Эрон–Туркия Жанубий Йўлаги Марказий Осиё учун нега муҳим?

Ўтган ҳафта Истанбулда Эрон, Хитой, Қозоғистон, Ўзбекистон, Туркманистон ва Туркия Евроосиё коридорининг жанубий йўналиши бўйича юк ташишни кучайтиришга қаратилган янги темирйўл-транзит битимини имзолади.

Улашиш:

Хитой–Европа темирйўл савдоси йилига тахминан 60 миллион тоннани ташкил қилади. Келишув тўлиқ ишга тушса, ушбу юк оқимининг салмоқли қисми Эрон орқали ўтиши мумкин. Бу Марказий Осиё давлатлари учун иқтисодий ва стратегик имкониятларни кенгайтиради.

Янги йўлакнинг асосий афзалликлари:

• Жаҳон бозорларига қисқа ва ишончли чиқиш. Эрон–Туркия орқали Европа билан боғловчи йўл денгизга чиқиш имкони йўқ мамлакатлар учун янги транзит имкониятларини яратади.

• Логистиканинг арзонлашиши. Эрон орқали темирйўл ташиш автойўлга нисбатан арзонроқ бўлиб, ягона тариф ва рақамлашган божхона жараёнлари харажатларни янада камайтиради.

• Транзит вақтини қисқартириш. Юкнинг 10–14 кунда манзилга етиши таъминот занжирлари учун катта устунлик ҳисобланади.

• Евроосиё тармоқларига интеграция. Лойиҳа минтақани «Бир Камар - Бир Йўл» ташаббусининг муҳим бўғинига айлантириши мумкин.

• Транзит даромадларининг ошиши. Юк оқими ортиши терминал хизматлари ва қуруқ портлардан тушумни кўпайтиради.

Мавжуд муаммолар:

Минтақавий инфратузилмадаги чекловлар, чегаралардаги тиқилишлар, божхона қоидаларидаги номутаносибликлар ва лойиҳаларни молиялаштириш мураккабликлари йўлакни тўлиқ ишга туширишни секинлаштириши мумкин. Шунингдек, геосиёсий хавфлар транзит барқарорлигига таъсир қилиши эҳтимолдан холи эмас.

мавзуга оид янгиликлар

Тошкентда Марказий Осиё давлатлари раҳбарларининг еттинчи Маслаҳат учрашуви бўлиб ўтади

15–16 ноябрь кунлари Тошкент шаҳрида Ўзбекистон Республикаси Президенти Шавкат Мирзиёев раислигида Марказий Осиё давлатлари раҳбарларининг еттинчи Маслаҳат учрашуви ўтказилади.

Ўзбекистон

14.11.2025, 11:10

Батумидаги уйларнинг 6 фоизини Марказий Осиёликлар сотиб олмоқда

Грузиянинг Батуми шаҳрида янги уй-жой лойиҳаларидаги квартиралар савдосининг 77 фоизи хорижлик харидорларга, қолган 23 фоизи эса маҳаллий фуқароларга тўғри келмоқда. Харидорлар таркибида Марказий Осиё мамлакатлари 6 фоизни ташкил этмоқда.

Иқтисодиёт

04.11.2025, 18:11

Трамп Марказий Осиё мамлакатлари раҳбарларини C5+1 саммитига таклиф қилди

Марказий Осиё мамлакатлари раҳбарлари 6 ноябрь куни Вашингтонда АҚШ президенти Дональд Трамп билан C5+1 (Марказий Осиё + АҚШ) саммитида учрашадилар, деб хабар берди якшанба куни Ақорда.

Сиёсат

27.10.2025, 15:37

Markaziy Osiyo — kimni qarzi koʻp?

Марказий Осиё — кимнинг қарзи кўп?

Марказий Осиё давлатларининг 2024 йилдаги ташқи қарзларини умумий қилиб қўшганда, тахминан 210 миллиард АҚШ доллари атрофида бўлади.Бу қарзларнинг асосий қисмлари қуйидаги манбалардан олинган:1. Халқаро молия институтлари: Жаҳон Банки, Халқаро Валюта Жамғармаси (ХВЖ), Осиё Тараққиёт Банки (ОТБ) каби ташкилотлар.2. Давлатлар: Асосий ёрдам ва қарзларни тақдим этаётган мамлакатлар Хитой, Россия ва бошқа ривожланган давлатлар.3. Тижорат банклари ва молия компаниялари: Турли тижорат банклари ва хусусий молия институтлари томонидан тақдим этилган қарзлар.Умумий қарзнинг тақсимланиши ва манбалари ҳар бир мамлакат учун фарқ қилиши мумкин, аммо кўпинча йирик лойиҳалар ва инфратузилма учун қарз олинади.

Иқтисодиёт

08.08.2024, 15:12

Марказий Осиё давлатлари уруш фахрийларига қанчадан пул мукофоти бермоқда?

9 май хотира ва қадрлаш куни муносабати билан Ўзбекистондаги уруш фахрийларига 20 млн сўмдан берилиши айтилди. Хўш қўшни давлатларда уруш фахрийларига қанча бирмарталик мукофот пули олади?

Жаҳон

07.05.2024, 17:36

Марказий Осиёда ҳали ҳам сув тақсимоти бўйича келишув йўқ

Марказий Осиё давлатларининг сув ресурси умумий, ва сув тақсимотида келишувлар бўлиши керак. Лекин ҳалигача Марказий Осиёда  сув бўйича расмий келишув йўқ. Расмий ҳужжатлар билан келишувлар бўлмаса бу кейинчалик ёмон оқибатларга олиб келиши мумкин. 

Жаҳон

24.04.2024, 15:06

сўнгги янгиликлар

Саудия Арабистони иккита янги алкогол дўконини очади — Reuters

Дўконлардан бири Даҳрон шаҳридаги Saudi Aramco ҳимояланган мажмуасида жойлашади ва фақат мусулмон бўлмаган хорижий ходимларга хизмат кўрсатади. Иккинчиси эса Жидда шаҳрида аккредитациядан ўтган дипломатлар учун очилади. Эслатиб ўтамиз, Саудияда мусулмонларга алкогол сотиш, сақлаш ва истеъмол қилиш 1952 йилдаги оммавий можародан сўнг тўлиқ тақиқланган.

Жаҳон

26.11.2025, 08:26

Автомобиллар учун тоқ ва жуфт саналарда ҳаракатланишни чеклаш амалиёти жорий этилади

Президент фармонига мувофиқ, зарур ҳолларда автотранспорт воситалари ҳаракатини чеклаш бўйича махсус комиссия тузилди.

Ўзбекистон

25.11.2025, 17:11

Барча масжидларда ёмғир сўраб намоз ўқилади

Куз фасли деярли ёмғирсиз ўтаётгани ва яқин кунларда ҳам ёғингарчилик кутилмаётгани сабабли, Ўзбекистондаги барча масжидларда 28 ноябрь куни жума намозидан сўнг истисқо намози ўқилади. Умра зиёратида бўлиб турган элликбошиларга ўз жамоалари билан истисқо намозини ўқиш тавсия этилди.

Ўзбекистон

25.11.2025, 14:21

Тошкентда ҳаво ифлосланиши: масъулият кимда ва халқаро ҳуқуқ нима дейди?

“Миллий тикланиш” демократик партияси раиси Алишер Қодиров бу борадаги муҳокамаларга муносабат билдириб, айрим «эксперт»лар танқидини асоссиз деб атади. У табиат жараёнларини ҳеч бир давлат тўлиқ назорат қила олмайди, деган фикр билдирган ва ҳаво ифлосланиши муаммоларини соф табиий жараён сифатида кўрсатишга уринган. Бироқ халқаро ҳуқуқ нуқтаи назаридан фуқароларнинг соғлом ва хавфсиз атроф-муҳитда яшаши давлат зиммасидаги аниқ ва ҳуқуқий жиҳатдан белгиланган мажбуриятдир. Табиий жараёнларни баҳона қилиш давлатни масъулиятдан халос этмайди.

Ўзбекистон

25.11.2025, 10:40

Комил Алламжонов Президент администрациясининг АҚШдаги вакили этиб тайинланди

Ўзбекистон Республикаси Президенти администрацияси раҳбарининг фармойишига мувофиқ, Комил Исмоилович Алламжонов маслаҳатчи-вакил — Президент администрациясининг АҚШдаги вакили лавозимига тайинланди.

Сиёсат

25.11.2025, 10:19

Тошкентда экологик вазиятни яхшилаш бўйича махсус комиссия тузилди

Президент Шавкат Мирзиёев 25 ноябрь куни «Тошкент шаҳрида экологик вазиятни яхшилаш бўйича кечиктириб бўлмайдиган чора-тадбирлар тўғрисида»ги фармонни имзолади. Фармонга мувофиқ, пойтахтда экологик ҳолатни яхшилашга қаратилган шошилинч чора-тадбирларни амалга ошириш бўйича махсус комиссия тузилди.

Ўзбекистон

25.11.2025, 09:33

Қирғизистон собиқ президенти Атамбаевнинг ўғли қўлга олинди

Қирғизистонда бир гуруҳ сиёсий арбоблар, жумладан собиқ президент Алмазбек Атамбаевнинг ўғли Қодирбек Атамбаев қўлга олинди. Ички ишлар вазирлиги маълумотига кўра, жами 10 нафар шахс «парламент сайловлари якунлари фондида оммавий норозилик кайфияти мавжуд» деган тасаввур яратиш мақсадида митинглар уюштиришни режалаштирган.

Жаҳон

24.11.2025, 17:26

ИИВ ўз сафида тозалаш ишларини давом эттирмоқда

Маълумотларга кўра, 60 га яқин ходим ҳуқуқбузарликлари учун қўлга олинган ва жазоланган. Шунингдек, ноўрин ҳаракатлари учун 557 нафар раҳбар ва ходимга интизомий жазо қўлланилган. Тизимдаги турли қоидбузарликлар туфайли 479 нафар ходим ички ишлар органларидан бўшатилган. 

Сиёсат

24.11.2025, 16:48

Пекин ҳавоси қандай тозаланди?

Пекин 2013–2020 йилларда дунёда ҳавоси энг ифлос шаҳарлардан бири эди. Бироқ 7–8 йил ичида ҳаво сифати сезиларли даражада яхшиланди. Бу – жуда катта, режали ва қаттиқ давлат сиёсати натижаси. 

Жаҳон

24.11.2025, 14:33

Қурилиш ташкилотларига атмосфера ҳавосини муҳофаза қилиш бўйича қатъий огоҳлантириш берилди

Ҳужжатга кўра, майдони 500 квадрат метрдан ошиб кетадиган қурилиш майдонларидан махсус автотранспорт воситаларини ювмасдан йўлларга чиқариш тақиқланади. Шунингдек, чанг ҳосил бўлиши ва тарқалишини олдини олиш учун  автотранспорт воситалари ғилдиракларини ювиш учун махсус ювиш шохобчаларини ташкил этиш ва шу каби бир қатор тадбирлар мажбурий ҳисобланади.

Ўзбекистон

24.11.2025, 13:11

Ислоҳот – вазирлик номини ўзгартириш, холосми?

Яна бир савол: ташкилот номи ҳар ўзгариши солиқ тўловчилар гарданига қанча юк бўлиб тушяпти? Пешлавҳа, ёзув табличкалари, логотип, муҳр ва штамплардан тортиб, меҳнат ва бошқа шартномаларгача – булар қанча туради ва кимнинг ҳисобидан янгиланади? Яна ҳар икки-уч йилда бир ном янгиланиши — бу ёғи энди жуда ошиб кетмадими? Шунча харажат ва ҳаракатга яраша нимадир ўзгарса ҳам майли эди!

Ўзбекистон

24.11.2025, 10:45