Kredit rasmiylashtirish bilan bogʻliq firibgarlik 42 foizga oshdi — Ombudsman

2024 yilda kredit rasmiylashtirishga oid firibgarlik holatlari 42 foizga oshgani aniqlandi. Bu haqda Oliy Majlisning Inson huquqlari boʻyicha vakili (Ombudsman) xabar berdi.

Kredit rasmiylashtirish bilan bogʻliq firibgarlik  42 foizga oshdi — Ombudsman

Kredit rasmiylashtirish bilan bogʻliq firibgarlik 42 foizga oshdi — Ombudsman

Unga koʻra, Ombudsmanga fuqarolardan iqtisodiy huquqqa oid 6 mingdan ortiq murojaatlar kelib tushgan. Ushbu murojaatlarning 9 foizi firibgarlik holatlari bilan bogʻliq boʻlgan. 

Fuqarolarning shaxsiy maʼlumotlari asosida turli tijorat banklaridan kredit ajratish holatlari sezilarli darajada koʻpaygan. 2023 yilda shunday murojaatlar soni 110 tani tashkil qilgan boʻlsa, 2024 yilda bu raqam 42 foizga oshgan. 

Murojaatlarning 60 foizida oʻzini "Click" kompaniyasi yoki Markaziy bank xodimi sifatida tanishtirgan shaxslar fuqarolarning shaxsiy maʼlumotlaridan foydalangan holda, onlayn kreditlar rasmiylashtirgan. Ayrim holatlarda esa bir shaxs nomiga 5-6 ta tijorat banklaridan kreditlar olingan.

"Ushbu murojaatlar yuzasidan Ichki ishlar organlari tergovchilari tomonidan tijorat banklariga ushbu fuqarolar kredit mablagʻlaridan oʻzlari foydalanmaganligi hamda fuqaroviy daʼvogar deb topilganligi, shuningdek, aybdor shaxslar topilguniga qadar kredit qarzdorligi hamda unga foizlar hisoblashni toʻxtatib turish yuzasidan topshiriqlar yuborilgan", deyiladi Ombudsman tomonidan berilgan xabarda.

Markaziy bank tomonidan taqdim etilgan maʼlumotlarga koʻra, 2024 yilda firibgarlik yoʻli bilan fuqarolar nomiga onlayn kredit ajratish orqali 463 ta holatda qariyb 15 mlrd soʻm miqdorda moddiy zarar yetkazilgan.

Bir narsani yodda tutish zarurki, axborot texnologiyalar rivojlangan sari, yangidan-yangi aldov va firib berish usullari ham oʻylab topilmoqda. Axborot xavfsizligini taʼminlash va firibgarlik holatlaridan saqlanish uchun quyidagi tavsiyalarga rioya qilish tavsiya etiladi: 

— Pasport maʼlumotlari, bank kartalari raqami va PIN-kod kabi shaxsiy maʼlumotlarni hech kimga oshkor qilmang.
— Shaxsiy maʼlumotlaringizni ijtimoiy tarmoqlarda yoki nomaʼlum shaxslarga yuborishdan saqlaning. 
—Telefonga kelgan tasdiqlov kodlari, parollar yoki bank ilovalariga kirish maʼlumotlarini hech kimga aytmang.
— Ijtimoiy tarmoqlar yoki elektron pochta orqali kelgan notanish fayllar, hujjatlar yoki havolalarni yuklab olmang. Ular virus yoki zararli dastur boʻlishi mumkin. 
— Notanish raqamlar, xususan chet el raqamlaridan kelgan qoʻngʻiroqlar va videoqoʻngʻiroqlarga javob bermang. 
— Agar kimdir oʻzini bank xodimi yoki boshqa tashkilot vakili sifatida tanishtirsa, ularning shaxsini tasdiqlash uchun rasmiy kanallar orqali maʼlumot oling.

So‘nggi yangiliklar

Shavkat Mirziyoyev ITB bilan yangi Strategik sheriklik dasturini qabul qilish tashabbusini ilgari surdi

17 sentabr kuni Namangan shahrida oʻtayotgan "Kambagʻallikdan farovonlik sari" xalqaro forumi doirasida Oʻzbekiston Respublikasi prezidenti Shavkat Mirziyoyevning Islom taraqqiyot banki prezidenti Muhammad bin Sulaymon al-Jassir bilan uchrashuvi boʻlib oʻtdi.

Siyosat

17.09.2025, 15:44

2030 yilga borib, Oʻzbekistonda mutlaq kambagʻallikka toʻliq barham berish imkoniyati bor

Namangan shahrida 17 sentabr kuni “Kambagʻallikdan farovonlik sari” III xalqaro forumi boshlandi. Anjumanning ochilishida Oʻzbekiston Respublikasi Prezidenti Shavkat Mirziyoyev ishtirok etib, nutq soʻzladi. 

Oʻzbekiston

17.09.2025, 15:38

Qashqadaryoda 131 ta avtoulov jarima maydonchasiga olib ketildi

Qashqadaryo viloyatida soliq toʻlashdan boʻyin tovlayotgan fuqarolarga nisbatan keskin choralar koʻrilmoqda. Faqatgina bir hafta ichida 131 nafar fuqaroning 2,1 milliard soʻmlik soliq qarzi uchun ularga tegishli avtotransport vositalari jarima maydonchalariga joylashtirildi.

Oʻzbekiston

17.09.2025, 15:21

Inoue — Ahmadaliyev jangidagi zarbalar statistikasi eʼlon qilindi

Compubox tahliliy tizimi ikkinchi eng yengil vazn toifasida mutlaq jahon chempioni Naoya Inoue va oʻzbekistonlik Murodjon Ahmadaliyev oʻrtasidagi jangdan zarbalar statistikasini taqdim etdi.

Sport

17.09.2025, 14:21

Oʻzbekistonda ish tashlash huquqi qonuniy mustahkamlanmoqda

Oʻzbekistonda ish tashlash huquqi birinchi marta qonun darajasida tartibga solinmoqda. Oliy Majlis Qonunchilik palatasi deputati Zuhriddin Mavlonov qonunni sharhladi.

Siyosat

17.09.2025, 13:20

Ispaniya hukumati Isroil kompaniyalari bilan qariyb 1 mlrd yevrolik ikki shartnomani bekor qildi

Ispaniya Mudofaa vazirligi Isroil kompaniyalari bilan tuzilgan umumiy qiymati qariyb 1 milliard yevro boʻlgan ikki yirik shartnomani bekor qildi.

Jahon

17.09.2025, 12:03

Buxoroda hokim yordamchisi pora bilan ushlandi

Buxoro viloyati Peshku tumanida yashovchi tadbirkor mahalla fuqarolar yigʻinidagi hokim yordamchisining noqonuniy xatti-harakatlari haqida joriy yil 10 sentabr kuni ariza bilan murojaat qilgan.

Oʻzbekiston

17.09.2025, 11:03

Namanganda natijadorlikni yanada oshirish vazifalari belgilandi

Prezident Shavkat Mirziyoyev 16 sentabr kuni Uychi tumanida Namangan viloyatini iqtisodiy-ijtimoiy rivojlantirish chora-tadbirlari muhokamasi yuzasidan yigʻilish oʻtkazdi.

Oʻzbekiston

17.09.2025, 10:48

Norin daryosida “birinchi milliy GES” ishga tushirildi

Oʻtgan yili 25 mart kuni davlat rahbari Namangan viloyatida yangi elektr stansiyalari qurilishini boshlab bergan edi. Kuni kecha ulardan biri – Norin GESlar kaskadining dastlabki bosqichi ishga tushdi.

Oʻzbekiston

17.09.2025, 10:39

Shoʻrariq mahallasi oʻzgaradi: atrofdagi 5 ta mahalla uchun markazga aylanadi

Namangan viloyatiga tashrifi chogʻida Shavkat Mirziyoyev Norin tumanidagi Shoʻrariq mahallasiga kirdi. Mahallaning sharoiti ogʻir. Ichki yoʻllar taʼmirtalab, koʻcha chiroqlari va lotoklar yoʻq. Bu yerda 5 mingdan ziyod aholi yashaydi. 62 ta kambagʻal oila, 118 nafar ishsiz bor, 157 odam migratsiyada.

Oʻzbekiston

17.09.2025, 10:26

Shavkat Mirziyoyev “Fishvel Norin” korxonasi faoliyati bilan tanishdi

Norin tumanida baliqchilik rivojlangani yana bir yoʻnalishni vujudga keltirdi – korxona yonida zamonaviy restoran ham barpo etildi. Unda baliqdan turli xil taomlar tayyorlanib, mehmonlarga taklif qilinadi.

Iqtisodiyot

17.09.2025, 10:15

Oʻzbekistondagi startap sunʼiy intellekt boʻyicha Google dasturidan oʻrin oldi

Istiqbolli loyihalar milliy agentligining “Tartibga solish qumdoni” maxsus huquqiy rejimi ishtirokchisi — "Heemera" MChJ "Google Accelerator: AI First Program" nufuzli xalqaro dasturiga kiritilgan tarixda ilk oʻzbek kompaniyasi boʻldi.

Fan-texnologiya

17.09.2025, 10:04