Bolalarni nafas yoʻllari kasalliklaridan qanday himoya qilish mumkin?

Kuz-qish mavsumi boshlanishi bilan kattalardan tortib, yosh bolalargacha tez-tez burun bitishi, aksi urish holatlari kuzatiladi. Bolalarda mazkur holatlar boshlanishi bilan ularning ota-onalari oʻzlari bilgan usulda farzandlarini davolashga harakat qiladi. Ammo bunday oʻzbilarmonlikning oxiri boshqa bir kasalliklarni keltirib chiqarishi mumkin. Mazkur kasalliklarni bartaraf etish boʻyicha tibbiyot fanlari doktori, professor Furqat Shamsiyev oʻzining tavsiyalarini berib oʻtdi.

Ulashish:

Bolalarni nafas yoʻllari kasalliklaridan qanday himoya qilish mumkin?

Bolalarni nafas yoʻllari kasalliklaridan qanday himoya qilish mumkin?

Shamsiyevga koʻra, yomgʻirli kunlar va salqin ob-havo sharoitida organizmning virus vainfeksiyalargaa qarshi kurashish qobiliyati pasayadi. Havoda namlik miqdorining ortishi sababli organizm kasallanishgamoill boʻlib qoladi. Bu holat, ayniqsa, yosh bolalarda yaqqol namoyon boʻladi.

"Bolalarning bunday infeksiyalarga duch kelmasligi uchun, eng avvalo, oʻgʻil-qizlarga gigiyenik qoidalarni oʻrgatish, qoʻlni sovunlab yuvish yoki tez-tez antiseptik vositalar bilan dezinfeksiya qilishni uqtirish zarur. Chunki bu — mavsumiy virusli infeksiyalardan himoyalanishning eng muhim omili hisoblanadi", deydi u.

Bundan tashqari, Shamsiyev yuzlarni qoʻl bilan koʻp ushlamaslik, xonalarni doimiy shamollatish, yosh bolalarga yoʻtalganida yoki aksa urganida ogʻiz va burunni salfetka yoki tirsak bilan yopishni oʻrgatish zarurligini uqtirgan.

"Bolalarga kasal boʻlgan tengqurlari oldiga yaqin kelmaslikni aytish, himoya niqoblaridan foydalanishni tushuntirish lozim. Agar ular kasal boʻlib qolgan boʻlsa, maktabgacha taʼlim muassasasiga yoki maktabga yubormaslik kerak", deya qoʻshimcha qilgan u.

Shuningdek, professor oilada ota-onalar tomonidan farzandlari kasal boʻlganida notoʻgʻri yoʻllar bilan ularni tuzatishga urinishlar koʻpayganiga ham toʻxtalgan.

"Isitmasi yuqori bolaning tomogʻini yod yoki "Zelyonka" bilan artish koʻp kuzatiladigan yanglish xatti-harakat. Chunki kichik yoshli bemorning nafas yoʻli shilliq qavati juda nozik, qolaversa, virusdan yalligʻlangan va shishgan boʻladi. Agar yuqorida aytilgan surtmalar bilan ishlov berilsa, shilliq qavat jarohatlanib, shish kattalashib, laringit yuzaga kelishi va boshqa asoratlar kuzatilishi xavfi bor", deydi tibbiyot fanlari doktori.

Biroq Shamsiyev kasal bolaning fibril tutqanogʻi boʻlmasa, kasallik tufayli tana harorati 38-38,5 darajadan past boʻlganda isitmani tushirishga hojat yoʻqligini, isitma yuqorida keltirganidek baland boʻlsa, bolaga "Paratsetamol" yoki "Ibuprofen" (bolalar uchun eritma) berish mumkinligini taʼkidlagan.

"Shuni unutmaslik kerakki, tana haroratining 37 daraja issiq boʻlishi isitma koʻtarilganini anglatmaydi. Qayta-qayta isitmani tushiruvchi dorilarni ichirish esa undagi termoregulyatsiya markaziga salbiy taʼsir etadi. Bundan tashqari, allergik yoʻtal, astma, yuqori nafas yoʻllarining yalligʻlanishi kuzatilayotgan bolalar bor xonalarda isiriq tutatish mumkin emas. Chunki tutun kichkintoy organlari spazmini koʻpaytirib, yoʻtalni yanada kuchaytirishi mumkin", deya ogohlantirgan u.

Professor bolaning shamollashi davomida va tana harorati koʻtarilganda koʻp suyuqlik ichishi kerakligini tushuntirib, suyuqlik kasallikni tezroq yengishga yordam berishini bildirgan.

Qolaversa, bolani toʻgʻri va ratsional ovqatlanishi, surunkali infeksiya oʻchoqlarini bartaraf etish hamda chiniqtirish bunday mavsumiy kasalliklarni oldini olishga koʻmaklashishini ham aytgan.

"Bolaga qoʻshimcha D vitaminining suvli eritmasi (Akvadetrim), askorbin kislotasi, ruh (sink) va selen moddalari, kamqonlikni davolash maqsadida temir preparatlari tavsiya etilsa, nafas yoʻllari kasalliklariga qarshi kurashish kuchini oshirishga yordam beradi. Shamollash mavsumida vaksinatsiya ishlarini olib borish ham kasallikdan himoyalanishda yaxshi samara beradi", deya Furqat Shamsiyev tavsiyalarini yakunlagan.

Fan-texnologiya

25.10.2024, 10:13

Ulashish:

Mavzuga oid yangiliklar

Sovuq kunlarda qanday ovqatlanish kerak?

Sovuq kunlarda qanday ovqatlanish kerak?

Oʻzbekistonga qish mavsumi kirib kelishi bilan havo harorati sezilarli darajada pasaydi. Bunday sharoitda tetik va sogʻlom yurish uchun ovqatlanish ratsioniga alohida eʼtibor qaratish lozim. Xoʻsh, sovuq kunlarda qanday ovqatlanish kerak? Mazkur savolga Tibbiyot fanlari doktori Ilhom Otajonov Sogʻliqni saqlash vazirligiga bergan intervyusida javob berdi. 

Fan-texnologiya

17.12.2024, 10:53

Uy sharoitida tayyorlangan konservalarni isteʼmol qilsa boʻladimi?

Uy sharoitida tayyorlangan konservalarni isteʼmol qilsa boʻladimi?

Qish fasli kirib kelishi bilan uy sharoitida tayyorlangan qoʻlbola konserva mahsulotlarini isteʼmol qilish boshlanadi. Bunday mahsulotlarning sifat nazorati maxsus tekshiruvlardan oʻtmagani bois, ularning isteʼmolga yaroqli yoki yaroqsiz ekanligini bilish mushkul. Agar odam konserva mahsulotidan zaharlansa, unda qanday belgilar paydo boʻladi, kasallanishning oldini olish uchun nimalar qilish kerak? Mazkur savollarga Sogʻliqni saqlash vazirligi matbuot xizmati tomonidan tashkillashtirilgan intervyuda javob berildi. 

Fan-texnologiya

02.12.2024, 09:58

Tuz odam salomatligiga qanday salbiy oqibatlarni keltirib chiqaradi?

Tuz odam salomatligiga qanday salbiy oqibatlarni keltirib chiqaradi?

Sogʻlom ovqatlanishga rioya qilishni boshlagan har bir oila tuz isteʼmol qilish kerakmi yoki yoʻqmi, deya oʻylaydi. Hatto insonlar orasida mutlaqo tuz isteʼmol qilmaydiganlar ham uchrab turadi. Xoʻsh, oʻzi tuz isteʼmol qilish qanchalik sogʻliqqa zarar yetkazadi? Uning insonlarga foydasi bormi? Shu kabi savollarga Sogʻliqni saqlash vazirligi batafsil javob berdi. 

Fan-texnologiya

25.11.2024, 10:23

Yoshga toʻlmagan chaqaloqlarni qanday ovqatlantirish kerak?

Yoshiga toʻlmagan chaqaloqlarni qanday ovqatlantirish kerak?

Bir yoshgacha boʻlgan bolalarga qanday qoʻshimcha ovqatlar berish mumkinligi haqida Sogʻliqni saqlash vazirligi mutaxassisi tomonidan bir qator tavsiyalar berildi.

Fan-texnologiya

01.10.2024, 14:20

Qanday mahsulotlar odamni tez qaritadi?

Qanday mahsulotlar odamni tez qaritadi?

Kunlik tanovul qilayotgan baʼzi bir taomlarimiz salomatligimizga bevosita salbiy taʼsir qilib, organizmning qarish jarayonini tezlashtirishi mumkin. Sogʻliqni saqlash vazirligi tomonidan ana shunday mahsulotlarning roʻyxati va ularning tanaga taʼsiri haqida maʼlumot berildi.

Fan-texnologiya

23.09.2024, 10:17

Kamqonlikni qanday yengish mumkin? Shifokor tavsiya berdi

Kamqonlikni qanday yengish mumkin? Shifokor tavsiya berdi

Anemiya — jahon boʻylab keng tarqalgan kasalliklardan biri boʻlib, xalq orasida bu patologiya kamqonlik deb ataladi. JSST (Jahon sogʻliqni saqlash tashkiloti) hisobotiga koʻra, dunyoda ayollarning taxminan 30 foizi, homiladorlarning 37 foizi va olti oylikdan besh yoshgacha boʻlgan bolalarning 40 foizi shu darddan aziyat chekmoqda. Xoʻsh, anemiyani qanday omillar keltirib chiqaradi? Kasallik qaysi belgilar bilan namoyon boʻladi? Kasallikning xavfli asoratlari bormi? Kamqonlikni qanday davolash mumkin? Mazkur savollarga Sogʻliqni saqlash vazirligi xodimi batafsil javob berdi. 

Fan-texnologiya

19.09.2024, 11:18

So‘nggi yangiliklar

"Afrosiyob" poyezdining yoʻliga beton toʻsiq qoʻyildi

"Afrosiyob" poyezdining yoʻliga beton toʻsiq qoʻyildi

Joriy yilning 14 yanvar kuni Toshkent – Buxoro yoʻnalishida harakatlanib ketayotgan "Afrosiyob" tezyurar poyezdining yoʻli beton shpal bilan toʻsib qoʻyildi. Bu haqda "Oʻzbekiston temir yoʻllari" AJ axborot xizmati maʼlum qildi.

Oʻzbekiston

18.01.2025, 11:07

Turkiyada zaharlanish ortidan 14 nafar oʻzbekistonlik vafot etdi

Turkiyada zaharlanish ortidan 14 nafar oʻzbekistonlik vafot etdi

Turkiyada qalbaki spirtli ichimlik isteʼmoli oqibatida vafot etgan oʻzbekistonlik fuqarolarning soni 14 nafarga yetdi. Bu haqda Oʻzbekistonning Istanbul shahridagi Bosh konsulxonasi axborot xizmati maʼlum qildi. 

Jahon

17.01.2025, 15:57

Bugun oʻzbekistonliklarni qanday ob-havo kutmoqda?

Bugun oʻzbekistonliklarni qanday ob-havo kutmoqda?

Bugun, 16 yanvar kuni Oʻzbekiston boʻyicha havo biroz bulutli boʻladi, yogʻingarchilik kutilmaydi, faqat Buxoro, Navoiy viloyatlarining baʼzi joylarida biroz yogʻingarchilik (yomgʻir, qor) boʻladi. Sharqiy shamol yoʻnalishini oʻzgartirib, gʻarbdan 7-12 m/s tezlikda esadi. Harorat 6-11 daraja iliq, shimolda 2 daraja sovuq – 3 daraja iliq boʻladi. Bu haqda "Oʻzgidromet" axborot xizmati xabar berdi.

Oʻzbekiston

16.01.2025, 09:35

Qashqadaryodagi hibsxonalarda sharoitlar qoniqarsiz ekanligi maʼlum boʻldi

Qashqadaryodagi hibsxonalarda sharoitlar qoniqarsiz ekanligi maʼlum boʻldi

Qashqadaryo viloyati Qarshi va Koson tumanlari Ichki ishlar boʻlimlarining vaqtincha saqlash hibsxonalarida shaxslarni saqlash sharoitlari belgilangan meʼyoriy talablarga javob bermasligi aniqlandi. Bu haqda Oliy Majlisning Inson huquqlari boʻyicha vakili (Ombudsman) axborot xizmati maʼlum qildi.

Oʻzbekiston

15.01.2025, 17:17

Janubiy Koreyaning sobiq prezidenti hibsga olindi

Janubiy Koreyaning sobiq prezidenti hibsga olindi

Bugun, 15 yanvar kuni impichmentga uchragan Janubiy Koreyaning sobiq prezidenti Yun Sok Yol mamlakatda harbiy holat eʼlon qilgani uchun hibsga olindi. Bu haqda "Yonhap" agentligi xabar qildi. 

Jahon

15.01.2025, 13:18

Turkiyada 6 nafar oʻzbekistonlik zaharlanib halok boʻldi

Turkiyada 6 nafar oʻzbekistonlik zaharlanib halok boʻldi

Turkiyada qalbaki spirtli ichimlik isteʼmoli oqibatida 6 nafar Oʻzbekiston fuqarosi halok boʻldi. Bu haqda Oʻzbekistonning Istanbul shahridagi Bosh konsulxonasi axborot xizmati maʼlum qildi. 

Jahon

15.01.2025, 09:51

Bloger "Jasjan" besh sutkaga qamaldi

Bloger "Jasjan" besh sutkaga qamaldi

Instagram'da "Jasjan" taxallusi bilan faoliyat yurituvchi bloger Jasur Shodiyev besh sutkaga qamaldi. Bu haqda Toshkent shahar Ichki ishlar bosh boshqarmasi axborot xizmati maʼlum qildi. 

Oʻzbekiston

15.01.2025, 09:37

Bugun Oʻzbekistonning ayrim hududlarida qor yogʻadi

Bugun Oʻzbekistonning ayrim hududlarida qor yogʻadi

Bugun, 15 yanvar kuni Oʻzbekiston boʻyicha havo biroz bulutli boʻladi, yogʻingarchilik kutilmaydi, faqat Qoraqalpogʻiston Respublikasi, Xorazm viloyatida baʼzi joylarda biroz yogʻingarchilik (yomgʻir, qor) boʻladi. Shamol sharqdan 7-12 m/s tezlikda esadi. Harorat 8-13 daraja, shimolda 1-6 daraja iliq boʻladi. Bu haqda "Oʻzgidromet" axborot xizmati xabar berdi.

Oʻzbekiston

15.01.2025, 09:23

Тошкентда ноқонуний қурилиш: "Ниёзбек Йўли" машмашаси

Toshkentda noqonuniy qurilish: "Niyozbek Yo‘li" mashmashasi

Shimoliy Irlandiyada joylashgan Olster universitetining Jamoat boshqaruvi markazi tomonidan olti oy davomida Oʻzbekistonda fuqarolardan yer va mulklarni majburan tortib olishga doir surishtiruv tadqiqoti amalga oshirildi. Mazkur tadqiqotdan asosiy xulosalar "Land Home Justice" ("Yer Uy Adolat") birlashmasi tomonidan eʼlon qilindi.

Oʻzbekiston

14.01.2025, 16:15

Revmatizm bolalarning hayotiga qanday taʼsir qiladi?

Revmatizm bolalarning hayotiga qanday taʼsir qiladi?

Qish mavsumi qator mavsumiy kasalliklar avj oladigan davr boʻlib, shulardan biri — revmatizm. Bu xastalikka koʻproq maktab yoshidagi bolalar chalinadi va u kattalarga nisbatan ogʻir kechadi. Xoʻsh, revmatizm qanday paydo boʻladi, uni keltirib chiqaruvchi omillar qaysilar? Kasallikning asosiy belgilari, asoratlari nimalardan iborat? Sogʻliqni saqlash vazirligining bolalar bosh kardiologi Bunyod Akbarxonov ushbu savollarga javob berdi.

Fan-texnologiya

14.01.2025, 10:27

Bugun havo harorati 15 darajagacha koʻtariladi

Bugun havo harorati 15 darajagacha koʻtariladi

Bugun, 14 yanvar kuni Oʻzbekiston boʻyicha havo biroz bulutli boʻladi, yogʻingarchilik kutilmaydi. Shamol sharqdan 7-12 m/s tezlikda esadi. Harorat 8-13 daraja iliq, baʼzi joylarda 15 darajagacha iliq boʻladi. Bu haqda "Oʻzgidromet" axborot xizmati xabar berdi.

Oʻzbekiston

14.01.2025, 09:32

Samarqandda oltin qazib olmoqchi boʻlgan ikki fuqaro halok boʻldi

Samarqandda oltin qazib olmoqchi boʻlgan ikki fuqaro halok boʻldi

Samarqand viloyati Paxtachi tumanida kondan noqonuniy ravishda oltin qazib olmoqchi boʻlgan besh nafar fuqarodan ikki nafari halok boʻldi. Bu haqda PARADIGMA.UZ'ga Bosh prokuratura matbuot kotibi Hayot Shamsutdinov maʼlum qildi.

Oʻzbekiston

13.01.2025, 11:34