Sovuq kunlarda qanday ovqatlanish kerak?
Oʻzbekistonga qish mavsumi kirib kelishi bilan havo harorati sezilarli darajada pasaydi. Bunday sharoitda tetik va sogʻlom yurish uchun ovqatlanish ratsioniga alohida eʼtibor qaratish lozim. Xoʻsh, sovuq kunlarda qanday ovqatlanish kerak? Mazkur savolga Tibbiyot fanlari doktori Ilhom Otajonov Sogʻliqni saqlash vazirligiga bergan intervyusida javob berdi.
Fan-texnologiya
17.12.2024, 10:53
Ulashish:

Sovuq kunlarda qanday ovqatlanish kerak?
Ilhom Otajonovga koʻra, sovuq kunlarda tanaga issiqlik baxsh etuvchi taomlarni isteʼmol qilish foydali. Chunki bunday havoda organizm oʻzini oʻzi isitishi uchun juda koʻp quvvat sarflaydi.
"Inson tanasi koʻproq vitamin va minerallar, ayniqsa, oqsil moddasini talab qiladi. Oʻz navbatida, uning tarkibidagi aminokislotalar immunitetni mustahkamlab, mikroblarga qarshi kurashda yordam beradi", deydi doktor.
Issiqlikni saqlash uchun qanday mahsulotlarni isteʼmol qilish kerak?
Tarkibida issiqlik saqlovchi yeguliklarga grechka va joʻxori yormalari, piyoz, sarimsoqpiyoz, yerqalampir, qalampir, zira, turshak, mayiz, baliq, qoʻy, mol, tovuq goʻshti, sut mahsulotlari, zanjabil choyi, arpabodiyon choyi va qahva kabi mahsulotlar kiradi.
Nutrisiologlar vazn tashlash uchun qishda parhezdan foydalanishni tavsiya etmaydi. Aksincha, aynan shu vaqtda organizm dam olishi va kuch yigʻishi kerak.
"Sovuq mavsumda qizil va qora qalampir, zanjabil, dolchin kabi issiq ziravorlardan foydalanish tavsiya etiladi. Ularning tarkibidagi qizdiruvchi moddalar ovqat hazm qilish tizimining retseptorlarini qoʻzgʻab, qonni tomirlar boʻylab tezroq aylanishi va issiqlikni taʼminlaydi", deydi mutaxassis.
Qishda kam miqdorda yogʻli goʻsht isteʼmol qilib turish ham zarar qilmaydi. Unda sovuqqa qarshi turish uchun zarur boʻlgan arxidon kislotasi mavjud. Xamirli ovqatlar ham tanani isitish uchun xizmat qiladi. Bunday taomlar qish uchun juda mos keladi.
Issiq, toʻyimli ovqat isteʼmol qilish qishning sovuq kunlarida odamlarning kayfiyatiga ijobiy taʼsir qiladi. Ayniqsa, tovuqli shoʻrva organizmda proteinning kerakli darajasini saqlab qolish uchun muhim taomdir.
Nimani isteʼmol qilmaslik kerak?
Shakar isteʼmolini cheklash salomatlik uchun ahamiyatli. Issiq va achchiq qahva organizmga undan koʻra koʻproq tetiklik bagʻishlaydi. Shuningdek, vitaminlarga boy mol, qoʻy jigari qishda A vitamini manbai sifatida organizm uchun zarur boʻladi. Mazkur mahsulotlarning isteʼmolidan tiyilish insonni yanada sogʻlom qiladi.
Maʼlumot uchun, nutrisiolog – oziqlanish boʻyicha konsultantdir. Nutriyentlar – organizm uchun oziqlantiruvchi moddalar boʻlsa, nutrisiolog – ularni oʻrganish bilan shugʻullanadi. Nutrisiolog kishiga kundalik rasionidagi asosiy xatolarni topish hamda tuzatishda koʻmaklashadilar.
Shuningdek, ularning vazifasi – odamlarni mahsulot va taomlarni tanlashda organizm uchun maksimal foyda keltiradiganini tahlil qilishga oʻrgatishdir. Yaʼni, organizmdagi barcha almashinuv jarayonlarini yuqori darajada qoʻllab-quvvatlash uchun toʻgʻri ovqatlanishga oʻrgatishdir.
Fan-texnologiya
17.12.2024, 10:53
Ulashish:
Mavzuga oid yangiliklar

Allergiya mavsumi yaqin: Nimalarni isteʼmol qilmaslik kerak?
Fan-texnologiya
24.02.2025, 10:40

Uy sharoitida tayyorlangan konservalarni isteʼmol qilsa boʻladimi?
Fan-texnologiya
02.12.2024, 09:58

Tuz odam salomatligiga qanday salbiy oqibatlarni keltirib chiqaradi?
Fan-texnologiya
25.11.2024, 10:23

Bolalarni nafas yoʻllari kasalliklaridan qanday himoya qilish mumkin?
Fan-texnologiya
25.10.2024, 10:13

Yoshiga toʻlmagan chaqaloqlarni qanday ovqatlantirish kerak?
Fan-texnologiya
01.10.2024, 14:20

Qanday mahsulotlar odamni tez qaritadi?
Fan-texnologiya
23.09.2024, 10:17
Mashhur yangiliklar

Oʻqituvchilar nega vazirlik tizimidagi tashkilotni sudga berdi?
Ta'lim
26.08.2025, 17:24

Paula Bento Oʻzbekiston milliy jamoasini boshqarishi mumkin
Sport
26.08.2025, 14:00

Toshkentda mustaqillik bayrami sayillari oʻtkazildigan joylar eʼlon qilindi
Madaniy
27.08.2025, 14:24

Toshkentda 9 yoshli bola burun operatsiyasidan vafot etdi
Oʻzbekiston
26.08.2025, 14:06

Mirziyoyev Samarqandga joʻnab ketdi
Siyosat
25.08.2025, 15:54

Shavkat Mirziyoyev Namangan viloyatiga tashrif buyuradi
Siyosat
16.09.2025, 09:49
So‘nggi yangiliklar

Oʻzbekiston yadro xavfsizligi boʻyicha uchta xalqaro konvensiyaga qoʻshildi
Siyosat
22.09.2025, 17:36

Endilikda super-kontrakt narxlari rektorlar belgilanadi
Ta'lim
22.09.2025, 17:01

Isroil yana Gʻazoga hujum qildi
Jahon
22.09.2025, 14:00

OAV tomonidan Rossiyaning 133 ming harbiysi halok boʻlgani tasdiqladi
Jahon
22.09.2025, 13:00

Afgʻonistonda birinchi oʻzbek milliy taomlari restorani ochildi
Madaniy
22.09.2025, 12:00

Bu hafta ob-havo qanday boshlanishi maʼlum qilindi
Oʻzbekiston
22.09.2025, 11:00

15 yoshli qiz turmushga berilayotgani aniqlandi
Oʻzbekiston
22.09.2025, 10:00

Mushukka qaynoq suv sepgan xitoylik jazoga tortildi
Oʻzbekiston
22.09.2025, 09:22

Oʻzbekiston rossiyaliklar orasida kuzgi sayohatlar uchun eng mashhur yoʻnalishlardan biriga aylandi
Oʻzbekiston
20.09.2025, 14:30

Bojxona va soliq qoʻmitalari xodimlarining noqonuniy harakatlari fosh etildi
Oʻzbekiston
20.09.2025, 12:25

YeI Rossiyaga qarshi yangi sanksiyalar paketini tayyorlamoqda
Jahon
20.09.2025, 11:44

Sogʻliqni saqlash tizimini isloh qilish boʻyicha prezidentga axborot berildi
Oʻzbekiston
20.09.2025, 11:20
Mashhur yangiliklar

Oʻqituvchilar nega vazirlik tizimidagi tashkilotni sudga berdi?
Ta'lim
26.08.2025, 17:24

Paula Bento Oʻzbekiston milliy jamoasini boshqarishi mumkin
Sport
26.08.2025, 14:00

Toshkentda mustaqillik bayrami sayillari oʻtkazildigan joylar eʼlon qilindi
Madaniy
27.08.2025, 14:24

Toshkentda 9 yoshli bola burun operatsiyasidan vafot etdi
Oʻzbekiston
26.08.2025, 14:06

Mirziyoyev Samarqandga joʻnab ketdi
Siyosat
25.08.2025, 15:54

Shavkat Mirziyoyev Namangan viloyatiga tashrif buyuradi
Siyosat
16.09.2025, 09:49