослари белгиланмоқда.

Яна бир муҳим жиҳат, қандай технология бўлмасин, инсоннинг ҳуқуқ ва эркинликларига дахл қилмаслиги лозим. Акс ҳолда бунинг учун жавобгарлик масалалари белгиланиши керак. Шу маънода қонун лойиҳасида сунъий интеллектдан фойдаланиб яратилган ахборот ресурслари ва сунъий интеллект технологиялари асосида ишлайдиган ахборот тизимлари инсонга, унинг ҳаёти, соғлиғи, эркинлиги, шаъни ва қадр-қимматига путур етказмаслиги ва бошқа ажралмас ҳуқуқларини бузмаслигига оид талаб белгиланяпти. Агар сунъий интеллект технологияларидан фойдаланган ҳолда яратилган ахборот ресурсларида шахсга доир маълумотларга қонунга хилоф равишда ишлов берилган бўлса ҳамда Интернет ёки оммавий ахборот воситаларида тарқатилса, жавобгарлик белгиланади. 

Шу билан бирга, инсоннинг ҳуқуқ ва эркинлигига алоқадор юридик аҳамиятга эга қарорларни қабул қилишда фақатгина сунъий интеллектдан фойдаланиб яратилган ахборот ресурслари ва сунъий интеллект технологиялари асосида ишлайдиган ахборот тизимлари хулосасига таяниб қолиш мумкин эмаслиги ўз аксини топди. Яъни, инсон ҳуқуқларига оид юридик кўринишдаги ҳар қандай қарор технология эмас, балки мутахассис томонидан қабул қилиниши лозим.

Албатта, бугун бутун дунёда cунъий интеллектдан кенг кўламда фойдаланиляпти. Юртимизда ҳам ушбу технологиядан самарали фойдаланишнинг дастлабки ҳуқуқий асосларини яратишга эҳтиёж бор. Шу маънода ушбу қонун лойиҳасидан асосий мақсад cунъий интеллектдан фойдаланишни янада ривожлантириш, уни қўллаш орқали юзага келадиган муносабатларни ҳуқуқий тартибга солишдан иборат. 

 

Сиёсат

14.08.2025, 12:46

Улашиш:

сўнгги янгиликлар

Халқаро астронавтика конгресси Самарқандда ўтказилади

Австралиянинг Сидней шаҳрида ўтказилган Халқаро астронавтика конгрессида (IAC) муҳим қарор қабул қилинди: 2028 йилда навбатдаги конгресс Самарқанд шаҳрида ўтказилиши белгиланди. 

Фан-технология

04.10.2025, 20:13

Обама: “Дунёдаги муаммоларнинг 80 фоизига ўлишдан ва кераксиз бўлиб қолишдан қўрқадиган қари эркаклар сабабчи”

АҚШнинг собиқ президенти Барак Обама «дунёнинг энг йирик инқирозлари, одатда, ҳокимиятга ёпишиб олган эркаклар томонидан қўзғатилган» дея таъкидлади.

Жаҳон

04.10.2025, 18:39

Тошкентда тезкор ходимга 10 минг доллар пора бермоқчи бўлган шахс ушланди

Тошкентда жиноят-қидирув бўлими ходимига пора бермоқчи бўлган, ўз уйида гиёҳвандлик воситаларини сақлаб келаётган шахс қўлга олинди.

Ўзбекистон

04.10.2025, 16:21

Венгрияда таҳсил олаётган ўзбекистонлик талабалар сони оширилади

Тошкент давлат аграр университети (ТДАУ) делегацияси Венгриянинг етакчи университетлари билан академик, илмий ва таълим соҳасидаги ҳамкорликни мустаҳкамлаш мақсадида Будапештга борди.

Таълим

04.10.2025, 14:13

Исроил Ғазо секторига ҳужумларни тўхтатгани айтилмоқда

Исроил нашрларининг  хабар қилишича, Исроил армиясига Ғазога ҳужумларнинг шиддатини камайтириш бўйича кўрсатма берилган ва яқин вақт ичида музокаралар бошланиши кутилмоқда. ҲАМАС ҳам мулоқотга тайёр эканини билдириб, барча гаровдагиларни озод қилишга, ҳалок бўлганларнинг жасадларини топширишга ва Ғазони технократлар ҳукумати бошқаришига рози бўлишини маълум қилди.

Жаҳон

04.10.2025, 12:31

Рамазон Темиров: "Аллоҳдан қўрқинг!"

UFC жангчиси Рамазон Темиров допинг сабаб бир йилга четлатилган эди. У юрак етишмовчилиги ва бошқа юрак касалликларида қўлланиладиган дорини ичгани сабабли шу ҳолатга тушган.

Спорт

04.10.2025, 12:08

Шифокорларга тушунарсиз ёзиш тақиқланди

BBC нашрининг хабар беришича, тиббиёт факультети талабаларига ҳам ёзувларини ривожлантиришга оид дарслар қўшиш тавсия қилинди. 

Жаҳон

04.10.2025, 10:00

Инфантино нега Исроил футбол мусобақаларидан четлатилмаётганини изоҳлади

ФИФА президенти Жанни Инфантино Исроил терма жамоалари халқаро мусобақалардан четлатилмагани сабабини тушунтирди.

Спорт

03.10.2025, 20:29

Oʻzbekiston tashqi qarzi ortmoqda

Ўзбекистон ташқи қарзи ортмоқда

Ўзбекистоннинг умумий ташқи қарзи 2025 йил биринчи ярим йиллиги якуни бўйича 72,2 млрд долларни ташкил қилди. Бу ҳақда Марказий банк хабар берди.

Иқтисодиёт

03.10.2025, 19:34

Telegram asoschisi Qozogʻistonda yangi sunʼiy intellekt loyihasini eʼlon qildi

Telegram асосчиси Қозоғистонда янги сунъий интеллект лойиҳасини эълон қилди

Telegram асосчиси Павел Дуров Остонада бўлиб ўтган Digital Bridge-2025 халқаро технологик форумида миллиарддан ортиқ фойдаланувчига мўлжалланган сунъий интеллект соҳасидаги янги лойиҳани тақдим этди.

Жаҳон

03.10.2025, 18:36

Ўзбекистонда пенсионерларига ноябр ойида транспорт қатновларига чегирмалар берилади

Uzbekistan Airways ва «Ўзтемирйўловчи» ноябр ойида пенсионерлар учун авиа ва темирйўл йўналишларида вақтинчалик чегирмалар жорий этмоқда.

Ўзбекистон

03.10.2025, 17:32

Тошкентда қалбаки пайвандлаш электродлари ишлаб чиқарган цех фош этилди

Бош прокуратура ҳузуридаги Департаментнинг Учтепа тумани бўлими ходимлари томонидан ўтказилган тезкор тадбирда яширин цех фаолияти аниқланди.

Ўзбекистон

03.10.2025, 16:35