Keskinlashgan Isroil-Turkiya munosabatlari yoxud "yangi usmoniylik" siyosati

2024-yil soʻnggida Suriyada Bashar Asad rejimi qulagach vaziyat keskin oʻzgardi. Turkiya Suriyada Eronning oʻrnini egallashga va mamlakatda harbiy bazasini joylashtirishga harakat qilmoqda. Suriya bilan qoʻshma mudofaa shartnomasiga koʻra Palmira, Hama va T 4 aviabazasi Turkiyaga berilishi koʻzda tutilgan edi. Shuningdek, soʻnggi haftalar davomida turkiyalik mutaxassislar tomonidan ushbu harbiy bazalar koʻzdan kechirilgan edi.

Turkish and Israel

Turkiyaning bu harakatlari esa Isroilning jiddiy qarshiligiga duch kelmoqda. Isroil armiyasi Suriyaga, ayniqsa, uning janubiy viloyatlariga havo hujumlarini davom ettirmoqda. Jumladan, Turkiya koʻzdan kechirgan ikkita bazaga hujum qildi. Bu turklar uchun jiddiy signal boʻldi.

 

Bu ikki yirik mintaqaviy kuch markazlarining bevosita chegaraga ega boʻlishi mintaqada vaziyatni keskinlashtiradi. Isroil Turkiyaning Suriyaga joylashuvini oʻz xavfsizligiga tahdid hisoblamoqda. 

 

"Yangi usmoniylik"—2000-yillarda Turkiyada kuchaya boshlagan harakat boʻlib, sobiq Usmoniy imperiyasining hududlarida oʻz ta'sirini kuchaytirishga qaratilgan tendensiya sanaladi. Bu tendensiya, ayniqsa, Rajab Toyip Erdoʻgʻan davrida kuchaya boshladi.

 

Aftidan, Erdoʻgʻan Suriyada bazalarni joylashtirish orqali oʻz pozitsiyasini kuchaytirishni maqsad qilgan. Biroq, bu ambitsiyalar Isroilning faol qarshiligiga duch kelmoqda.

 

Turkiyaning mintaqaviy ambitsiyalari va Isroilning xavfsizlik siyosati mintaqada yangi qarama-qarshilikni vujudga keltirmoqda. Suriya va Livan kelajakda vujudga kelishi mumkin boʻlgan mojaro uchun platsdarm vazifasini oʻtashi mumkin.

Azizbek Olimov

Mavzuga oid yangiliklar

Нетаняху Озарбайжонга ташриф буюради. Алиев уни ҳибсга оладими?

Netanʼyaxu Ozarbayjonga tashrif buyuradi. Aliyev uni hibsga oladimi?

Isroil Bosh vaziri Binyamin Netanʼyaxu 2025 yil may oyining boshida rasmiy tashrif bilan Ozarbayjonga boradi. Boku shahrida u Ozarbayjon Prezidenti Ilhom Aliyev bilan uchrashib, ikki davlat oʻrtasidagi hamkorlikni kengaytirish va mintaqaviy xavfsizlik masalalarini muhokama qiladi. Bu tashrif AQSh va Eron oʻrtasidagi yadroviy muzokaralar qayta tiklangan, Turkiyaning Suriyadagi harbiy ishtiroki boʻyicha bahslar davom etayotgan bir paytda amalga oshmoqda. Bu haqda "Ynet" xabar qildi.

Siyosat

24.04.2025, 23:54

Foto: Anadolu

Yoʻlak urushlari yoxud Asaddan keyingi davrda Suriyadagi Turkiyaning energiya loyihalari

Asad rejimining qulashi ortidan voqealar rivojining sabablarini tushuntiradigan har xil "nazariyalar" paydo boʻldi. Versiyalardan biri buning ortida butunlay Turkiya turgani, bu esa Suriya va oʻz hududi orqali Qatardan Yevropaga gaz quvurini qurish loyihasini jonlantirayotgani haqidagi taxmindir. Shunga koʻra, Anqara Rossiya, Kaspiy dengizi havzasi, Sharqiy Oʻrtayer dengizi, Fors koʻrfazidan gaz oqimini toʻxtatib, kontinental gaz markazi sifatidagi strategik maqomini yanada mustahkamlamoqchi. Bu haqiqatmi yoki yoʻq? Aniqlik kiritish zarur.

Jahon

07.04.2025, 19:26

Pegasus, Isroil

Hukumat xakerlar orqali faollarni kuzatayotgani aytilmoqda

Oʻzbekiston muxolifat, jurnalist va inson huquqlari faollarining shaxsiy muloqotlarini kuzatishda "Pegasus"  josuslik dasturida foydalanayotganligi aytilmoqda.

Jahon

19.04.2025, 16:46

https://president.uz/oz/lists/view/7381

“Turk birlik”da darz: Shimoliy Kipr Turkiyaga Oʻzbekiston va Qozogʻistonga nisbatan chora koʻrishga chaqirdi

Joriy yilning 3-4 aprel kunlari Samarqandda oʻtkazilgan Markaziy Osiyo – Yevropa Ittifoqi sammitida davlat rahbarlari va Yevropa Ittifoqi tashkiloti rahbarlari oʻrtasida BMT Xavfsizlik Kengashining qarorlariga sodiqligini bildiruvchi qarorni imzolagan.  Shundan soʻng faqatgina Turkiya tomonidan tan olingan Shimoliy Kipr Turk  Respublikasi (TRSK)Transport vaziri Oʻzbekiston, Qozogʻiston va Turkmanistonga Turkiyani chora koʻrishga chaqirdi. Chunki BMT doirasida TRSK mustaqil davlat sifatida tan olinmagan. Bu haqda Ozarbayjonning “Haqqin.az” nashri tahliliy material eʼlon qildi.

Siyosat

16.04.2025, 17:24

Turkiya, Yevropa kengashi Kongressi

Yevropa Kengashi Turkiyaga maʼlumotlarni oʻrganish uchun guruh yuboradi

Erdogʻan oʻzining asosiy muxolifat yetakchisi Akrom Imomoʻgʻlining hibsga olinganidan keyin Yevropa Kengashi Kongressida shoshilinch yigʻilish boʻlib oʻtdi. Bu haqda “Euronews” xabar qildi.

Siyosat

02.04.2025, 16:44

#Uzbekistan, #reyting,

Dunyoga yangi adolatli tizim kerak

Turkiyaning Oʻzbekistondagi favqulodda va muxtor elchisi Ufuk Ulutash Birlashgan Millatlar Tashkiloti adolat va tinchlik oʻrnatish maqsadida tuzilgan xalqaro tizim eskirayotganini hamda BMTda oʻrnatilgan qoidalar ikkiyuzlamachilik asosida qoʻllanilayotganini aytdi. Bu haqda PARADIGMA.UZ muxbiri xabar qildi.

Jahon

01.04.2025, 17:45

So‘nggi yangiliklar

OKMKda yana bir texnologik raqamli podstansiya barpo etilmoqda

Ushbu obʼektga xorijiy ishlab chiqaruvchilar hamda elektr energetikasining yirik gigantlarining 6,35 va 110 kVli oʻchirgichlari, tok va kuchlanishli transformatorlari oʻrnatildi.

Iqtisodiyot

11.08.2025, 21:40

Diniy qoʻmita endi litsenziyasi boʻlmagan «umrachi»larni «ovlaydi»

«Sirli mijoz» tadbiri orqali «Umra» xizmatlarini noqonuniy amalga oshirishda gumon qilinayotgan jismoniy yoki yuridik shaxslar faoliyati tekshiriladi.

Oʻzbekiston

11.08.2025, 20:37

Ronaldino va Luish Figu Toshkentga keladimi?

Jizzax va Buxoro jamoalari oʻrtasida "Humo Arena"da boʻlib oʻtadigan oʻyinga futbol afsonalari tashrif buyurishi kutilmoqda. 

Sport

11.08.2025, 19:47

Jomboydagi gaz quyish shoxobchasida yuz bergan yongʻinda avtomobillar yonib ketdi

Jomboydagi gaz quyish shaxobchasida yuz bergan yongʻinda KIA Bongo, Damas va Gentra rusumli avtomobillar zararlandi.

Oʻzbekiston

11.08.2025, 18:45

Isroil hujumi natijasida halok boʻlgan jurnalistlar soni 6 nafarga yetdi

7 oktabr 2023 yildan buyon Gʻazo sektorida Isroilning hujumlari natijasida halok boʻlgan jurnalistlar soni 238 nafarga yetdi.

Jahon

11.08.2025, 18:17

2025 yilda Oʻzbekistonga nechta sayyoh keldi?

Bu koʻrsatkich oʻtgan yilning mos davri bilan solishtirilganda 255,1 ming nafarga yoki 48,3 % ga oshgan.

Oʻzbekiston

11.08.2025, 17:42

Oʻzbekiston va Qirgʻiziston Qozogʻistonga 600 mln kub metr suv yuboradi

Kelishuvga koʻra, suv ikki hafta ichida yetkaziladi.

Oʻzbekiston

11.08.2025, 17:14

AI-92 benzin narxi arzonlashtirildi

Buxoro neftni qayta ishlash zavodida AI-92 rusumli avtobenzin narxini bosqichma-bosqich pasaytirish ishlari olib borilmoqda.

Iqtisodiyot

11.08.2025, 16:40

Shahram Gʻiyosov chempionlik jangini qachon oʻtkazadi?

Oʻtgan yili 32 yoshli Shahram WBA chempionlik kamari uchun majburiy daʼvogarga aylangandi.

Sport

11.08.2025, 15:39

DXX: MIB xodimiga hukm oʻqildi

Davlat ijrochisi ushbu “xizmati” evaziga muqaddam 450 AQSh dollari va 1 mln 300 ming soʻm ham olgan.

Oʻzbekiston

11.08.2025, 14:41

Davlat tashkilotlari yuridik xizmat xodimlarining reytingi joriy etiladi

Korrupsiyaga qarshi ekspertizadan oʻtkazish faoliyatini baholash natijalari boʻyicha Adliya vazirligi tomonidan tegishli reyting shakllantiriladi.

Oʻzbekiston

10.08.2025, 14:42

“Oʻzbekgidroenergo” AJ GESlar sonini 100 dan oshirishni rejalashtirmoqda (+video)

2025 yilning birinchi yarim yilligida “Oʻzbekgidroenergo” tomonidan 3,6 milliard kilovatt-soat elektr energiyasi ishlab chiqarilgan.   

Iqtisodiyot

10.08.2025, 10:06