Keskinlashgan Isroil-Turkiya munosabatlari yoxud "yangi usmoniylik" siyosati

2024-yil soʻnggida Suriyada Bashar Asad rejimi qulagach vaziyat keskin oʻzgardi. Turkiya Suriyada Eronning oʻrnini egallashga va mamlakatda harbiy bazasini joylashtirishga harakat qilmoqda. Suriya bilan qoʻshma mudofaa shartnomasiga koʻra Palmira, Hama va T 4 aviabazasi Turkiyaga berilishi koʻzda tutilgan edi. Shuningdek, soʻnggi haftalar davomida turkiyalik mutaxassislar tomonidan ushbu harbiy bazalar koʻzdan kechirilgan edi.

Turkish and Israel

Turkiyaning bu harakatlari esa Isroilning jiddiy qarshiligiga duch kelmoqda. Isroil armiyasi Suriyaga, ayniqsa, uning janubiy viloyatlariga havo hujumlarini davom ettirmoqda. Jumladan, Turkiya koʻzdan kechirgan ikkita bazaga hujum qildi. Bu turklar uchun jiddiy signal boʻldi.

 

Bu ikki yirik mintaqaviy kuch markazlarining bevosita chegaraga ega boʻlishi mintaqada vaziyatni keskinlashtiradi. Isroil Turkiyaning Suriyaga joylashuvini oʻz xavfsizligiga tahdid hisoblamoqda. 

 

"Yangi usmoniylik"—2000-yillarda Turkiyada kuchaya boshlagan harakat boʻlib, sobiq Usmoniy imperiyasining hududlarida oʻz ta'sirini kuchaytirishga qaratilgan tendensiya sanaladi. Bu tendensiya, ayniqsa, Rajab Toyip Erdoʻgʻan davrida kuchaya boshladi.

 

Aftidan, Erdoʻgʻan Suriyada bazalarni joylashtirish orqali oʻz pozitsiyasini kuchaytirishni maqsad qilgan. Biroq, bu ambitsiyalar Isroilning faol qarshiligiga duch kelmoqda.

 

Turkiyaning mintaqaviy ambitsiyalari va Isroilning xavfsizlik siyosati mintaqada yangi qarama-qarshilikni vujudga keltirmoqda. Suriya va Livan kelajakda vujudga kelishi mumkin boʻlgan mojaro uchun platsdarm vazifasini oʻtashi mumkin.

Azizbek Olimov

Mavzuga oid yangiliklar

Нетаняху Озарбайжонга ташриф буюради. Алиев уни ҳибсга оладими?

Netanʼyaxu Ozarbayjonga tashrif buyuradi. Aliyev uni hibsga oladimi?

Isroil Bosh vaziri Binyamin Netanʼyaxu 2025 yil may oyining boshida rasmiy tashrif bilan Ozarbayjonga boradi. Boku shahrida u Ozarbayjon Prezidenti Ilhom Aliyev bilan uchrashib, ikki davlat oʻrtasidagi hamkorlikni kengaytirish va mintaqaviy xavfsizlik masalalarini muhokama qiladi. Bu tashrif AQSh va Eron oʻrtasidagi yadroviy muzokaralar qayta tiklangan, Turkiyaning Suriyadagi harbiy ishtiroki boʻyicha bahslar davom etayotgan bir paytda amalga oshmoqda. Bu haqda "Ynet" xabar qildi.

Siyosat

24.04.2025, 23:54

Foto: Anadolu

Yoʻlak urushlari yoxud Asaddan keyingi davrda Suriyadagi Turkiyaning energiya loyihalari

Asad rejimining qulashi ortidan voqealar rivojining sabablarini tushuntiradigan har xil "nazariyalar" paydo boʻldi. Versiyalardan biri buning ortida butunlay Turkiya turgani, bu esa Suriya va oʻz hududi orqali Qatardan Yevropaga gaz quvurini qurish loyihasini jonlantirayotgani haqidagi taxmindir. Shunga koʻra, Anqara Rossiya, Kaspiy dengizi havzasi, Sharqiy Oʻrtayer dengizi, Fors koʻrfazidan gaz oqimini toʻxtatib, kontinental gaz markazi sifatidagi strategik maqomini yanada mustahkamlamoqchi. Bu haqiqatmi yoki yoʻq? Aniqlik kiritish zarur.

Jahon

07.04.2025, 19:26

Pegasus, Isroil

Hukumat xakerlar orqali faollarni kuzatayotgani aytilmoqda

Oʻzbekiston muxolifat, jurnalist va inson huquqlari faollarining shaxsiy muloqotlarini kuzatishda "Pegasus"  josuslik dasturida foydalanayotganligi aytilmoqda.

Jahon

19.04.2025, 16:46

https://president.uz/oz/lists/view/7381

“Turk birlik”da darz: Shimoliy Kipr Turkiyaga Oʻzbekiston va Qozogʻistonga nisbatan chora koʻrishga chaqirdi

Joriy yilning 3-4 aprel kunlari Samarqandda oʻtkazilgan Markaziy Osiyo – Yevropa Ittifoqi sammitida davlat rahbarlari va Yevropa Ittifoqi tashkiloti rahbarlari oʻrtasida BMT Xavfsizlik Kengashining qarorlariga sodiqligini bildiruvchi qarorni imzolagan.  Shundan soʻng faqatgina Turkiya tomonidan tan olingan Shimoliy Kipr Turk  Respublikasi (TRSK)Transport vaziri Oʻzbekiston, Qozogʻiston va Turkmanistonga Turkiyani chora koʻrishga chaqirdi. Chunki BMT doirasida TRSK mustaqil davlat sifatida tan olinmagan. Bu haqda Ozarbayjonning “Haqqin.az” nashri tahliliy material eʼlon qildi.

Siyosat

16.04.2025, 17:24

Turkiya, Yevropa kengashi Kongressi

Yevropa Kengashi Turkiyaga maʼlumotlarni oʻrganish uchun guruh yuboradi

Erdogʻan oʻzining asosiy muxolifat yetakchisi Akrom Imomoʻgʻlining hibsga olinganidan keyin Yevropa Kengashi Kongressida shoshilinch yigʻilish boʻlib oʻtdi. Bu haqda “Euronews” xabar qildi.

Siyosat

02.04.2025, 16:44

#Uzbekistan, #reyting,

Dunyoga yangi adolatli tizim kerak

Turkiyaning Oʻzbekistondagi favqulodda va muxtor elchisi Ufuk Ulutash Birlashgan Millatlar Tashkiloti adolat va tinchlik oʻrnatish maqsadida tuzilgan xalqaro tizim eskirayotganini hamda BMTda oʻrnatilgan qoidalar ikkiyuzlamachilik asosida qoʻllanilayotganini aytdi. Bu haqda PARADIGMA.UZ muxbiri xabar qildi.

Jahon

01.04.2025, 17:45

So‘nggi yangiliklar

Tunda guldasta olib kelgan notanish erkak Rizayeva uyiga kirmoqchi boʻldi

Munisa Rizayevaning singlisi — Karima Rizayevaning uyiga qoʻlida guldasta koʻtarib kelgan nomaʼlum erkak gullarni shaxsan topshirishga qatʼiyat bilan uringan, ammo u eshikni ochmagan. Xavfsizlik tugmasi bosilgandan soʻng ikki daqiqa ichida navbatchi militsiya guruhi yetib kelgan va nomaʼlum erkakni hibsga olishgan. 

Oʻzbekiston

15.11.2025, 09:03

Qand kasalligiga chalinmaslik uchun piyoda yuring (14 noyabr – Butunjahon diabetga qarshi kurash kuni)

Piyoda yurish — eng oddiy, arzon va barchaga mos jismoniy faollik turi. Lekin uning eng muhim tomoni shundaki, u 2-tur qand kasalligi xavfini keskin kamaytiradi. Kuniga 30 daqiqa piyoda yurishning oʻzi qon shakarini barqarorlashtirib, organizmni nafaqat diabet, balki boshqa koʻplab boshqa kasalliklardan ham muhofaza qiladi.

Oʻzbekiston

14.11.2025, 15:53

Bolalar oʻlimi: Markaziy Osiyoda qaysi davlat yetakchilik qilmoqda?

Turkmaniston bir yoshgacha boʻlgan goʻdaklar oʻlimi boʻyicha Markaziy Osiyoda eng yuqori koʻrsatkichga ega davlat sifatida qayd etildi. 2024 yil yakunlariga koʻra, dunyo boʻyicha har 1000 tirik tugʻilgan chaqaloqdan oʻrtacha 28,3 nafari bir yoshiga yetmay vafot etgan.

Jahon

14.11.2025, 15:34

Rossiyada Oʻzbekiston haydovchilik guvohnomalari bekor qilinishi mumkin

Rossiyada xorijiy haydovchilik guvohnomalariga oid yangi cheklovlar joriy etilishi kutilmoqda.  Rossiya faqat rus tili rasmiy maqomga ega boʻlgan davlatlarda berilgan haydovchilik guvohnomalarini tan oladi. Yaʼni rus tili ushbu mamlakatda asosiy, ikkinchi yoki uchinchi davlat tili sifatida eʼtirof etilgan boʻlishi shart. 

Oʻzbekiston

14.11.2025, 14:35

Toshkentda Markaziy Osiyo davlatlari rahbarlarining yettinchi Maslahat uchrashuvi boʻlib oʻtadi

15–16 noyabr kunlari Toshkent shahrida Oʻzbekiston Respublikasi Prezidenti Shavkat Mirziyoyev raisligida Markaziy Osiyo davlatlari rahbarlarining yettinchi Maslahat uchrashuvi oʻtkaziladi.

Oʻzbekiston

14.11.2025, 11:10

Sirdaryo tumani soliq rahbarining haqoratli murojaati tarqaldi

Ijtimoiy tarmoqlarda Sirdaryo viloyatining Sirdaryo tuman davlat soliq inspeksiyasi rahbari ekani aytilayotgan mansabdor xodimlariga qoʻpol tarzda baqirib, ularni haqorat qilayotgan video tarqaldi. Unda rahbar oʻz xodimlariga nisbatan keskin, odobsiz va haqoratli soʻzlarni qoʻllagani aks etgan.

Oʻzbekiston

14.11.2025, 09:39

Meksika prezidenti zoʻravonlikdan himoyasiz qoldi

2025 yil 4 noyabr kuni Meksika poytaxti Mexiko markazida boʻlib oʻtgan ommaviy tadbir butun dunyoni larzaga soldi. Mamlakat prezidenti — Klaudiya Sheynbaum odamlar orasida boʻlgan paytda nomaʼlum erkak unga yaqinlashib, roziligisiz tegish va oʻpishga urindi. Bu holat ochiq joyda, guvohlar va kameralar oldida sodir boʻldi

Jahon

13.11.2025, 19:27

Yuk mashinalarning Toshkentga kirishi vaqtincha taqiqlanadi

Toshkent shahrida 14–17 noyabr kunlari xalqaro tadbirlar oʻtkazilishi munosabati bilan transport harakatiga vaqtinchalik cheklovlar joriy etiladi. Maʼlumotlarga koʻra, mazkur kunlarda yuk tashuvchi transport vositalari poytaxtga kiritilmaydi, shahar markazida esa ularning harakati toʻliq toʻxtatiladi.

Oʻzbekiston

13.11.2025, 16:09

Gulnora Karimova bilan bogʻliq Zeromax ishi boʻyicha sud qaror chiqardi

Shveysariya tarixidagi ikkinchi eng yirik bankrotlik ishi — Zeromax kompaniyasi bilan bogʻliq sud jarayonida kreditorlar muhim yutuqqa erishdi.

Siyosat

13.11.2025, 14:37

AQSh tarixidagi eng uzoq — 43 kunlik shatdaun yakunlandi

AQSh tarixidagi eng uzoq davom etgan — 43 kunlik hukumat faoliyatining toʻxtashi (shatdaun) yakunlandi. Prezident Donald Tramp byudjetni imzoladi, hujjat avval Senat, soʻngra Palata vakillari tomonidan maʼqullandi. Shatdaun mamlakatga $1,5 trln atrofida iqtisodiy zarar keltirgan.

Jahon

13.11.2025, 11:59

Koʻkdaladagi gaz “zapravka”ning portlashiga rahbar sabab boʻlgan

Qashqadaryo viloyatining Koʻkdala tumanida sodir boʻlgan gaz “zapravka”dagi portlash oqibatida 6 kishi halok boʻlib, bir nechta fuqarolar tan jarohati olgan edi. “Hududgaztaʼminot” AJ maʼlumotiga koʻra, korxona rahbarining oʻzboshimchaligi sabab boʻlgan. Halok boʻlganlar oilalariga 100 million soʻmdan, jarohatlanganlarga esa 50 million soʻmdan moddiy yordam koʻrsatilgan.

Oʻzbekiston

13.11.2025, 10:54

Yaponiyada 32 yoshli ayol ChatGPT bilan turmush qurdi

Yaponiyaning Okayama shahrida 32 yoshli ayol sunʼiy intellekt — ChatGPT bilan ramziy toʻy marosimini oʻtkazdi. Maʼlumotlarga koʻra, Kano ismli ayol uch yillik unishtiruvi buzilgandan soʻng ChatGPT bilan muloqotni boshlagan. Dastlab u sunʼiy intellektdan hissiy yordam olish maqsadida foydalangan, ammo vaqt oʻtishi bilan unga nisbatan muhabbat hissi paydo boʻlgan.

Jahon

13.11.2025, 09:40