Sovuq kunlarda qanday ovqatlanish kerak?
Oʻzbekistonga qish mavsumi kirib kelishi bilan havo harorati sezilarli darajada pasaydi. Bunday sharoitda tetik va sogʻlom yurish uchun ovqatlanish ratsioniga alohida eʼtibor qaratish lozim. Xoʻsh, sovuq kunlarda qanday ovqatlanish kerak? Mazkur savolga Tibbiyot fanlari doktori Ilhom Otajonov Sogʻliqni saqlash vazirligiga bergan intervyusida javob berdi.
Fan-texnologiya
17.12.2024, 10:53
Ulashish:

Sovuq kunlarda qanday ovqatlanish kerak?
Ilhom Otajonovga koʻra, sovuq kunlarda tanaga issiqlik baxsh etuvchi taomlarni isteʼmol qilish foydali. Chunki bunday havoda organizm oʻzini oʻzi isitishi uchun juda koʻp quvvat sarflaydi.
"Inson tanasi koʻproq vitamin va minerallar, ayniqsa, oqsil moddasini talab qiladi. Oʻz navbatida, uning tarkibidagi aminokislotalar immunitetni mustahkamlab, mikroblarga qarshi kurashda yordam beradi", deydi doktor.
Issiqlikni saqlash uchun qanday mahsulotlarni isteʼmol qilish kerak?
Tarkibida issiqlik saqlovchi yeguliklarga grechka va joʻxori yormalari, piyoz, sarimsoqpiyoz, yerqalampir, qalampir, zira, turshak, mayiz, baliq, qoʻy, mol, tovuq goʻshti, sut mahsulotlari, zanjabil choyi, arpabodiyon choyi va qahva kabi mahsulotlar kiradi.
Nutrisiologlar vazn tashlash uchun qishda parhezdan foydalanishni tavsiya etmaydi. Aksincha, aynan shu vaqtda organizm dam olishi va kuch yigʻishi kerak.
"Sovuq mavsumda qizil va qora qalampir, zanjabil, dolchin kabi issiq ziravorlardan foydalanish tavsiya etiladi. Ularning tarkibidagi qizdiruvchi moddalar ovqat hazm qilish tizimining retseptorlarini qoʻzgʻab, qonni tomirlar boʻylab tezroq aylanishi va issiqlikni taʼminlaydi", deydi mutaxassis.
Qishda kam miqdorda yogʻli goʻsht isteʼmol qilib turish ham zarar qilmaydi. Unda sovuqqa qarshi turish uchun zarur boʻlgan arxidon kislotasi mavjud. Xamirli ovqatlar ham tanani isitish uchun xizmat qiladi. Bunday taomlar qish uchun juda mos keladi.
Issiq, toʻyimli ovqat isteʼmol qilish qishning sovuq kunlarida odamlarning kayfiyatiga ijobiy taʼsir qiladi. Ayniqsa, tovuqli shoʻrva organizmda proteinning kerakli darajasini saqlab qolish uchun muhim taomdir.
Nimani isteʼmol qilmaslik kerak?
Shakar isteʼmolini cheklash salomatlik uchun ahamiyatli. Issiq va achchiq qahva organizmga undan koʻra koʻproq tetiklik bagʻishlaydi. Shuningdek, vitaminlarga boy mol, qoʻy jigari qishda A vitamini manbai sifatida organizm uchun zarur boʻladi. Mazkur mahsulotlarning isteʼmolidan tiyilish insonni yanada sogʻlom qiladi.
Maʼlumot uchun, nutrisiolog – oziqlanish boʻyicha konsultantdir. Nutriyentlar – organizm uchun oziqlantiruvchi moddalar boʻlsa, nutrisiolog – ularni oʻrganish bilan shugʻullanadi. Nutrisiolog kishiga kundalik rasionidagi asosiy xatolarni topish hamda tuzatishda koʻmaklashadilar.
Shuningdek, ularning vazifasi – odamlarni mahsulot va taomlarni tanlashda organizm uchun maksimal foyda keltiradiganini tahlil qilishga oʻrgatishdir. Yaʼni, organizmdagi barcha almashinuv jarayonlarini yuqori darajada qoʻllab-quvvatlash uchun toʻgʻri ovqatlanishga oʻrgatishdir.
Fan-texnologiya
17.12.2024, 10:53
Ulashish:
Mavzuga oid yangiliklar

Allergiya mavsumi yaqin: Nimalarni isteʼmol qilmaslik kerak?
Fan-texnologiya
24.02.2025, 10:40

Uy sharoitida tayyorlangan konservalarni isteʼmol qilsa boʻladimi?
Fan-texnologiya
02.12.2024, 09:58

Tuz odam salomatligiga qanday salbiy oqibatlarni keltirib chiqaradi?
Fan-texnologiya
25.11.2024, 10:23

Bolalarni nafas yoʻllari kasalliklaridan qanday himoya qilish mumkin?
Fan-texnologiya
25.10.2024, 10:13

Yoshiga toʻlmagan chaqaloqlarni qanday ovqatlantirish kerak?
Fan-texnologiya
01.10.2024, 14:20

Qanday mahsulotlar odamni tez qaritadi?
Fan-texnologiya
23.09.2024, 10:17
Mashhur yangiliklar

Buxoroda 1800 dan ortiq ko‘p yillik daraxt ko‘chirib o‘tqazilmoqda
Oʻzbekiston
18.02.2025, 10:22

Oʻzbekistonda ish haqi, pensya va nafaqa oshmaydigan boʻldi
Oʻzbekiston
17.02.2025, 10:18

Tergov izolyatoridan chiqqan jasad: Uzun tumanidagi fuqaro o‘limiga kim javobgar?
Oʻzbekiston
27.02.2025, 10:41

Tramp va Zelenskiy o‘rtasidagi suhbat katta janjalga aylanib ketdi
Jahon
01.03.2025, 10:19

Toshkentda taroveh namozi vaqtida ayrim ko‘chalar yopiladi
Oʻzbekiston
28.02.2025, 10:10

Uchtepadagi garajlar taqdiri: Ularni buzishga kim buyruq bergan?
Oʻzbekiston
03.03.2025, 16:48
So‘nggi yangiliklar

Oʻzbekistonga Xitoydan 30 ta avtobus olib kelindi
Oʻzbekiston
13.03.2025, 12:36

Toshkentda noqonuniy saqlanilayotgan 1,1 mlrd so‘mlik spirtli ichimliklar aniqlandi
Oʻzbekiston
13.03.2025, 12:28

Buxoroda tarixiy buyumlarni pullamoqchi boʻlgan fuqaro ushlandi
Oʻzbekiston
13.03.2025, 12:05

Ўзбекистонда ҳибсга олинмаган гумонланувчиларнинг ҳуқуқларини чеклаш таклиф қилинди
Oʻzbekiston
13.03.2025, 11:43

Qashqadaryoda 103 tup daraxt kesib tashlandi
Oʻzbekiston
13.03.2025, 11:41

Farg‘onada samolyot g‘ildiragi chiqib ketgani sababli aeroport yopildi
Jahon
13.03.2025, 10:31

Fransiya Prezidenti Mirziyoyevni orden bilan taqdirladi
Siyosat
13.03.2025, 09:52

Hilola Umarova pedagoglarni "Tashabbusli byudjet"ga jalb qilayotganlarga qonunni eslatib qoʻydi
Ta'lim
12.03.2025, 10:52

Ukraina o‘ttiz kunlik sulhga rozi bo‘ldi
Siyosat
12.03.2025, 10:38

Toshkentda sezilarli darajada zilzila yuz berdi
Oʻzbekiston
12.03.2025, 10:00

Joriy hafta havo harorati 22 darajagacha ko‘tariladi
Oʻzbekiston
11.03.2025, 12:07

"Xumo" xokkey klubidagilar uch oydan beri maosh olmagani aytilmoqda
Sport
11.03.2025, 10:02
Mashhur yangiliklar

Buxoroda 1800 dan ortiq ko‘p yillik daraxt ko‘chirib o‘tqazilmoqda
Oʻzbekiston
18.02.2025, 10:22

Oʻzbekistonda ish haqi, pensya va nafaqa oshmaydigan boʻldi
Oʻzbekiston
17.02.2025, 10:18

Tergov izolyatoridan chiqqan jasad: Uzun tumanidagi fuqaro o‘limiga kim javobgar?
Oʻzbekiston
27.02.2025, 10:41

Tramp va Zelenskiy o‘rtasidagi suhbat katta janjalga aylanib ketdi
Jahon
01.03.2025, 10:19

Toshkentda taroveh namozi vaqtida ayrim ko‘chalar yopiladi
Oʻzbekiston
28.02.2025, 10:10

Uchtepadagi garajlar taqdiri: Ularni buzishga kim buyruq bergan?
Oʻzbekiston
03.03.2025, 16:48