Qanday mahsulotlar odamni tez qaritadi?

Kunlik tanovul qilayotgan baʼzi bir taomlarimiz salomatligimizga bevosita salbiy taʼsir qilib, organizmning qarish jarayonini tezlashtirishi mumkin. Sogʻliqni saqlash vazirligi tomonidan ana shunday mahsulotlarning roʻyxati va ularning tanaga taʼsiri haqida maʼlumot berildi.

Ulashish:

Qanday mahsulotlar odamni tez qaritadi?

Qanday mahsulotlar odamni tez qaritadi?

Shakarli mahsulotlar: Shirinxoʻrlar navbatdagi desert bilan oʻzlarini xursand qilayotganlarida organizmda glikatsiya jarayoni ishga tushadi va AGE va RAGE molekulalari toʻplana boshlaydi. Ular yigʻilgan joyda yalligʻlanish jarayoni doimiy ravishda saqlanib, organlarning normal ishlashi buziladi. Shu tarzda "yoshga doir" kasalliklar boshlanadi. Glyukoza oqsillar va lipidlar bilan bogʻlanadi, bu esa terining elastikligiga bevosita bogʻliq boʻlgan kollagenga halokatli taʼsir koʻrsatib, erta ajin tushishiga olib keladi. 

Trans yogʻlar: Ularning asosiy manbalari — "Fast food" va margarin. Bu yogʻlar qarish jarayonini tezlashtiradi. Chunki ular qon tomirlarini toraytirib, uning oqimini buzadi. Oqibatda yurak-qon tomir kasalliklarining rivojlanish xavfi sezilarli darajada ortadi. 

Qahva va kofeinli ichimliklar (energetiklar): Kofeinning koʻp miqdori tana hujayralarining suvsizlanishiga, bu esa moddalar almashinuvining buzilishiga olib keladi. Energetiklarda kofeinning taʼsiri natriy bilan yanada koʻproq boʻladi. Terining erta qarishini oldini olish uchun har qahva ichgandan keyin albatta bir stakan suv ham ichish muhim. Energetik ichimliklardan esa butunlay voz kechgan afzal. 

Spirtli ichimliklar: Ularni muntazam ichish jigarga jiddiy taʼsir qiladi. Chunki alkogol ushbu filtrlovchi organda toksinlar toʻplanishiga, bu esa organizmda yalligʻlanish jarayonlari boshlanishi va turli kasalliklarga olib keladi. 

Oʻta shoʻr mahsulotlar (pishloq, pitssa (ayniqsa pepperoni), chips, krekerlar): Tuz tanadagi suvni ushlab qoladi va bu hujayralarning qisqarishiga olib keladi. Natijada suvsizlanish yuzaga keladi. Bu esa, tabiiyki, qarish jarayonini tezlashtiradi. 

Qayta ishlangan goʻsht (kolbasa, sosiska va bekon): Ushbu mahsulotlarda ortiqcha tuz va konservantlar mavjud. Ularni isteʼmol qilish suvsizlanishga olib keladi va yalligʻlanishni keltirib chiqaradi. Shuningdek, bu mahsulotlar sababli organizmda kollagen ishlab chiqarish uchun muhim boʻlgan S vitaminining miqdori kamayadi. 

Qovurilgan kartoshka: U organizmda deyarli bir zumda shakarga parchalanadi. Bundan tashqari, yuqori haroratda yogʻda qovurilgan mahsulotlar erkin radikallarni chiqaradi. Oqibatda terining hujayra darajasida shikastlanish yuzaga keladi. Shuningdek, bu roʻyxatga ustki qobigʻi och jigarrang boʻlguncha qovurilgan yoki pechda pishirilgan barcha taomlarni qoʻshish mumkin. Bu ishtahaochar rang, yuqorida aytganimiz, glikatsiya jarayoniga bevosita bogʻliq, hattoki bu taomga shakar qoʻshilmagan boʻlsa ham. 

Odatda uzoq va sogʻlom umr koʻrishni targʻib qiluvchi mutaxassislar tez qovurilgan yoki bugʻda pishirilgan taomlarni isteʼmol qilishni tavsiya qilishadi.

Fan-texnologiya

23.09.2024, 10:17

Ulashish:

Mavzuga oid yangiliklar

Allergiya mavsumi yaqin: Nimalarni isteʼmol qilmaslik kerak?

Allergiya mavsumi yaqin: Nimalarni isteʼmol qilmaslik kerak?

Oziq-ovqat allergiyasi — dunyoda tobora keng tarqalayotgan patologiyalar sirasidan boʻlib, tahlillarga koʻra, bundan asosan bolalar, ayniqsa, emizikli goʻdaklar koʻp aziyat chekadi. Respublika ixtisoslashtirilgan allergologiya va klinik immunologiya ilmiy-amaliy tibbiyot markazi direktori Ilmira Razikova kuchli allergen hisoblangan oziq-ovqat mahsulotlari haqida batafsil maʼlumot berdi.

Fan-texnologiya

24.02.2025, 10:40

Sovuq kunlarda qanday ovqatlanish kerak?

Sovuq kunlarda qanday ovqatlanish kerak?

Oʻzbekistonga qish mavsumi kirib kelishi bilan havo harorati sezilarli darajada pasaydi. Bunday sharoitda tetik va sogʻlom yurish uchun ovqatlanish ratsioniga alohida eʼtibor qaratish lozim. Xoʻsh, sovuq kunlarda qanday ovqatlanish kerak? Mazkur savolga Tibbiyot fanlari doktori Ilhom Otajonov Sogʻliqni saqlash vazirligiga bergan intervyusida javob berdi. 

Fan-texnologiya

17.12.2024, 10:53

Uy sharoitida tayyorlangan konservalarni isteʼmol qilsa boʻladimi?

Uy sharoitida tayyorlangan konservalarni isteʼmol qilsa boʻladimi?

Qish fasli kirib kelishi bilan uy sharoitida tayyorlangan qoʻlbola konserva mahsulotlarini isteʼmol qilish boshlanadi. Bunday mahsulotlarning sifat nazorati maxsus tekshiruvlardan oʻtmagani bois, ularning isteʼmolga yaroqli yoki yaroqsiz ekanligini bilish mushkul. Agar odam konserva mahsulotidan zaharlansa, unda qanday belgilar paydo boʻladi, kasallanishning oldini olish uchun nimalar qilish kerak? Mazkur savollarga Sogʻliqni saqlash vazirligi matbuot xizmati tomonidan tashkillashtirilgan intervyuda javob berildi. 

Fan-texnologiya

02.12.2024, 09:58

Tuz odam salomatligiga qanday salbiy oqibatlarni keltirib chiqaradi?

Tuz odam salomatligiga qanday salbiy oqibatlarni keltirib chiqaradi?

Sogʻlom ovqatlanishga rioya qilishni boshlagan har bir oila tuz isteʼmol qilish kerakmi yoki yoʻqmi, deya oʻylaydi. Hatto insonlar orasida mutlaqo tuz isteʼmol qilmaydiganlar ham uchrab turadi. Xoʻsh, oʻzi tuz isteʼmol qilish qanchalik sogʻliqqa zarar yetkazadi? Uning insonlarga foydasi bormi? Shu kabi savollarga Sogʻliqni saqlash vazirligi batafsil javob berdi. 

Fan-texnologiya

25.11.2024, 10:23

Bolalarni nafas yoʻllari kasalliklaridan qanday himoya qilish mumkin?

Bolalarni nafas yoʻllari kasalliklaridan qanday himoya qilish mumkin?

Kuz-qish mavsumi boshlanishi bilan kattalardan tortib, yosh bolalargacha tez-tez burun bitishi, aksi urish holatlari kuzatiladi. Bolalarda mazkur holatlar boshlanishi bilan ularning ota-onalari oʻzlari bilgan usulda farzandlarini davolashga harakat qiladi. Ammo bunday oʻzbilarmonlikning oxiri boshqa bir kasalliklarni keltirib chiqarishi mumkin. Mazkur kasalliklarni bartaraf etish boʻyicha tibbiyot fanlari doktori, professor Furqat Shamsiyev oʻzining tavsiyalarini berib oʻtdi.

Fan-texnologiya

25.10.2024, 10:13

Yoshga toʻlmagan chaqaloqlarni qanday ovqatlantirish kerak?

Yoshiga toʻlmagan chaqaloqlarni qanday ovqatlantirish kerak?

Bir yoshgacha boʻlgan bolalarga qanday qoʻshimcha ovqatlar berish mumkinligi haqida Sogʻliqni saqlash vazirligi mutaxassisi tomonidan bir qator tavsiyalar berildi.

Fan-texnologiya

01.10.2024, 14:20

So‘nggi yangiliklar

Qoraqalpogʻistonda yakuniy imtihon oʻqituvchiga qimmatga tushdi

Qoraqalpogʻistonda yakuniy imtihon oʻqituvchiga qimmatga tushdi

Shuning evaziga 18,3 million soʻm pulni olgan vaqtida ashyoviy dalillar bilan  ushlangan.Bosh prokuratura huzuridagi Iqtisodiy jinoyatlarga qarshi kurashish departamenti Qoraqalpogʻiston Respublikasi boshqarmasi, Davlat xavfsizlik xizmati va Ichki ishlar vazirligi xodimlari hamkorligida oʻtkazilgan tezkor tadbirda talabalarni yakuniy imtihondan oʻtkazib berishni vaʼda qilgan oʻqituvchi ushlandi.

Oʻzbekiston

18.07.2025, 12:40

Kam daromadli insonlar tez qariydi

Kam daromadli insonlar tez qariydi

Qayerda yashayotganingiz, atrof-muhit, ijtimoiy va siyosiy xavf omillari insonlarning qarish jarayonlarini tezlashtiradi."Nature Medicine" jurnalining oʻtkazgan tadqiqot natijalariga koʻra, Daniyada inson organizmi sekinroq qarishga va sogʻlomroq hayot kechirishga imkon beruvchi eng yaxshi ekologik, ijtimoiy va siyosiy sharoitlar mavjud

Jahon

18.07.2025, 12:06

Trans-Afgʻon yoʻlagi masalasini hal etish uchun uch mamlakat vakillari Kobulda uchrashishdi

Trans-Afgʻon yoʻlagi masalasini hal etish uchun uch mamlakat vakillari Kobulda uchrashishdi

Kecha, 17 iyul kuni Oʻzbekiston, Pokiston va Afgʻoniston hukumat vakillari "Oʻzbekiston - Afgʻoniston - Pokiston" temir yoʻli koridorining texnik-iqtisodiy asosini tayyorlash boʻyicha bitim imzolanishi mintaqaviy hamkorlik arxitekturasi uchun burilish nuqtasiga aylandi

Siyosat

18.07.2025, 11:20

Qirgʻizistondan 5,2 mlrd soʻmlik tilla buyumlarni noqonuniy olib kelgan shaxs ushlandi

Qirgʻizistondan 5,2 mlrd soʻmlik tilla buyumlarni noqonuniy olib kelgan shaxs ushlandi

Qirgʻiziston Respublikasidan "Vodil avto" chegara bojxona posti orqali Fargʻona viloyati hududiga oʻtgan vaqtida Andijon shahrida yashovchi, 1992 y.t. fuqaro toʻxtatilib, tekshirilganda shaxsning kiyimlari orasidan jami 5,2 mlrd soʻmlik tilla buyumlarini noqonuniy olib kirayotgani aniqlandi. Bu haqda Davlat xaxfsizlik xizmati xabar qildi.

Oʻzbekiston

18.07.2025, 10:07

Xalq irodasi sinovdan oʻtgan tun: Turkiyadagi davlat toʻntarishiga urinish voqealariga 9 yil toʻldi

Xalq irodasi sinovdan oʻtgan tun: Turkiyadagi davlat toʻntarishiga urinish voqealariga 9 yil toʻldi

2016 yil 15 iyul Turkiya tarixidagi eng ogʻir sinovlardan biri — FETO terrorchilar hukumatni agʻdarish va yangi oʻz hukumatini qurish maqsadida katta toʻntarish qilishga urinishdi. Biroq, bu urinish faqat harbiylar bilan davlat oʻrtasidagi toʻqnashuv emas, balki Turkiya xalqi oʻz demokratiyasini himoya qilgan va buyuk jasorat namoyon etgan kecha sifatida mamlakat tarixida oʻchmas iz qoldirdi.

Jahon

17.07.2025, 12:11

Oʻzbekistonda yarim yilda 172 mingdan ortiq avtomobil sotildi

Oʻzbekistonda yarim yilda 172 mingdan ortiq avtomobil sotildi

Oʻzbekistonda 2025 yilning birinchi yarim yilida jami 172 258 ta avtomobil realizatsiya qilindi. Eng koʻp avtomobil sotgan kompaniya — UzAuto Motors boʻlib qolmoqda. 

Iqtisodiyot

17.07.2025, 11:18

Oʻzbekiston terma jamoasi yetakchilaridan yana biri Eronga yoʻl olmoqda

Oʻzbekiston terma jamoasi yetakchilaridan yana biri Eronga yoʻl olmoqda

"Persepolis" ayni paytda oʻzbekistonlik yarim himoyachi bilan muzokaralar olib bormoqda.Oʻzbekiston terma jamoasi yarim himoyachisi Otabek Shukurov faoliyatini Eronda davom ettirishga yaqin. 

Sport

17.07.2025, 10:45

Haydovchilik guvohnomasi olib berish evaziga pul talab qilgan inspektor ushlandi

Haydovchilik guvohnomasi olib berish evaziga pul talab qilgan inspektor ushlandi

Inspektor 1500 AQSh dollari va kirish imtihoni uchun toʻlanishi lozim boʻlgan 1 mln 900 ming soʻm pul mablagʻlarini olgan vaqtida ashyoviy dalillar bilan ushlandi.

Oʻzbekiston

17.07.2025, 10:41

17 iyul kuni baʼzi hududlarda 44 hududlarda jazirama kutilmoqda

17 iyul kuni baʼzi hududlarda 44 hududlarda jazirama kutilmoqda

Oʻzbekiston Respublikasi Gidrometeorologiya xizmati 17 iyul kuni uchun moʻljallangan ob-havo maʼlumotini eʼlon qildi.

Oʻzbekiston

17.07.2025, 10:36

43 mlrd soʻmga yaqin davlat xaridlari bekor qilindi

43 mlrd soʻmga yaqin davlat xaridlari bekor qilindi

Raqobat qoʻmitasi tomonidan 43 mlrd soʻmga yaqin davlat xaridlarida raqobatga zid harakatlar aniqlanib, buyurtmachilar tomonidan bekor qilinishi taʼminlandi. Qoʻmita axborot xizmatida raqobatga zid harakatlar aniqlangan davlat xaridlari viloyatlar kesimida birma-bir quyidagicha qayd etib oʻtilgan:

Iqtisodiyot

16.07.2025, 15:39

Anomal issiq tufayli ayrim bogʻchalar faoliyati toʻxtatiladi

Anomal issiq tufayli ayrim bogʻchalar faoliyati toʻxtatiladi

Qoraqalpogʻiston Respublikasi Xoʻjayli va Taxiatosh tumanlarida davlat va nodavlat maktabgacha taʼlim tashkilotlari faoliyati vaqtincha toʻxtatildi. Bu borada ushbu tumanlar hokimlari tegishli qarorlarini qabul qilgan.

Oʻzbekiston

16.07.2025, 15:03

Oʻzbekistonliklar dam olish uchun qayerni tanlamoqda?

Oʻzbekistonliklar dam olish uchun qayerni tanlamoqda?

Milliy statistika qoʻmitasi maʼlumotlariga koʻra, 2025 yilning yanvar-may oylarida jami 2,7 mln nafar Oʻzbekiston fuqarolari turistik maqsadlarda xorijga safar qilgan.

Oʻzbekiston

16.07.2025, 14:52