Koʻrish qobiliyatining pasayishini toʻxtatish yoʻli topildi

Yosh oʻtishi bilan insonning koʻrish qobiliyati pasaya boradi. Bu organizm keksaya boshlaganda yuz beradigan oʻzgarishlar bilan bogʻliq jarayon. Ammo ana shu oʻzgarishlarning aniq mexanizmlari fanga maʼlum emas edi. AQSh va Avstraliya olimlari koʻz ravshanligi pasayishi omillari hamda buning oldini olish yoʻlini aniqlashga muvaffaq boʻldi.

Ulashish:

Koʻrish qobiliyatining pasayishini toʻxtatish yoʻli topildi

Koʻrish qobiliyatining pasayishini toʻxtatish yoʻli topildi

Ushbu mavzuda avval ham tadqiqotlar oʻtkazilgan va yosh oʻtgan sain koʻrish qobiliyati yomonlashishi (presbiopiya)ga turli koʻz kasalliklari sabab boʻladi, degan xulosaga kelingan. Bu galgi izlanishlar davomida katta yoshda koʻz ravshanligi pasayishining hujayraviy mexanizmi tasvirlab berildi va mazkur jarayonni toʻxtatish imkonini beruvchi usul taklif qilindi. 

Hozirgacha bu muammoga qarshi turli davolash texnologiyalari (koʻzlarga yorugʻlik toʻlqinlari, elektromagnit nurlanish yoki ultratovush orqali taʼsir oʻtkazish), tungi linzalar, dori-darmonlar, shuningdek, lazer korreksiyasi hamda mikrojarrohlik yoʻlidan foydalaniladi. 

Biroq bu muolaja turlarining samaradorligi cheklangan, maʼlum asoratlar kelib chiqish xavfi ham mavjud. Yangi tadqiqotda olimlar presbiopiyani inson ildiz hujayralaridan foydalangan holda modellashtirdi. 

Aniqlanishicha, yosh oʻtgan sain koʻrish qobiliyati pasayishi jarayonida organizmda metalloproteinaz 3 (TIMP3) deb ataluvchi oqsil ishlab chiqariladi. Ushbu modda koʻz salomatligi uchun zarur boʻlgan fermentlar faollashuvini pasaytirib, yalligʻlanishni keltirib chiqaruvchi boshqa fermentlar miqdorini oshiradi. 

Tadqiqotchilar yalligʻlanishga sabab boʻluvchi ana shu fermentlar faolligini bloklash usulini sinovdan oʻtkazgan. Ularning xulosasiga koʻra, bunday yondashuv presbiopiyani toʻxtatish va samarali davolash imkonini beradi.

Fan-texnologiya

11.10.2024, 17:02

Ulashish:

Mavzuga oid yangiliklar

Qarishni sekinlashtirishning yangi usuli maʼlum qilindi

Qarishni sekinlashtirishning yangi usuli maʼlum qilindi

Shveysariya olimlari qarishni sekinlashtirishning yangi usulini aniqladi. Bu haqda Sogʻliqni saqlash vazirligi matbuot xizmati maʼlum qildi.

Fan-texnologiya

18.02.2025, 13:14

Rossiyada epilepsiya xastaligini sunʼiy intellektda aniqlash usuli kashf qilindi

Rossiyada epilepsiya xastaligini sunʼiy intellektda aniqlash usuli kashf qilindi

Rossiyadan olimlar tomonidan epilepsiya (miyadagi neyronlarning ortiqcha va tartibsiz faolligi oqibatida takrorlanuvchi tutqanoqlar bilan kechadigan surunkali kasallik)ni sunʼiy intellekt yordamida aniqlash usuli yaratildi. Bu haqda Sogʻliqni saqlash vazirligi matbuot xizmati.

Fan-texnologiya

17.02.2025, 10:43

Dunyoda vabo kasalligi avj olmoqda — JSST

Dunyoda vabo kasalligi avj olmoqda — JSST

Jahon sogʻliqni saqlash tashkiloti (JSST) soʻnggi yillarda dunyoda vabo epidemiyasi avj olayotganidan ogohlantirdi. Bu haqda Sogʻliqni saqlash vazirligi matbuot xizmati xabar berdi.

Jahon

03.02.2025, 11:54

Tez yordamga 13,5 milliondan ortiq chaqiriq tushdi — SSV

Tez yordamga 13,5 milliondan ortiq chaqiriq tushdi — SSV

2024 yilda tez tibbiy yordam xizmatiga jami 13 million 536 ming 396 ta chaqiriq kelib tushdi. Bu haqda Respublika tez tibbiy yordam markazi direktori Abduvoitjon Gafurov Sogʻliqni saqlash vazirligi matbuot xizmatiga maʼlum qildi.

Oʻzbekiston

31.01.2025, 13:47

Two-year-old girl from Fergana found with 135 magnetic beads in her stomach

Fargʻonalik ikki yoshli qizaloq qornidan 135 ta magnit sharcha topildi

Fargʻona viloyatida ikki yoshli qizaloq 135 ta magnit sharcha yutib yubordi. Bu haqda Sogʻliqni saqlash vazirligi matbuot xizmati xabar berdi.

Oʻzbekiston

11.01.2025, 10:12

Sovuq kunlarda qanday ovqatlanish kerak?

Sovuq kunlarda qanday ovqatlanish kerak?

Oʻzbekistonga qish mavsumi kirib kelishi bilan havo harorati sezilarli darajada pasaydi. Bunday sharoitda tetik va sogʻlom yurish uchun ovqatlanish ratsioniga alohida eʼtibor qaratish lozim. Xoʻsh, sovuq kunlarda qanday ovqatlanish kerak? Mazkur savolga Tibbiyot fanlari doktori Ilhom Otajonov Sogʻliqni saqlash vazirligiga bergan intervyusida javob berdi. 

Fan-texnologiya

17.12.2024, 10:53

So‘nggi yangiliklar

Tomorqasida ekin ekmaganlar uch barobar qimmat soliq toʻlaydi

Tomorqasida ekin ekmaganlar uch barobar qimmat soliq toʻlaydi

Endi tomorqasini qarovsiz qoldirgan xonadon egalari uch karra yuqori soliq toʻlaydi. Bu haqda Oʻzbekiston Milliy axborot agentligi maʼlum qildi.

Oʻzbekiston

20.02.2025, 10:26

Ikkinchi jahon urushi qatnashchilariga 10 ming dollardan beriladi

Ikkinchi jahon urushi qatnashchilariga 10 ming dollardan beriladi

Ikkinchi jahon urushi qatnashchilari va nogironlarining har biriga 10 000  (oʻn ming) AQSh dollari miqdorida pul mablagʻlari beriladi. Bu haqda Prezident Mirziyoyev tomonidan imzolangan "Ikkinchi jahon urushi qatnashchilarini ragʻbatlantirish toʻgʻrisida"gi farmonda maʼlum qilindi.

Oʻzbekiston

20.02.2025, 09:58

Toshkentda yertoʻlaga tushib ketgan quruvchi halok boʻldi

Toshkentda yertoʻlaga tushib ketgan quruvchi halok boʻldi

Joriy yilning 17 fevral kuni Toshkent shahrida qurilishi yakunlanmagan koʻp qavatli uyning tepa qavatidan tushib ketgan quruvchi halok boʻldi. Bu haqda PARADIGMA.UZ'ga Bosh prokuratura matbuot kotibi Hayot Shamsutdinov maʼlum qildi.

Oʻzbekiston

19.02.2025, 11:36

Avstraliyada sohilga chiqib qolgan 90 ta kit oʻldirildi

Avstraliyada sohilga chiqib qolgan 90 ta kit oʻldirildi

Avstraliyaning eng janubida joylashgan Tasmaniya orollaridagi sohil boʻyidan 150 dan ortiq kit topildi, ulardan 90 tasi halok boʻldi. Bu haqda Tasmaniya Tabiiy resurslar va atrof-muhit departamentiga tayangan holda CNN nashri xabar berdi.

Jahon

19.02.2025, 11:14

Oʻzbekistonning harbiy texnikalari Abu-Dabidagi koʻrgazmada qoʻyildi (foto)

Oʻzbekistonning harbiy texnikalari Abu-Dabidagi koʻrgazmada qoʻyildi (foto)

Oʻzbekiston Abu-Dabida boʻlib oʻtayotgan IDEX-2025 xalqaro koʻrgazmada mudofaa texnikalari bilan ishtirok etmoqda. Bu haqda Mudofaa vazirligi matbuot xizmati xabar berdi.

Oʻzbekiston

19.02.2025, 10:30

Kanada hamda Ispaniyaning Oʻzbekistondagi yangi elchilari tayinlandi

Kanada hamda Ispaniyaning Oʻzbekistondagi yangi elchilari tayinlandi

Kecha, 18 fevral kuni Kanada hamda Ispaniyaning Oʻzbekistonga yangi tayinlangan elchilari mamlakat Tashqi ishlar vaziri Baxtiyor Saidov bilan koʻrishib, unga ishonch yorliqlarini topshirdi. Bu haqda Tashqi ishlar vazirligi matbuot xizmati maʼlum qildi.

Siyosat

19.02.2025, 10:09

Qarishni sekinlashtirishning yangi usuli maʼlum qilindi

Qarishni sekinlashtirishning yangi usuli maʼlum qilindi

Shveysariya olimlari qarishni sekinlashtirishning yangi usulini aniqladi. Bu haqda Sogʻliqni saqlash vazirligi matbuot xizmati maʼlum qildi.

Fan-texnologiya

18.02.2025, 13:14

Boliviyada avtobus jarlikka qulashi oqibatida 31 kishi halok boʻldi

Boliviyada avtobus jarlikka qulashi oqibatida 31 kishi halok boʻldi

Kecha, 17 fevral kuni Boliviyada yoʻlovchi avtobus jarlikka qulab ketishi oqibatida uning ichida boʻlgan 31 kishi halok boʻldi. Bu haqda mamlakat mahalliy politsiyasiga tayangan holda "Amerika ovozi" ("Voice of America") nashri maʼlum qildi.

Jahon

18.02.2025, 10:44

Бухорода 1800 дан ортиқ кўп йиллик дарахт кўчириб ўтқазилмоқда

Buxoroda 1800 dan ortiq ko‘p yillik daraxt ko‘chirib o‘tqazilmoqda

Ijtimoiy tarmoqlarda Buxoro viloyati Kogon – Buxoro yo‘lida bir necha yillik daraxtlarning qo‘porilishi tasvirlangan videolar tarqalib, ko‘plab muhokamalarga sabab bo‘ldi. Mazkur holat yuzasidan viloyat Ekologiya boshqarmasi axborot xizmati rasmiy izoh berdi.

Oʻzbekiston

18.02.2025, 10:22

Yoshlar tadbirkorligini rivojlantirish uchun yangi jamgʻarma tashkil etiladi

Yoshlar tadbirkorligini rivojlantirish uchun yangi jamgʻarma tashkil etiladi

Yoshlar tadbirkorligini rivojlantirish davlat maqsadli jamgʻarmasi tashkil etiladi. Bu haqda joriy yilning 14 fevral kuni qabul qilingan "Yoshlar tadbirkorligini hamda ularning bandligini taʼminlashga qaratilgan biznes loyihalarni qoʻllab-quvvatlash tizimini takomillashtirish chora-tadbirlari toʻgʻrisida"gi Prezident qarorida maʼlum qilindi.

Siyosat

18.02.2025, 10:06

Samarqandda yigʻilish davomida 7 kishi qamoqqa olindi

Samarqandda yigʻilish davomida 7 kishi qamoqqa olindi

Samarqandda energetika sohasida korrupsiyaga qarshi kurash boʻyicha yigʻilishda 7 nafar soha xodimi qamoqqa olindi. Bu haqda Energetika vazirligi matbuot xizmati xabar berdi.

Oʻzbekiston

17.02.2025, 11:33

Joriy hafta oʻzbekistonliklarni qanday ob-havo kutmoqda?

Joriy hafta oʻzbekistonliklarni qanday ob-havo kutmoqda?

Kirib kelgan yangi hafta davomida oʻzbekistonliklarni yogʻingarchiliksiz, bahoriy iliq havo kutmoqda. Bu haqda "Oʻzgidromet" maʼlum qildi.

Oʻzbekiston

17.02.2025, 11:16