Sovuq kunlarda qanday ovqatlanish kerak?
Oʻzbekistonga qish mavsumi kirib kelishi bilan havo harorati sezilarli darajada pasaydi. Bunday sharoitda tetik va sogʻlom yurish uchun ovqatlanish ratsioniga alohida eʼtibor qaratish lozim. Xoʻsh, sovuq kunlarda qanday ovqatlanish kerak? Mazkur savolga Tibbiyot fanlari doktori Ilhom Otajonov Sogʻliqni saqlash vazirligiga bergan intervyusida javob berdi.
Fan-texnologiya
17.12.2024, 10:53
Ulashish:
Sovuq kunlarda qanday ovqatlanish kerak?
Ilhom Otajonovga koʻra, sovuq kunlarda tanaga issiqlik baxsh etuvchi taomlarni isteʼmol qilish foydali. Chunki bunday havoda organizm oʻzini oʻzi isitishi uchun juda koʻp quvvat sarflaydi.
"Inson tanasi koʻproq vitamin va minerallar, ayniqsa, oqsil moddasini talab qiladi. Oʻz navbatida, uning tarkibidagi aminokislotalar immunitetni mustahkamlab, mikroblarga qarshi kurashda yordam beradi", deydi doktor.
Issiqlikni saqlash uchun qanday mahsulotlarni isteʼmol qilish kerak?
Tarkibida issiqlik saqlovchi yeguliklarga grechka va joʻxori yormalari, piyoz, sarimsoqpiyoz, yerqalampir, qalampir, zira, turshak, mayiz, baliq, qoʻy, mol, tovuq goʻshti, sut mahsulotlari, zanjabil choyi, arpabodiyon choyi va qahva kabi mahsulotlar kiradi.
Nutrisiologlar vazn tashlash uchun qishda parhezdan foydalanishni tavsiya etmaydi. Aksincha, aynan shu vaqtda organizm dam olishi va kuch yigʻishi kerak.
"Sovuq mavsumda qizil va qora qalampir, zanjabil, dolchin kabi issiq ziravorlardan foydalanish tavsiya etiladi. Ularning tarkibidagi qizdiruvchi moddalar ovqat hazm qilish tizimining retseptorlarini qoʻzgʻab, qonni tomirlar boʻylab tezroq aylanishi va issiqlikni taʼminlaydi", deydi mutaxassis.
Qishda kam miqdorda yogʻli goʻsht isteʼmol qilib turish ham zarar qilmaydi. Unda sovuqqa qarshi turish uchun zarur boʻlgan arxidon kislotasi mavjud. Xamirli ovqatlar ham tanani isitish uchun xizmat qiladi. Bunday taomlar qish uchun juda mos keladi.
Issiq, toʻyimli ovqat isteʼmol qilish qishning sovuq kunlarida odamlarning kayfiyatiga ijobiy taʼsir qiladi. Ayniqsa, tovuqli shoʻrva organizmda proteinning kerakli darajasini saqlab qolish uchun muhim taomdir.
Nimani isteʼmol qilmaslik kerak?
Shakar isteʼmolini cheklash salomatlik uchun ahamiyatli. Issiq va achchiq qahva organizmga undan koʻra koʻproq tetiklik bagʻishlaydi. Shuningdek, vitaminlarga boy mol, qoʻy jigari qishda A vitamini manbai sifatida organizm uchun zarur boʻladi. Mazkur mahsulotlarning isteʼmolidan tiyilish insonni yanada sogʻlom qiladi.
Maʼlumot uchun, nutrisiolog – oziqlanish boʻyicha konsultantdir. Nutriyentlar – organizm uchun oziqlantiruvchi moddalar boʻlsa, nutrisiolog – ularni oʻrganish bilan shugʻullanadi. Nutrisiolog kishiga kundalik rasionidagi asosiy xatolarni topish hamda tuzatishda koʻmaklashadilar.
Shuningdek, ularning vazifasi – odamlarni mahsulot va taomlarni tanlashda organizm uchun maksimal foyda keltiradiganini tahlil qilishga oʻrgatishdir. Yaʼni, organizmdagi barcha almashinuv jarayonlarini yuqori darajada qoʻllab-quvvatlash uchun toʻgʻri ovqatlanishga oʻrgatishdir.
Fan-texnologiya
17.12.2024, 10:53
Ulashish:
Mavzuga oid yangiliklar
Uy sharoitida tayyorlangan konservalarni isteʼmol qilsa boʻladimi?
Fan-texnologiya
02.12.2024, 09:58
Tuz odam salomatligiga qanday salbiy oqibatlarni keltirib chiqaradi?
Fan-texnologiya
25.11.2024, 10:23
Bolalarni nafas yoʻllari kasalliklaridan qanday himoya qilish mumkin?
Fan-texnologiya
25.10.2024, 10:13
Yoshiga toʻlmagan chaqaloqlarni qanday ovqatlantirish kerak?
Fan-texnologiya
01.10.2024, 14:20
Qanday mahsulotlar odamni tez qaritadi?
Fan-texnologiya
23.09.2024, 10:17
Kamqonlikni qanday yengish mumkin? Shifokor tavsiya berdi
Fan-texnologiya
19.09.2024, 11:18
Mashhur yangiliklar
Mirziyoyev Putin bilan strategik hamkorlikni mustahkamlash masalasini muhokama qildi
Oʻzbekiston
12.12.2024, 09:50
Gruziyada oʻn minglab odamlar namoyishga chiqdi: Kim, qachon, qayerda? (fotoreportaj)
Jahon
03.12.2024, 12:44
Suriya 11 kun ichida: 53 yillik tizim ag‘darildi, prezident Rossiyaga qochib ketdi, isyonchilar hukumatni egalladi (foto)
Jahon
09.12.2024, 16:36
Allamjonovga suiqasd qilinganiga bir oy boʻldi. Nimalar maʼlum?
Oʻzbekiston
26.11.2024, 10:32
Bayram kuni Oʻzbekistonda qor yogʻadi
Oʻzbekiston
07.12.2024, 10:16
3 dekabr — Xalqaro nogironlar kuni
Ta'lim
03.12.2024, 16:19
So‘nggi yangiliklar
Qirgʻiziston Prezidenti Ozodbek Nazarbekovni unvon bilan siyladi
Oʻzbekiston
13.12.2024, 16:53
Energetika vazirining xatti-harakatini energotsenzuraga urinish deb qabul qildim — Otabek Bakirov
Oʻzbekiston
13.12.2024, 16:06
Joriy hafta qanday ob-havo bilan yakunlanadi?
Oʻzbekiston
13.12.2024, 11:05
Germaniya Suriyadagi yangi hokimiyatga 8 million yevro bermoqchi
Jahon
12.12.2024, 17:38
Asadlarning soʻnggi sahifasi: Zindon boʻshatildi, kishanlar parchalandi
Jahon
12.12.2024, 14:19
Toshkentda YTH sabab 18 yoshli haydovchi halok boʻldi
Oʻzbekiston
12.12.2024, 10:07
Mirziyoyev Putin bilan strategik hamkorlikni mustahkamlash masalasini muhokama qildi
Oʻzbekiston
12.12.2024, 09:50
Energetika tizimi cheklovlarga emas, shaffoflikka muhtoj — Otabek Bakirov
Oʻzbekiston
11.12.2024, 14:15
Oʻzbekistonda oilaviy zoʻravonlikka doir qancha ish sudda koʻrilgani aytildi
Oʻzbekiston
11.12.2024, 11:57
Rus siyosatchilarining tashabbuslarini qoʻllab-quvvatlashimiz kerak — Alisher Qodirov
Siyosat
11.12.2024, 10:40
Baxtiyor Saidov uch mamlakat diplomati bilan koʻrishdi (foto)
Oʻzbekiston
10.12.2024, 10:29
Mashhur yangiliklar
Mirziyoyev Putin bilan strategik hamkorlikni mustahkamlash masalasini muhokama qildi
Oʻzbekiston
12.12.2024, 09:50
Gruziyada oʻn minglab odamlar namoyishga chiqdi: Kim, qachon, qayerda? (fotoreportaj)
Jahon
03.12.2024, 12:44
Suriya 11 kun ichida: 53 yillik tizim ag‘darildi, prezident Rossiyaga qochib ketdi, isyonchilar hukumatni egalladi (foto)
Jahon
09.12.2024, 16:36
Allamjonovga suiqasd qilinganiga bir oy boʻldi. Nimalar maʼlum?
Oʻzbekiston
26.11.2024, 10:32
Bayram kuni Oʻzbekistonda qor yogʻadi
Oʻzbekiston
07.12.2024, 10:16
3 dekabr — Xalqaro nogironlar kuni
Ta'lim
03.12.2024, 16:19