Трампнинг олти фронтдаги уруши: дунё глобал беқарорлик ёқасидами?
30 апрель куни Дональд Трамп иккинчи президентлик фаолияти бошланганига 100 кун бўлади. Бу, АҚШда шаклланган ўзина хос сиёсий анъанага кўра, дастлабки сарҳисоб давридир.
Иқтисодиёт
25.04.2025, 15:13
Улашиш:

Дональд Трамп ўз фаолиятини оламшумул "тинчликпарварлик" шиорлари билан бошлаган бўлса-да, орадан уч ой ўтиб, у дунёнинг энг хавфли можаролар гирдобига тушиб қолди. Сиёсий шарҳловчи Ҳал Брендснинг Bloomberg нашридаги мақоласида қайд этилишича, Трамп ҳозирда 6 та фронтда кураш олиб бормоқда: учта "иссиқ", битта совуқ, битта савдо уруши ва ядро инқирози ҳавфи. Бу урушлар нафақат Трампнинг сиёсий меросини, балки бутун халқаро тизим келажагини белгилайди.
Украина: тинчлик — осон иш эмас
Трамп дастлаб муаммони қисқа муддатда ҳал этишига ишонган эди. Унинг режаси Россияга босим ўтказиб, Украинани ҳудудий даъволардан воз кечишга ундаш эди. Аммо Путиннинг максималистик "мақсадлари" қаршисида Трампнинг бундай содда ёндашуви ожиз қолди.
Энди эса Трамп икки танлов қаршисида турибди: Россияга нисбатан санкциялар ва Украинага иқтисодий чоралар ва ҳарбий кўмаклар орқали ҳар икки томонга босимни кучайтириш ёки ортга чекиниш. Иккинчи вариант Европа хавфсизлиги ва НАТО истиқболи учун ҳалокатли бўлиши мумкин.
Яқин Шарқ: икки уруш, бир катта хавф
АҚШнинг Ямандаги ҳусийларга қарши амалиётлари самара бермаяпти. Шу билан бирга, Исроилнинг Ғазода ҲАМАСга қарши навбатдаги ҳужумни бошлаган. Ушбу амалиётлар фонида энг хавотирли манзара — Эроннинг ядро дастури билан боғлиқ юзага келиши мумкин бўлган ҳарбий тўқнашув. Трамп дипломатик йўл билан ечим излаяптими ёки уруш сари бораяптими — ҳозирча мавҳум.
Хитой: янги совуқ уруш
Тайван (ёки Хитой Тайпеи) масаласи (яъни масалани ҳарбий йўл билан ҳал этишга уринишлар) ва кучайган савдо низолари фонида Трамп ёки келишув йўлини танлаб ортга чекиниши, ёки узоқ давом этувчи кескин геосиёсий рақобатни бошлаб юбориши мумкин.
Савдо уруши: глобал иқтисодий хавфми
Трамп апрель ойида глобал савдо урушини бошлаб юборди, бироқ бир қатор давлатларга нисбатан айрим божларни кечиктирди. Бунинг эвазига ушбу давлатларга сиёсий характердаги шартлар қўйилди. Бундай кескин ва ноизчил бож сиёсати дунёда иқтисодий барқарорликни издан чиқармоқда. Яқин ойлар ичида савдо бўйича дипломатик ёндашув бўлмаса, бу уруш янада жиддий оқибатларга олиб келиши мумкин.
Бу урушларнинг барчаси бир вақтда юз бераётгани — ҳар қандай раҳбар учун оғир синов. Трамп эса ушбу мураккаб даврга заиф иқтисодиёт, издан чиққан иттифоқчилик муносабатлари ва сиёсий беқарорлик билан кириб келди. Унинг жамоасидан янграётган турфа хил баёнотлар бошқарувда ички мувофиқлашув даражаси идеал эмаслигини кўрсатади. АҚШ миллий хавфсизлик кенгаши аъзолари томонидан Signal ижтимоий тармоғида муҳим хизмат масалаларини муҳокама қилиниши бу соҳадаги ўзига хос бетартиб ҳолатни кўрсатмоқда.
Трампнинг энг катта душмани — унинг ўзи
Энг хавфли жиҳати шундаки, бу урушларнинг кўпчилиги, экспертлар фикрича, Трампнинг аввалги нотўғри қарорларидан келиб чиққан. Эндиликда у бу хатоларнинг оқибатлари билан юзланмоқда. Трамп бугун глобал миқёсдаги можароларни ҳал қилувчи шахс сифатида тарихда қолиши ёки уларни янада чуқурлаштирган сиёсатчига айланиши мумкин. Танлов — унинг қўлида.
Сиёсатшунос Мухтор Назиров
Иқтисодиёт
25.04.2025, 15:13
Улашиш:
мавзуга оид янгиликлар

Путин энди Украинадаги вазият ҳақида Эрдоғон билан гаплашди
Жаҳон
20.08.2025, 17:02

Мен шахсан 15 май куни Путинни Истанбулда кутаман — Зеленский
Жаҳон
12.05.2025, 13:06

Трамп ва Зеленский ўртасидаги суҳбат катта жанжалга айланиб кетди
Жаҳон
01.03.2025, 10:19

Яна бир ўзбекистонлик йигит Россиядаги урушга бориб, Украинада асирга тушди
Ўзбекистон
18.10.2025, 10:00

Кўнгилли бўлиб Россия томонидан урушга кирган ўзбекистонлик қамалди
Ўзбекистон
16.10.2025, 14:01

БМТ тугатилиши керакми?
Сиёсат
15.10.2025, 12:24
машҳур янгиликлар

Ўзбекистонликларни бортга чиқармай камситган WizzAir ҳақида канадалик хонанда қўшиқ куйлади
Ўзбекистон
22.10.2025, 12:24

Мубашшир Аҳмад 2 йил 6 ойга қамалди
Ўзбекистон
08.10.2025, 17:56

Ўзбекистонда рақамлаштириш туфайли вазирлик ва идораларида 2000 дан ортиқ штат бирлиги қисқартирилади
Сиёсат
08.10.2025, 12:00

Фарғонада ИИБ ходимлари мактаб директорини калтаклаб, ёлғон гувоҳлик беришга мажбурлади
Ўзбекистон
06.10.2025, 12:59

Инсон ҳуқуқлари ва демократия масалалари бўйича ЕХҲТ конференцияси ўтказилмоқда
Ўзбекистон
06.10.2025, 17:00

Тайвандаги аэропорт энг самимий аэропорт деб топилди
Жаҳон
06.10.2025, 16:40
сўнгги янгиликлар

Футболдаги коррупцияга бағишланган «Offside» сериали блокланди
Жаҳон
29.10.2025, 17:18

"Хочу жить" лойиҳаси: 2025 йилда Украинада 500 дан зиёд ўзбекистонлик ҳалок бўлди
Ўзбекистон
29.10.2025, 16:34

Янги версиядаги Cobalt учун онлайн контрактация 3 ноябрь куни очилади
Иқтисодиёт
29.10.2025, 15:47

III Осиё ёшлар ўйинлари: ўзбекистонликлар яна 13 та медални қўлга киритди
Спорт
29.10.2025, 15:10

Ўзбекистонда нафақа пулларини кредитга ечиб олиш тақиқланади
Ўзбекистон
29.10.2025, 15:05

Иситиш тизими қачон ёқилади ва ҳарорат қандай бўлиши керак?
Ўзбекистон
29.10.2025, 14:57

Яшнободда ижарага олинган уйда нарколаборатория аниқланди
Ўзбекистон
29.10.2025, 14:51

Миллий сертификат имтиҳони жавоблари сотилгани ростми?
Ўзбекистон
29.10.2025, 14:47

Эрлинг Холанд билан бир кун. Қаҳва, машқ ва грилда гўшт
Спорт
29.10.2025, 12:40

«Нефтчи» ҳақидаги баёноти учун Бердиевга нисбатан текширув бошланди
Спорт
29.10.2025, 12:36

Исроил Ғазога зарба берди, Трамп оташкесим бекор бўлмаганини маълум қилди
Жаҳон
29.10.2025, 11:13

Адвокатлик қасамёдига содиқ бўлмаган адвокат қўлга олинди
Ўзбекистон
29.10.2025, 10:12
машҳур янгиликлар

Ўзбекистонликларни бортга чиқармай камситган WizzAir ҳақида канадалик хонанда қўшиқ куйлади
Ўзбекистон
22.10.2025, 12:24

Мубашшир Аҳмад 2 йил 6 ойга қамалди
Ўзбекистон
08.10.2025, 17:56

Ўзбекистонда рақамлаштириш туфайли вазирлик ва идораларида 2000 дан ортиқ штат бирлиги қисқартирилади
Сиёсат
08.10.2025, 12:00

Фарғонада ИИБ ходимлари мактаб директорини калтаклаб, ёлғон гувоҳлик беришга мажбурлади
Ўзбекистон
06.10.2025, 12:59

Инсон ҳуқуқлари ва демократия масалалари бўйича ЕХҲТ конференцияси ўтказилмоқда
Ўзбекистон
06.10.2025, 17:00

Тайвандаги аэропорт энг самимий аэропорт деб топилди
Жаҳон
06.10.2025, 16:40
