Rossiyada epilepsiya xastaligini sunʼiy intellektda aniqlash usuli kashf qilindi

Rossiyadan olimlar tomonidan epilepsiya (miyadagi neyronlarning ortiqcha va tartibsiz faolligi oqibatida takrorlanuvchi tutqanoqlar bilan kechadigan surunkali kasallik)ni sunʼiy intellekt yordamida aniqlash usuli yaratildi. Bu haqda Sogʻliqni saqlash vazirligi matbuot xizmati.

Ulashish:

Rossiyada epilepsiya xastaligini sunʼiy intellektda aniqlash usuli kashf qilindi

Rossiyada epilepsiya xastaligini sunʼiy intellektda aniqlash usuli kashf qilindi

Jahon sogʻliqni saqlash tashkiloti maʼlumotiga koʻra, dunyo boʻylab 50 milliondan ortiq kishi epilepsiya kasalligidan aziyat chekmoqda. Achinarlisi, keyingi davrda ular soni yiliga 5 million nafarga ortyapti. 

Bu patologiya — bosh miyaning surunkali xastaligi hisoblandiyu. U 70 foiz holatda 20 yoshgacha boʻlgan davrda rivojlanadi. 

Biroq epilepsiya har doim ham yaqqol alomatlar bilan namoyon boʻlmaydi. Bu esa xastalikni erta bosqichda aniqlash imkonini pasaytiradi. Oqibatda turli asoratlarni keltirib chiqaradi. 

"Masalan, fotostimulyatsiya — kasallikka tashxis qoʻyishning asosiy usullaridan biri boʻlib, bu jarayonda tibbiy texnologiya yordamida bemor koʻziga yorqin nur chaqnashlari yoʻnaltiriladi. 

Ammo mazkur usul faqat fotosensitiv epilepsiyani aniqlashda qoʻl keladi. Xastalikning yorugʻlikka sezuvchanligi boʻlmagan turiga tashxis qoʻyishda esa yangi diagnostika usullariga ehtiyoj bor edi", deyiladi xabarda.

Qayd etilishicha, Rossiyaning Boltiq federal universiteti hamda N.I. Pirogov nomidagi milliy tibbiy jarrohlik markazi olimlari elektroensefalografiya tahlilining yangi usulini ishlab chiqqan. Bu jarayonda sunʼiy intellekt texnologiyasidan foydalaniladi. 

Tadqiqotchilar yangi turdagi tekshiruvni 108 nafar kishida sinovdan oʻtkazgan. Ularning yarmi fotosensitiv boʻlmagan epilepsiya bilan ogʻrigan bemorlar, qolgan qismi esa sogʻlom insonlar boʻlgan. 

Maʼlum boʻlishicha, yangi tahlil usuli epilepsiyaning fotosensitiv boʻlmagan turiga 71 foiz aniqlikda tashxis qoʻyish imkonini beradi. Kelgusida mazkur yangilik keng qamrovda sinovdan oʻtkazilishi kutilmoqda.

Mavzuga oid yangiliklar

Peterburgda oʻzbek migrantlar endi kurerlik qilolmaydi

3 noyabrdan boshlab Sankt-Peterburgda xorijiy fuqarolarning kurerlik sohasida ishlashiga cheklov qoʻyildi. Qaror asosan patent bilan ishlayotgan Ozarboyjon, Oʻzbekiston, Tojikiston, Moldova va Ukraina fuqarolariga tegishli. Biroq, bu qarorning iqtisodiy natijalari — logistika tizimidagi izdan chiqishlar va yetkazib berish xizmatlarining sekinlashishi — yaqin oylarda oʻzini sezdirishi mumkin.

Siyosat

06.11.2025, 11:32

Rossiya neftidan voz kechayotgan Turkiya endi Qozogʻistonga yuzlandi

Turkiyaning yirik neft qayta ishlash korxonalari xalqaro sanksiyalar fonida Rossiya neftini sotib olishni qisqartirib, uning oʻrniga Qozogʻiston va Erondan neft xaridini koʻpaytirmoqda. Bu haqda Reuters manbalarga tayanib xabar berdi.

Jahon

03.11.2025, 16:23

Putinning rejasi: Pokrovsk noyabrgacha egallanishi mumkin!

2024 yilgacha muhim logistik markaz boʻlib kelgan Pokrovsk agar qoʻldan ketsa, Rossiya qoʻshinlari uchun yangi hujum yoʻllari ochiladi.  RF Qurolli kuchlarining kichik boʻlinmalari Ukraina armiyasidagi jangchilar yetishmasligidan foydalanib, shaharga kirishni boshlagani aytilmoqda.

Jahon

28.10.2025, 11:59

SSV tizimida 1000 dan ortiq manfaatlar toʻqnashuvi holatlari aniqlandi

Sogʻliqni saqlash vazirligi tizimida 2025 yil iyul holatiga koʻra moliya va iqtisodiyot yoʻnalishida faoliyat yurituvchi 1 280 nafar xodimda manfaatlar toʻqnashuvi va nepotizm holatlari aniqlandi.

Oʻzbekiston

27.10.2025, 08:17

Tramp sanksiyalari sabab “Rosneft” va “Lukoyl” 5,2 mlrd dollarga arzonladi

Trampning yangi sanksiyalari Rossiya bilan munosabatlarni yanada keskinlashtirdi. Hindiston Rossiya nefti importlarini qisqartira boshlagach, “Rosneft” va “Lukoyl” aksiyalarida katta muammolar yuzaga kelmoqda.

Iqtisodiyot

25.10.2025, 18:44

Sergey Mironov: "Til bilmaslikni bahona qilib davlatdan chiqarib yuborish — bu haqiqiy fashizm"

Sergey Mironov Latviyada rusiyzabonlarni chiqarishni “fashizm” deb atadi. Rossiyada qonunbuzar migrantlarni esa nafaqat oʻzi, balki butun oilasi bilan deportatsiya qilish tarafdori. Shuningdek, Mironov Rossiyaga mehnat migrantlari faqat vaxta usulida kelishi, ularning oilalari esa mamlakatga kiritilmasligi lozimligini bildirdi.

Jahon

25.10.2025, 14:51

So‘nggi yangiliklar

AQSh hukumati 36 kundan beri ishlamayapti

Kongress yangi byudjet loyihasi boʻyicha kelishuvga erisha olmagani sababli federal hukumat faoliyati qisman toʻxtatilgan. Natijada minglab davlat xodimlari maoshsiz ishlamoqda, millionlab amerikaliklar esa ijtimoiy xizmatlardan foydalana olmayapti.

Jahon

06.11.2025, 14:38

Aviahalokatlar soni keskin oshmoqda: dunyo aviatsiyasi xavf ostidami?

2025 yil boshidan beri dunyo boʻylab aviahalokatlar natijasida 400 dan ortiq kishi halok boʻldi. Jacdec hisoblariga koʻra, 2014–2024 yillar oraligʻida dunyo boʻylab aviahalokatlarda har yili oʻrtacha 284 kishi halok boʻlgan.  Eng fojeali yillar sifatida 2015 va 2018 yillar qayd etilgan — oʻshanda qurbonlar soni 500 nafardan oshgan.

Jahon

06.11.2025, 12:36

Tolibon Oʻzbeksiton chegarasida nima qurmoqda?

Afgʻoniston —  dunyoda eng ogʻir tarixiy iztiroblarni boshdan kechirib, shunga qaramay kelajakka intilayotgan davlat. 40 yillik urushlar, sanksiyalar va yakkalashuvdan keyin mamlakat hozir Markaziy Osiyodagi eng katta suv kanali — Qoʻshtepa, yangi megapolis — Kabul New City va bir necha yirik gidroenergetika loyihalarini amalga oshirmoqda.

Jahon

06.11.2025, 12:11

Peterburgda oʻzbek migrantlar endi kurerlik qilolmaydi

3 noyabrdan boshlab Sankt-Peterburgda xorijiy fuqarolarning kurerlik sohasida ishlashiga cheklov qoʻyildi. Qaror asosan patent bilan ishlayotgan Ozarboyjon, Oʻzbekiston, Tojikiston, Moldova va Ukraina fuqarolariga tegishli. Biroq, bu qarorning iqtisodiy natijalari — logistika tizimidagi izdan chiqishlar va yetkazib berish xizmatlarining sekinlashishi — yaqin oylarda oʻzini sezdirishi mumkin.

Siyosat

06.11.2025, 11:32

Qozogʻistonda koʻpxotinlilik qonuniylashtirilishi mumkin

Qozogʻiston parlamenti deputati Abzal Kuspan mamlakatda «tokal» — ikkinchi yoki «kichik xotin» institutini qonuniylashtirish masalasini jamoatchilik muhokamasiga qoʻyishni taklif etdi. «Men qarshi boʻlay, siz qarshi boʻling yoki qonun taqiqlasin — baribir odamlar bu ishni davom ettiraveradi», - degan u jurnalist bilan suhbatda.

Jahon

06.11.2025, 10:26

Toshkent 2026 yilda Osiyoning sayyohlik uchun eng yaxshi manzillari roʻyxatiga kiritildi

Toshkent «Condé Nast Traveler» xalqaro sayyohlik jurnali tomonidan «2026 yilda Osiyoda sayohat qilish uchun eng yaxshi joylar» roʻyxatiga kiritildi. Jurnal eʼlon qilgan reytingda taʼkidlanishicha, shahar oʻzining tarix va zamonaviylikning noyob uygʻunligi bilan sayyohlarni oʻziga jalb etadi.

Oʻzbekiston

06.11.2025, 09:26

Devid Bekxem sport va xayriyadagi xizmatlari uchun rыsarlik unvoni bilan taqdirlandi

Britaniyaning eng taniqli futbolchilaridan biri Devid Bekxem seyshanba kuni Vindzor qasrida Qirol Charlz tomonidan rыsarlik unvoni bilan taqdirlandi. Bu mukofot uning sport va xayriya ishlaridagi koʻp yillik faoliyati uchun berildi.

Jahon

05.11.2025, 14:10

Rossiyada yangi tartib joriy etildi: yana migrantlar ziyoniga

Rossiya Ichki ishlar vazirligi xorijliklarning mamlakatdan chiqib, keyin qayta kirish orqali migratsiya maqomini yangilash amaliyotiga chek qoʻydi. Endi ularga bolalarni bogʻcha yoki taʼlim muassasalariga joylashtirish, transport vositasini boshqarish va yana bir qator taqiqlar qoʻyildi.

Siyosat

05.11.2025, 12:51

Nyu-York meri etib musulmon va sotsialist Zohran Mamdani saylandi

The Hill nashrining yozishicha, Ugandada tugʻilgan Zohran Mamdani Nyu-York meri saylovida 50,4 foiz ovoz olib gʻolib chiqqan. U shahar tarixidagi birinchi musulmon va birinchi millenial avlod vakili sifatida bu lavozimni egalladi.

Jahon

05.11.2025, 11:48

Falastinlik mahbusning qiynoqqa solinganini oshkor qilgan Isroil harbiy prokurori hibsga olindi

Isroil armiyasining sobiq prokurori Ifat Tomer-Yerushalmi hibsga olindi. U isroillik askarlar falastinlik mahbusni qiynovga solganini koʻrsatgan videoni tarqatgan. Unda askarlar falastinlik mahbusni kaltaklayotgani va oʻtkir narsa bilan jarohatlayotgani tasvirlangan. 

Jahon

05.11.2025, 11:10

Shavkat Mirziyoyev AQShga amaliy tashrif bilan yetib bordi

Oʻzbekiston prezidenti Shavkat Mirziyoyev AQSh prezidenti Donald Trampning taklifiga binoan 4 noyabr kuni amaliy tashrif bilan Vashington shahriga keldi. Tashrif dasturi doirasida Mirziyoyev AQShda tahsil olayotgan va faoliyat yuritayotgan bir guruh oʻzbekistonliklar bilan uchrashdi.

Siyosat

05.11.2025, 08:44

Batumidagi uylarning 6 foizini Markaziy Osiyoliklar sotib olmoqda

Gruziyaning Batumi shahrida yangi uy-joy loyihalaridagi kvartiralar savdosining 77 foizi xorijlik xaridorlarga, qolgan 23 foizi esa mahalliy fuqarolarga toʻgʻri kelmoqda. Xaridorlar tarkibida Markaziy Osiyo mamlakatlari 6 foizni tashkil etmoqda.

Iqtisodiyot

04.11.2025, 18:11