Keskinlashgan Isroil-Turkiya munosabatlari yoxud "yangi usmoniylik" siyosati

2024-yil soʻnggida Suriyada Bashar Asad rejimi qulagach vaziyat keskin oʻzgardi. Turkiya Suriyada Eronning oʻrnini egallashga va mamlakatda harbiy bazasini joylashtirishga harakat qilmoqda. Suriya bilan qoʻshma mudofaa shartnomasiga koʻra Palmira, Hama va T 4 aviabazasi Turkiyaga berilishi koʻzda tutilgan edi. Shuningdek, soʻnggi haftalar davomida turkiyalik mutaxassislar tomonidan ushbu harbiy bazalar koʻzdan kechirilgan edi.

Turkish and Israel

Turkiyaning bu harakatlari esa Isroilning jiddiy qarshiligiga duch kelmoqda. Isroil armiyasi Suriyaga, ayniqsa, uning janubiy viloyatlariga havo hujumlarini davom ettirmoqda. Jumladan, Turkiya koʻzdan kechirgan ikkita bazaga hujum qildi. Bu turklar uchun jiddiy signal boʻldi.

 

Bu ikki yirik mintaqaviy kuch markazlarining bevosita chegaraga ega boʻlishi mintaqada vaziyatni keskinlashtiradi. Isroil Turkiyaning Suriyaga joylashuvini oʻz xavfsizligiga tahdid hisoblamoqda. 

 

"Yangi usmoniylik"—2000-yillarda Turkiyada kuchaya boshlagan harakat boʻlib, sobiq Usmoniy imperiyasining hududlarida oʻz ta'sirini kuchaytirishga qaratilgan tendensiya sanaladi. Bu tendensiya, ayniqsa, Rajab Toyip Erdoʻgʻan davrida kuchaya boshladi.

 

Aftidan, Erdoʻgʻan Suriyada bazalarni joylashtirish orqali oʻz pozitsiyasini kuchaytirishni maqsad qilgan. Biroq, bu ambitsiyalar Isroilning faol qarshiligiga duch kelmoqda.

 

Turkiyaning mintaqaviy ambitsiyalari va Isroilning xavfsizlik siyosati mintaqada yangi qarama-qarshilikni vujudga keltirmoqda. Suriya va Livan kelajakda vujudga kelishi mumkin boʻlgan mojaro uchun platsdarm vazifasini oʻtashi mumkin.

Azizbek Olimov

Mavzuga oid yangiliklar

Нетаняху Озарбайжонга ташриф буюради. Алиев уни ҳибсга оладими?

Netanʼyaxu Ozarbayjonga tashrif buyuradi. Aliyev uni hibsga oladimi?

Isroil Bosh vaziri Binyamin Netanʼyaxu 2025 yil may oyining boshida rasmiy tashrif bilan Ozarbayjonga boradi. Boku shahrida u Ozarbayjon Prezidenti Ilhom Aliyev bilan uchrashib, ikki davlat oʻrtasidagi hamkorlikni kengaytirish va mintaqaviy xavfsizlik masalalarini muhokama qiladi. Bu tashrif AQSh va Eron oʻrtasidagi yadroviy muzokaralar qayta tiklangan, Turkiyaning Suriyadagi harbiy ishtiroki boʻyicha bahslar davom etayotgan bir paytda amalga oshmoqda. Bu haqda "Ynet" xabar qildi.

Siyosat

24.04.2025, 23:54

Foto: Anadolu

Yoʻlak urushlari yoxud Asaddan keyingi davrda Suriyadagi Turkiyaning energiya loyihalari

Asad rejimining qulashi ortidan voqealar rivojining sabablarini tushuntiradigan har xil "nazariyalar" paydo boʻldi. Versiyalardan biri buning ortida butunlay Turkiya turgani, bu esa Suriya va oʻz hududi orqali Qatardan Yevropaga gaz quvurini qurish loyihasini jonlantirayotgani haqidagi taxmindir. Shunga koʻra, Anqara Rossiya, Kaspiy dengizi havzasi, Sharqiy Oʻrtayer dengizi, Fors koʻrfazidan gaz oqimini toʻxtatib, kontinental gaz markazi sifatidagi strategik maqomini yanada mustahkamlamoqchi. Bu haqiqatmi yoki yoʻq? Aniqlik kiritish zarur.

Jahon

07.04.2025, 19:26

Pegasus, Isroil

Hukumat xakerlar orqali faollarni kuzatayotgani aytilmoqda

Oʻzbekiston muxolifat, jurnalist va inson huquqlari faollarining shaxsiy muloqotlarini kuzatishda "Pegasus"  josuslik dasturida foydalanayotganligi aytilmoqda.

Jahon

19.04.2025, 16:46

https://president.uz/oz/lists/view/7381

“Turk birlik”da darz: Shimoliy Kipr Turkiyaga Oʻzbekiston va Qozogʻistonga nisbatan chora koʻrishga chaqirdi

Joriy yilning 3-4 aprel kunlari Samarqandda oʻtkazilgan Markaziy Osiyo – Yevropa Ittifoqi sammitida davlat rahbarlari va Yevropa Ittifoqi tashkiloti rahbarlari oʻrtasida BMT Xavfsizlik Kengashining qarorlariga sodiqligini bildiruvchi qarorni imzolagan.  Shundan soʻng faqatgina Turkiya tomonidan tan olingan Shimoliy Kipr Turk  Respublikasi (TRSK)Transport vaziri Oʻzbekiston, Qozogʻiston va Turkmanistonga Turkiyani chora koʻrishga chaqirdi. Chunki BMT doirasida TRSK mustaqil davlat sifatida tan olinmagan. Bu haqda Ozarbayjonning “Haqqin.az” nashri tahliliy material eʼlon qildi.

Siyosat

16.04.2025, 17:24

Turkiya, Yevropa kengashi Kongressi

Yevropa Kengashi Turkiyaga maʼlumotlarni oʻrganish uchun guruh yuboradi

Erdogʻan oʻzining asosiy muxolifat yetakchisi Akrom Imomoʻgʻlining hibsga olinganidan keyin Yevropa Kengashi Kongressida shoshilinch yigʻilish boʻlib oʻtdi. Bu haqda “Euronews” xabar qildi.

Siyosat

02.04.2025, 16:44

#Uzbekistan, #reyting,

Dunyoga yangi adolatli tizim kerak

Turkiyaning Oʻzbekistondagi favqulodda va muxtor elchisi Ufuk Ulutash Birlashgan Millatlar Tashkiloti adolat va tinchlik oʻrnatish maqsadida tuzilgan xalqaro tizim eskirayotganini hamda BMTda oʻrnatilgan qoidalar ikkiyuzlamachilik asosida qoʻllanilayotganini aytdi. Bu haqda PARADIGMA.UZ muxbiri xabar qildi.

Jahon

01.04.2025, 17:45

So‘nggi yangiliklar

Saudiya Arabistonida mushkul ahvolda qolgan ikki nafar fuqaro Oʻzbekistonga qaytarildi

Makkadagi deportatsiya markazida saqlanayotgan ikki nafar vatandoshimizning yurtimizga qaytishi taʼminlandi.

Oʻzbekiston

08.09.2025, 19:33

Kartoshka yetishtirish davlat tomonidan qoʻllab-quvvatlanadi

“Respublikada kartoshka yetishtirishni koʻpaytirish va urugʻchiligini yanada rivojlantirishga doir qoʻshimcha chora-tadbirlar toʻgʻrisida”gi prezident qarori qabul qilindi.

Iqtisodiyot

08.09.2025, 18:29

Murodjon Ahmadaliyev Inouega qarshi jangga tayyorgarlikning soʻnggi bosqichini yakunladi

Ikkinchi eng yengil vazn toifasidagi WBA Interim kamari sohibi boʻlmish Ahmadaliyev 14 sentabr kuni yaponiyalik mutlaq chempion Naoya Inoue bilan jang qiladi.

Sport

08.09.2025, 17:24

«Dom» quruvchi firma 3 oyda qurilishni boshlamasa, yeri olib qoʻyiladi

Auksion taklifi talablari bajarilmaganda yer uchastkasi belgilangan tartibda qaytarib olinadi va takror savdolarga chiqariladi.

Iqtisodiyot

08.09.2025, 16:27

Oʻzbekistonning qaysi hududida eng koʻp tuxum yetishtirildi?

Milliy statistika qoʻmitasining 2025 yil yanvar-iyun oylariga oid dastlabki maʼlumotlariga koʻra, respublikada barcha toifadagi xoʻjaliklar tomonidan jami 4 milliard dona tuxum yetishtirilgan. 

Iqtisodiyot

08.09.2025, 15:26

Qirgʻizistondan katta miqdordagi kuchli taʼsir qiluvchi dori vositalarini olib kelgan shaxslar ushlandi

Namangan va Fargʻonada qoʻshni respublikadan kuchli taʼsir qiluvchi dori vositalarini olib kelgan shaxslar aniqlanib, qoʻlga olindi.

Oʻzbekiston

08.09.2025, 14:24

Sogʻliqni saqlash tizimida yangi tayinlovlar amalga oshirildi

Sogʻliqni saqlash vazirining buyrugʻiga asosan tizimda qator rahbar kadrlar tayinlandi, deb xabar bermoqda vazirlik matbuot xizmati.

Oʻzbekiston

08.09.2025, 13:19

Avgust oyida noqonuniy energiya isteʼmoli tufayli tizimga 86,5 milliard soʻm zarar yetdi

Huquqni muhofaza qiluvchi organlar bilan birgalikda oʻtkazilgan tekshiruvlarda 179 ta holatda energiya resurslaridan noqonuniy foydalanish aniqlandi.

Oʻzbekiston

08.09.2025, 12:05

Isroil OAV: AQSh va HAMAS oʻrtasida muzokaralar qayta tiklandi

Amerika va arab manbalari muzokaralar qayta boshlanganini tasdiqlagan, ammo Vashington Isroilning Gʻazoga hujum operatsiyalarini toʻxtatish niyatida emas.

Jahon

08.09.2025, 11:06

Oʻzbekiston pasporti jahon reytingida nechanchi oʻrinda?

Reytingda birinchi oʻrinni Singapur egallagan boʻlib, uning fuqarolari 193 ta davlatga vizasiz kirish huquqiga ega. 

Oʻzbekiston

08.09.2025, 10:02

Toshkent shahrida 8 sentabrdan issiq suv belgilangan jadval asosida oʻchiriladi

Veolia Energy Tashkent kompaniyasi poytaxtda issiq suv qay tarzda oʻchirilishi haqida maʼlumot berdi.

Oʻzbekiston

08.09.2025, 09:01

Neymar umrida koʻrmagan odamdan 1 mlrd dollar meros oladi

Braziliyalik futbol yulduzi Neymar umrida koʻrmagan odamdan 1 milliard dollar meros oladi.

Sport

07.09.2025, 16:58