Юрист огоҳлантиради: кўпчилик уй харидида айнан шартномада “тузоқ”лар борлигини пайқамайди

Янги қурилаётган уйдан квартира харид қилишни режа қилаётган фуқароларга юристлар жиддий огоҳлантирув билан мурожаат қилмоқда. Сабаби — айрим қурилиш компаниялари тузадиган шартномаларда барча ҳуқуқ ва ҳимоялар компания фойдасига ёзилади, харидор эса деярли ҳимоясиз қолади.

Улашиш:

Юрист томонидан ўрганилган навбатдаги шартномада ҳам харидор учун жиддий хатарлар қайд этилган. Қуйида уларнинг асосийларини келтирамиз.

 

1. Нархнинг кафолатланмагани — энг катта таваккал

Шартномада қурилиш материаллари ёки энергия нархи ўзгарса, ёхуд техинвентаризацияда майдон “кўпроқ чиқса”, компания нархни ошириши мумкинлиги ёзилган.
 Бу харидорни кейинчалик 10–20 млн эмас, балки 50–100 млн сўмгача қўшимча харажат қилишга мажбур қилиши мумкин.

 

2. Қурилиш муддати чекланмаган — компания деярли жавобгар эмас

Қурилиш кечикса, компания турли сабабларни асос қилиб муддатни осон узайтира олади.
 Харидор эса квартира учун бир неча йил қўшимча кутишга мажбур бўлиши мумкин.

 

3. Тўлов кечикса — оғир жарималар, компания бекор қилса — жавобгарлик йўқ

Шартномаларда аксар ҳолатда:

  • ҳар куни учун 0,5% пеня,
  • икки ой кечикса, компания шартномани бир томонлама бекор қилиши,
  • пулингизни 10–30% камайтириб қайтариши каби бандлар бор.

Бироқ компаниянинг ўзи шартномани бузса,
 деярли ҳеч қандай жавобгарлик кўзда тутилмаган.

 

4. Камчилик бўлса ҳам хонани қабул қилишга мажбур қилиш

Шартнома бўйича харидор 10 кун ичида хонадонни қабул қилиб олиши шарт.
У ерда камчиликлар бўлса ҳам, қурилиш ҳали тугалланмаган бўлса ҳам:
 акс ҳолда “айб харидорда” деб ёзилган.

 

5. Пул қандай ишлатилаётгани устидан назорат йўқ

Шартномада компания пулларни “ҳеч қандай чекловсиз” ишлатиши мумкинлиги қайд этилган.
Бу маблағнинг бошқа лойиҳаларга йўналтирилиб, айнан сиз танлаган объектда қурилиш тўхтаб қолиши хавфини кучайтиради.

 

Хулоса: уй олишда асосий хавф — квартира эмас, ШАРТНОМА

Юрист таъкидлашича, кўпчилик уйнинг қавати, рақами ёки квадрат метрига эътибор қилади, аммо шартнома бандлари энг муҳим жойдир.

Чиройли макетлар, ишончли реклама ва ширин ваъдалар — ҳеч бири шартномадаги биргина банд қўйган хавфни қопламайди.

 

Мутахассис тавсияси:

  • Имзо қўйишдан олдин ҳар бир сатрни онг билан ўқинг,
  • Нимага рози бўлаётганингизни аниқ тушуниб олинг,
  • Иложи бўлса, ҳужжатни мутахассис юристга кўрсатинг,
  • Шошилманг — уй олиш катта ва узоқ муддатли мажбурият.

“Уй деворлари сизга ҳимоя бўлиши учун, шартнома ҳам сизга ҳимоя бўлиши керак”, дейди мутахассис.

мавзуга оид янгиликлар

Жаҳонгир Отажоновни алдаган дўсти 8 йилга озодликдан маҳрум этилди

ЖИБ Яккасарой тумани суди қашқадaрёлик фуқаро Х.Ҳ.ни хонанда Жаҳонгир Отажоновга нисбатан кўп йиллик фирибгарлик ҳаракатлари учун 8 йилга озодликдан маҳрум қилди.

Ўзбекистон

18.11.2025, 15:38

Ўзбекистонда сохта рақамлар орқали қилинаётган қўнғироқлар автоматик блокланади

Ўзбекистонда алоқа операторлари сохта рақамлар орқали амалга оширилаётган телефон қўнғироқларини автоматик равишда тўсиб қўядиган “anti-spoofing” тизимини жорий этди. Бу ҳақда Beeline ва Mobiuz операторлари маълум қилди.

Фан-технология

22.10.2025, 16:44

Қорақалпоғистон ва Қашқадарёда ишга жойлаштириб қўйиш билан боғлиқ фирибгарлик ҳолатлари фош этилди

Мазкур ҳолатлар юзасидан Жиноят кодексининг тегишли моддалари билан жиноят ишлари қўзғатилиб, тергов ҳаракатлари ўтказилмоқда.

Ўзбекистон

10.09.2025, 16:48

Тошкентда “apk” вируслари орқали фуқароларнинг пулларини ўғирлаган жиноий гуруҳ қўлга олинди

Махсус рейд чоғида аниқланишича, гуруҳ аъзолари Android қурилмалари учун “apk” вирусли дастурлар ишлаб чиқиб, уларни фуқароларга юборган.

Ўзбекистон

04.09.2025, 15:22

Кексаларни фирибгарлардан ҳимоя қилиш зарур

Фирибгарликнинг энг кенг тарқалган усулларидан бири банк ходими номидан қўнғироқ қилишдир.

Ўзбекистон

29.08.2025, 14:36

Хорватияга ишга юборишни ваъда қилган фирибгарлар ушланди

Ҳозирда иккала қонунбузарга нисбатан Жиноят кодексининг 168-моддаси билан жиноят ишлари қўзғатилган.

Ўзбекистон

14.08.2025, 10:47

сўнгги янгиликлар

ҚАЛБ ИНҚИЛОБИ

Мустақиллик ҳақида ўйлаганда, ёдимга занжирга ўрганган фил ҳақидаги ривоят тушади. Эшитгандирсиз? Юз йил занжирга банди қилинган фил қозиқ атрофида айланиб юрар экан. Охири занжир занглаб, чириб, узилиб кетибди ҳамки, фил шу қозиқ атрофида айланиб юраверар эмиш. У занжир бир куни узилишини тасаввур ҳам этолмас экан. Яшириб нима қилдик – бизнинг қўлимиз ечилгани йўқ, тилимиз ечилди, холос. Қўлимиз ечилганда ҳам дилимиз занжирда қолаверади ҳали.

Маданий

12.12.2025, 09:34

Самарқандда инспектор таҳдидларидан қўрққан ўсмир ўзини ёқиб юборди

Самарқандда профилактика инспектори таҳдидидан қўрққан 17 ёшли ўсмир ўзини ёқиб юборди ва икки ойдан сўнг вафот этди. Суд инспекторни айбли деб топиб, озодликдан маҳрум қилди.

Ўзбекистон

12.12.2025, 08:01

Япония ва Хитой ўртасидаги сиёсий кескинлик: Тайван муаммоси иқтисодиётга таҳдид солмоқда

Жаҳонда кетма-кет авж олаётган низолар — Россия–Украина уруши, Исроил–Фаластин тўқнашуви, Судандаги қуролли можаро, Афғонистон–Покистон инқирози ва АҚШ–Венесуэла кескинликлари — фон бўлиб хизмат қилар экан, халқаро саҳнада яна бир хатарли нуқта пайдо бўлди: Хитой ва Япония ўртасида Тайван масаласи атрофида кучайиб бораётган қарама-қаршилик.

Жаҳон

11.12.2025, 19:14

«Метан заправка»лар фаолиятига вақтинча чеклов киритилмоқда

 Ҳолат қўшни давлат газ тармоғида юзага келган техник носозлик сабаб Ўзбекистонга импорт қилинаётган табиий газ ҳажми қисқаргани билан изоҳланмоқда.

Ўзбекистон

11.12.2025, 16:54

Талабалар учун ўқиш 12 январдан бошланади

Олий таълим муассасаларида 2025–2026 ўқув йили кузги семестри учун якуний назоратлар 2026 йил 12 январдан белгиланган график асосида бошланади. Талабаларнинг қишки таътили эса 10 январгача давом этади. 

Таълим

11.12.2025, 16:19

Бухорода ўзи билан икки фарзандини сувга ташламоқчи бўлган аёлга ҳукм ўқилди

Ҳодиса жорий йилнинг 9 март куни Ромитан туманидаги «Юзон» маҳалласидан ўтган канал ёнида содир бўлган. Аёл турмуш ўртоғи бошқа аёлга уйланиш ниятида эканини билгач, руҳий тушкунликка тушган.

Ўзбекистон

11.12.2025, 14:50

"Жалолиддин Мангуберди" Хивага 7 соатда етиб боради

Жанубий Кореянинг Чангвон шаҳридаги Масан портида Ўзбекистон учун ишлаб чиқарилган Hyundai Rotem тезкор поездларининг биринчи партияси жўнатилди. Ўзбекистон темир йўллари учун тайёрланган поездлардан бирига «Жалолиддин Мангуберди» номи берилди. Янги электропоезд Тошкент—Хива йўналишида ҳаракатланиб, ҳозирги 14 соатлик йўлни 7 соат 40 дақиқада босиб ўтиши кутилмоқда.

Ўзбекистон

11.12.2025, 12:58

Янги йил олдидан ёлғон чегирмаларга қарши назорат кучайтирилди

Байрам олдидан турли акция ва чегирмалар таклиф этилмоқда. Рақобат қўмитаси бу каби ташаббусларни қўллаб-қувватламоқда, аммо айрим тадбиркорлар томонидан ёлғон чегирма эълон қилиш ёки етарли маълумот бермаслик ҳолатлари қайд этилмоқда.

Иқтисодиёт

11.12.2025, 11:51

Тошкент аҳолиси оммавий ўрнатилаётган ўйин автоматларидан шикоят қилмоқда

Қурилмалар уйлар, дўконлар ва ҳатто мактаблар ёнида ҳам пайдо бўлмоқда.

Ўзбекистон

11.12.2025, 10:51

Эронлик қизлар орасида бурун бинтлаб юриш нима сабабдан оммалашган?

Эроннинг йирик шаҳарларида сайр қилган ҳар қандай киши кўча-кўйда бурни бандажланган қизларни тез-тез учратади. Бир қарашда бу манзара спортчилар ёки боксчиларнинг жангдан кейинги ҳолатини эсга солади. Бироқ бу бинтлар жанг санъатига мутлақо алоқаси бўлмаган тиббий сабаб билан боғлиқ.

Жаҳон

11.12.2025, 10:45

2025 йил Нобель мукофоти совриндорлари эълон қилинди

2025 йил 6–13 октябрь кунлари Швеция ва Норвегияда ўтган Нобель ҳафталигида физиология ва тиббиёт, физика, кимё, адабиёт, тинчлик ва иқтисод соҳалари бўйича йил лауреатлари эълон қилинди. Нобель мукофоти 1901 йилдан бери топширилиб, ҳар бир ғолиб 11 млн швед кронаси, диплом ва олтин медаль олади. Расмий маросим 10 декабрда Стокгольм ва Ослода ўтказилади.

Жаҳон

10.12.2025, 18:25