Bolalarni nafas yoʻllari kasalliklaridan qanday himoya qilish mumkin?

Kuz-qish mavsumi boshlanishi bilan kattalardan tortib, yosh bolalargacha tez-tez burun bitishi, aksi urish holatlari kuzatiladi. Bolalarda mazkur holatlar boshlanishi bilan ularning ota-onalari oʻzlari bilgan usulda farzandlarini davolashga harakat qiladi. Ammo bunday oʻzbilarmonlikning oxiri boshqa bir kasalliklarni keltirib chiqarishi mumkin. Mazkur kasalliklarni bartaraf etish boʻyicha tibbiyot fanlari doktori, professor Furqat Shamsiyev oʻzining tavsiyalarini berib oʻtdi.

Ulashish:

Bolalarni nafas yoʻllari kasalliklaridan qanday himoya qilish mumkin?

Bolalarni nafas yoʻllari kasalliklaridan qanday himoya qilish mumkin?

Shamsiyevga koʻra, yomgʻirli kunlar va salqin ob-havo sharoitida organizmning virus vainfeksiyalargaa qarshi kurashish qobiliyati pasayadi. Havoda namlik miqdorining ortishi sababli organizm kasallanishgamoill boʻlib qoladi. Bu holat, ayniqsa, yosh bolalarda yaqqol namoyon boʻladi.

"Bolalarning bunday infeksiyalarga duch kelmasligi uchun, eng avvalo, oʻgʻil-qizlarga gigiyenik qoidalarni oʻrgatish, qoʻlni sovunlab yuvish yoki tez-tez antiseptik vositalar bilan dezinfeksiya qilishni uqtirish zarur. Chunki bu — mavsumiy virusli infeksiyalardan himoyalanishning eng muhim omili hisoblanadi", deydi u.

Bundan tashqari, Shamsiyev yuzlarni qoʻl bilan koʻp ushlamaslik, xonalarni doimiy shamollatish, yosh bolalarga yoʻtalganida yoki aksa urganida ogʻiz va burunni salfetka yoki tirsak bilan yopishni oʻrgatish zarurligini uqtirgan.

"Bolalarga kasal boʻlgan tengqurlari oldiga yaqin kelmaslikni aytish, himoya niqoblaridan foydalanishni tushuntirish lozim. Agar ular kasal boʻlib qolgan boʻlsa, maktabgacha taʼlim muassasasiga yoki maktabga yubormaslik kerak", deya qoʻshimcha qilgan u.

Shuningdek, professor oilada ota-onalar tomonidan farzandlari kasal boʻlganida notoʻgʻri yoʻllar bilan ularni tuzatishga urinishlar koʻpayganiga ham toʻxtalgan.

"Isitmasi yuqori bolaning tomogʻini yod yoki "Zelyonka" bilan artish koʻp kuzatiladigan yanglish xatti-harakat. Chunki kichik yoshli bemorning nafas yoʻli shilliq qavati juda nozik, qolaversa, virusdan yalligʻlangan va shishgan boʻladi. Agar yuqorida aytilgan surtmalar bilan ishlov berilsa, shilliq qavat jarohatlanib, shish kattalashib, laringit yuzaga kelishi va boshqa asoratlar kuzatilishi xavfi bor", deydi tibbiyot fanlari doktori.

Biroq Shamsiyev kasal bolaning fibril tutqanogʻi boʻlmasa, kasallik tufayli tana harorati 38-38,5 darajadan past boʻlganda isitmani tushirishga hojat yoʻqligini, isitma yuqorida keltirganidek baland boʻlsa, bolaga "Paratsetamol" yoki "Ibuprofen" (bolalar uchun eritma) berish mumkinligini taʼkidlagan.

"Shuni unutmaslik kerakki, tana haroratining 37 daraja issiq boʻlishi isitma koʻtarilganini anglatmaydi. Qayta-qayta isitmani tushiruvchi dorilarni ichirish esa undagi termoregulyatsiya markaziga salbiy taʼsir etadi. Bundan tashqari, allergik yoʻtal, astma, yuqori nafas yoʻllarining yalligʻlanishi kuzatilayotgan bolalar bor xonalarda isiriq tutatish mumkin emas. Chunki tutun kichkintoy organlari spazmini koʻpaytirib, yoʻtalni yanada kuchaytirishi mumkin", deya ogohlantirgan u.

Professor bolaning shamollashi davomida va tana harorati koʻtarilganda koʻp suyuqlik ichishi kerakligini tushuntirib, suyuqlik kasallikni tezroq yengishga yordam berishini bildirgan.

Qolaversa, bolani toʻgʻri va ratsional ovqatlanishi, surunkali infeksiya oʻchoqlarini bartaraf etish hamda chiniqtirish bunday mavsumiy kasalliklarni oldini olishga koʻmaklashishini ham aytgan.

"Bolaga qoʻshimcha D vitaminining suvli eritmasi (Akvadetrim), askorbin kislotasi, ruh (sink) va selen moddalari, kamqonlikni davolash maqsadida temir preparatlari tavsiya etilsa, nafas yoʻllari kasalliklariga qarshi kurashish kuchini oshirishga yordam beradi. Shamollash mavsumida vaksinatsiya ishlarini olib borish ham kasallikdan himoyalanishda yaxshi samara beradi", deya Furqat Shamsiyev tavsiyalarini yakunlagan.

Fan-texnologiya

25.10.2024, 10:13

Ulashish:

Mavzuga oid yangiliklar

Allergiya mavsumi yaqin: Nimalarni isteʼmol qilmaslik kerak?

Allergiya mavsumi yaqin: Nimalarni isteʼmol qilmaslik kerak?

Oziq-ovqat allergiyasi — dunyoda tobora keng tarqalayotgan patologiyalar sirasidan boʻlib, tahlillarga koʻra, bundan asosan bolalar, ayniqsa, emizikli goʻdaklar koʻp aziyat chekadi. Respublika ixtisoslashtirilgan allergologiya va klinik immunologiya ilmiy-amaliy tibbiyot markazi direktori Ilmira Razikova kuchli allergen hisoblangan oziq-ovqat mahsulotlari haqida batafsil maʼlumot berdi.

Fan-texnologiya

24.02.2025, 10:40

Sovuq kunlarda qanday ovqatlanish kerak?

Sovuq kunlarda qanday ovqatlanish kerak?

Oʻzbekistonga qish mavsumi kirib kelishi bilan havo harorati sezilarli darajada pasaydi. Bunday sharoitda tetik va sogʻlom yurish uchun ovqatlanish ratsioniga alohida eʼtibor qaratish lozim. Xoʻsh, sovuq kunlarda qanday ovqatlanish kerak? Mazkur savolga Tibbiyot fanlari doktori Ilhom Otajonov Sogʻliqni saqlash vazirligiga bergan intervyusida javob berdi. 

Fan-texnologiya

17.12.2024, 10:53

Uy sharoitida tayyorlangan konservalarni isteʼmol qilsa boʻladimi?

Uy sharoitida tayyorlangan konservalarni isteʼmol qilsa boʻladimi?

Qish fasli kirib kelishi bilan uy sharoitida tayyorlangan qoʻlbola konserva mahsulotlarini isteʼmol qilish boshlanadi. Bunday mahsulotlarning sifat nazorati maxsus tekshiruvlardan oʻtmagani bois, ularning isteʼmolga yaroqli yoki yaroqsiz ekanligini bilish mushkul. Agar odam konserva mahsulotidan zaharlansa, unda qanday belgilar paydo boʻladi, kasallanishning oldini olish uchun nimalar qilish kerak? Mazkur savollarga Sogʻliqni saqlash vazirligi matbuot xizmati tomonidan tashkillashtirilgan intervyuda javob berildi. 

Fan-texnologiya

02.12.2024, 09:58

Tuz odam salomatligiga qanday salbiy oqibatlarni keltirib chiqaradi?

Tuz odam salomatligiga qanday salbiy oqibatlarni keltirib chiqaradi?

Sogʻlom ovqatlanishga rioya qilishni boshlagan har bir oila tuz isteʼmol qilish kerakmi yoki yoʻqmi, deya oʻylaydi. Hatto insonlar orasida mutlaqo tuz isteʼmol qilmaydiganlar ham uchrab turadi. Xoʻsh, oʻzi tuz isteʼmol qilish qanchalik sogʻliqqa zarar yetkazadi? Uning insonlarga foydasi bormi? Shu kabi savollarga Sogʻliqni saqlash vazirligi batafsil javob berdi. 

Fan-texnologiya

25.11.2024, 10:23

Yoshga toʻlmagan chaqaloqlarni qanday ovqatlantirish kerak?

Yoshiga toʻlmagan chaqaloqlarni qanday ovqatlantirish kerak?

Bir yoshgacha boʻlgan bolalarga qanday qoʻshimcha ovqatlar berish mumkinligi haqida Sogʻliqni saqlash vazirligi mutaxassisi tomonidan bir qator tavsiyalar berildi.

Fan-texnologiya

01.10.2024, 14:20

Qanday mahsulotlar odamni tez qaritadi?

Qanday mahsulotlar odamni tez qaritadi?

Kunlik tanovul qilayotgan baʼzi bir taomlarimiz salomatligimizga bevosita salbiy taʼsir qilib, organizmning qarish jarayonini tezlashtirishi mumkin. Sogʻliqni saqlash vazirligi tomonidan ana shunday mahsulotlarning roʻyxati va ularning tanaga taʼsiri haqida maʼlumot berildi.

Fan-texnologiya

23.09.2024, 10:17

So‘nggi yangiliklar

Janubiy Koreya kompaniyasi Toshkentdagi yangi aeroport qurilishida qatnashadi

Janubiy Koreyaning Incheon International Airport Corporation (IIAC) kompaniyasi Toshkent shahrida qurilishi boshlangan yangi xalqaro aeroport uchun aeroportlar ekspluatatsiyasi boʻyicha konsalting xizmatlarini koʻrsatish haqida shartnoma imzoladi.

Oʻzbekiston

17.10.2025, 13:25

Yagona namunadagi elektron guvohnoma joriy etildi

Oʻzbekistonda haydovchilarni tayyorlash va qayta tayyorlash tizimida yagona namunadagi elektron guvohnoma amaliyoti joriy etildi.

Oʻzbekiston

17.10.2025, 12:08

BMT Gʻazodagi insonparvarlik yordami hajmini oshirishga umid qilmoqda

Gʻazo sektorida otashkesim rejimi amal qilayotganiga qaramasdan, insonparvarlik yordamini yetkazib berishda hali ham qiyinchiliklar mavjud.

Jahon

17.10.2025, 11:05

Toshkent shahrida infratuzilmani rivojlantirish rejalari muhokama qilindi

Prezident Shavkat Mirziyoyevga poytaxtni kompleks rivojlantirish, sanoat va transport infratuzilmasini yaxshilash masalalari yuzasidan axborot berildi.

Siyosat

17.10.2025, 10:47

Kosmik sohadagi ishlar prezident ishtirokida koʻrib chiqildi

Prezident Shavkat Mirziyoyev 16 oktabr kuni kosmik monitoring orqali yangi iqtisodiy imkoniyatlarni aniqlash yuzasidan takliflar taqdimoti bilan tanishdi.

Oʻzbekiston

17.10.2025, 10:27

Malayziya aviakompaniyasi "Kuala-Lumpur -Toshkent" yoʻnalishida muntazam aviaqatnovlarni yoʻlga qoʻydi

Kuala-Lumpur xalqaro aeroportida "Air Asia X" aviakompaniyasining "Kuala-Lumpur – Toshkent" yoʻnalishi boʻyicha muntazam reysining birinchi parvozini tantanali kuzatish marosimi boʻlib oʻtdi.

Oʻzbekiston

17.10.2025, 10:07

Elektrotexnika sohasi uchun 20 milliard soʻmgacha imtiyozlar beriladi

Prezidentning joriy yil 15 oktabrda “Elektrotexnika sanoatida xomashyoni chuqur qayta ishlashni ragʻbatlantirish, sohaning investitsiyaviy hamda eksport salohiyatini oshirishning qoʻshimcha chora-tadbirlari toʻgʻrisida”gi qarori qabul qilindi.

Iqtisodiyot

17.10.2025, 09:03

AQSh federal hukumatining yopilishi iqtisodiyotga kuniga 15 milliard dollar zarar keltirishi mumkin

AQSh moliya vaziri Skott Bessentning maʼlum qilishicha, federal hukumat faoliyatining toʻxtashi (government shutdown) mamlakat iqtisodiyotiga har kuni 15 milliard dollargacha zarar yetkazishi mumkin.

Jahon

16.10.2025, 20:03

Xitoyda Oʻzbekiston investitsiya va savdo markazi ochildi

Shanxayda Oʻzbekistonning Investitsiya va savdo markazi rasman ochildi. Tadbirda Shanxay xalqaro savdo-iqtisodiy rivojlanish zonasi va Szyansu provinsiyasi, Savdo-sanoat palatasi va 60 dan ortiq mahalliy korxonalar rahbarlari ishtirok etdi.

Iqtisodiyot

16.10.2025, 19:07

JSST ogohlantirgan yoʻtal siroplari Oʻzbekistonda roʻyxatdan oʻtkazilmagan

Jahon sogʻliqni saqlash tashkiloti (JSST) tomonidan 13 oktabr kuni eʼlon qilingan tibbiy mahsulot boʻyicha ogohlantirishda Hindistonda ishlab chiqarilgan bir nechta yoʻtal siroplarida inson salomatligi uchun xavfli moddalar borligi maʼlum qilindi.

Oʻzbekiston

16.10.2025, 18:06

Litsenziyasiz faoliyat yuritayotgan klinikalar aniqlandi

Oʻzbekistonda litsenziyaga ega boʻlmagan holda tibbiy xizmat koʻrsatayotgan bir qator xususiy klinikalar fosh etildi. Bu haqda Raqobat qoʻmitasi maʼlum qildi.

Oʻzbekiston

16.10.2025, 17:04

Muhammad Abunayyan: “Oʻz xalqini Siz kabi sevadigan davlat rahbarini uchratmadim”

Kuni kecha Oʻzbekiston prezidenti Shavkat Mirziyoyev ishtirokida Toshkent viloyatida yangi xalqaro aeroport qurilishiga tamal toshi qoʻyishga bagʻishlangan tantanali marosim boʻlib oʻtdi. Unda Saudiya Arabistonidan tashrif buyurgan yirik investor – «ACWA Power» kompaniyasi boshqaruvi raisi Muhammad Abunayyan ham soʻzga chiqib, Oʻzbekistonda amalga oshirilayotgan islohotlar haqida oʻz fikrlarini bildirdi. 

Oʻzbekiston

16.10.2025, 16:03