Ҳиндистондаги даҳшатли техногенга 40 йил тўлди (фоторепортаж)

Ўзбекистон элчихонаси ва Ҳиндистон Глобал савдо ва технология кенгаши (Global Trade & Technology Council of India - GTTCI) томонидан инвестициялар, тиббиёт, фармацевтика ва таълим соҳаларидаги ўзаро муносабатларга бағишланган бизнес-форум ўтказилди, деб хабар қилмоқда "Дунё" АА мухбири.

Трамп Ҳиндистон Россия нефтини катта ҳажмларда сотиб олишини ва бу хом ашёнинг катта қисмини очиқ бозорда юқори устама билан сотишини таъкидлади.

Замонавий даврда Ҳиндистонда миллий кайфият сезиларли даражада кучайган. Айниқса, 2024 йил апрель-май ойларида бўлиб ўтган сайловларда ҳокимиятни сақлаб қолган BJP партияси вакиллари ушбу миллатчилик кайфиятини янада кучайтиришга хизмат қилмоқда. Бир томондан, бу миллатчилик сиёсатининг кучайиши Ҳиндистонни айнан шундай тизимни жорий қилаётган давлатлар — АҚШ, кўплаб Европа мамлакатлари ва Исроил каби иттифоқчилар билан яқинлаштирмоқда. 

Жамму ва Кашмир ҳудуди яна бир бор Ҳиндистон ва Покистон ўртасидаги можаронинг эпицентрига айланди. Навбатдаги кескинлашувга 2025 йил 22 апрель куни Паҳалгам туманида содир этилган террористик ҳужум сабаб бўлди. Қуролли ҳужум натижасида 26 киши, жумладан 25 нафар Ҳиндистон фуқароси ва 1 нафар Непал фуқароси ҳалок бўлди. Бундай баёнотлар минтақадаги зиддиятни кучайтириб, халқаро ҳамжамиятни ташвишга солмоқда.

Дунёда қудратли ҳарбий кучга эга давлатлар ўз таъсир доирасини кучайтириш ва сўзини ўтказиш учун маълум ҳудудларда ҳарбий базалар очади. Масалан, Америка Қўшма Штатларининг 80 та давлатда, Россиянинг 14 та, Туркиянинг 11 та, Эрон ва Саудия Арабистонининг учта мамлакатда ўз ҳарбий базалари мавжуд. Марказий Осиё ҳудудида ҳам бир нечта хорижий ҳарбий базалар жойлашган. Хўш, улар қайси давлатларга тегишли ва минтақада бу борада кимнинг таъсири кучли? Бугун шу ҳақда гаплашамиз.

Тошкент метрополитенида бир қатор бекатларда кассалар фаолияти тўхтатилмоқда. 2025 йил 9 декабрдан бошлаб жами 16 та бекатда кассалар ёпилиб, уларнинг ўрнида QR-кодли чипталар берувчи замонавий инфокиоскалар ишга туширилади.

1991 йилдан кейин Тожикистонда бошланган инқироз ва фуқаролик уруши мамлакатдаги йирик инфратузилма лойиҳаларини, жумладан Роғун ГЭСи қурилишини тубдан издан чиқарди. Қурилиш майдони талон-тарож қилинди, ускуналар вайрон бўлди, кўплаб муҳандислар мамлакатдан чиқиб кетишга мажбур бўлди. Натижада баландлиги 335 метрга етиши кўзда тутилган Роғун тўғони бир неча йил давомида «тугалланмаган гигант» сифатида қолиб кетди.

Сўнгги ўттиз–қирқ йил давомида дунёда ВИЧ/СПИД бўйича улкан илмий ютуқлар қўлга киритилди. Вируснинг табиати тўлиқ ўрганилди, ташхис қўйиш технологиялари такомиллашди, замонавий антиретровирус терапияси (АРВТ) эса ВИЧ билан яшовчи миллионлаб инсонларга сифатли ҳаёт кечириш имконини яратди. Бироқ технологиялар ва тиббий билимлар ривожланишига қарамай, жамият онгидаги эски тасаввурлар ҳамон сақланиб қолмоқда.

Маълумотларга кўра, ўтган йиллар давомида денгизда муҳим экологик ўзгаришлар кузатилмоқда. Жумладан, сувнинг шўрланиш даражаси деярли тўрт баробар камайган, йиллик балиқ овлаш ҳажми 8 минг тоннага етган ва аввалига йўқолиб кетган турлар қайта тиклана бошлаган. Экотизим босқичма-босқич яхшиланиб бормоқда.

Экологик назоратни кучайтириш ва шаҳарларда ҳаво сифатини яхшилаш мақсадида эко-стикер тизими жорий этилмоқда. Қизил тоифага кирувчи автомобиллар айрим марказий ҳудудларга умуман киритилмайди, сариқ тоифадаги транспорт воситалари учун экологик ҳолатдан келиб чиқиб қисман чекловлар жорий этилади. Яшил тоифадаги автомобиллар эса белгиланган ҳудудларда эркин ҳаракатланиши мумкин.

АҚШ ҳукумати 2026 йилги футбол бўйича Жаҳон чемпионати давомида хавфсизликни таъминлаш учун 1 миллиард доллардан кўпроқ федерал маблағ йўналтиради. Маълумот учун, 2026 йилги Жаҳон чемпионати 11 июн – 19 июл кунлари АҚШ, Канада ва Мексика мезбонлигида ўтказилади. 

Ўзбекистон миллий терма жамоаси бош мураббийи Фабио Каннаваро 2026 йилги Жаҳон чемпионати гуруҳ босқичи учун қуръа ташлаш маросими олдидан ўз фикрлари билан бўлишди. Маълумот учун, тарихда илк бор 48 та жамоа иштирок этадиган мундиал қуръаси 5 декабр куни соат 22:00 да бўлиб ўтади. 

Тошкент шаҳридаги саноат корхоналарини босқичма-босқич бошқа ҳудудларга кўчириш жараёни давом этмоқда. Сирдарёга кўчишни режалаштираётган тадбиркорларга эркин иқтисодий зонадан соддалаштирилган тартибда ва чегирма асосида ер ажратилади. Шунингдек, 10 миллиард сўмгача имтиёзли кредит берилиши ҳамда хомашёларни темир йўл орқали ташишда арзонлаштирилган тарифлар қўлланиши белгиланди.

Гулистон шаҳридаги ички йўллар бўйлаб қатновларни амалга ошириш мақсадида 52 та автобус олиб келинди. Улар “Евро-5” стандарти талабларига тўлиқ жавоб бериб, табиий сиқилган газда ҳаракатланади.

Швейцариянинг Женева шаҳрида Атроф-муҳитга таъсирни трансчегаравий контекстда баҳолаш тўғрисидаги Конвенция (Espo конвенцияси) ва Стратегик экологик баҳолаш (SEB) протоколи доирасида Атроф-муҳитга таъсирни баҳолаш (AMTB) ва SEB бўйича Ишчи гуруҳнинг 13-йиғилиши бўлиб ўтди.