Bolalarni nafas yoʻllari kasalliklaridan qanday himoya qilish mumkin?

Kuz-qish mavsumi boshlanishi bilan kattalardan tortib, yosh bolalargacha tez-tez burun bitishi, aksi urish holatlari kuzatiladi. Bolalarda mazkur holatlar boshlanishi bilan ularning ota-onalari oʻzlari bilgan usulda farzandlarini davolashga harakat qiladi. Ammo bunday oʻzbilarmonlikning oxiri boshqa bir kasalliklarni keltirib chiqarishi mumkin. Mazkur kasalliklarni bartaraf etish boʻyicha tibbiyot fanlari doktori, professor Furqat Shamsiyev oʻzining tavsiyalarini berib oʻtdi.

Ulashish:

Bolalarni nafas yoʻllari kasalliklaridan qanday himoya qilish mumkin?

Bolalarni nafas yoʻllari kasalliklaridan qanday himoya qilish mumkin?

Shamsiyevga koʻra, yomgʻirli kunlar va salqin ob-havo sharoitida organizmning virus vainfeksiyalargaa qarshi kurashish qobiliyati pasayadi. Havoda namlik miqdorining ortishi sababli organizm kasallanishgamoill boʻlib qoladi. Bu holat, ayniqsa, yosh bolalarda yaqqol namoyon boʻladi.

"Bolalarning bunday infeksiyalarga duch kelmasligi uchun, eng avvalo, oʻgʻil-qizlarga gigiyenik qoidalarni oʻrgatish, qoʻlni sovunlab yuvish yoki tez-tez antiseptik vositalar bilan dezinfeksiya qilishni uqtirish zarur. Chunki bu — mavsumiy virusli infeksiyalardan himoyalanishning eng muhim omili hisoblanadi", deydi u.

Bundan tashqari, Shamsiyev yuzlarni qoʻl bilan koʻp ushlamaslik, xonalarni doimiy shamollatish, yosh bolalarga yoʻtalganida yoki aksa urganida ogʻiz va burunni salfetka yoki tirsak bilan yopishni oʻrgatish zarurligini uqtirgan.

"Bolalarga kasal boʻlgan tengqurlari oldiga yaqin kelmaslikni aytish, himoya niqoblaridan foydalanishni tushuntirish lozim. Agar ular kasal boʻlib qolgan boʻlsa, maktabgacha taʼlim muassasasiga yoki maktabga yubormaslik kerak", deya qoʻshimcha qilgan u.

Shuningdek, professor oilada ota-onalar tomonidan farzandlari kasal boʻlganida notoʻgʻri yoʻllar bilan ularni tuzatishga urinishlar koʻpayganiga ham toʻxtalgan.

"Isitmasi yuqori bolaning tomogʻini yod yoki "Zelyonka" bilan artish koʻp kuzatiladigan yanglish xatti-harakat. Chunki kichik yoshli bemorning nafas yoʻli shilliq qavati juda nozik, qolaversa, virusdan yalligʻlangan va shishgan boʻladi. Agar yuqorida aytilgan surtmalar bilan ishlov berilsa, shilliq qavat jarohatlanib, shish kattalashib, laringit yuzaga kelishi va boshqa asoratlar kuzatilishi xavfi bor", deydi tibbiyot fanlari doktori.

Biroq Shamsiyev kasal bolaning fibril tutqanogʻi boʻlmasa, kasallik tufayli tana harorati 38-38,5 darajadan past boʻlganda isitmani tushirishga hojat yoʻqligini, isitma yuqorida keltirganidek baland boʻlsa, bolaga "Paratsetamol" yoki "Ibuprofen" (bolalar uchun eritma) berish mumkinligini taʼkidlagan.

"Shuni unutmaslik kerakki, tana haroratining 37 daraja issiq boʻlishi isitma koʻtarilganini anglatmaydi. Qayta-qayta isitmani tushiruvchi dorilarni ichirish esa undagi termoregulyatsiya markaziga salbiy taʼsir etadi. Bundan tashqari, allergik yoʻtal, astma, yuqori nafas yoʻllarining yalligʻlanishi kuzatilayotgan bolalar bor xonalarda isiriq tutatish mumkin emas. Chunki tutun kichkintoy organlari spazmini koʻpaytirib, yoʻtalni yanada kuchaytirishi mumkin", deya ogohlantirgan u.

Professor bolaning shamollashi davomida va tana harorati koʻtarilganda koʻp suyuqlik ichishi kerakligini tushuntirib, suyuqlik kasallikni tezroq yengishga yordam berishini bildirgan.

Qolaversa, bolani toʻgʻri va ratsional ovqatlanishi, surunkali infeksiya oʻchoqlarini bartaraf etish hamda chiniqtirish bunday mavsumiy kasalliklarni oldini olishga koʻmaklashishini ham aytgan.

"Bolaga qoʻshimcha D vitaminining suvli eritmasi (Akvadetrim), askorbin kislotasi, ruh (sink) va selen moddalari, kamqonlikni davolash maqsadida temir preparatlari tavsiya etilsa, nafas yoʻllari kasalliklariga qarshi kurashish kuchini oshirishga yordam beradi. Shamollash mavsumida vaksinatsiya ishlarini olib borish ham kasallikdan himoyalanishda yaxshi samara beradi", deya Furqat Shamsiyev tavsiyalarini yakunlagan.

Fan-texnologiya

25.10.2024, 10:13

Ulashish:

Mavzuga oid yangiliklar

Allergiya mavsumi yaqin: Nimalarni isteʼmol qilmaslik kerak?

Allergiya mavsumi yaqin: Nimalarni isteʼmol qilmaslik kerak?

Oziq-ovqat allergiyasi — dunyoda tobora keng tarqalayotgan patologiyalar sirasidan boʻlib, tahlillarga koʻra, bundan asosan bolalar, ayniqsa, emizikli goʻdaklar koʻp aziyat chekadi. Respublika ixtisoslashtirilgan allergologiya va klinik immunologiya ilmiy-amaliy tibbiyot markazi direktori Ilmira Razikova kuchli allergen hisoblangan oziq-ovqat mahsulotlari haqida batafsil maʼlumot berdi.

Fan-texnologiya

24.02.2025, 10:40

Sovuq kunlarda qanday ovqatlanish kerak?

Sovuq kunlarda qanday ovqatlanish kerak?

Oʻzbekistonga qish mavsumi kirib kelishi bilan havo harorati sezilarli darajada pasaydi. Bunday sharoitda tetik va sogʻlom yurish uchun ovqatlanish ratsioniga alohida eʼtibor qaratish lozim. Xoʻsh, sovuq kunlarda qanday ovqatlanish kerak? Mazkur savolga Tibbiyot fanlari doktori Ilhom Otajonov Sogʻliqni saqlash vazirligiga bergan intervyusida javob berdi. 

Fan-texnologiya

17.12.2024, 10:53

Uy sharoitida tayyorlangan konservalarni isteʼmol qilsa boʻladimi?

Uy sharoitida tayyorlangan konservalarni isteʼmol qilsa boʻladimi?

Qish fasli kirib kelishi bilan uy sharoitida tayyorlangan qoʻlbola konserva mahsulotlarini isteʼmol qilish boshlanadi. Bunday mahsulotlarning sifat nazorati maxsus tekshiruvlardan oʻtmagani bois, ularning isteʼmolga yaroqli yoki yaroqsiz ekanligini bilish mushkul. Agar odam konserva mahsulotidan zaharlansa, unda qanday belgilar paydo boʻladi, kasallanishning oldini olish uchun nimalar qilish kerak? Mazkur savollarga Sogʻliqni saqlash vazirligi matbuot xizmati tomonidan tashkillashtirilgan intervyuda javob berildi. 

Fan-texnologiya

02.12.2024, 09:58

Tuz odam salomatligiga qanday salbiy oqibatlarni keltirib chiqaradi?

Tuz odam salomatligiga qanday salbiy oqibatlarni keltirib chiqaradi?

Sogʻlom ovqatlanishga rioya qilishni boshlagan har bir oila tuz isteʼmol qilish kerakmi yoki yoʻqmi, deya oʻylaydi. Hatto insonlar orasida mutlaqo tuz isteʼmol qilmaydiganlar ham uchrab turadi. Xoʻsh, oʻzi tuz isteʼmol qilish qanchalik sogʻliqqa zarar yetkazadi? Uning insonlarga foydasi bormi? Shu kabi savollarga Sogʻliqni saqlash vazirligi batafsil javob berdi. 

Fan-texnologiya

25.11.2024, 10:23

Yoshga toʻlmagan chaqaloqlarni qanday ovqatlantirish kerak?

Yoshiga toʻlmagan chaqaloqlarni qanday ovqatlantirish kerak?

Bir yoshgacha boʻlgan bolalarga qanday qoʻshimcha ovqatlar berish mumkinligi haqida Sogʻliqni saqlash vazirligi mutaxassisi tomonidan bir qator tavsiyalar berildi.

Fan-texnologiya

01.10.2024, 14:20

Qanday mahsulotlar odamni tez qaritadi?

Qanday mahsulotlar odamni tez qaritadi?

Kunlik tanovul qilayotgan baʼzi bir taomlarimiz salomatligimizga bevosita salbiy taʼsir qilib, organizmning qarish jarayonini tezlashtirishi mumkin. Sogʻliqni saqlash vazirligi tomonidan ana shunday mahsulotlarning roʻyxati va ularning tanaga taʼsiri haqida maʼlumot berildi.

Fan-texnologiya

23.09.2024, 10:17

So‘nggi yangiliklar

Xalq irodasi sinovdan oʻtgan tun: Turkiyadagi davlat toʻntarishiga urinish voqealariga 9 yil toʻldi

Xalq irodasi sinovdan oʻtgan tun: Turkiyadagi davlat toʻntarishiga urinish voqealariga 9 yil toʻldi

2016 yil 15 iyul Turkiya tarixidagi eng ogʻir sinovlardan biri — FETO terrorchilar hukumatni agʻdarish va yangi oʻz hukumatini qurish maqsadida katta toʻntarish qilishga urinishdi. Biroq, bu urinish faqat harbiylar bilan davlat oʻrtasidagi toʻqnashuv emas, balki Turkiya xalqi oʻz demokratiyasini himoya qilgan va buyuk jasorat namoyon etgan kecha sifatida mamlakat tarixida oʻchmas iz qoldirdi.

Jahon

17.07.2025, 12:11

Oʻzbekistonda yarim yilda 172 mingdan ortiq avtomobil sotildi

Oʻzbekistonda yarim yilda 172 mingdan ortiq avtomobil sotildi

Oʻzbekistonda 2025 yilning birinchi yarim yilida jami 172 258 ta avtomobil realizatsiya qilindi. Eng koʻp avtomobil sotgan kompaniya — UzAuto Motors boʻlib qolmoqda. 

Iqtisodiyot

17.07.2025, 11:18

Oʻzbekiston terma jamoasi yetakchilaridan yana biri Eronga yoʻl olmoqda

Oʻzbekiston terma jamoasi yetakchilaridan yana biri Eronga yoʻl olmoqda

"Persepolis" ayni paytda oʻzbekistonlik yarim himoyachi bilan muzokaralar olib bormoqda.Oʻzbekiston terma jamoasi yarim himoyachisi Otabek Shukurov faoliyatini Eronda davom ettirishga yaqin. 

Sport

17.07.2025, 10:45

Haydovchilik guvohnomasi olib berish evaziga pul talab qilgan inspektor ushlandi

Haydovchilik guvohnomasi olib berish evaziga pul talab qilgan inspektor ushlandi

Inspektor 1500 AQSh dollari va kirish imtihoni uchun toʻlanishi lozim boʻlgan 1 mln 900 ming soʻm pul mablagʻlarini olgan vaqtida ashyoviy dalillar bilan ushlandi.

Oʻzbekiston

17.07.2025, 10:41

17 iyul kuni baʼzi hududlarda 44 hududlarda jazirama kutilmoqda

17 iyul kuni baʼzi hududlarda 44 hududlarda jazirama kutilmoqda

Oʻzbekiston Respublikasi Gidrometeorologiya xizmati 17 iyul kuni uchun moʻljallangan ob-havo maʼlumotini eʼlon qildi.

Oʻzbekiston

17.07.2025, 10:36

43 mlrd soʻmga yaqin davlat xaridlari bekor qilindi

43 mlrd soʻmga yaqin davlat xaridlari bekor qilindi

Raqobat qoʻmitasi tomonidan 43 mlrd soʻmga yaqin davlat xaridlarida raqobatga zid harakatlar aniqlanib, buyurtmachilar tomonidan bekor qilinishi taʼminlandi. Qoʻmita axborot xizmatida raqobatga zid harakatlar aniqlangan davlat xaridlari viloyatlar kesimida birma-bir quyidagicha qayd etib oʻtilgan:

Iqtisodiyot

16.07.2025, 15:39

Anomal issiq tufayli ayrim bogʻchalar faoliyati toʻxtatiladi

Anomal issiq tufayli ayrim bogʻchalar faoliyati toʻxtatiladi

Qoraqalpogʻiston Respublikasi Xoʻjayli va Taxiatosh tumanlarida davlat va nodavlat maktabgacha taʼlim tashkilotlari faoliyati vaqtincha toʻxtatildi. Bu borada ushbu tumanlar hokimlari tegishli qarorlarini qabul qilgan.

Oʻzbekiston

16.07.2025, 15:03

Oʻzbekistonliklar dam olish uchun qayerni tanlamoqda?

Oʻzbekistonliklar dam olish uchun qayerni tanlamoqda?

Milliy statistika qoʻmitasi maʼlumotlariga koʻra, 2025 yilning yanvar-may oylarida jami 2,7 mln nafar Oʻzbekiston fuqarolari turistik maqsadlarda xorijga safar qilgan.

Oʻzbekiston

16.07.2025, 14:52

Axborot sohasidagi nazorat Oʻzkomnazoratga oʻtdi

Axborot sohasidagi nazorat Oʻzkomnazoratga oʻtdi

Bugun, 16 iyul kuni Adliya vazirligining xabar berishicha, AOKAning axborot sohasida nazorat va monitoring boʻyicha vazifa va funksiyalari, prezident farmoni bilan Oʻzkomnazorat inspeksiyasiga oʻtkazildi. Shuningdek, AOKA huzuridagi Ommaviy kommunikatsiyalar masalalari boʻyicha markaz Administratsiya boʻysunuviga olindi.

Siyosat

16.07.2025, 13:22

Xakkabi Gʻarbiy cohilda amerikalikning oʻlimini "terrorizm" deb atadi

AQShning Isroildagi elchisi Mayk Xakkabi oʻtgan hafta Falastindagi amerikalik Sayfulloh Musalletning bosib olingan hududlarda oʻldirilganiga ishora qilib, bu hodisani terrorchilik deb atadi. Bu haqda "The New York Times" xabar berdi. 

Jahon

16.07.2025, 11:54

"Navbahor"ga FIFA taqiqi qoʻyilgan. Klub ayni damda yangi futbolchilarni roʻyxatdan oʻtkaza olmaydi

"Navbahor"ga FIFA taqiqi qoʻyilgan. Klub ayni damda yangi futbolchilarni roʻyxatdan oʻtkaza olmaydi

"Navbahor" vaziyatni oʻnglamaydigan boʻlsa, ikkinchi davra oraligʻida yangi futbolilarni roʻyxatdan oʻtkaza olmaydi. Namanganning "Navbahor" klubiga FIFA taqiqi qoʻyilgan.  27 may kuni FIFA klubga nisbatan sanksiya qoʻllagan. "Navbahor" vaziyatni oʻnglamaydigan boʻlsa, ikkinchi davra oraligʻida yangi futbolilarni roʻyxatdan oʻtkaza olmaydi.

Sport

16.07.2025, 10:37

Qamoqni garov ehtiyot chorasiga oʻzgartirib berish uchun 18 ming AQSh dollari olgan podpolkovnik qoʻlga olindi

Qamoqni garov ehtiyot chorasiga oʻzgartirib berish uchun 18 ming AQSh dollari olgan podpolkovnik qoʻlga olindi

Korrupsiyaga qarshi kurashish yoʻnalishida DXX va Bosh prokuratura xodimlari tomonidan olib borilgan tezkor-qidiruv tadbirlari davomida ichki ishlar organlari tizimida qonunbuzilish holati aniqlandi. 

Oʻzbekiston

16.07.2025, 10:31