Kredit rasmiylashtirish bilan bogʻliq firibgarlik 42 foizga oshdi — Ombudsman

2024 yilda kredit rasmiylashtirishga oid firibgarlik holatlari 42 foizga oshgani aniqlandi. Bu haqda Oliy Majlisning Inson huquqlari boʻyicha vakili (Ombudsman) xabar berdi.

Kredit rasmiylashtirish bilan bogʻliq firibgarlik  42 foizga oshdi — Ombudsman

Kredit rasmiylashtirish bilan bogʻliq firibgarlik 42 foizga oshdi — Ombudsman

Unga koʻra, Ombudsmanga fuqarolardan iqtisodiy huquqqa oid 6 mingdan ortiq murojaatlar kelib tushgan. Ushbu murojaatlarning 9 foizi firibgarlik holatlari bilan bogʻliq boʻlgan. 

Fuqarolarning shaxsiy maʼlumotlari asosida turli tijorat banklaridan kredit ajratish holatlari sezilarli darajada koʻpaygan. 2023 yilda shunday murojaatlar soni 110 tani tashkil qilgan boʻlsa, 2024 yilda bu raqam 42 foizga oshgan. 

Murojaatlarning 60 foizida oʻzini "Click" kompaniyasi yoki Markaziy bank xodimi sifatida tanishtirgan shaxslar fuqarolarning shaxsiy maʼlumotlaridan foydalangan holda, onlayn kreditlar rasmiylashtirgan. Ayrim holatlarda esa bir shaxs nomiga 5-6 ta tijorat banklaridan kreditlar olingan.

"Ushbu murojaatlar yuzasidan Ichki ishlar organlari tergovchilari tomonidan tijorat banklariga ushbu fuqarolar kredit mablagʻlaridan oʻzlari foydalanmaganligi hamda fuqaroviy daʼvogar deb topilganligi, shuningdek, aybdor shaxslar topilguniga qadar kredit qarzdorligi hamda unga foizlar hisoblashni toʻxtatib turish yuzasidan topshiriqlar yuborilgan", deyiladi Ombudsman tomonidan berilgan xabarda.

Markaziy bank tomonidan taqdim etilgan maʼlumotlarga koʻra, 2024 yilda firibgarlik yoʻli bilan fuqarolar nomiga onlayn kredit ajratish orqali 463 ta holatda qariyb 15 mlrd soʻm miqdorda moddiy zarar yetkazilgan.

Bir narsani yodda tutish zarurki, axborot texnologiyalar rivojlangan sari, yangidan-yangi aldov va firib berish usullari ham oʻylab topilmoqda. Axborot xavfsizligini taʼminlash va firibgarlik holatlaridan saqlanish uchun quyidagi tavsiyalarga rioya qilish tavsiya etiladi: 

— Pasport maʼlumotlari, bank kartalari raqami va PIN-kod kabi shaxsiy maʼlumotlarni hech kimga oshkor qilmang.
— Shaxsiy maʼlumotlaringizni ijtimoiy tarmoqlarda yoki nomaʼlum shaxslarga yuborishdan saqlaning. 
—Telefonga kelgan tasdiqlov kodlari, parollar yoki bank ilovalariga kirish maʼlumotlarini hech kimga aytmang.
— Ijtimoiy tarmoqlar yoki elektron pochta orqali kelgan notanish fayllar, hujjatlar yoki havolalarni yuklab olmang. Ular virus yoki zararli dastur boʻlishi mumkin. 
— Notanish raqamlar, xususan chet el raqamlaridan kelgan qoʻngʻiroqlar va videoqoʻngʻiroqlarga javob bermang. 
— Agar kimdir oʻzini bank xodimi yoki boshqa tashkilot vakili sifatida tanishtirsa, ularning shaxsini tasdiqlash uchun rasmiy kanallar orqali maʼlumot oling.

Mavzuga oid yangiliklar

Har uchinchi ishlaydigan oʻzbekistonlikning krediti bor

1 iyun holatiga koʻra, 5,18 million kishi banklardan kredit olgan. Ulardan 27 foizida (1,4 mln) ikki va undan ortiq kredit mavjud.

Iqtisodiyot

04.07.2025, 14:58

Oʻzbekiston Rossiyadagi migrantlarning huquqlari buzilganligi yuzasidan Federatsiya Tashqi ishlar vazirligiga nota yubordi

Tashqi ishlar vazirligi (TIV) Rossiya Federatsiyasidagi ayrim tashkilot va idoralarini Oʻzbekiston fuqarolariga nisbatan hurmatda boʻlish, ularning shaʼn va qadr-qimmatini kamsitmaslikka chaqirdi.

Oʻzbekiston

11.06.2025, 11:07

Do Human Rights in Uzbekistan No Longer Matter to Europe?

Yevropa uchun Oʻzbekistondagi inson huquqlari endi muhim emasmi?

Rossiya–Ukraina urushi boshlanganidan soʻng, bir qator Yevropa Ittifoqi davlatlarining Markaziy Osiyoga, xususan Oʻzbekistonga boʻlgan qiziqishi sezilarli darajada ortdi. Bu holat mintaqadagi geosiyosiy muvozanat oʻzgarayotgani, shuningdek, Yevropa Ittifoqining yangi tashqi siyosiy strategiyasidan dalolat beradi.

Siyosat

05.06.2025, 16:22

Jahon banki yana Oʻzbekistonga imtiyozli kredit ajratdi

Jahon banki yana Oʻzbekistonga imtiyozli kredit ajratdi

Jahon banki ijrochi direktorlar kengashi Oʻzbekistonning geofazoviy maʼlumotlardan foydalanishini yaxshilash uchun 35 million AQSh dollarlik imtiyozli kredit ajratganini maʼlum qildi. 

Iqtisodiyot

21.05.2025, 09:51

Халқаро Амнитсия Ўзбекистондаги инсон ҳуқуқлари ёмонлигини ёзмоқда

Xalqaro Amnitsiya O‘zbekistondagi inson huquqlari yomonligini yozmoqda

Xalqaro inson huquqlari tashkiloti Amnesty International O‘zbekiston bo‘yicha navbatdagi yillik hisobotini e’lon qildi. Unda so‘z va matbuot erkinligidan tortib, siyosiy repressiyalar, qiynoqlar, majburiy davolanishlar va fuqarolik jamiyati faollariga bosimgacha bo‘lgan keng qamrovli muammolar yoritilgan. Hisobotda hukumatning islohotlar va’dalariga qaramay, mamlakatda inson huquqlari holati sezilarli darajada yomonlashgani qayd etiladi.

Oʻzbekiston

02.05.2025, 12:19

Qashqadaryodagi hibsxonalarda sharoitlar qoniqarsiz ekanligi maʼlum boʻldi

Qashqadaryodagi hibsxonalarda sharoitlar qoniqarsiz ekanligi maʼlum boʻldi

Qashqadaryo viloyati Qarshi va Koson tumanlari Ichki ishlar boʻlimlarining vaqtincha saqlash hibsxonalarida shaxslarni saqlash sharoitlari belgilangan meʼyoriy talablarga javob bermasligi aniqlandi. Bu haqda Oliy Majlisning Inson huquqlari boʻyicha vakili (Ombudsman) axborot xizmati maʼlum qildi.

Oʻzbekiston

15.01.2025, 17:17

So‘nggi yangiliklar

Britaniyaning “SandStone Global” kompaniyasi “ Treasures of Uzbekistan” filmini suratga olmoqda

“Dunyo xazinalari” jahonga mashhur hujjatli serial boʻlib, 120 dan ortiq mamlakatda tomoshabinlarni oʻziga jalb qilgan va 450 millionga yaqin tomoshabin toʻplagan.

Madaniy

19.07.2025, 14:46

Tramp "The Wall Street Jurnali"dan 10 mln dollar undirish uchun sudga berdi

Tramp "The Wall Street Jurnali"dan 10 mln dollar undirish uchun sudga berdi

AQSh prezidenti Donald Tramp "The Wall Street Jurnal" gazetasining Jeffrey Epstein haqida yozgan maqolasi ortidan, nashr egasi Rupert Murdoch va Dow Jones kompaniyasiga qarshi 10 milliard dollarlik daʼvo arizasi bilan chiqdi. Bu haqda BBC xabar qildi.

Jahon

19.07.2025, 13:59

Isroil va Suriya sulhga erishdi

Isroil va Suriya sulhga erishdi

Isroil tomonidan Yaqin Sharqdagi yuzaga kelgan mojarolar fonida Isroil va Suriya oʻrtasida sulhga erishildi. Bu haqda AQShning Turkiyadagi elchisi va ayni paytda Suriya boʻyicha maxsus vakili Tom Barrak X (sobiq Twitter) ijtimoiy tarmogʻida maʼlum qildi. 

Jahon

19.07.2025, 13:42

Озарбайжон ва Россия ўртасида кескинлик кучаймоқда

Ozarbayjon va Moskva oʻrtasida keskinlik kuchaymoqda

Ozarbayjon Moskvada boʻlib oʻtgan Mustaqil Davlatlar Hamdoʻstligining Iqtisodiy kengashi yigʻilishida ishtirok etmadi. Odatda bunday uchrashuvlarda mamlakat nomidan bosh vazirning birinchi oʻrinbosari Yagub Eyubov qatnashardi, ammo bu safar u kelmagan.

Siyosat

19.07.2025, 13:10

Anomal issiqda nima qilish kerak? Muhim tavsiyalar!

Issiq havoda suyuqlik isteʼmol qilishni koʻpaytirish kerak. Qaynatilgan ichimlik suvi isteʼmol qilish maqsadga muvofiqdir.

Oʻzbekiston

19.07.2025, 13:02

Namanganda xalqaro terroristik tashkilot "jamoasi" ushlandi

Namanganda xalqaro terroristik tashkilot "jamoasi" ushlandi

Namangan shahrida "Islom Davlati Xuroson Viloyati" xalqaro terroristik tashkilotining yashirin "jamoati" fosh etildi. Bu haqda Davlat xavfsizlik xizmati xabar qildi.

Oʻzbekiston

19.07.2025, 12:56

Bakalavr va magistrlar uchun davlat grantlari soni oshirildi

Bakalavr va magistrlar uchun davlat grantlari soni oshirildi

Yangi oʻquv yilida bakalavriatga 35 500 ta, magistratura bosqichiga 9 922 ta davlat granti beriladi. Bu boʻyicha prezident farmoyishi qabul qilindi.

Ta'lim

19.07.2025, 12:45

Orolboʻyida hayvonot va qushlar dunyosi koʻpaymoqda

Bogʻ hududida faoliyat yuritayotgan inspektorlar va ilmiy xodimlarning muntazam patrul nazorati, monitoring ishlari va profilaktik chora-tadbirlari yovvoyi hayvonlarning osoyishta yashashini taʼminlamoqda.

Oʻzbekiston

19.07.2025, 11:30

IESlar yarim yillik rejani 101 foizga bajardi

“Issiqlik elektr stansiyalari” AJ 2025 yil birinchi yarim yilligidagi erishgan foydani eʼlon qildi.

Iqtisodiyot

19.07.2025, 10:09

Oʻzbekiston milliy terma jamoasiga xorijlik murabbiy kerakmi?

Dastlab Yoaxim Lyov terma jamoamizni boshqarishi mumkinligi haqida oʻqidik, soʻngra Slaven Bilich nomzodi paydo boʻldi.

Sport

19.07.2025, 08:51

82 marta YHQni buzgan namanganlik otaxon mashinasini yashirib qoʻydi

Avtomashina MIB Namangan viloyat boshqarmasi xodimlari tomonidan jarima maydoniga joylashtirildi.

Oʻzbekiston

18.07.2025, 20:46

"Toshkent metropoliteni" 14 ta yangi toʻrt vagonli harakat tarkibi harid qilindi

Soʻnggi 5 yil davomida bosqichma-bosqich 41 ta yangi harakat tarkibi olib kelindi, natijada metro vagon parkining 50 foizdan ziyod poyezdlari yangilandi. 

Oʻzbekiston

18.07.2025, 19:02