Ўзбекистон ҳукумати Чорвоқдаги Sea Breeze лойиҳасини тасдиқлади. Нималар хавотирли?

1 август куни Ўзбекистон Вазирлар Маҳкамаси Тошкент вилояти Бўстонлиқ туманидаги Чорвоқ сув омбори соҳилидаги Sea Breeze Uzbekistan инвестициявий лойиҳасини амалга ошириш ҳақида қарор қабул қилди. Лойиҳа майдони  577 гектар. Сармоя ҳажми 5 миллиард АҚШ доллари.

Фото: Пресс-служба президента Республики Узбекистан

Лойиҳани амалга ошириш шартлари

  • Ер участкалари 25 йиллик имтиёзли ижарага берилади, кейинчалик узайтириш имкони бор.
  • Ижара ҳақи умумий 1,7 трлн сўм (≈133,2 млн $) этиб белгиланган, аммо инвестор 5 йил давомида 17 млрд сўм (≈1,3 млн $) тўлайди – чегирма коэффиценти қўлланилади.
  • Инвестор 2029 йил охиригача қурилишни ва лойиҳа ҳужжатларини бир вақтда амалга ошириши мумкин.
  • Қурилиш меъёрларини мустақил белгилаш, участкаларни субижарага бериш, коммунал хизматлар кўрсатиш ва уларнинг тарифларини белгилаш ҳуқуқи берилади.

Лойиҳа 2025–2035 йиллар давомида босқичма-босқич амалга оширилади. Лойиҳа бош режаси Британиянинг Scott Brownrigg компанияси томонидан тайёрлаяпти.


Экология ва назорат

  • Чорвоқ ва Чирчиқ дарёсига чиқинди оқизиш қатъиян тақиқланади.
  • Барча чиқиндилар Чирчиқдаги тозалаш иншоотларига йўналтирилиши шарт.
  • Назоратни Бош прокуратура ва Экология вазирлиги амалга оширади.
  • Ҳар бир кесилган дарахт учун 10 та кўчат эклиши керак.
  • Сувни қайта ишлаш ва қайта фойдаланиш тизимини қуриш мажбурий.

Ерларни олиб қўйиш ва товон тўлаш

  • Белгиланган ерлар «эркин» деб топилиб, амалдаги фойдаланишдан чиқарилади.
  • Ер эгалари ва ижарачиларга 5 млн долларлик компенсация маҳаллий бюджет орқали тўланади.
  • Шахсий мулк (аграр ва ўрмон фондига кирмайдиган) фақат келишув асосида сотиб олинади.
  • Қурилиш шартлари бузилса, ерлар товонсиз тартибда қайтариб олинади.

Инфратузилма ва мажбуриятлар

  • Чорвоқ устидан кўприк, йўллар ва коммуникациялар қурилиши учун халқаро сармоялар жалб этилади.
  • Инвестор 1 январь 2026 йилгача халқаро БОЖ (ГЧП) асосида ҳамкор топиши шарт.
  • Инвестор:
    • Халқаро бюроларни жалб қилган ҳолда мастер-план тузади;
    • Сармоядор резидентлар билан шартнома тузади;
    • 1 м² қурилиш учун 50 долларлик инфратузилма йиғимини тўлайди.

Бу маблағлар компенсациялар, инфратузилма ва ижтимоий объектлар қурилишига йўналтирилади.


Имтиёзлар ва мақом

  • 2 ҳафта ичида лойиҳа “Чорвоқ” туристик-рекреацион зонасига аъзо сифатида рўйхатдан ўтиши кутилаяпти. Бу унга солиқ ва маъмурий имтиёзлар тақдим этади.

Жамоатчилик муносабати ва танқид

Лойиҳа жамоатчилик муҳокамасига сабаб бўлди. Экологлар ва фаоллар қурилиш Чорвоқ – Тошкент учун асосий ичимлик сув манбаи – экологиясига таҳдид солишидан хавотирда. Шунингдек, аҳоли учун сув хавзасига кириш чекланиши ва инфратузилмага юк орттириши мумкинлиги таъкидланмоқда.

Экология вазири Азиз Абдуҳакимов аввалроқ ҳеч қандай расмий ҳужжат келиб тушмаганини ва экологик экспертизалар тугатилмасдан қурилиш бошланмаслигини билдирганди. Бироқ қарорда экологик экспертиза тўғрисида сўз юритилмаган. Янги экология тўғрисидаги қонун 25 августдан кучга киради.


«Ҳукумат барча хавф-хатарни зиммасига олмоқда» 

Иқтисодчи Отабек Бакиров қарор матни билан танишиб, лойиҳага қаттиқ танқид билдирди. У инвестор танловининг шаффоф эмаслигини ва иқтисодий мантиқан асоссизлигини таъкидлади.

Бакировнинг таъкидлашича:

  • Агаларовларга тегишли Sea Breeze Uzbekistan компаниясининг таклифи "энг яхши" деб топилган, лекин бошқа иштирокчилар ва уларнинг рад этилиши сабаблари ҳақида ҳеч қандай маълумот йўқ.
  • Ушбу ҳудуд стратегик аҳамиятга эга ва унинг фақат битта чет эл компаниясига берилиши хавфли.
  • 5 млрд доллар сармоя манбалари ноаниқ. Agalarov Development бу даражадаги маблағни ўз ҳисобидан амалга ошириши эҳтимолдан йироқ. Демак, кредитлар жалб қилинади – улар кимдан, қандай шароитда ва қайси кафолатлар билан олинади – номуайян.

Энг катта хавотир шундаки:

  • Инвесторга ерни субижарага бериш ҳуқуқи берилган. Бакировнинг фикрича, бу жиҳат лойиҳани туризм маркази эмас, ер сотиш схемасига айлантиради.
  • Ер ижараси жуда арзон: 577 гектар ер 1,3 млн долларга бериляпти, қўшимчасига жуда енгил шартлар билан.
  • Экологик талаблар ёритилмаган, канализация ва тозалаш тизими кафолатланмаган. Агар муаммолар юзага келса, давлат бюджети зарарни ёпиши мумкин.
  • Қурилиш ҳужжатлари тугалланмасдан қурилишни бошлашга рухсат бериш – кейинги йилларда кўплаб самарасиз ва шубҳали лойиҳаларнинг сабабчиси бўлган амалиётдир.
  • Ҳукумат барча инфратузилма объектларини – йўллар, канализация, алоқа воситалари ва ҳатто Чорвоқ устидан ўтувчи кўприкни ҳам тўлиқ ўз ҳисобидан қуришга мажбур. Инвестор эса деярли барча имтиёзларга эга бўлмоқда.

 

Ўзбекистон

04.08.2025, 10:26

Улашиш:

мавзуга оид янгиликлар

«Mashinasozlar»dan Chorvoqqa qatnovchi avtobuslar qatnovi toʻxtatildi

«Машинасозлар»дан Чорвоққа қатновчи автобуслар қатнови тўхтатилди

«Машинасозлар» метро бекатини Чорвоқ шаҳри билан боғлаган шаҳарлараро 1226-сонли автобус қатнови тўхтатилди ва дастлабки маълумотларга кўра, кейинги йилга қадар ёпилди. Бу ҳақда “Tashtrans.uz” хабар қилди.

Ўзбекистон

29.09.2025, 15:00

Qoʻy jon dardida, qassob goʻsht dardida: Toshkent viloyat hokimliligi Chorvoqdagi kurort haqida bayonot berdi

Қўй жон дардида, қассоб гўшт дардида: Тошкент вилоят ҳокимлилиги Чорвоқдаги курорт ҳақида баёнот берди

Тошкент вилояти ҳокимлиги Чорвоқдаги Sea Breeze курорт мажмуаси лойиҳаси юзасидан расмий баёнот берди.

Иқтисодиёт

06.08.2025, 14:12

Экология вазирлиги “Sea Breeze Uzbekistan” лойиҳаси муносабати билан баёнот берди

Экология вазирлиги ўз ваколатлари доирасида лойиҳанинг атроф-муҳитни муҳофаза қилиш соҳасидаги қонунчилик нормаларига риоя этилиши, экологик шартларга амал қилинишини назорат қилади.

Ўзбекистон

04.08.2025, 16:31

Тошкентдан Чорвоққа янги автомобил йўли қурилади

Тошкент ва Чорвоқ ўртасида янги йўл қурилиши режалаштирилмоқда. Бу ҳақда транспорт вазири Илҳом Маҳкамов «Ўзбекистон 24» телеканалига маълум қилди.

Иқтисодиёт

02.08.2025, 19:26

Экологлар эътирозларидан сўнг ҳукумат Чорвоқдаги Sea Breeze лойиҳасига қўйиладиган талабларни кучайтирди

Чорвоқ сув омборида қурилиши режалаштирилаётган Sea Breeze Uzbekistan лойиҳаси қатъий экологик талаблар асосида амалга оширилади. Бу ҳақда Экология вазирининг маслаҳатчиси Расул Кушербаев ўзининг Telegram каналида маълум қилди.

Ўзбекистон

01.08.2025, 17:01

“Туристларсиз яшаш мумкин, сувсиз яшаб бўлмайди” – профессор Зарифбой Ибодуллаев Чорвоқдаги қурилиш ҳақида

"Мулк ва Мерос" подкастида ичимлик суви хавфсизлиги, экология, туризм ва маданий мерос масалалари ҳақида суҳбатлашдик.

Ўзбекистон

31.07.2025, 14:28

сўнгги янгиликлар

“World Boxing” рейтинги: 6 та вазнда ўзбек боксчиси тенгсиз

Бокс бўйича халқаро мусобақаларни ташкил этувчи “World Boxing” ташкилоти ўзининг 10 та вазн тоифаси бўйича янгиланган рейтингини эълон қилди.

Спорт

28.10.2025, 19:21

Фуқароларга энергия самарадор қурилмаларни харид қилиш ва ўрнатиш учун субсидия ажратилади

Ҳукуматнинг 2025 йил 24 октябрдаги 673-сон қарори билан “Аҳоли уй-жойларини энергия аудитидан ўтказиш, энергия самарадор қурилмаларни харид қилиш ва ўрнатишда субсидия ажратиш тўғрисида”ги низом тасдиқланди.

Иқтисодиёт

28.10.2025, 18:17

Кадр из видео

Қамчиқ довонида юк машинаси иштирокида ЙТҲ содир бўлди

Қамчиқ довонида автомобил ташувчи юк машинаси йўлдан чиқиб кетди. Ҳодиса оқибатида жабрланувчилар йўқ.  Унда ташилган автомобиллар сони ва уларнинг шикастланиш даражаси ҳақида ҳозирча маълумот берилмаган.

Ўзбекистон

28.10.2025, 18:11

Исроил: Эрдўған бошчилигидаги Туркия Исроилга нисбатан дипломатик ва иқтисодий санкциялар жорий этди

Исроил ташқи ишлар вазири Гидеон Саарнинг таъкидлашича, Туркия президенти Ражаб Тоййиб Эрдўған раҳбарлигидаги ҳукумат Исроилга нисбатан нафақат сўзларда, балки дипломатик ва иқтисодий санкциялар орқали ҳам муносабатини намоён этмоқда.

Жаҳон

28.10.2025, 17:15

Хоразмда 1,6 млрд сўмлик ноқонуний тамаки маҳсулотлари аниқланди

Хоразм вилоятида қиймати 1,6 миллиард сўм бўлган электрон тамаки маҳсулотларини ноқонуний савдога чиқариш ҳолати аниқланди.

Ўзбекистон

28.10.2025, 16:19

Трамп Япония байроғи ёнида қотиб қолди, Оқ уй унинг соғлиги ҳақида баёнот берди

Японияга расмий ташриф билан келган  АҚШ Президенти Доналд Трамп кутилмаган ҳаракати билан ҳаммани ҳайратда қолдирди. Кутиб олиш маросими пайтида икки мамлакат байроқлари олдида тўхтаб, таъзим қилиши керак бўлган Трамп бир муддат жойида қотиб қолди ва йўлида давом этди.

Жаҳон

28.10.2025, 16:09

Ўзбекистонда аҳолининг зичлик даражаси эълон қилинди

Миллий статистика қўмитаси маълумотларига кўра, 2025 йилнинг 1 октябрь ҳолатига кўра Ўзбекистонда 1 квадрат километр майдонга ўртача 84,8 киши тўғри келган.

Ўзбекистон

28.10.2025, 15:14

Рустам Қосимжонов Ўзбекистон терма жамоаси бош мураббийи этиб тайинланди

Халқаро гроссмейстер, 2004 йилги FIDE жаҳон чемпиони Рустам Қосимжонов Ўзбекистон эркаклар миллий шахмат терма жамоасига бош мураббий этиб тайинланди.

Спорт

28.10.2025, 14:17

Мирзаобод тумани собиқ ҳокими жиноий жазога тортилди

Жиноят иши Сардоба сув омборидаги фавқулодда ҳолат оқибатларини бартараф этиш билан боғлиқ: туманни 2020-2023 йилларда бошқарган Жонибек Яриев тошқинда уй-жойи бузилган оилалар учун қурилган ўнга яқин янги уйни белгиланган талабларга зид равишда бериб юборган.

Ўзбекистон

28.10.2025, 13:41

Истанбул мэри Имомоғлуга янги айблов қўйилди

Туркия суди мухолифатдаги Республика халқ партияси (CHP) етакчиси, Истанбул мэри Экрем Имомоғлуга нисбатан янги ҳибсга олиш ордерини чиқарди.

Жаҳон

28.10.2025, 12:51

Путиннинг режаси: Покровск ноябргача эгалланиши мумкин

2024 йилгача муҳим логистик марказ бўлиб келган Покровск агар қўлдан кетса, Россия қўшинлари учун янги ҳужум йўллари очилади.  РФ Қуролли кучларининг кичик бўлинмалари Украина армиясидаги жангчилар етишмаслигидан фойдаланиб, шаҳарга киришни бошлагани айтилмоқда.

Жаҳон

28.10.2025, 11:59

Сербия президенти Ўзбекистонга келди

Ўзбекистон президенти Шавкат Мирзиёевнинг таклифига биноан Сербия президенти Александр Вучич рафиқаси ҳамроҳлигида 28 октябрь куни расмий ташриф билан Ўзбекистонга келди.

Сиёсат

28.10.2025, 11:33