Sovuq kunlarda qanday ovqatlanish kerak?
Oʻzbekistonga qish mavsumi kirib kelishi bilan havo harorati sezilarli darajada pasaydi. Bunday sharoitda tetik va sogʻlom yurish uchun ovqatlanish ratsioniga alohida eʼtibor qaratish lozim. Xoʻsh, sovuq kunlarda qanday ovqatlanish kerak? Mazkur savolga Tibbiyot fanlari doktori Ilhom Otajonov Sogʻliqni saqlash vazirligiga bergan intervyusida javob berdi.
Fan-texnologiya
17.12.2024, 10:53
Ulashish:

Sovuq kunlarda qanday ovqatlanish kerak?
Ilhom Otajonovga koʻra, sovuq kunlarda tanaga issiqlik baxsh etuvchi taomlarni isteʼmol qilish foydali. Chunki bunday havoda organizm oʻzini oʻzi isitishi uchun juda koʻp quvvat sarflaydi.
"Inson tanasi koʻproq vitamin va minerallar, ayniqsa, oqsil moddasini talab qiladi. Oʻz navbatida, uning tarkibidagi aminokislotalar immunitetni mustahkamlab, mikroblarga qarshi kurashda yordam beradi", deydi doktor.
Issiqlikni saqlash uchun qanday mahsulotlarni isteʼmol qilish kerak?
Tarkibida issiqlik saqlovchi yeguliklarga grechka va joʻxori yormalari, piyoz, sarimsoqpiyoz, yerqalampir, qalampir, zira, turshak, mayiz, baliq, qoʻy, mol, tovuq goʻshti, sut mahsulotlari, zanjabil choyi, arpabodiyon choyi va qahva kabi mahsulotlar kiradi.
Nutrisiologlar vazn tashlash uchun qishda parhezdan foydalanishni tavsiya etmaydi. Aksincha, aynan shu vaqtda organizm dam olishi va kuch yigʻishi kerak.
"Sovuq mavsumda qizil va qora qalampir, zanjabil, dolchin kabi issiq ziravorlardan foydalanish tavsiya etiladi. Ularning tarkibidagi qizdiruvchi moddalar ovqat hazm qilish tizimining retseptorlarini qoʻzgʻab, qonni tomirlar boʻylab tezroq aylanishi va issiqlikni taʼminlaydi", deydi mutaxassis.
Qishda kam miqdorda yogʻli goʻsht isteʼmol qilib turish ham zarar qilmaydi. Unda sovuqqa qarshi turish uchun zarur boʻlgan arxidon kislotasi mavjud. Xamirli ovqatlar ham tanani isitish uchun xizmat qiladi. Bunday taomlar qish uchun juda mos keladi.
Issiq, toʻyimli ovqat isteʼmol qilish qishning sovuq kunlarida odamlarning kayfiyatiga ijobiy taʼsir qiladi. Ayniqsa, tovuqli shoʻrva organizmda proteinning kerakli darajasini saqlab qolish uchun muhim taomdir.
Nimani isteʼmol qilmaslik kerak?
Shakar isteʼmolini cheklash salomatlik uchun ahamiyatli. Issiq va achchiq qahva organizmga undan koʻra koʻproq tetiklik bagʻishlaydi. Shuningdek, vitaminlarga boy mol, qoʻy jigari qishda A vitamini manbai sifatida organizm uchun zarur boʻladi. Mazkur mahsulotlarning isteʼmolidan tiyilish insonni yanada sogʻlom qiladi.
Maʼlumot uchun, nutrisiolog – oziqlanish boʻyicha konsultantdir. Nutriyentlar – organizm uchun oziqlantiruvchi moddalar boʻlsa, nutrisiolog – ularni oʻrganish bilan shugʻullanadi. Nutrisiolog kishiga kundalik rasionidagi asosiy xatolarni topish hamda tuzatishda koʻmaklashadilar.
Shuningdek, ularning vazifasi – odamlarni mahsulot va taomlarni tanlashda organizm uchun maksimal foyda keltiradiganini tahlil qilishga oʻrgatishdir. Yaʼni, organizmdagi barcha almashinuv jarayonlarini yuqori darajada qoʻllab-quvvatlash uchun toʻgʻri ovqatlanishga oʻrgatishdir.
Fan-texnologiya
17.12.2024, 10:53
Ulashish:
Mavzuga oid yangiliklar

Allergiya mavsumi yaqin: Nimalarni isteʼmol qilmaslik kerak?
Fan-texnologiya
24.02.2025, 10:40

Uy sharoitida tayyorlangan konservalarni isteʼmol qilsa boʻladimi?
Fan-texnologiya
02.12.2024, 09:58

Tuz odam salomatligiga qanday salbiy oqibatlarni keltirib chiqaradi?
Fan-texnologiya
25.11.2024, 10:23

Bolalarni nafas yoʻllari kasalliklaridan qanday himoya qilish mumkin?
Fan-texnologiya
25.10.2024, 10:13

Yoshiga toʻlmagan chaqaloqlarni qanday ovqatlantirish kerak?
Fan-texnologiya
01.10.2024, 14:20

Qanday mahsulotlar odamni tez qaritadi?
Fan-texnologiya
23.09.2024, 10:17
Mashhur yangiliklar

Hindistondagi millatchilik siyosatining hududiy yaxlitlikka taʼsi
Siyosat
30.06.2025, 11:38

Oʻqituvchilar birgalikda Maktabgacha va maktab taʼlimi vazirligini sudga berdi
Ta'lim
05.07.2025, 12:55

Afgʻoniston Yaqin Sharq geosiyosiy shaxmat taxtasida
Jahon
01.07.2025, 13:07

Pokiston Trampni Tinchlik boʻyicha Nobel mukofotiga nomzod etib koʻrsatdi
Jahon
21.06.2025, 12:20

Soʻz elchixonaga: Bunday urushlarning barchasiga AQSh va Isroil aybdor
Siyosat
25.06.2025, 13:18

Sotuvga qoʻyilgan bola haqidagi xabarga Bolalar ombudsmani munosabat berdi
Oʻzbekiston
27.06.2025, 10:58
So‘nggi yangiliklar

Xalq irodasi sinovdan oʻtgan tun: Turkiyadagi davlat toʻntarishiga urinish voqealariga 9 yil toʻldi
Jahon
17.07.2025, 12:11

Oʻzbekistonda yarim yilda 172 mingdan ortiq avtomobil sotildi
Iqtisodiyot
17.07.2025, 11:18

Oʻzbekiston terma jamoasi yetakchilaridan yana biri Eronga yoʻl olmoqda
Sport
17.07.2025, 10:45

Haydovchilik guvohnomasi olib berish evaziga pul talab qilgan inspektor ushlandi
Oʻzbekiston
17.07.2025, 10:41

17 iyul kuni baʼzi hududlarda 44 hududlarda jazirama kutilmoqda
Oʻzbekiston
17.07.2025, 10:36

43 mlrd soʻmga yaqin davlat xaridlari bekor qilindi
Iqtisodiyot
16.07.2025, 15:39

Anomal issiq tufayli ayrim bogʻchalar faoliyati toʻxtatiladi
Oʻzbekiston
16.07.2025, 15:03

Oʻzbekistonliklar dam olish uchun qayerni tanlamoqda?
Oʻzbekiston
16.07.2025, 14:52

Axborot sohasidagi nazorat Oʻzkomnazoratga oʻtdi
Siyosat
16.07.2025, 13:22

Xakkabi Gʻarbiy cohilda amerikalikning oʻlimini "terrorizm" deb atadi
Jahon
16.07.2025, 11:54

"Navbahor"ga FIFA taqiqi qoʻyilgan. Klub ayni damda yangi futbolchilarni roʻyxatdan oʻtkaza olmaydi
Sport
16.07.2025, 10:37

Qamoqni garov ehtiyot chorasiga oʻzgartirib berish uchun 18 ming AQSh dollari olgan podpolkovnik qoʻlga olindi
Oʻzbekiston
16.07.2025, 10:31
Mashhur yangiliklar

Hindistondagi millatchilik siyosatining hududiy yaxlitlikka taʼsi
Siyosat
30.06.2025, 11:38

Oʻqituvchilar birgalikda Maktabgacha va maktab taʼlimi vazirligini sudga berdi
Ta'lim
05.07.2025, 12:55

Afgʻoniston Yaqin Sharq geosiyosiy shaxmat taxtasida
Jahon
01.07.2025, 13:07

Pokiston Trampni Tinchlik boʻyicha Nobel mukofotiga nomzod etib koʻrsatdi
Jahon
21.06.2025, 12:20

Soʻz elchixonaga: Bunday urushlarning barchasiga AQSh va Isroil aybdor
Siyosat
25.06.2025, 13:18

Sotuvga qoʻyilgan bola haqidagi xabarga Bolalar ombudsmani munosabat berdi
Oʻzbekiston
27.06.2025, 10:58