Urbanizatsiya Konstitutsiya va inson huquqlarini oyoq osti qilmasligi kerak

BMTning maxsus maʼruzachisi Balakrishnan Rajagopal mamlakatimizda tegishli uy-joy huquqini himoya qilish va amalga oshirish masalalarini oʻrganish maqsadida Oʻzbekistonga tashrif buyurdi.
Birlashgan Millatlar Tashkilotining Inson huquqlari boʻyicha Oliy komissari boshqarmasi veb-saytiga koʻra, "Janob Rajagopal milliy qonunchilik va amaliyotda tegishli uy-joy huquqini himoya qilish va amalga oshirishni, shu jumladan uy-joyning arzonligi va arzonligi xizmatlardan foydalanish imkoniyatlarini oʻrganadi. majburiy koʻchirish. Unda Oʻzbekiston hukumati tomonidan aholining barcha guruhlari uchun munosib uy-joy huquqini taʼminlash boʻyicha koʻrilayotgan chora-tadbirlar tahlil qilinadi, shuningdek, iqlim inqirozining ushbu huquqqa taʼsiri va aholining uy-joy masalalari boʻyicha qarorlar qabul qilishdagi ishtiroki oʻrganiladi. 

Ulashish:

Maxsus maʼruzachi fuqarolik jamiyati vakillari bilan uchrashuvlar chogʻida keng koʻlamli masalalar, jumladan, majburiy koʻchirish, hokim qarorlarini qabul qilishda qonun buzilishi, shaharsozlik qonunchilikning buzilishi, adolatsiz sud jarayonlari bilan bogʻliq muammolar bilan tanishdi. Shuningdek, u nogironlar, qamoqdan ozod qilinganlar, OIV infeksiyasi bilan kasallanganlar va yolgʻiz ayollar kabi aholining ijtimoiy himoyaga muhtoj qatlamlari uchun uy-joy huquqlaridan foydalanishdan manfaatdorligini bildirdi.
Demokratiya va huquq instituti rahbari, tegishli uy-joy huquqi boʻyicha Markaziy Osiyo tarmogʻi aʼzosi Sayyora Xoʻjayeva oʻzining Facebook ijtimoiy tarmogʻida shunday dedi: “Biz unga barcha muammolarni batafsil aytib berdik. U hamma narsani sinchkovlik bilan yozib, rahbariyatga maʼlumotlarni yetkazishga vaʼda berdi”.
Maxsus maʼruzachi “Doʻstlik” istirohat bogʻining xususiy tadbirkorga oʻtkazilishi masalasiga alohida eʼtibor qaratdi. Jamoat bogʻlari va yashil maydonlar tegishli uy-joy huquqining muhim qismidir.

Mamlakatga rasmiy tashrifi yakunida qilgan bayonotida, janob Rajagopal soʻnggi yillarda bir qancha yangi qonunlar, jumladan, oʻzboshimchalik bilan olib qoʻyish va buzishlardan huquqiy himoyani yaxshilash va shaharlarda ishtirok etishni taʼminlashga qaratilgan yangi Konstitutsiyaning qabul qilinishini olqishladi. 
“Ammo, bu qonunlarga koʻp hollarda aholining xabardorligi yoʻqligi, ularni amalga oshirishdagi nosozliklar va qonunbuzarliklarni bartaraf etishning samarali choralari, ayniqsa, qurilish sohasida yoʻqligi sababli amalda hurmat qilinmaydi”, — dedi maxsus maʼruzachi.
Oʻzbekistonda shaharni yangilash boʻyicha misli koʻrilmagan keng koʻlamli loyihalar amalga oshirilmoqda, baʼzida yangi shaharlarga oʻrin ochish uchun butun mahallalarni buzish va koʻchirish kiradi. Biroq bu tadbirlarning aksariyati shaharsozlik sohasida tegishli huquqiy asoslarsiz amalga oshirilmoqda. Shaharsozlik va shaharni yangilash boʻyicha qarorlar koʻpincha jamoatchilikning muhim ishtirokisiz, shu jumladan ushbu chora-tadbirlar bevosita taʼsir koʻrsatadigan qarorlarsiz qabul qilinadi.
“Sud hokimiyatining mustaqilligi muammosi dolzarbligicha qolmoqda. Ishlab chiquvchilar va fuqarolar ishtirokidagi sud ishlarining aksariyati ishlab chiquvchilar foydasiga hal qilingan koʻrinadi. Suddan tashqari shikoyat mexanizmlari koʻpincha samarali va oʻz vaqtida bartaraf etishni taʼminlay olmaydi”, — dedi janob Rajagopal.
Mutaxassis ekspropriatsiya qilingan uy-joy uchun tovon puli koʻpincha yetarli emasligi, toʻlov muddati kechikishi yoki umuman toʻlanmasligi haqida ogohlantirdi. Ayrim buzish va koʻchirish ishlari shafqatsizlarcha amalga oshirilmoqda, uy-joylar yaqinida xavfli qurilish ishlari olib borilayotgani, suv va gaz taʼminotidagi uzilishlar tufayli uy egalari oʻz uylarini tark etishga majbur boʻlmoqda. Koʻchirilgan aholiga yangi uy-joy taklif qilinganda, u koʻpincha shaharlar chekkasida yangi qurilgan turar-joy binolarida boʻladi.

“Uylarni buzish va majburiy koʻchirishlar Samarqand va Buxoro kabi qoʻriqlanadigan madaniy meros zonalarida ham sodir boʻladi”, dedi janob Rajagopal. 2025-yilda Samarqandda boʻlib oʻtadigan YuNESKO Bosh Assambleyasiga tayyorgarlik ishlari davom etar ekan, u YuNESKOni tegishli uy-joy huquqi toʻliq taʼminlanishi uchun zarur choralar koʻrishga chaqirdi.
Maxsus maʼruzachi, shuningdek, majburan koʻchirish qurbonlari, munosib uy-joyga ega boʻlish huquqlari haqida yozayotgan huquq himoyachilari, advokatlar, blogerlar va jurnalistlar qoʻrqitish, jinoiy javobgarlikka tortish yoki shubhali asoslar bilan hibsga olinish, jumladan, yopiq psixiatriya muassasalariga joylashtirishdan xavotir bildirdi.
“Oʻtkazilayotgan islohotlar va koʻplab rahbarlarning inson huquqlari, jumladan, munosib uy-joy olish huquqini himoya qilishga sodiqligi meni ruhlantirdi. Uy-joy muammolarini hal qilish uchun koʻpincha aniq yaxshi niyatlar mavjud. Ammo yaxshi niyatlardan tashqariga chiqish vaqti keldi; biz qogʻozdagi qonun va rejalarni emas, balki natijalarni koʻrishimiz kerak”, dedi janob Rajagopal.
Janob Rajagopal 2025-yil mart oyida BMT Inson huquqlari kengashiga tashrifi haqida batafsilroq hisobot taqdim etadi.

Mavzuga oid yangiliklar

AQSh BMT Xavfsizlik kengashini Suriyaga nisbatan sanksiyalarni yumshatishga chaqirdi

AQShning BMTdagi doimiy vakili Mayk Uolts BMT Xavfsizlik kengashini Suriyaga qarshi joriy etilgan sanksiyalarni yumshatish boʻyicha harakatlarni qoʻllab-quvvatlashga chaqirdi.

Jahon

23.10.2025, 16:27

BMT: Dunyo boʻylab 122 million kishi urush va zoʻravonlik sababli uyini tark etgan

BMTning qochqinlar ishlari boʻyicha Oliy komissari Filippo Grandining maʼlum qilishicha, 2015 yildan buyon dunyoda urushlar va zoʻravonlik tufayli oʻz uyini tashlab ketishga majbur boʻlganlar soni deyarli ikki baravar oshib, 122 million nafarga yetgan.

Jahon

07.10.2025, 17:43

Yaqin yillarda Orolboʻyi mintaqasining 80 foizida yashil qoplamalar hosil qilinadi

Prezident Shavkat Mirziyoyev BMT Bosh assambleyasi 80-sessiyasida Orolboʻyi ekotizimini qayta tiklash boʻyicha ishlar izchil davom etayotganini taʼkidladi. 

Oʻzbekiston

30.09.2025, 13:15

Uyi buzilishga tushgan fuqarolarga 3 turdagi kompensatsiya taklif etiladi

Respublika boʻyicha 42 mingdan ortiq koʻp qavatli uylar mavjud boʻlib, ularning 17 mingtasi 2-3 qavatli hisoblanadi. 

Oʻzbekiston

06.08.2025, 11:08

Uyi renovatsiyaga tushgan fuqarolarga kompensatsiya beriladi

“Shaharsozlik renovatsiyasi toʻgʻrisida”gi qonun loyihasi ishlab chiqilib, parlament quyi palatasidagi fraksiyalarning yigʻilishlarida birinchi oʻqishda koʻrib chiqildi.

Oʻzbekiston

05.08.2025, 11:02

Qashqadaryodagi hibsxonalarda sharoitlar qoniqarsiz ekanligi maʼlum boʻldi

Qashqadaryodagi hibsxonalarda sharoitlar qoniqarsiz ekanligi maʼlum boʻldi

Qashqadaryo viloyati Qarshi va Koson tumanlari Ichki ishlar boʻlimlarining vaqtincha saqlash hibsxonalarida shaxslarni saqlash sharoitlari belgilangan meʼyoriy talablarga javob bermasligi aniqlandi. Bu haqda Oliy Majlisning Inson huquqlari boʻyicha vakili (Ombudsman) axborot xizmati maʼlum qildi.

Oʻzbekiston

15.01.2025, 17:17

So‘nggi yangiliklar

Angrenda qaynonasi va erini oʻldirgan ayol 12 yilga qamaldi

Angren shahrida sodir boʻlgan shafqatsiz jinoyat yuzasidan sud hukmi eʼlon qilindi. Maʼlumotlarga koʻra, bir ayol oʻz qaynonasi va erini oʻldirgani uchun javobgarlikka tortildi. Sud qaroriga koʻra, u 12 yil 3 oy ozodlikdan mahrum qilish jazosiga hukm qilindi.

Oʻzbekiston

30.10.2025, 14:21

Yangi aeroport qurilishi uchun aholi uylari buziladimi?

Toshkent viloyatining Oʻrta Chirchiq va Quyi Chirchiq tumanlari tutash hududida bunyod etilayotgan Yangi Toshkent xalqaro aeroporti loyihasi doirasida ayrim aholi xonadonlari hamda bino-inshootlarni buzish rejalashtirilgani maʼlum qilindi.

Oʻzbekiston

30.10.2025, 12:33

Prezidentning tegishli farmonlari bilan tayinlovlar amalga oshirildi

Oʻzbekiston Respublikasi prezidentining tegishli farmonlari bilan bir qator yangi tayinlovlar amalga oshirildi.

Oʻzbekiston

30.10.2025, 10:51

Quruq vaʼda: 1 yildan buyon gazlashtirilmagan xonadonlarga imtiyoz berish tartibi ishlab chiqilmayapti

2024 yil oktabr oyida energetika vaziri Joʻrabek Mirzamahmudov gaz taʼminotiga ulanmagan hovlisi bor uy-joylar uchun ham elektr energiyasi tarifiga 50 foizlik chegirma berilishi va bu 2025  yil 1 yanvardan joriy etilishi rejalashtirilayotganini aytgandi. Biroq oradan 1 yildan koʻproq vaqt oʻtgan boʻlsa-da, mazkur tartib joriy etilmadi.

Oʻzbekiston

30.10.2025, 08:19

Yangi versiyadagi Cobalt uchun onlayn kontraktatsiya 3 noyabr kuni ochiladi

Cobalt’ning yangi versiyalari uchun kontraktatsiya 3 noyabr soat 10:00 dan boshlab ochiladi. Savdolar faqat UzAvtoSavdo sayti va ilovasi orqali boʻladi. Oʻsha kuni barcha Chevrolet dilerlik markazlari yopiladi va UzAuto Motors savdo tizimidan uziladi.

Iqtisodiyot

29.10.2025, 15:47

III Osiyo yoshlar oʻyinlari: oʻzbekistonliklar yana 13 ta medalni qoʻlga kiritdi

Respublika terma jamoasi aʼzolari boks, suzish, gandbol, ogʻir atletika, futzal, erkin kurash va velosport boʻyicha musobaqalarda ishtirok etib, 5 ta oltin va 8 ta bronza medalini qoʻlga kiritishdi.

Sport

29.10.2025, 15:10

Oʻzbekistonda nafaqa pullarini kreditga yechib olish taqiqlanadi

Yangi qoidalarga koʻra, banklar pensiya, davlat ijtimoiy nafaqalari va yordamlari sifatida tushadigan mablagʻlar, shuningdek, ijtimoiy kartalarga tushgan summalar hisobidan kredit qarzdorligini undirishi mumkin emas.

Oʻzbekiston

29.10.2025, 15:05

Isitish tizimi qachon yoqiladi va harorat qanday boʻlishi kerak?

Amaldagi qonunchilikka koʻra, turar-joy binolarida isitish mavsumi tashqi havoning oʻrtacha sutkalik harorati besh kun mobaynida 8 darajadan past saqlanganidan keyingi kuni boshlanadi. Mos ravishda, harorat ushbu chegaradan yuqori boʻlganda isitish oʻchiriladi.

Oʻzbekiston

29.10.2025, 14:57

Yashnobodda ijaraga olingan uyda narkolaboratoriya aniqlandi

Yashnabod tumanida fuqarolar vaqtincha yashab kelgan xonadonda narkolaboratoriya tashkil etilgani ham aniqlangan. U yerdan 50 kilogramm va 1200 dona qadoqlangan pregabalin, 2 kilogramm hamda 400 dona qadoqlangan tropikamid, 2 litrda xomashyolar, 112 ming ta qadoqlash uchun kerakli vositalar aniqlangan.

Oʻzbekiston

29.10.2025, 14:51

Milliy sertifikat imtihoni javoblari sotilgani rostmi?

Bilim va malakalarni baholash agentligi soʻnggi kunlarda ona tili va adabiyot fanidan boʻlib oʻtadigan milliy sertifikat imtihonlari oldidan «test savollari va ularning javoblari sotilayotgani» haqida ijtimoiy tarmoqlarda tarqalayotgan xabarlar yuzasidan rasmiy munosabat bildirdi.

Oʻzbekiston

29.10.2025, 14:47

«Neftchi» haqidagi bayonoti uchun Berdiyevga nisbatan tekshiruv boshlandi

Oʻzbekiston futbol assotsiatsiyasi «Nasaf» klubi bosh murabbiyi Roʻziqul Berdiyevning Olmaliqdagi uchrashuvdan keyingi matbuot anjumanida bildirgan fikrlari yuzasidan rasmiy surishtiruv oʻtkazishini maʼlum qildi.

Sport

29.10.2025, 12:36

Isroil Gʻazoga zarba berdi, Tramp otashkesim bekor boʻlmaganini maʼlum qildi

Isroil armiyasi HAMAS isroillik asirlarning jasadlarini topshirmaganini bahona qilib, Gʻazo sektoriga kuchli aviazarbalar berdi. Hujumlar natijasida kamida 33 nafar falastinlik, jumladan ayollar va bolalar halok boʻldi. Bayt-Laxiya, al-Burayj, Nusayrat va Xan Yunis hududlaridagi uylar hamda maktablar zarar koʻrdi.

Jahon

29.10.2025, 11:13