Kredit rasmiylashtirish bilan bogʻliq firibgarlik 42 foizga oshdi — Ombudsman

2024 yilda kredit rasmiylashtirishga oid firibgarlik holatlari 42 foizga oshgani aniqlandi. Bu haqda Oliy Majlisning Inson huquqlari boʻyicha vakili (Ombudsman) xabar berdi.

Kredit rasmiylashtirish bilan bogʻliq firibgarlik  42 foizga oshdi — Ombudsman

Kredit rasmiylashtirish bilan bogʻliq firibgarlik 42 foizga oshdi — Ombudsman

Unga koʻra, Ombudsmanga fuqarolardan iqtisodiy huquqqa oid 6 mingdan ortiq murojaatlar kelib tushgan. Ushbu murojaatlarning 9 foizi firibgarlik holatlari bilan bogʻliq boʻlgan. 

Fuqarolarning shaxsiy maʼlumotlari asosida turli tijorat banklaridan kredit ajratish holatlari sezilarli darajada koʻpaygan. 2023 yilda shunday murojaatlar soni 110 tani tashkil qilgan boʻlsa, 2024 yilda bu raqam 42 foizga oshgan. 

Murojaatlarning 60 foizida oʻzini "Click" kompaniyasi yoki Markaziy bank xodimi sifatida tanishtirgan shaxslar fuqarolarning shaxsiy maʼlumotlaridan foydalangan holda, onlayn kreditlar rasmiylashtirgan. Ayrim holatlarda esa bir shaxs nomiga 5-6 ta tijorat banklaridan kreditlar olingan.

"Ushbu murojaatlar yuzasidan Ichki ishlar organlari tergovchilari tomonidan tijorat banklariga ushbu fuqarolar kredit mablagʻlaridan oʻzlari foydalanmaganligi hamda fuqaroviy daʼvogar deb topilganligi, shuningdek, aybdor shaxslar topilguniga qadar kredit qarzdorligi hamda unga foizlar hisoblashni toʻxtatib turish yuzasidan topshiriqlar yuborilgan", deyiladi Ombudsman tomonidan berilgan xabarda.

Markaziy bank tomonidan taqdim etilgan maʼlumotlarga koʻra, 2024 yilda firibgarlik yoʻli bilan fuqarolar nomiga onlayn kredit ajratish orqali 463 ta holatda qariyb 15 mlrd soʻm miqdorda moddiy zarar yetkazilgan.

Bir narsani yodda tutish zarurki, axborot texnologiyalar rivojlangan sari, yangidan-yangi aldov va firib berish usullari ham oʻylab topilmoqda. Axborot xavfsizligini taʼminlash va firibgarlik holatlaridan saqlanish uchun quyidagi tavsiyalarga rioya qilish tavsiya etiladi: 

— Pasport maʼlumotlari, bank kartalari raqami va PIN-kod kabi shaxsiy maʼlumotlarni hech kimga oshkor qilmang.
— Shaxsiy maʼlumotlaringizni ijtimoiy tarmoqlarda yoki nomaʼlum shaxslarga yuborishdan saqlaning. 
—Telefonga kelgan tasdiqlov kodlari, parollar yoki bank ilovalariga kirish maʼlumotlarini hech kimga aytmang.
— Ijtimoiy tarmoqlar yoki elektron pochta orqali kelgan notanish fayllar, hujjatlar yoki havolalarni yuklab olmang. Ular virus yoki zararli dastur boʻlishi mumkin. 
— Notanish raqamlar, xususan chet el raqamlaridan kelgan qoʻngʻiroqlar va videoqoʻngʻiroqlarga javob bermang. 
— Agar kimdir oʻzini bank xodimi yoki boshqa tashkilot vakili sifatida tanishtirsa, ularning shaxsini tasdiqlash uchun rasmiy kanallar orqali maʼlumot oling.

Mavzuga oid yangiliklar

Har uchinchi ishlaydigan oʻzbekistonlikning krediti bor

1 iyun holatiga koʻra, 5,18 million kishi banklardan kredit olgan. Ulardan 27 foizida (1,4 mln) ikki va undan ortiq kredit mavjud.

Iqtisodiyot

04.07.2025, 14:58

Oʻzbekiston Rossiyadagi migrantlarning huquqlari buzilganligi yuzasidan Federatsiya Tashqi ishlar vazirligiga nota yubordi

Tashqi ishlar vazirligi (TIV) Rossiya Federatsiyasidagi ayrim tashkilot va idoralarini Oʻzbekiston fuqarolariga nisbatan hurmatda boʻlish, ularning shaʼn va qadr-qimmatini kamsitmaslikka chaqirdi.

Oʻzbekiston

11.06.2025, 11:07

Do Human Rights in Uzbekistan No Longer Matter to Europe?

Yevropa uchun Oʻzbekistondagi inson huquqlari endi muhim emasmi?

Rossiya–Ukraina urushi boshlanganidan soʻng, bir qator Yevropa Ittifoqi davlatlarining Markaziy Osiyoga, xususan Oʻzbekistonga boʻlgan qiziqishi sezilarli darajada ortdi. Bu holat mintaqadagi geosiyosiy muvozanat oʻzgarayotgani, shuningdek, Yevropa Ittifoqining yangi tashqi siyosiy strategiyasidan dalolat beradi.

Siyosat

05.06.2025, 16:22

Jahon banki yana Oʻzbekistonga imtiyozli kredit ajratdi

Jahon banki yana Oʻzbekistonga imtiyozli kredit ajratdi

Jahon banki ijrochi direktorlar kengashi Oʻzbekistonning geofazoviy maʼlumotlardan foydalanishini yaxshilash uchun 35 million AQSh dollarlik imtiyozli kredit ajratganini maʼlum qildi. 

Iqtisodiyot

21.05.2025, 09:51

Халқаро Амнитсия Ўзбекистондаги инсон ҳуқуқлари ёмонлигини ёзмоқда

Xalqaro Amnitsiya O‘zbekistondagi inson huquqlari yomonligini yozmoqda

Xalqaro inson huquqlari tashkiloti Amnesty International O‘zbekiston bo‘yicha navbatdagi yillik hisobotini e’lon qildi. Unda so‘z va matbuot erkinligidan tortib, siyosiy repressiyalar, qiynoqlar, majburiy davolanishlar va fuqarolik jamiyati faollariga bosimgacha bo‘lgan keng qamrovli muammolar yoritilgan. Hisobotda hukumatning islohotlar va’dalariga qaramay, mamlakatda inson huquqlari holati sezilarli darajada yomonlashgani qayd etiladi.

Oʻzbekiston

02.05.2025, 12:19

Qashqadaryodagi hibsxonalarda sharoitlar qoniqarsiz ekanligi maʼlum boʻldi

Qashqadaryodagi hibsxonalarda sharoitlar qoniqarsiz ekanligi maʼlum boʻldi

Qashqadaryo viloyati Qarshi va Koson tumanlari Ichki ishlar boʻlimlarining vaqtincha saqlash hibsxonalarida shaxslarni saqlash sharoitlari belgilangan meʼyoriy talablarga javob bermasligi aniqlandi. Bu haqda Oliy Majlisning Inson huquqlari boʻyicha vakili (Ombudsman) axborot xizmati maʼlum qildi.

Oʻzbekiston

15.01.2025, 17:17

So‘nggi yangiliklar

IBA boks boʻyicha jahon chempioniga 1 million dollar mukofot beradi

Shuningdek, 4–5-oʻrin egalari ham taqdirlanadi. Endi jahon chempionati har uch yil emas, har ikki yilda oʻtkaziladi.

Sport

05.07.2025, 18:40

Eskrou tizimining joriy etilishi uy-joylar narxini oshishiga sabab boʻladimi?

Endilikda, hali bitmagan uydan kvartira sotib olmoqchi boʻlgan fuqaro, oʻsha uyga oʻz mablagʻlarini tikish orqali ulushdorga aylanadi.

Iqtisodiyot

05.07.2025, 14:20

Andijonda erkak xotinini oʻldirib qoʻydi

Andijonda erkak xotinini oʻldirib qoʻydi

Joriy yilning 4 iyul kuni 1977 yilda Andijon shahrida tugʻilgan fuqaro D.A. 1982 yilda tugʻilgan turmush oʻrtogʻi M.D. bilan Andijon shahri Oʻrikzor mahallasida kelib chiqqan janjal oqibatida ayolni boʻyin qismiga xoʻjalik pichogʻi bilan urib jarohat yetkazib, voqea joyidan yashiringan. Bu haqda Ichki ishlar vazirligi matbuot xizmati xabar qildi.

Oʻzbekiston

05.07.2025, 13:41

Oʻqituvchilar birgalikda Maktabgacha va maktab taʼlimi vazirligini sudga berdi

Oʻqituvchilar birgalikda Maktabgacha va maktab taʼlimi vazirligini sudga berdi

Attestatsiya jarayonlaridan norozi bir guruh oʻqituvchilar Maktabgacha va maktab taʼlimi vazirligini sudga berdi. Ular attestatsiya imtihonlarini qayta oʻtkazish majburiyatini yuklash, maʼnaviy ziyon va vakil xarajatlarini undirish yuzasidan sudga daʼvo arizasi kiritdi. Bu haqda "Xalq taʼlim info" xabar berdi.

Ta'lim

05.07.2025, 12:55

Avtomobillarda foydalaniladigan xushboʻy ifor taratuvchi vositalar salomatlik uchun jiddiy zararligini bilasizmi?

Bu vositalar tarkibidagi baʼzi kimyoviy moddalar inson salomatligi uchun xavfli ekanligini bilasizmi?

Fan-texnologiya

05.07.2025, 12:02

Oʻzbekiston va Qozogʻiston sport sohasida mustahkam hamkorlikni yoʻlga qoʻymoqchi

Iqtidorli yoshlarni seleksiya qilish va infratuzilmani rivojlantirishda oʻzaro tajriba almashish kabi masalalar muhokama qilindi.

Sport

05.07.2025, 10:05

1,8 mlrd soʻmdan ortiq asossiz qarzdorlik tadbirkorlar foydasiga qayta hisob-kitob qilindi

Ikkita MChJga nisbatan “Hududgaz Jizzax” gaz taʼminoti filiali tomonidan asossiz qarzdorlik belgilanganligi yuzasidan tushgan murojaat oʻrganib chiqildi.

Iqtisodiyot

04.07.2025, 20:57

Moskvada telefon geolokatsiyani oʻchirgan migrantlar avtomatik tarzda roʻyxatdan chiqariladi

Moskva va Moskva viloyatida maxsus mobil ilova orqali roʻyxatdan oʻtayotgan migrantlarni avtomatik hisobdan chiqarish tartibini joriy etiladi.

Jahon

04.07.2025, 19:37

FVV firibgarlardan ogoh boʻlishga chaqirmoqda

Maxsus kiyim kiygan shaxslar oʻzlarini FVV xodimlari sifatida tanishtirib, aholidan goʻyoki yongʻin xavfsizligi qoidalarini buzganliklari uchun pul toʻlashga majburlayotgani aks etgan videolar tarqalmoqda.

Oʻzbekiston

04.07.2025, 18:46

Dam olish kunlari issiq asta-sekin pasayishni boshlaydi – Oʻzgidromet

Yakshanba kuni harorat kunduzi 38-41 daraja atrofida, janubda 42-44 darajagacha boʻladi.

Oʻzbekiston

04.07.2025, 17:47

Shavkat Mirziyoyev Iqtisodiy hamkorlik tashkiloti sammitida nutq soʻzladi

Oʻzbekiston Respublikasi prezidenti Shavkat Mirziyoyevning Iqtisodiy hamkorlik tashkiloti sammitidagi nutqi. 

Siyosat

04.07.2025, 16:28

Toshkent metropolitening 13 ta bekatida bittadan vestibyullaridagi kassalar yopildi

Ilgari  bir martalik QR-kodli chiptalardan metro yoʻlovchilarining 45-50 foizi foydalangan boʻlsa, hozirgi vaqtga kelib qariyb 6-7 foizni tashkil qilmoqda. 

Oʻzbekiston

04.07.2025, 15:45