Эрон–Туркия Жанубий Йўлаги Марказий Осиё учун нега муҳим?

Ўтган ҳафта Истанбулда Эрон, Хитой, Қозоғистон, Ўзбекистон, Туркманистон ва Туркия Евроосиё коридорининг жанубий йўналиши бўйича юк ташишни кучайтиришга қаратилган янги темирйўл-транзит битимини имзолади.

Улашиш:

Хитой–Европа темирйўл савдоси йилига тахминан 60 миллион тоннани ташкил қилади. Келишув тўлиқ ишга тушса, ушбу юк оқимининг салмоқли қисми Эрон орқали ўтиши мумкин. Бу Марказий Осиё давлатлари учун иқтисодий ва стратегик имкониятларни кенгайтиради.

Янги йўлакнинг асосий афзалликлари:

• Жаҳон бозорларига қисқа ва ишончли чиқиш. Эрон–Туркия орқали Европа билан боғловчи йўл денгизга чиқиш имкони йўқ мамлакатлар учун янги транзит имкониятларини яратади.

• Логистиканинг арзонлашиши. Эрон орқали темирйўл ташиш автойўлга нисбатан арзонроқ бўлиб, ягона тариф ва рақамлашган божхона жараёнлари харажатларни янада камайтиради.

• Транзит вақтини қисқартириш. Юкнинг 10–14 кунда манзилга етиши таъминот занжирлари учун катта устунлик ҳисобланади.

• Евроосиё тармоқларига интеграция. Лойиҳа минтақани «Бир Камар - Бир Йўл» ташаббусининг муҳим бўғинига айлантириши мумкин.

• Транзит даромадларининг ошиши. Юк оқими ортиши терминал хизматлари ва қуруқ портлардан тушумни кўпайтиради.

Мавжуд муаммолар:

Минтақавий инфратузилмадаги чекловлар, чегаралардаги тиқилишлар, божхона қоидаларидаги номутаносибликлар ва лойиҳаларни молиялаштириш мураккабликлари йўлакни тўлиқ ишга туширишни секинлаштириши мумкин. Шунингдек, геосиёсий хавфлар транзит барқарорлигига таъсир қилиши эҳтимолдан холи эмас.

мавзуга оид янгиликлар

Reuters: Google ва Apple Марказий Осиё мамлакатларини хакерлик ҳужумлари ҳақида огоҳлантирди

Google Марказий Осиё давлатларини киберҳужумлар хавфи айниқса юқори бўлган ҳудудлар рўйхатига киритган. Жумладан, компания хабарида Қозоғистонда Intellexa компаниясига тегишли шпионлик дастурларидан фойдаланиш ҳолатлари аллақачон қайд этилгани таъкидланган.

Ўзбекистон

09.12.2025, 16:03

Тошкентда Марказий Осиё давлатлари раҳбарларининг еттинчи Маслаҳат учрашуви бўлиб ўтади

15–16 ноябрь кунлари Тошкент шаҳрида Ўзбекистон Республикаси Президенти Шавкат Мирзиёев раислигида Марказий Осиё давлатлари раҳбарларининг еттинчи Маслаҳат учрашуви ўтказилади.

Ўзбекистон

14.11.2025, 11:10

Батумидаги уйларнинг 6 фоизини Марказий Осиёликлар сотиб олмоқда

Грузиянинг Батуми шаҳрида янги уй-жой лойиҳаларидаги квартиралар савдосининг 77 фоизи хорижлик харидорларга, қолган 23 фоизи эса маҳаллий фуқароларга тўғри келмоқда. Харидорлар таркибида Марказий Осиё мамлакатлари 6 фоизни ташкил этмоқда.

Иқтисодиёт

04.11.2025, 18:11

Трамп Марказий Осиё мамлакатлари раҳбарларини C5+1 саммитига таклиф қилди

Марказий Осиё мамлакатлари раҳбарлари 6 ноябрь куни Вашингтонда АҚШ президенти Дональд Трамп билан C5+1 (Марказий Осиё + АҚШ) саммитида учрашадилар, деб хабар берди якшанба куни Ақорда.

Сиёсат

27.10.2025, 15:37

Markaziy Osiyo — kimni qarzi koʻp?

Марказий Осиё — кимнинг қарзи кўп?

Марказий Осиё давлатларининг 2024 йилдаги ташқи қарзларини умумий қилиб қўшганда, тахминан 210 миллиард АҚШ доллари атрофида бўлади.Бу қарзларнинг асосий қисмлари қуйидаги манбалардан олинган:1. Халқаро молия институтлари: Жаҳон Банки, Халқаро Валюта Жамғармаси (ХВЖ), Осиё Тараққиёт Банки (ОТБ) каби ташкилотлар.2. Давлатлар: Асосий ёрдам ва қарзларни тақдим этаётган мамлакатлар Хитой, Россия ва бошқа ривожланган давлатлар.3. Тижорат банклари ва молия компаниялари: Турли тижорат банклари ва хусусий молия институтлари томонидан тақдим этилган қарзлар.Умумий қарзнинг тақсимланиши ва манбалари ҳар бир мамлакат учун фарқ қилиши мумкин, аммо кўпинча йирик лойиҳалар ва инфратузилма учун қарз олинади.

Иқтисодиёт

08.08.2024, 15:12

Марказий Осиё давлатлари уруш фахрийларига қанчадан пул мукофоти бермоқда?

9 май хотира ва қадрлаш куни муносабати билан Ўзбекистондаги уруш фахрийларига 20 млн сўмдан берилиши айтилди. Хўш қўшни давлатларда уруш фахрийларига қанча бирмарталик мукофот пули олади?

Жаҳон

07.05.2024, 17:36

сўнгги янгиликлар

Омбудсман аралашувисиз маҳкумлар тиббий ёрдам ололмаяпти

Хусусан, Жиззах вилоятидаги 29-сонли колонияда маҳкум бир неча кун давомида оғир аҳволда қолиб кетган. Фуқаролик шифохоналари уни қабул қилишдан бош тортган: бир муассаса тўлов талаб қилган, бошқасида пульмонолог йўқлиги сабаб бўлган.

Ўзбекистон

17.12.2025, 14:32

Кечиккан адолат: 14 ёшли боланинг қатли

«Қатл қилинсин… Бу нима дегани?» Бу саволни берган пайтда Жорж Стинни ҳали бор-йўғи ўн тўрт ёшда эди. У бу сўзнинг маъносини англаб улгурмасидан, АҚШнинг Жанубий Каролина штатида электр стулида қатл этилди. Унинг «айби» — ўзи қилмаган жиноят учун жавоб бериш эди.

Жаҳон

17.12.2025, 13:41

Ўзбекистонда саратонга чалинганлар сони ортиб бормоқда

Ўзбекистонда 100 мингга яқин саратон бемори бор. 2022 йилда мамлакатда 35 900 та янги саратон ҳолати аниқланган бўлиб, уларнинг 55 фоизи аёллар ҳиссасига тўғри келади. Энг кўп учрайдиган турлар — кўкрак ва бачадон бўйни саратони.

Ўзбекистон

17.12.2025, 13:30

Навоийда 10 нафар ички ишлар ходими лавозимидан четлатилди

2025 йилнинг 10 ойи мобайнида ички ишлар органлари ходимлари томонидан 93 та турли салбий ҳолат аниқланган. Мазкур ҳолатлар натижасида 10 нафар ходим тизимдан четлатилган. Бунга ходимларнинг нопоклиги, билимсизлиги ва фуқаролар билан қўпол муносабатда бўлгани сабаб бўлган.

Ўзбекистон

17.12.2025, 12:19

Австралия қаҳрамонига 2,3 млн доллар ёрдам йиғилди

Сал аввал аҳоли орасида юз берган отишма пайтида жангарини қуролсизлантирган Аҳмад ал Аҳмад Австралияда қаҳрамон сифатида эътироф этилди. Ҳозирда шифохонада даволанаётган фуқарони қўллаб-қувватлаш учун жамоатчилик томонидан 2,3 миллион АҚШ долларидан ортиқ хайрия маблағи тўпланди.

Жаҳон

17.12.2025, 10:34

Тошкент метросида бир йўловчи сабаб вагондаги барча йўловчилар туширилди

Бир йўловчининг қоидабузар ҳаракати оқибатида поезд вагонлари эшиклари ишдан чиққан.

Ўзбекистон

17.12.2025, 09:27

Қурилиш вазирлиги биноси 182,5 млрд сўмга сотилди

16 декабрда Қурилиш ва уй-жой коммунал хўжалиги вазирлигининг Шайхонтоҳур туманидаги маъмурий биноси аукционда 182,5 млрд сўмга сотилди. 

Ўзбекистон

16.12.2025, 19:12

Тожикистон Ўзбекистондан электр энергияси импорт қилишни бошлади

Тожикистон Ўзбекистондан суткасига 2 миллион кВт·соатгача электр энергияси импорт қилмоқда. Мамлакат 2026 йилнинг биринчи чорагида Марказий Осиё ягона энергетика тизимига тўлиқ қўшилиши кутилмоқда.

Иқтисодиёт

16.12.2025, 16:48

Қорақалпоғистонда уч киши ис газидан ҳалок бўлди

Уйни иситиш учун қўлбола иситиш печи ўрнатилиб, унинг мўриси кесиб ташланган ва печ мўрисиз ҳолда газ тармоғига уланган. Оқибатда газ ёнишидан ҳосил бўлган ис гази уй ичига тўпланган. 

Ўзбекистон

16.12.2025, 16:04

Аи-80 бензинидан воз кечилди. Аи-92 ёқилғисини етказиб бероламизми?

 Аи-80 маркали бензин ишлаб чиқариш 2024 йил 1 сентябрдан тўхтатилган, 1 декабрдан эса сотувдан чиқарилган. Ушбу марканинг ўрнини қоплаш учун юқори октанли бензин ишлаб чиқариш кўпайтирилган.

Иқтисодиёт

16.12.2025, 15:43

Қўқонлик «табиб» яна судга тортилди

Қўқон шаҳрида яшовчи Иқбол Солиев халқ орасида «табиб» сифатида танилган вa ўзини «бионур» соҳиби деб атаб келган шахс сифатида яна жавобгарликка тортилди.

Ўзбекистон

16.12.2025, 14:27

Қашшоқликдан мода империясигача: ZARA асосчиси Амансио Ортеганинг ҳаёт йўли

Онаси қарзга нон ололмай йиғлаган пайтда у бор-йўғи ўн икки ёшда эди. Ўша кун кичик Амансио Ортеганинг бутун ҳаётини ўзгартирди. Онасининг дўкондан кўз ёшлари билан чиққан манзараси ёш Амансионинг хотирасида умрбод қолди. Шу куни у ўзига қатъий қарор қилди: «Бундан кейин асло қашшоқ бўлмайман».

Маданий

16.12.2025, 10:58