Sovuq kunlarda qanday ovqatlanish kerak?
Oʻzbekistonga qish mavsumi kirib kelishi bilan havo harorati sezilarli darajada pasaydi. Bunday sharoitda tetik va sogʻlom yurish uchun ovqatlanish ratsioniga alohida eʼtibor qaratish lozim. Xoʻsh, sovuq kunlarda qanday ovqatlanish kerak? Mazkur savolga Tibbiyot fanlari doktori Ilhom Otajonov Sogʻliqni saqlash vazirligiga bergan intervyusida javob berdi.
Fan-texnologiya
17.12.2024, 10:53
Ulashish:

Sovuq kunlarda qanday ovqatlanish kerak?
Ilhom Otajonovga koʻra, sovuq kunlarda tanaga issiqlik baxsh etuvchi taomlarni isteʼmol qilish foydali. Chunki bunday havoda organizm oʻzini oʻzi isitishi uchun juda koʻp quvvat sarflaydi.
"Inson tanasi koʻproq vitamin va minerallar, ayniqsa, oqsil moddasini talab qiladi. Oʻz navbatida, uning tarkibidagi aminokislotalar immunitetni mustahkamlab, mikroblarga qarshi kurashda yordam beradi", deydi doktor.
Issiqlikni saqlash uchun qanday mahsulotlarni isteʼmol qilish kerak?
Tarkibida issiqlik saqlovchi yeguliklarga grechka va joʻxori yormalari, piyoz, sarimsoqpiyoz, yerqalampir, qalampir, zira, turshak, mayiz, baliq, qoʻy, mol, tovuq goʻshti, sut mahsulotlari, zanjabil choyi, arpabodiyon choyi va qahva kabi mahsulotlar kiradi.
Nutrisiologlar vazn tashlash uchun qishda parhezdan foydalanishni tavsiya etmaydi. Aksincha, aynan shu vaqtda organizm dam olishi va kuch yigʻishi kerak.
"Sovuq mavsumda qizil va qora qalampir, zanjabil, dolchin kabi issiq ziravorlardan foydalanish tavsiya etiladi. Ularning tarkibidagi qizdiruvchi moddalar ovqat hazm qilish tizimining retseptorlarini qoʻzgʻab, qonni tomirlar boʻylab tezroq aylanishi va issiqlikni taʼminlaydi", deydi mutaxassis.
Qishda kam miqdorda yogʻli goʻsht isteʼmol qilib turish ham zarar qilmaydi. Unda sovuqqa qarshi turish uchun zarur boʻlgan arxidon kislotasi mavjud. Xamirli ovqatlar ham tanani isitish uchun xizmat qiladi. Bunday taomlar qish uchun juda mos keladi.
Issiq, toʻyimli ovqat isteʼmol qilish qishning sovuq kunlarida odamlarning kayfiyatiga ijobiy taʼsir qiladi. Ayniqsa, tovuqli shoʻrva organizmda proteinning kerakli darajasini saqlab qolish uchun muhim taomdir.
Nimani isteʼmol qilmaslik kerak?
Shakar isteʼmolini cheklash salomatlik uchun ahamiyatli. Issiq va achchiq qahva organizmga undan koʻra koʻproq tetiklik bagʻishlaydi. Shuningdek, vitaminlarga boy mol, qoʻy jigari qishda A vitamini manbai sifatida organizm uchun zarur boʻladi. Mazkur mahsulotlarning isteʼmolidan tiyilish insonni yanada sogʻlom qiladi.
Maʼlumot uchun, nutrisiolog – oziqlanish boʻyicha konsultantdir. Nutriyentlar – organizm uchun oziqlantiruvchi moddalar boʻlsa, nutrisiolog – ularni oʻrganish bilan shugʻullanadi. Nutrisiolog kishiga kundalik rasionidagi asosiy xatolarni topish hamda tuzatishda koʻmaklashadilar.
Shuningdek, ularning vazifasi – odamlarni mahsulot va taomlarni tanlashda organizm uchun maksimal foyda keltiradiganini tahlil qilishga oʻrgatishdir. Yaʼni, organizmdagi barcha almashinuv jarayonlarini yuqori darajada qoʻllab-quvvatlash uchun toʻgʻri ovqatlanishga oʻrgatishdir.
Fan-texnologiya
17.12.2024, 10:53
Ulashish:
Mavzuga oid yangiliklar

Allergiya mavsumi yaqin: Nimalarni isteʼmol qilmaslik kerak?
Fan-texnologiya
24.02.2025, 10:40

Uy sharoitida tayyorlangan konservalarni isteʼmol qilsa boʻladimi?
Fan-texnologiya
02.12.2024, 09:58

Tuz odam salomatligiga qanday salbiy oqibatlarni keltirib chiqaradi?
Fan-texnologiya
25.11.2024, 10:23

Bolalarni nafas yoʻllari kasalliklaridan qanday himoya qilish mumkin?
Fan-texnologiya
25.10.2024, 10:13

Yoshiga toʻlmagan chaqaloqlarni qanday ovqatlantirish kerak?
Fan-texnologiya
01.10.2024, 14:20

Qanday mahsulotlar odamni tez qaritadi?
Fan-texnologiya
23.09.2024, 10:17
Mashhur yangiliklar

Toshkentning qaysi manzillarida issiq suv vaqtincha to‘xtatilishi aytildi
Oʻzbekiston
25.03.2025, 14:31

Samarqand va Toshkent viloyatlarida yaroqsiz benzin sotayotganlar ushlandi
Oʻzbekiston
27.03.2025, 11:35

Vashington va Qobul: munosabatlarda yangi bosqich boshlanmoqdami?
Siyosat
11.04.2025, 18:49

Keskinlashgan Isroil-Turkiya munosabatlari yoxud "yangi usmoniylik" siyosati
Siyosat
12.04.2025, 13:43

Oʻzbekistonda qimmatlashgan gaz va “svet”ning yangi narxlari eʼlon qilindi
Siyosat
25.03.2025, 16:16

Mutaxassis sharhi: Markaziy Osiyo va Yevropa Ittifoqi sammitidan qanday yangiliklar kutilmoqda?
Siyosat
04.04.2025, 12:48
So‘nggi yangiliklar

Hukumat xakerlar orqali faollarni kuzatayotgani aytilmoqda
Jahon
19.04.2025, 16:46

“Turk birlik”da darz: Shimoliy Kipr Turkiyaga Oʻzbekiston va Qozogʻistonga nisbatan chora koʻrishga chaqirdi
Siyosat
16.04.2025, 17:24

Keskinlashgan Isroil-Turkiya munosabatlari yoxud "yangi usmoniylik" siyosati
Siyosat
12.04.2025, 13:43

Vashington va Qobul: munosabatlarda yangi bosqich boshlanmoqdami?
Siyosat
11.04.2025, 18:49

Yevropa Ittifoqi Markaziy Osiyoda inson huquqlarini birinchi va muhim oʻringa chiqarishi lozim — HRW
Siyosat
08.04.2025, 15:03

Yoʻlak urushlari yoxud Asaddan keyingi davrda Suriyadagi Turkiyaning energiya loyihalari
Jahon
07.04.2025, 19:26

Madinada emas, Oʻzbekistonda daraxt ekish kerakmi?
Oʻzbekiston
07.04.2025, 15:27

Mutaxassis sharhi: Markaziy Osiyo va Yevropa Ittifoqi sammitidan qanday yangiliklar kutilmoqda?
Siyosat
04.04.2025, 12:48

Putinning maslahatchisi AQSh – Rossiya munosabatlari qayta tiklanishini maʼlum qildi
Jahon
04.04.2025, 11:00

Yevropa Kengashi Turkiyaga maʼlumotlarni oʻrganish uchun guruh yuboradi
Siyosat
02.04.2025, 16:44

Xitoy Tayvan atrofida harbiy mashgʻulotlar boshladi
Siyosat
02.04.2025, 15:55

Yahudiy rohibini oʻldirganlikda ayblanib qoʻlga olingan 3 nafar oʻzbekistonlik oʻlimga hukm qilindi
Oʻzbekiston
01.04.2025, 20:48
Mashhur yangiliklar

Toshkentning qaysi manzillarida issiq suv vaqtincha to‘xtatilishi aytildi
Oʻzbekiston
25.03.2025, 14:31

Samarqand va Toshkent viloyatlarida yaroqsiz benzin sotayotganlar ushlandi
Oʻzbekiston
27.03.2025, 11:35

Vashington va Qobul: munosabatlarda yangi bosqich boshlanmoqdami?
Siyosat
11.04.2025, 18:49

Keskinlashgan Isroil-Turkiya munosabatlari yoxud "yangi usmoniylik" siyosati
Siyosat
12.04.2025, 13:43

Oʻzbekistonda qimmatlashgan gaz va “svet”ning yangi narxlari eʼlon qilindi
Siyosat
25.03.2025, 16:16

Mutaxassis sharhi: Markaziy Osiyo va Yevropa Ittifoqi sammitidan qanday yangiliklar kutilmoqda?
Siyosat
04.04.2025, 12:48