Qanday mahsulotlar odamni tez qaritadi?

Kunlik tanovul qilayotgan baʼzi bir taomlarimiz salomatligimizga bevosita salbiy taʼsir qilib, organizmning qarish jarayonini tezlashtirishi mumkin. Sogʻliqni saqlash vazirligi tomonidan ana shunday mahsulotlarning roʻyxati va ularning tanaga taʼsiri haqida maʼlumot berildi.

Ulashish:

Qanday mahsulotlar odamni tez qaritadi?

Qanday mahsulotlar odamni tez qaritadi?

Shakarli mahsulotlar: Shirinxoʻrlar navbatdagi desert bilan oʻzlarini xursand qilayotganlarida organizmda glikatsiya jarayoni ishga tushadi va AGE va RAGE molekulalari toʻplana boshlaydi. Ular yigʻilgan joyda yalligʻlanish jarayoni doimiy ravishda saqlanib, organlarning normal ishlashi buziladi. Shu tarzda "yoshga doir" kasalliklar boshlanadi. Glyukoza oqsillar va lipidlar bilan bogʻlanadi, bu esa terining elastikligiga bevosita bogʻliq boʻlgan kollagenga halokatli taʼsir koʻrsatib, erta ajin tushishiga olib keladi. 

Trans yogʻlar: Ularning asosiy manbalari — "Fast food" va margarin. Bu yogʻlar qarish jarayonini tezlashtiradi. Chunki ular qon tomirlarini toraytirib, uning oqimini buzadi. Oqibatda yurak-qon tomir kasalliklarining rivojlanish xavfi sezilarli darajada ortadi. 

Qahva va kofeinli ichimliklar (energetiklar): Kofeinning koʻp miqdori tana hujayralarining suvsizlanishiga, bu esa moddalar almashinuvining buzilishiga olib keladi. Energetiklarda kofeinning taʼsiri natriy bilan yanada koʻproq boʻladi. Terining erta qarishini oldini olish uchun har qahva ichgandan keyin albatta bir stakan suv ham ichish muhim. Energetik ichimliklardan esa butunlay voz kechgan afzal. 

Spirtli ichimliklar: Ularni muntazam ichish jigarga jiddiy taʼsir qiladi. Chunki alkogol ushbu filtrlovchi organda toksinlar toʻplanishiga, bu esa organizmda yalligʻlanish jarayonlari boshlanishi va turli kasalliklarga olib keladi. 

Oʻta shoʻr mahsulotlar (pishloq, pitssa (ayniqsa pepperoni), chips, krekerlar): Tuz tanadagi suvni ushlab qoladi va bu hujayralarning qisqarishiga olib keladi. Natijada suvsizlanish yuzaga keladi. Bu esa, tabiiyki, qarish jarayonini tezlashtiradi. 

Qayta ishlangan goʻsht (kolbasa, sosiska va bekon): Ushbu mahsulotlarda ortiqcha tuz va konservantlar mavjud. Ularni isteʼmol qilish suvsizlanishga olib keladi va yalligʻlanishni keltirib chiqaradi. Shuningdek, bu mahsulotlar sababli organizmda kollagen ishlab chiqarish uchun muhim boʻlgan S vitaminining miqdori kamayadi. 

Qovurilgan kartoshka: U organizmda deyarli bir zumda shakarga parchalanadi. Bundan tashqari, yuqori haroratda yogʻda qovurilgan mahsulotlar erkin radikallarni chiqaradi. Oqibatda terining hujayra darajasida shikastlanish yuzaga keladi. Shuningdek, bu roʻyxatga ustki qobigʻi och jigarrang boʻlguncha qovurilgan yoki pechda pishirilgan barcha taomlarni qoʻshish mumkin. Bu ishtahaochar rang, yuqorida aytganimiz, glikatsiya jarayoniga bevosita bogʻliq, hattoki bu taomga shakar qoʻshilmagan boʻlsa ham. 

Odatda uzoq va sogʻlom umr koʻrishni targʻib qiluvchi mutaxassislar tez qovurilgan yoki bugʻda pishirilgan taomlarni isteʼmol qilishni tavsiya qilishadi.

Fan-texnologiya

23.09.2024, 10:17

Ulashish:

Mavzuga oid yangiliklar

Allergiya mavsumi yaqin: Nimalarni isteʼmol qilmaslik kerak?

Allergiya mavsumi yaqin: Nimalarni isteʼmol qilmaslik kerak?

Oziq-ovqat allergiyasi — dunyoda tobora keng tarqalayotgan patologiyalar sirasidan boʻlib, tahlillarga koʻra, bundan asosan bolalar, ayniqsa, emizikli goʻdaklar koʻp aziyat chekadi. Respublika ixtisoslashtirilgan allergologiya va klinik immunologiya ilmiy-amaliy tibbiyot markazi direktori Ilmira Razikova kuchli allergen hisoblangan oziq-ovqat mahsulotlari haqida batafsil maʼlumot berdi.

Fan-texnologiya

24.02.2025, 10:40

Sovuq kunlarda qanday ovqatlanish kerak?

Sovuq kunlarda qanday ovqatlanish kerak?

Oʻzbekistonga qish mavsumi kirib kelishi bilan havo harorati sezilarli darajada pasaydi. Bunday sharoitda tetik va sogʻlom yurish uchun ovqatlanish ratsioniga alohida eʼtibor qaratish lozim. Xoʻsh, sovuq kunlarda qanday ovqatlanish kerak? Mazkur savolga Tibbiyot fanlari doktori Ilhom Otajonov Sogʻliqni saqlash vazirligiga bergan intervyusida javob berdi. 

Fan-texnologiya

17.12.2024, 10:53

Uy sharoitida tayyorlangan konservalarni isteʼmol qilsa boʻladimi?

Uy sharoitida tayyorlangan konservalarni isteʼmol qilsa boʻladimi?

Qish fasli kirib kelishi bilan uy sharoitida tayyorlangan qoʻlbola konserva mahsulotlarini isteʼmol qilish boshlanadi. Bunday mahsulotlarning sifat nazorati maxsus tekshiruvlardan oʻtmagani bois, ularning isteʼmolga yaroqli yoki yaroqsiz ekanligini bilish mushkul. Agar odam konserva mahsulotidan zaharlansa, unda qanday belgilar paydo boʻladi, kasallanishning oldini olish uchun nimalar qilish kerak? Mazkur savollarga Sogʻliqni saqlash vazirligi matbuot xizmati tomonidan tashkillashtirilgan intervyuda javob berildi. 

Fan-texnologiya

02.12.2024, 09:58

Tuz odam salomatligiga qanday salbiy oqibatlarni keltirib chiqaradi?

Tuz odam salomatligiga qanday salbiy oqibatlarni keltirib chiqaradi?

Sogʻlom ovqatlanishga rioya qilishni boshlagan har bir oila tuz isteʼmol qilish kerakmi yoki yoʻqmi, deya oʻylaydi. Hatto insonlar orasida mutlaqo tuz isteʼmol qilmaydiganlar ham uchrab turadi. Xoʻsh, oʻzi tuz isteʼmol qilish qanchalik sogʻliqqa zarar yetkazadi? Uning insonlarga foydasi bormi? Shu kabi savollarga Sogʻliqni saqlash vazirligi batafsil javob berdi. 

Fan-texnologiya

25.11.2024, 10:23

Bolalarni nafas yoʻllari kasalliklaridan qanday himoya qilish mumkin?

Bolalarni nafas yoʻllari kasalliklaridan qanday himoya qilish mumkin?

Kuz-qish mavsumi boshlanishi bilan kattalardan tortib, yosh bolalargacha tez-tez burun bitishi, aksi urish holatlari kuzatiladi. Bolalarda mazkur holatlar boshlanishi bilan ularning ota-onalari oʻzlari bilgan usulda farzandlarini davolashga harakat qiladi. Ammo bunday oʻzbilarmonlikning oxiri boshqa bir kasalliklarni keltirib chiqarishi mumkin. Mazkur kasalliklarni bartaraf etish boʻyicha tibbiyot fanlari doktori, professor Furqat Shamsiyev oʻzining tavsiyalarini berib oʻtdi.

Fan-texnologiya

25.10.2024, 10:13

Yoshga toʻlmagan chaqaloqlarni qanday ovqatlantirish kerak?

Yoshiga toʻlmagan chaqaloqlarni qanday ovqatlantirish kerak?

Bir yoshgacha boʻlgan bolalarga qanday qoʻshimcha ovqatlar berish mumkinligi haqida Sogʻliqni saqlash vazirligi mutaxassisi tomonidan bir qator tavsiyalar berildi.

Fan-texnologiya

01.10.2024, 14:20

So‘nggi yangiliklar

Ukrainada elita jangchilari taqdirlash marosimida halok boʻldi

Rossiya 1 noyabr kuni Ukrainada elita harbiylarini taqdirlash marosimi paytida raketa uchirgan. Natijada bir necha ukrainalik askar halok boʻlgan va yaralangan.  Bundan tashqari, toʻrt nafar tinch aholi, jumladan 11 va 14 yoshli bolalar ham vafot etgan, yana olti kishi yaralangan. Bu haqda The Telegraph nashri xabar berdi.

Jahon

06.11.2025, 15:28

AQSh hukumati 36 kundan beri ishlamayapti

Kongress yangi byudjet loyihasi boʻyicha kelishuvga erisha olmagani sababli federal hukumat faoliyati qisman toʻxtatilgan. Natijada minglab davlat xodimlari maoshsiz ishlamoqda, millionlab amerikaliklar esa ijtimoiy xizmatlardan foydalana olmayapti.

Jahon

06.11.2025, 14:38

Aviahalokatlar soni keskin oshmoqda: dunyo aviatsiyasi xavf ostidami?

2025 yil boshidan beri dunyo boʻylab aviahalokatlar natijasida 400 dan ortiq kishi halok boʻldi. Jacdec hisoblariga koʻra, 2014–2024 yillar oraligʻida dunyo boʻylab aviahalokatlarda har yili oʻrtacha 284 kishi halok boʻlgan.  Eng fojeali yillar sifatida 2015 va 2018 yillar qayd etilgan — oʻshanda qurbonlar soni 500 nafardan oshgan.

Jahon

06.11.2025, 12:36

Tolibon Oʻzbeksiton chegarasida nima qurmoqda?

Afgʻoniston —  dunyoda eng ogʻir tarixiy iztiroblarni boshdan kechirib, shunga qaramay kelajakka intilayotgan davlat. 40 yillik urushlar, sanksiyalar va yakkalashuvdan keyin mamlakat hozir Markaziy Osiyodagi eng katta suv kanali — Qoʻshtepa, yangi megapolis — Kabul New City va bir necha yirik gidroenergetika loyihalarini amalga oshirmoqda.

Jahon

06.11.2025, 12:11

Peterburgda oʻzbek migrantlar endi kurerlik qilolmaydi

3 noyabrdan boshlab Sankt-Peterburgda xorijiy fuqarolarning kurerlik sohasida ishlashiga cheklov qoʻyildi. Qaror asosan patent bilan ishlayotgan Ozarboyjon, Oʻzbekiston, Tojikiston, Moldova va Ukraina fuqarolariga tegishli. Biroq, bu qarorning iqtisodiy natijalari — logistika tizimidagi izdan chiqishlar va yetkazib berish xizmatlarining sekinlashishi — yaqin oylarda oʻzini sezdirishi mumkin.

Siyosat

06.11.2025, 11:32

Qozogʻistonda koʻpxotinlilik qonuniylashtirilishi mumkin

Qozogʻiston parlamenti deputati Abzal Kuspan mamlakatda «tokal» — ikkinchi yoki «kichik xotin» institutini qonuniylashtirish masalasini jamoatchilik muhokamasiga qoʻyishni taklif etdi. «Men qarshi boʻlay, siz qarshi boʻling yoki qonun taqiqlasin — baribir odamlar bu ishni davom ettiraveradi», - degan u jurnalist bilan suhbatda.

Jahon

06.11.2025, 10:26

Toshkent 2026 yilda Osiyoning sayyohlik uchun eng yaxshi manzillari roʻyxatiga kiritildi

Toshkent «Condé Nast Traveler» xalqaro sayyohlik jurnali tomonidan «2026 yilda Osiyoda sayohat qilish uchun eng yaxshi joylar» roʻyxatiga kiritildi. Jurnal eʼlon qilgan reytingda taʼkidlanishicha, shahar oʻzining tarix va zamonaviylikning noyob uygʻunligi bilan sayyohlarni oʻziga jalb etadi.

Oʻzbekiston

06.11.2025, 09:26

Devid Bekxem sport va xayriyadagi xizmatlari uchun rыsarlik unvoni bilan taqdirlandi

Britaniyaning eng taniqli futbolchilaridan biri Devid Bekxem seyshanba kuni Vindzor qasrida Qirol Charlz tomonidan rыsarlik unvoni bilan taqdirlandi. Bu mukofot uning sport va xayriya ishlaridagi koʻp yillik faoliyati uchun berildi.

Jahon

05.11.2025, 14:10

Rossiyada yangi tartib joriy etildi: yana migrantlar ziyoniga

Rossiya Ichki ishlar vazirligi xorijliklarning mamlakatdan chiqib, keyin qayta kirish orqali migratsiya maqomini yangilash amaliyotiga chek qoʻydi. Endi ularga bolalarni bogʻcha yoki taʼlim muassasalariga joylashtirish, transport vositasini boshqarish va yana bir qator taqiqlar qoʻyildi.

Siyosat

05.11.2025, 12:51

Nyu-York meri etib musulmon va sotsialist Zohran Mamdani saylandi

The Hill nashrining yozishicha, Ugandada tugʻilgan Zohran Mamdani Nyu-York meri saylovida 50,4 foiz ovoz olib gʻolib chiqqan. U shahar tarixidagi birinchi musulmon va birinchi millenial avlod vakili sifatida bu lavozimni egalladi.

Jahon

05.11.2025, 11:48

Falastinlik mahbusning qiynoqqa solinganini oshkor qilgan Isroil harbiy prokurori hibsga olindi

Isroil armiyasining sobiq prokurori Ifat Tomer-Yerushalmi hibsga olindi. U isroillik askarlar falastinlik mahbusni qiynovga solganini koʻrsatgan videoni tarqatgan. Unda askarlar falastinlik mahbusni kaltaklayotgani va oʻtkir narsa bilan jarohatlayotgani tasvirlangan. 

Jahon

05.11.2025, 11:10

Shavkat Mirziyoyev AQShga amaliy tashrif bilan yetib bordi

Oʻzbekiston prezidenti Shavkat Mirziyoyev AQSh prezidenti Donald Trampning taklifiga binoan 4 noyabr kuni amaliy tashrif bilan Vashington shahriga keldi. Tashrif dasturi doirasida Mirziyoyev AQShda tahsil olayotgan va faoliyat yuritayotgan bir guruh oʻzbekistonliklar bilan uchrashdi.

Siyosat

05.11.2025, 08:44