Keskinlashgan Isroil-Turkiya munosabatlari yoxud "yangi usmoniylik" siyosati

2024-yil soʻnggida Suriyada Bashar Asad rejimi qulagach vaziyat keskin oʻzgardi. Turkiya Suriyada Eronning oʻrnini egallashga va mamlakatda harbiy bazasini joylashtirishga harakat qilmoqda. Suriya bilan qoʻshma mudofaa shartnomasiga koʻra Palmira, Hama va T 4 aviabazasi Turkiyaga berilishi koʻzda tutilgan edi. Shuningdek, soʻnggi haftalar davomida turkiyalik mutaxassislar tomonidan ushbu harbiy bazalar koʻzdan kechirilgan edi.

Turkish and Israel

Turkiyaning bu harakatlari esa Isroilning jiddiy qarshiligiga duch kelmoqda. Isroil armiyasi Suriyaga, ayniqsa, uning janubiy viloyatlariga havo hujumlarini davom ettirmoqda. Jumladan, Turkiya koʻzdan kechirgan ikkita bazaga hujum qildi. Bu turklar uchun jiddiy signal boʻldi.

 

Bu ikki yirik mintaqaviy kuch markazlarining bevosita chegaraga ega boʻlishi mintaqada vaziyatni keskinlashtiradi. Isroil Turkiyaning Suriyaga joylashuvini oʻz xavfsizligiga tahdid hisoblamoqda. 

 

"Yangi usmoniylik"—2000-yillarda Turkiyada kuchaya boshlagan harakat boʻlib, sobiq Usmoniy imperiyasining hududlarida oʻz ta'sirini kuchaytirishga qaratilgan tendensiya sanaladi. Bu tendensiya, ayniqsa, Rajab Toyip Erdoʻgʻan davrida kuchaya boshladi.

 

Aftidan, Erdoʻgʻan Suriyada bazalarni joylashtirish orqali oʻz pozitsiyasini kuchaytirishni maqsad qilgan. Biroq, bu ambitsiyalar Isroilning faol qarshiligiga duch kelmoqda.

 

Turkiyaning mintaqaviy ambitsiyalari va Isroilning xavfsizlik siyosati mintaqada yangi qarama-qarshilikni vujudga keltirmoqda. Suriya va Livan kelajakda vujudga kelishi mumkin boʻlgan mojaro uchun platsdarm vazifasini oʻtashi mumkin.

Azizbek Olimov

Mavzuga oid yangiliklar

Нетаняху Озарбайжонга ташриф буюради. Алиев уни ҳибсга оладими?

Netanʼyaxu Ozarbayjonga tashrif buyuradi. Aliyev uni hibsga oladimi?

Isroil Bosh vaziri Binyamin Netanʼyaxu 2025 yil may oyining boshida rasmiy tashrif bilan Ozarbayjonga boradi. Boku shahrida u Ozarbayjon Prezidenti Ilhom Aliyev bilan uchrashib, ikki davlat oʻrtasidagi hamkorlikni kengaytirish va mintaqaviy xavfsizlik masalalarini muhokama qiladi. Bu tashrif AQSh va Eron oʻrtasidagi yadroviy muzokaralar qayta tiklangan, Turkiyaning Suriyadagi harbiy ishtiroki boʻyicha bahslar davom etayotgan bir paytda amalga oshmoqda. Bu haqda "Ynet" xabar qildi.

Siyosat

24.04.2025, 23:54

Foto: Anadolu

Yoʻlak urushlari yoxud Asaddan keyingi davrda Suriyadagi Turkiyaning energiya loyihalari

Asad rejimining qulashi ortidan voqealar rivojining sabablarini tushuntiradigan har xil "nazariyalar" paydo boʻldi. Versiyalardan biri buning ortida butunlay Turkiya turgani, bu esa Suriya va oʻz hududi orqali Qatardan Yevropaga gaz quvurini qurish loyihasini jonlantirayotgani haqidagi taxmindir. Shunga koʻra, Anqara Rossiya, Kaspiy dengizi havzasi, Sharqiy Oʻrtayer dengizi, Fors koʻrfazidan gaz oqimini toʻxtatib, kontinental gaz markazi sifatidagi strategik maqomini yanada mustahkamlamoqchi. Bu haqiqatmi yoki yoʻq? Aniqlik kiritish zarur.

Jahon

07.04.2025, 19:26

Pegasus, Isroil

Hukumat xakerlar orqali faollarni kuzatayotgani aytilmoqda

Oʻzbekiston muxolifat, jurnalist va inson huquqlari faollarining shaxsiy muloqotlarini kuzatishda "Pegasus"  josuslik dasturida foydalanayotganligi aytilmoqda.

Jahon

19.04.2025, 16:46

https://president.uz/oz/lists/view/7381

“Turk birlik”da darz: Shimoliy Kipr Turkiyaga Oʻzbekiston va Qozogʻistonga nisbatan chora koʻrishga chaqirdi

Joriy yilning 3-4 aprel kunlari Samarqandda oʻtkazilgan Markaziy Osiyo – Yevropa Ittifoqi sammitida davlat rahbarlari va Yevropa Ittifoqi tashkiloti rahbarlari oʻrtasida BMT Xavfsizlik Kengashining qarorlariga sodiqligini bildiruvchi qarorni imzolagan.  Shundan soʻng faqatgina Turkiya tomonidan tan olingan Shimoliy Kipr Turk  Respublikasi (TRSK)Transport vaziri Oʻzbekiston, Qozogʻiston va Turkmanistonga Turkiyani chora koʻrishga chaqirdi. Chunki BMT doirasida TRSK mustaqil davlat sifatida tan olinmagan. Bu haqda Ozarbayjonning “Haqqin.az” nashri tahliliy material eʼlon qildi.

Siyosat

16.04.2025, 17:24

Turkiya, Yevropa kengashi Kongressi

Yevropa Kengashi Turkiyaga maʼlumotlarni oʻrganish uchun guruh yuboradi

Erdogʻan oʻzining asosiy muxolifat yetakchisi Akrom Imomoʻgʻlining hibsga olinganidan keyin Yevropa Kengashi Kongressida shoshilinch yigʻilish boʻlib oʻtdi. Bu haqda “Euronews” xabar qildi.

Siyosat

02.04.2025, 16:44

#Uzbekistan, #reyting,

Dunyoga yangi adolatli tizim kerak

Turkiyaning Oʻzbekistondagi favqulodda va muxtor elchisi Ufuk Ulutash Birlashgan Millatlar Tashkiloti adolat va tinchlik oʻrnatish maqsadida tuzilgan xalqaro tizim eskirayotganini hamda BMTda oʻrnatilgan qoidalar ikkiyuzlamachilik asosida qoʻllanilayotganini aytdi. Bu haqda PARADIGMA.UZ muxbiri xabar qildi.

Jahon

01.04.2025, 17:45

So‘nggi yangiliklar

Jahongir Otajonovni aldagan doʻsti 8 yilga ozodlikdan mahrum etildi

JIB Yakkasaroy tumani sudi qashqadaryolik fuqaro X.H.ni xonanda Jahongir Otajonovga nisbatan koʻp yillik firibgarlik harakatlari uchun 8 yilga ozodlikdan mahrum qildi.

Oʻzbekiston

18.11.2025, 15:38

Toshkentda dronlar shouci va keng koʻlamli bayram tadbirlari oʻtkaziladi

18 noyabr — Oʻzbekiston Davlat bayrogʻi qabul qilingan sana munosabati bilan poytaxtda keng koʻlamli bayram tadbirlari tashkil etiladi. Shu munosabat bilan 18 noyabr kuni 15:00–17:00 orasida poytaxtning markaziy koʻchalarida avtotransport harakati vaqtinchalik cheklanadi.

Oʻzbekiston

18.11.2025, 12:51

Bino va inshootlarning zilzilabardoshligini oshirishga qaratilgan yangi qaror qabul qilindi

Hukumatning “Bino va inshootlarning zilzilabardoshligini oshirishga oid qoʻshimcha chora-tadbirlar toʻgʻrisida”gi 727-son qarori (17.11.2025) qabul qilindi. Qarorga koʻra, 2025 yil 1 dekabrdan loyihalashtirish jarayonlarida zilzilalar kuchini aniq koʻrsatuvchi mintaqaviy akselerogrammalar bazasidan foydalanish amaliyoti joriy etiladi.

Oʻzbekiston

18.11.2025, 11:20

Koʻrsatuvdan skrinshot

Oʻzbekistonda 4 yilda xorijdagi harbiy harakatlarda qatnashish boʻyicha 338 ta jinoyat ishi qoʻzgʻatildi

Soʻngra Jinoya kodeksining 154-moddasi (Yollanish) boʻyicha qoʻzgʻatilgan jinoyat ishlari yildan yilga koʻpayib borayotgani aytiladi. Xususan, maʼlumotlarga koʻra, 2022 yilda 19 marta, 2023 yilda 68 marta, 2024 yilda 112 marta va 2025 yilda 139 marta ushbu modda boʻyicha jinoyat ishi qoʻzgʻatilgan. Bu haqda «Uzoqdan izlangan "baxt"» hujjatli filmida maʼlum qilindi.

Oʻzbekiston

18.11.2025, 11:14

COVID-19 dan sogʻayganlar qonida gʻayrioddiy oʻzgarishlar aniqlandi

COVID sindromiga chalingan bemorlarning qonida odatdagidan farq qiluvchi «mikrotromblar» topildi. COVID holati kuzatilgan bemorlarda bunday komplekslar sogʻlom odamlarga nisbatan qariyb 20 barobar koʻp uchragan. Bu haqda Journal of Medical Virology jurnalida chop etilgan tadqiqotda maʼlum qilindi.  

Jahon

18.11.2025, 10:30

Oy borib omon qaytmayotgan oʻgʻlonlar...

Yaqinda Ukrainaning “Xochu jit” – “Yashashni xohlayman” loyihasi 2025 yilda Ukrainadagi urushda Rossiya tomonidan jang qilib halok boʻlgan qariyb besh yuz nafar oʻzbekistonlikning ism-shariflarini eʼlon qildi. Begona urushda qurbon boʻlgan oʻzbeklarning aksariyati hali uylanmagan boʻz yigitlar... Afsuski, bu xabar lov etib yongan olovdek bir koʻrindiyu tezda unut boʻldi... Ammo bu besh yuz oilaning motami hali uzoq davom etadi.

Oʻzbekiston

17.11.2025, 17:41

Bangladesh bosh vaziri oʻlim jazosiga hukm qilindi

Bangladeshdagi maxsus tribunal sobiq bosh vazir Sheyx Hasinani davlatning yoshlar yetakchiligidagi ommaviy norozilik namoyishlarini qatʼiy tarzda bostirishga boʻyruq bergani uchun insonparvarlikka qarshi jinoyat sodir etganlikda aybdor deb topdi va uni oʻlim jazosiga hukm qildi.

Jahon

17.11.2025, 16:12

Tramp BBC’ni 5 mlrd dollar jarimaga tortmoqchi

AQSh prezidenti Donald Tramp Britaniyaning BBC telekanali uning 2021 yil 6 yanvardagi nutqini notoʻgʻri tahrirlab, buzib koʻrsatganini aytib, ommaviy axborot vositasiga nisbatan 5 milliard dollargacha jarima talab qilishini bildirdi. Bu haqda BBC xabarida maʼlum qilindi.

Jahon

17.11.2025, 15:34

Xitoy kemalari Yaponiya nazoratidagi orolga kirib bordi

Xitoyning qirgʻoq qoʻriqlash kemalari 16 noyabr kuni Sharqiy Xitoy dengizidagi Senkaku orollari (xitoycha — Dyaoyuydao) yaqinida, Yaponiya nazoratidagi hududiy suvlarga kirib bordi. Bu haqda Deutsche Welle xabar berdi.

Jahon

17.11.2025, 14:24

Ayrim oilalarga tabiiy gaz toʻlovlari uchun moddiy yordam beriladi

2025 yildan boshlab mamlakatda kam taʼminlangan oilalarga tabiiy gaz toʻlovlarini qoplash maqsadida davlat tomonidan moddiy yordam koʻrsatiladi.

Oʻzbekiston

17.11.2025, 11:05

Soliq xodimlari pora olayotganda qoʻlga olindi

Sirdaryo tumanida MChJdagi tekshiruv vaqtida 400 mln soʻm soliq qarzi aniqlandi. Soliq boshqarmasi shoʻʼba boshligʻi va bosh inspektor qarzni 90 mln soʻmgacha kamaytirib berish evaziga 1 500 dollar olmoqchi boʻlgan paytda DXX va Prokuratura tomonidan ushlandi.

Oʻzbekiston

17.11.2025, 10:54

Peterburg aeroportida oʻzbekistonlik yigit noqonuniy ushlanib, urushga borish bilan tahdid qilinayotgani aytilmoqda

“Feysbuk” ijtimoiy tarmogʻining “Farhod Temirtirnoq” ismli foydalanuvchisi 2002 yilda tugʻilgan fargʻonalik yigit juma kuni Rossiyaning Sankt-Peterburg aeroportida aviaparvozdan ushlab qolingani, u yerda kurtkasining choʻntagiga soat solib qoʻyilgani va oʻgʻirlikda ayblab qoʻlga olingani haqida yozdi. 

Oʻzbekiston

17.11.2025, 09:39