Koʻrish qobiliyatining pasayishini toʻxtatish yoʻli topildi

Yosh oʻtishi bilan insonning koʻrish qobiliyati pasaya boradi. Bu organizm keksaya boshlaganda yuz beradigan oʻzgarishlar bilan bogʻliq jarayon. Ammo ana shu oʻzgarishlarning aniq mexanizmlari fanga maʼlum emas edi. AQSh va Avstraliya olimlari koʻz ravshanligi pasayishi omillari hamda buning oldini olish yoʻlini aniqlashga muvaffaq boʻldi.

Ulashish:

Koʻrish qobiliyatining pasayishini toʻxtatish yoʻli topildi

Koʻrish qobiliyatining pasayishini toʻxtatish yoʻli topildi

Ushbu mavzuda avval ham tadqiqotlar oʻtkazilgan va yosh oʻtgan sain koʻrish qobiliyati yomonlashishi (presbiopiya)ga turli koʻz kasalliklari sabab boʻladi, degan xulosaga kelingan. Bu galgi izlanishlar davomida katta yoshda koʻz ravshanligi pasayishining hujayraviy mexanizmi tasvirlab berildi va mazkur jarayonni toʻxtatish imkonini beruvchi usul taklif qilindi. 

Hozirgacha bu muammoga qarshi turli davolash texnologiyalari (koʻzlarga yorugʻlik toʻlqinlari, elektromagnit nurlanish yoki ultratovush orqali taʼsir oʻtkazish), tungi linzalar, dori-darmonlar, shuningdek, lazer korreksiyasi hamda mikrojarrohlik yoʻlidan foydalaniladi. 

Biroq bu muolaja turlarining samaradorligi cheklangan, maʼlum asoratlar kelib chiqish xavfi ham mavjud. Yangi tadqiqotda olimlar presbiopiyani inson ildiz hujayralaridan foydalangan holda modellashtirdi. 

Aniqlanishicha, yosh oʻtgan sain koʻrish qobiliyati pasayishi jarayonida organizmda metalloproteinaz 3 (TIMP3) deb ataluvchi oqsil ishlab chiqariladi. Ushbu modda koʻz salomatligi uchun zarur boʻlgan fermentlar faollashuvini pasaytirib, yalligʻlanishni keltirib chiqaruvchi boshqa fermentlar miqdorini oshiradi. 

Tadqiqotchilar yalligʻlanishga sabab boʻluvchi ana shu fermentlar faolligini bloklash usulini sinovdan oʻtkazgan. Ularning xulosasiga koʻra, bunday yondashuv presbiopiyani toʻxtatish va samarali davolash imkonini beradi.

Fan-texnologiya

11.10.2024, 17:02

Ulashish:

Mavzuga oid yangiliklar

Bolalarni nafas yoʻllari kasalliklaridan qanday himoya qilish mumkin?

Bolalarni nafas yoʻllari kasalliklaridan qanday himoya qilish mumkin?

Kuz-qish mavsumi boshlanishi bilan kattalardan tortib, yosh bolalargacha tez-tez burun bitishi, aksi urish holatlari kuzatiladi. Bolalarda mazkur holatlar boshlanishi bilan ularning ota-onalari oʻzlari bilgan usulda farzandlarini davolashga harakat qiladi. Ammo bunday oʻzbilarmonlikning oxiri boshqa bir kasalliklarni keltirib chiqarishi mumkin. Mazkur kasalliklarni bartaraf etish boʻyicha tibbiyot fanlari doktori, professor Furqat Shamsiyev oʻzining tavsiyalarini berib oʻtdi.

Fan-texnologiya

25.10.2024, 10:13

Adliya vazirligi Sogʻliqni saqlash vazirligini ogohlantirdi

Adliya vazirligi Sogʻliqni saqlash vazirligini ogohlantirdi

2023 yilda 21 ta, 2024 yilning oʻtgan davrida 16 ta dori vositalari intellektual mulk huquqlariga rioya qilmagan holda davlat roʻyxatiga olinganligi aniqlandi. Bu haqda Adliya vazirligi Intellektual mulk departamentining axborot xizmati maʼlum qildi. 

Oʻzbekiston

14.10.2024, 09:57

Soʻnggi 9 oyda tez yordamga 10 millionga yaqin chaqiriq boʻldi — SSV

Soʻnggi 9 oyda tez yordamga 10 millionga yaqin chaqiriq boʻldi — SSV

Joriy yilning yanvar-sentabr oyida fuqarolar tomonidan tez yordamga jami 10 millionga yaqin murojaat kelib tushgan. Murojaatchilarning katta qismi Fargʻona viloyati hamda Toshkent shahriga toʻgʻri keladi. Bu haqda Sogʻliqni saqlash vazirligi matbuot xizmati maʼlum qildi.

Oʻzbekiston

07.10.2024, 15:02

Yoshga toʻlmagan chaqaloqlarni qanday ovqatlantirish kerak?

Yoshiga toʻlmagan chaqaloqlarni qanday ovqatlantirish kerak?

Bir yoshgacha boʻlgan bolalarga qanday qoʻshimcha ovqatlar berish mumkinligi haqida Sogʻliqni saqlash vazirligi mutaxassisi tomonidan bir qator tavsiyalar berildi.

Fan-texnologiya

01.10.2024, 14:20

Oliy maʼlumotga ega boʻlmagan soxta psixologlar javobgarlikka tortiladigan boʻldi

Oliy maʼlumotga ega boʻlmagan soxta psixologlar javobgarlikka tortiladigan boʻldi

Endilikda psixologik sertifikatga ega boʻlmagan soha vakillariga maʼmuriy javobgarlik belgilanadi. Bu haqda Sogʻliqni saqlash vazirligi (SSV) matbuot xizmati ogohlantirdi.

Oʻzbekiston

23.09.2024, 14:46

Toshkent viloyatida necha nafar oʻquvchi suvdan zaharlangani ochiqlandi

Toshkent viloyatida necha nafar oʻquvchi suvdan zaharlangani ochiqlandi

Avvalroq Toshkent viloyati Olmaliq shahridagi ixtisoslashgan maktabda oʻquvchi bolalar suvdan zaharlangani haqida xabar bergan edik. Mazkur holat yuzasidan Bolalar ombudsmani rasmiy munosabat berdi.

Oʻzbekiston

23.09.2024, 14:19

So‘nggi yangiliklar

Yana ikki tumanning hokim yordamchisi jinoyatga qoʻl urdi

Yana ikki tumanning hokim yordamchisi jinoyatga qoʻl urdi

Qoraqalpogʻiston Respublikasining Ellikqalʼa hamda Buxoro viloyatining Gʻijduvon tumanlaridagi hokim yordamchilariga nisbatan jinoyat ishi qoʻzgʻatildi. Bu haqda Davlat xavfsizlik xizmati maʼlum qildi.

Oʻzbekiston

19.11.2024, 11:17

Xorazmda oʻqituvchini doʻpposlagan ayolga jinoyat ishi ochildi

Xorazmda oʻqituvchini doʻpposlagan ayolga jinoyat ishi ochildi

Avvalroq Xorazm viloyati Xonqa tumanidagi 36-son umumiy oʻrta taʼlim maktabida oʻquvchining onasi S.R. va oʻqituvchi G.R. (ayol) oʻrtasida ziddiyat kelib chiqib, urishib ketishgani haqida xabar bergan edik. Mazkur holat yuzasidan Bosh prokuratura qoʻshimcha axborot berdi.

Oʻzbekiston

19.11.2024, 10:54

Namangandagi toʻrtta AYoQShda yaroqsiz benzin sotilayotgani aniqlandi

Namangandagi toʻrtta AYoQShda yaroqsiz benzin sotilayotgani aniqlandi

Namangan viloyatidagi 4 ta avtomobillarga yoqilgʻi quyish shoxobchasi (AYoQSh)da avtobenzin davlat standart talablariga mos kelmasligi maʼlum boʻldi. Bu haqda "Oʻzenergoinspeksiya" axborot xizmati xabar berdi.

Oʻzbekiston

19.11.2024, 09:30

Togʻa voyaga yetmagan jiyanlarini xipchin bilan savaladi

Togʻa voyaga yetmagan jiyanlarini xipchin bilan savaladi

Ijtimoiy tarmoqlarda yosh bolalar xipchin bilan savalagani tasvirlangan videotasvirlar tarqalib, keng muhokamalarga sabab boʻldi. Mazkur holat yuzasidan Bolalar ombudsmani rasmiy maʼlumot berdi.

Oʻzbekiston

18.11.2024, 09:24

Ikki viloyatda energiya resurslaridan qarzdorlikni yoʻq qilib berishni vaʼda berganlar ushlandi

Ikki viloyatda energiya resurslaridan qarzdorlikni yoʻq qilib berishni vaʼda berganlar ushlandi

Samarqand hamda Toshkent viloyatida energiya resurslaridan qarzdorlikni yoʻq qilib berishni vaʼda qilgan gazchi va hisobchi ushlandi. Bu haqda Iqtisodiy jinoyatlarga qarshi kurashish departamenti axborot xizmati xabar berdi.

Oʻzbekiston

15.11.2024, 11:48

Qashqadaryodan Rossiyaga qadimiy tangalarni olib ketmoqchi boʻlgan fuqaro ushlandi

Qashqadaryodan Rossiyaga qadimiy tangalarni olib ketmoqchi boʻlgan fuqaro ushlandi

Qashqadaryo viloyati bojxona postidan Rossiyaga Buxoro amirligi davriga oid qadimiy tangalarni olib chiqmoqchi boʻlgan fuqaro qoʻlga tushdi. Bu haqda Bojxona qoʻmitasining viloyat boshqarmasi axborot xizmati maʼlum qildi. 

Oʻzbekiston

15.11.2024, 10:26

"Avtoterrorizm"ga kim aybdor?

"Avtoterrorizm"ga kim aybdor?

Soʻnggi paytlarda yoʻl-transport hodisalarining soni kundan-kunga ortib borayotganini ijtimoiy tarmoqlar orqali berilayotgan xabarlardan bilish mumkin. Sodir boʻlayotgan "avariya"lar oqibatida koʻplab odamlar halok boʻlib, ayrimlari toʻshakka mixlanmoqda. Xoʻsh, bunday noxush voqealarning koʻpayib borayotganiga kim sababchi? Qanday chora koʻrilsa, yoʻl-transport hodisalarining yuz berishi kamayadi? PARADIGMA.UZ mazkur savollar bilan poytaxt aholisi va mehmonlariga mikrofon tutdi.

Oʻzbekiston

14.11.2024, 11:11

Pnevmoniyani qanday oldini olish mumkin?

Pnevmoniyani qanday oldini olish mumkin?

Kuz-qish mavsumida odamlar tez-tez shamollaydi. Buning oqibatida ularda turli kasallik alomatlari yuzaga chiqadi. Shulardan eng koʻp kuzatiladigani pnevmoniya (zotiljam) oʻpkadagi yalligʻlanish jarayonidir. Xoʻsh, ushbu kasallikni qanday davolasa boʻladi, uning salbiy oqibatlari nimaga olib keladi?Mazkur savollarga 1-son Toshkent shahar bolalar klinik shifoxonasi bosh shifokori Mavluda Tabibova javob berdi. Bu haqda Sogʻliqni saqlash vazirligi matbuot xizmati maʼlum qildi. 

Fan-texnologiya

13.11.2024, 11:05

Putin Tramp bilan uchrashadimi?

Putin Tramp bilan uchrashadimi?

Rossiya Prezidenti Vladimir Putin mamlakatning Sochi shahrida boʻlib oʻtgan "Valday" xalqaro munozara klubining 21-yigʻilishida ishtirok etib, Trampni AQSh prezidentlik saylovidagi gʻalabasi bilan tabrikladi va uni "Jasur odam" deb aytdi. 

Jahon

08.11.2024, 11:40

OAVlar yoritayotgan 328 ta reklama qonunchilikka toʻgʻri kelmaydi — Rakobat komitasi

OAVlar yoritayotgan 328 ta reklama qonunchilikka toʻgʻri kelmaydi — Rakobat komitasi

OAV tomonidan yoritilayotgan BFQ (biologik faol qoʻshimcha)lar reklama qonunchiligiga toʻgʻri kelmasligi aniqlandi. Bu haqda Raqobatni rivojlantirish va isteʼmolchilar huquqlarini himoya qilish qoʻmitasi axborot xizmati maʼlum qildi. 

Oʻzbekiston

08.11.2024, 11:26

Turli viloyatlarda noqonuniy yer sotmoqchi boʻlgan firibgarlar ushlandi

Turli viloyatlarda noqonuniy yer sotmoqchi boʻlgan firibgarlar ushlandi

Toshkent, Andijon, Surxondaryo va Xorazm viloyatlarida yer maydonlarini noqonuniy sotish holatlari Davlat xavfsizligi xizmati tomonidan fosh etildi.

Oʻzbekiston

08.11.2024, 11:11

Toshkentda MIB xodimlariga jinoyat ishi qoʻzgʻatildi

Toshkentda MIB xodimlariga jinoyat ishi qoʻzgʻatildi

Toshkent shahrida Majburiy ijro byurosining mansabdor shaxslari ijro hujjatlarini asossiz tamomlashi ortidan 202,9 mlrd soʻmlik jami 200 ta ijro ishida qonunbuzilishi holatlariga yoʻl qoʻygani aniqlandi. Bu haqda Korrupsiyaga qarshi kurashish agentligi axborot xizmati maʼlum qildi.

Oʻzbekiston

08.11.2024, 10:26