Sovuq kunlarda qanday ovqatlanish kerak?
Oʻzbekistonga qish mavsumi kirib kelishi bilan havo harorati sezilarli darajada pasaydi. Bunday sharoitda tetik va sogʻlom yurish uchun ovqatlanish ratsioniga alohida eʼtibor qaratish lozim. Xoʻsh, sovuq kunlarda qanday ovqatlanish kerak? Mazkur savolga Tibbiyot fanlari doktori Ilhom Otajonov Sogʻliqni saqlash vazirligiga bergan intervyusida javob berdi.
Fan-texnologiya
17.12.2024, 10:53
Ulashish:
Sovuq kunlarda qanday ovqatlanish kerak?
Ilhom Otajonovga koʻra, sovuq kunlarda tanaga issiqlik baxsh etuvchi taomlarni isteʼmol qilish foydali. Chunki bunday havoda organizm oʻzini oʻzi isitishi uchun juda koʻp quvvat sarflaydi.
"Inson tanasi koʻproq vitamin va minerallar, ayniqsa, oqsil moddasini talab qiladi. Oʻz navbatida, uning tarkibidagi aminokislotalar immunitetni mustahkamlab, mikroblarga qarshi kurashda yordam beradi", deydi doktor.
Issiqlikni saqlash uchun qanday mahsulotlarni isteʼmol qilish kerak?
Tarkibida issiqlik saqlovchi yeguliklarga grechka va joʻxori yormalari, piyoz, sarimsoqpiyoz, yerqalampir, qalampir, zira, turshak, mayiz, baliq, qoʻy, mol, tovuq goʻshti, sut mahsulotlari, zanjabil choyi, arpabodiyon choyi va qahva kabi mahsulotlar kiradi.
Nutrisiologlar vazn tashlash uchun qishda parhezdan foydalanishni tavsiya etmaydi. Aksincha, aynan shu vaqtda organizm dam olishi va kuch yigʻishi kerak.
"Sovuq mavsumda qizil va qora qalampir, zanjabil, dolchin kabi issiq ziravorlardan foydalanish tavsiya etiladi. Ularning tarkibidagi qizdiruvchi moddalar ovqat hazm qilish tizimining retseptorlarini qoʻzgʻab, qonni tomirlar boʻylab tezroq aylanishi va issiqlikni taʼminlaydi", deydi mutaxassis.
Qishda kam miqdorda yogʻli goʻsht isteʼmol qilib turish ham zarar qilmaydi. Unda sovuqqa qarshi turish uchun zarur boʻlgan arxidon kislotasi mavjud. Xamirli ovqatlar ham tanani isitish uchun xizmat qiladi. Bunday taomlar qish uchun juda mos keladi.
Issiq, toʻyimli ovqat isteʼmol qilish qishning sovuq kunlarida odamlarning kayfiyatiga ijobiy taʼsir qiladi. Ayniqsa, tovuqli shoʻrva organizmda proteinning kerakli darajasini saqlab qolish uchun muhim taomdir.
Nimani isteʼmol qilmaslik kerak?
Shakar isteʼmolini cheklash salomatlik uchun ahamiyatli. Issiq va achchiq qahva organizmga undan koʻra koʻproq tetiklik bagʻishlaydi. Shuningdek, vitaminlarga boy mol, qoʻy jigari qishda A vitamini manbai sifatida organizm uchun zarur boʻladi. Mazkur mahsulotlarning isteʼmolidan tiyilish insonni yanada sogʻlom qiladi.
Maʼlumot uchun, nutrisiolog – oziqlanish boʻyicha konsultantdir. Nutriyentlar – organizm uchun oziqlantiruvchi moddalar boʻlsa, nutrisiolog – ularni oʻrganish bilan shugʻullanadi. Nutrisiolog kishiga kundalik rasionidagi asosiy xatolarni topish hamda tuzatishda koʻmaklashadilar.
Shuningdek, ularning vazifasi – odamlarni mahsulot va taomlarni tanlashda organizm uchun maksimal foyda keltiradiganini tahlil qilishga oʻrgatishdir. Yaʼni, organizmdagi barcha almashinuv jarayonlarini yuqori darajada qoʻllab-quvvatlash uchun toʻgʻri ovqatlanishga oʻrgatishdir.
Fan-texnologiya
17.12.2024, 10:53
Ulashish:
Mavzuga oid yangiliklar
Uy sharoitida tayyorlangan konservalarni isteʼmol qilsa boʻladimi?
Fan-texnologiya
02.12.2024, 09:58
Tuz odam salomatligiga qanday salbiy oqibatlarni keltirib chiqaradi?
Fan-texnologiya
25.11.2024, 10:23
Bolalarni nafas yoʻllari kasalliklaridan qanday himoya qilish mumkin?
Fan-texnologiya
25.10.2024, 10:13
Yoshiga toʻlmagan chaqaloqlarni qanday ovqatlantirish kerak?
Fan-texnologiya
01.10.2024, 14:20
Qanday mahsulotlar odamni tez qaritadi?
Fan-texnologiya
23.09.2024, 10:17
Kamqonlikni qanday yengish mumkin? Shifokor tavsiya berdi
Fan-texnologiya
19.09.2024, 11:18
Mashhur yangiliklar
Fargʻonalik ikki yoshli qizaloq qornidan 135 ta magnit sharcha topildi
Oʻzbekiston
11.01.2025, 10:12
Alanga ichida qolgan Los-Anjeles: Amerikada nimalar yuz bermoqda?
Jahon
11.01.2025, 10:51
Gulnora Karimova manzil koloniyaga oʻtkazildi
Siyosat
07.01.2025, 10:03
Oʻzbekistonda yangi xavfli virus tarqaldimi?
Oʻzbekiston
06.01.2025, 11:18
Oʻzbekistonda temiryoʻl chiptalari narxi yana oshirildi
Oʻzbekiston
06.01.2025, 10:31
Toshkentda noqonuniy qurilish: "Niyozbek Yo‘li" mashmashasi
Oʻzbekiston
14.01.2025, 16:15
So‘nggi yangiliklar
Amerikada vertolyot bilan toʻqnashgan yoʻlovchi samolyoti daryoga qulab tushdi. Nimalar maʼlum? (Foto)
Jahon
30.01.2025, 16:55
Oʻzbekistondagi dorixonalarda giyohvandlik vositalari kimlarga sotiladi?
Oʻzbekiston
30.01.2025, 14:46
Berdimuhamedovlarning surati tushirilgan gazetalarni oʻqishdan boshqa maqsadda foydalanish taqiqlandi
Jahon
30.01.2025, 14:05
Prezident Mirziyoyev Karimovni xotirladi
Oʻzbekiston
30.01.2025, 12:15
Qashqadaryoda yuzdan ortiq archa kesib ketildi
Oʻzbekiston
30.01.2025, 11:47
Oʻzbekiston, Turkiya va Ozarbayjon oʻrtasida Anqara deklaratsiyasi imzolandi (foto)
Siyosat
30.01.2025, 10:53
Toshkentda bir kunda uchta YTH yuz berdi
Oʻzbekiston
29.01.2025, 11:23
Bugun qaysi hududarda qor yogʻadi?
Oʻzbekiston
29.01.2025, 10:04
Oʻzbekistonda 5 ta yangi universitet ochiladi
Oʻzbekiston
28.01.2025, 14:27
Kredit rasmiylashtirish bilan bogʻliq firibgarlik 42 foizga oshdi — Ombudsman
Oʻzbekiston
28.01.2025, 11:18
Bitta ovozga bitta kola: "Tashabbusli byudjet" yana boshlanmoqda
Oʻzbekiston
28.01.2025, 10:47
IIBdan chiqqan rahbar Qiziriq tumaniga hokim boʻldi
Oʻzbekiston
28.01.2025, 10:14
Mashhur yangiliklar
Fargʻonalik ikki yoshli qizaloq qornidan 135 ta magnit sharcha topildi
Oʻzbekiston
11.01.2025, 10:12
Alanga ichida qolgan Los-Anjeles: Amerikada nimalar yuz bermoqda?
Jahon
11.01.2025, 10:51
Gulnora Karimova manzil koloniyaga oʻtkazildi
Siyosat
07.01.2025, 10:03
Oʻzbekistonda yangi xavfli virus tarqaldimi?
Oʻzbekiston
06.01.2025, 11:18
Oʻzbekistonda temiryoʻl chiptalari narxi yana oshirildi
Oʻzbekiston
06.01.2025, 10:31
Toshkentda noqonuniy qurilish: "Niyozbek Yo‘li" mashmashasi
Oʻzbekiston
14.01.2025, 16:15