Ҳиндистон ва Покистон ўртасидаги зиддият авжга чиқди

2025-йил 22-апрель куни Ҳиндистоннинг Жамму ва Кашмир ҳудудидаги Пахалгам шаҳрида жойлашган Байсаран водийсида содир бўлган террорчилик ҳужуми Ҳиндистон ва Покистон ўртасидаги зиддиятларни яна кучайтирди. Бу ҳужумда 28 нафар сайёҳ ҳалок бўлди, 20 дан ортиқ одам жароҳат олди. Ҳалок бўлганларнинг аксарияти ҳиндистонликлар.

Сиёсат

24.04.2025, 18:26

Улашиш:

Ҳужум учун жавобгарликни "The Resistance Front" (TRF) номли гуруҳ ўз зиммасига олди. Бу гуруҳ Lashkar-e-Taiba террористик ташкилотининг бўлаги сифатида кўрилади (AP News, 2025). Ҳиндистон ҳукумати ҳужум ортида Покистондаги террористик гуруҳлар турганини даъво қилмоқда, Покистон эса бу айбловларни қатъиян рад этди.

Ҳиндистоннинг жавоби

Ҳиндистон ҳукумати ҳужумдан сўнг 1960-йилда Покистон билан имзоланган сув ресурсларини бошқаришга доир шартномани бекор қилди. Шунингдек, Покистон элчиси Ҳиндистондан чиқариб юборилди, Ҳиндистон ўз дипломатларини Покистондан чақириб олди. Покистон билан боғлиқ ягона ер чегараси ва темир йўл қатнови ёпилди. Бундан ташқари, Ҳиндистон Покистон фуқароларининг барча визаларини бекор қилди ва 48 соат ичида мамлакатни тарк этиш талаб қилинди.

Покистоннинг жавоби

Ҳиндистоннинг Покистонга қўйган бундай шартларидан кейин Покистон Бош вазири Шаҳбоз Шариф Миллий Хавфсизлик Қўмитасини чақириб, Ҳиндистон айбловларини “масъулиятсиз ва асоссиз” деб атади. Расмий Исломобод халқаро ҳамжамиятни вазиятга аралашишга чақирди ва Ҳиндистоннинг агрессив сиёсатини қоралади.

Халқаро муносабатлар

Ҳужумдан сўнг БМТ, АҚШ, Буюк Британия ва Европа Иттифоқи воқеани қоралаб, Ҳиндистон билан бирдамлик сиёсатини амалга ошириш зарурлигини таъкидлашди. БМТ Бош котиби Антониу Гутерреш бу воқеани инсониятга қарши жиноят деб атади ва вазиятни тинч йўл билан ҳал этишга чақирди.

2025-йилги Пахалгам ҳужуми Ҳиндистон ва Покистон ўртасидаги зиддиятни яна бир бор йирик сиёсий ва ҳарбий муаммо даражасига кўтарди. Ҳар икки давлатнинг кескин жавоблари минтақадаги хавфсизликни издан чиқармоқда. Халқаро ҳамжамиятнинг ўртача воситачилиги орқали келишув эҳтимоли ҳозирча паст кўринмоқда, аммо уруш хавфи ҳануз долзарб.

Маълумот учун, Ҳиндистон ва Покистон ўртасидаги зиддиятлар 1947-йилда Ҳиндистон мустақилликка эришганидан кейин бошланган. Уларнинг асосий низоси Жамму ва Кашмир ҳудуди устидаги назоратдир. Бу можаро 1947, 1965 ва 1971-йилларда тўлиқ урушларга олиб келган. 1989-йилдан бошлаб Кашмирда қуролли исёнлар авж олди. 2019-йилда эса Ҳиндистон ҳукумати Жамму ва Кашмирга берилган конституциявий махсус мақомни бекор қилди, бу эса ҳудудда кескин норозиликларга сабаб бўлди.

мавзуга оид янгиликлар

Foto: Associated Press

Покистон ҳукумати Ҳиндистонга нисбатан кескин жавоб чораларини эълон қилди. Ҳиндистон бу воқеани ўзи уюштирган бўлиши мумкин, сабаб нима?

Жорий йилнинг 24 апрель куни Ҳиндистон ва Покистон ўртасидаги зиддият кескин кучайиб, Покистон ҳукумати Ҳиндистонга қарши бир қатор кескин чораларни ишлаб чиқди. Эндиликда Ҳиндистоннинг ҳар қандай авиакомпаниялари Покистон ҳаво ҳудудидан ҳаракатланиши тақиқланади. Бу Ҳиндистоннинг Кашмирдаги қонли ҳужум ортидан Покистонга қарши бошланган жавоб ҳаракатларига жавобан қилинди. Бу ҳақда "New York Times" маълум қилди.

Сиёсат

25.04.2025, 11:11

Дунё сиёсатига қутбланишларнинг таъсири

Халқаро муносабатлар бугунги кунда бир нечта чуқур ўзгаришлар таъсирида шаклланмоқда - бу эса сиёсатчилар учун жараённи англаш ва зарур чораларни кўришда жиддий синов бўлиб қолмоқда. Жаҳон сиёсати барқарорлик доирасидан чиқиб, тобора кўпроқ тартибсизлик сари ҳаракатланмоқда, хусусан, Трамп маъмуриятининг Оқ Уйга қайтиши билан бу янада яққол кўзга ташланмоқда. Айни ўзгаришлардан бири - технологик марказларнинг анъанавий ҳудудлардан чеккароқ, ноанъанавий минтақаларга силжиши бўлиб, бу глобал тенглик ва куч мувозанатини ўзгартириб юбормоқда. Шу билан бирга, ўта ўнг ва ўта чап сиёсий кучлар ўртасидаги тафовут кескин ортиб бормоқда - бу эса сиёсий тизимларда радикаллашув хавфини кучайтиради.

Сиёсат

24.04.2025, 15:36

сўнгги янгиликлар

АҚШ Ўзбекистон учун Жексон-Вэник тузатишини бекор қилади

Сенатор Жеймс Риш АҚШ Конгрессида Марказий Осиё давлатлари, жумладан Ўзбекистон учун Жексон-Вэник тузатишини бекор қилиш бўйича қонун лойиҳасини тақдим этди. Сенаторнинг фикрича, Марказий Осиё давлатлари «ўта мураккаб геосиёсий қуршовда» қолган.

Ўзбекистон

07.11.2025, 15:06

СУДАН — Африка юрагидаги қон дарёси

Бутун дунё Ғазодаги геноцидни кузатиб турган бир пайтда, Суданда ундан кам бўлмаган даҳшатли фожиа юз бермоқда. Кечагина президент Ал-Баширни биргаликда ағдарган икки генерал — ҳокимият ва бойлик учун қонли тўқнашувни бошлади.

Жаҳон

07.11.2025, 12:35

Қозоғистон "Иброҳим келишувлари"га қўшилмоқчи

Оқ уйда бўлиб ўтган учрашувда Қозоғистон президенти Қасим-Жомарт Тоқаев Исроил Бош вазири Биньямин Нетаняху билан телефон орқали мулоқот қилди. Суҳбатнинг асосий мавзуси Қозоғистоннинг «Иброҳим келишувлари»га қўшилиш нияти бўлди. Тоқаевнинг таъкидлашича, ушбу қарор мамлакатнинг халқаро тинчлик ва мулоқотни ривожлантириш, БМТ Низоми асосида халқаро ҳуқуқни қўллаб-қувватлашга бўлган интилишини кўрсатади.

Сиёсат

07.11.2025, 11:25

Ўзбекистон АҚШга 100 миллиард доллардан ортиқ инвестиция киритади — Трамп

АҚШ президенти ижтимоий тармоқлардаги чиқишида Ўзбекистон келгуси ўн йил ичида АҚШ иқтисодиётига 100 миллиард доллардан ортиқ инвестиция киритишини маълум қилди. Маълумот учун, жорий йил бошида “Uzbekistan Airways” компанияси 8 миллиард долларлик Boeing 787 Dreamliner самолётларини харид қилиш бўйича шартнома имзолаган.

Иқтисодиёт

07.11.2025, 11:03

«Тоштурма» ҳудудида нима қурилмоқда?

Тошкент шаҳридаги собиқ 1-сонли тергов ҳибсхонаси («Тоштурма») жойлашган ҳудуд тақдири бўйича Сенат ҳокимликка сўров юборган. Ҳокимлик жавобига кўра, Юнусобод тумани Наманган кўчасидаги 2,9 гектарлик ер майдони 2018 йилда хиёбон қуриш учун ҳокимлик балансига ўтказилган. Аммо 2020 йилда бу ер “Ogneupor” МЧЖга компенсация сифатида берилган. Маълумот учун, 1891 йилда қурилган «Тоштурма» биноси 2020 йилларда фаолиятни тўхтатган. 

Ўзбекистон

07.11.2025, 09:11

Ўзбекистон ва АҚШ етакчилари учрашди

Ўзбекистон президенти Шавкат Мирзиёев 6 ноябр куни Вашингтон шаҳрига амалий ташрифи доирасида Оқ уйда АҚШ президенти Доналд Трамп билан учрашув ўтказди. Трамп Ўзбекистон етакчисининг АҚШ ҳукумати вакиллари, йирик компаниялари ва молиявий институтлари раҳбарлари билан самарали учрашув ва музокаралар ўтказганини олқишлади.

Ўзбекистон

07.11.2025, 08:44

Украинада элита жангчилари тақдирлаш маросимида ҳалок бўлди

Россия 1 ноябрь куни Украинада элита ҳарбийларини тақдирлаш маросими пайтида ракета учирган. Натижада бир неча украиналик аскар ҳалок бўлган ва яраланган.  Бундан ташқари, тўрт нафар тинч аҳоли, жумладан 11 ва 14 ёшли болалар ҳам вафот этган, яна олти киши яраланган. Бу ҳақда The Telegraph нашри хабар берди.

Жаҳон

06.11.2025, 15:28

Ўзбекистонда кучли магнит бўрони кутилмоқда

7 ноябрь куни сўнгги йиллардаги энг кучли магнит бўрони кузатилиши мумкин. Бу ҳақда Космик тадқиқотлар институти қошидаги Қуёш астрономияси лабораторияси маълум қилди.

Ўзбекистон

06.11.2025, 14:56

АҚШ ҳукумати 36 кундан бери ишламаяпти

Конгресс янги бюджет лойиҳаси бўйича келишувга эриша олмагани сабабли федерал ҳукумат фаолияти қисман тўхтатилган. Натижада минглаб давлат ходимлари маошсиз ишламоқда, миллионлаб америкаликлар эса ижтимоий хизматлардан фойдалана олмаяпти.

Жаҳон

06.11.2025, 14:38

Авиаҳалокатлар сони кескин ошмоқда: дунё авиацияси хавф остидами?

2025 йил бошидан бери дунё бўйлаб авиаҳалокатлар натижасида 400 дан ортиқ киши ҳалок бўлди. Jacdec ҳисобларига кўра, 2014–2024 йиллар оралиғида дунё бўйлаб авиаҳалокатларда ҳар йили ўртача 284 киши ҳалок бўлган.  Энг фожеали йиллар сифатида 2015 ва 2018 йиллар қайд этилган — ўшанда қурбонлар сони 500 нафардан ошган.

Жаҳон

06.11.2025, 12:36

Толибон Ўзбекистон чегарасида нима қурмоқда?

Афғонистон —  дунёда энг оғир тарихий изтиробларни бошдан кечириб, шунга қарамай келажакка интилаётган давлат. 40 йиллик урушлар, санкциялар ва яккалашувдан кейин мамлакат ҳозир Марказий Осиёдаги энг катта сув канали — Қўштепа, янги мегаполис — Kabul New City ва бир неча йирик гидроэнергетика лойиҳаларини амалга оширмоқда.

Жаҳон

06.11.2025, 12:11

Петербургда ўзбек мигрантлар энди курьерлик қилолмайди

3 ноябрдан бошлаб Санкт-Петербургда хорижий фуқароларнинг курьерлик соҳасида ишлашига чеклов қўйилди. Қарор асосан патент билан ишлаётган Озарбойжон, Ўзбекистон, Тожикистон, Молдова ва Украина фуқароларига тегишли. Бироқ, бу қарорнинг иқтисодий натижалари — логистика тизимидаги издан чиқишлар ва етказиб бериш хизматларининг секинлашиши — яқин ойларда ўзини сездириши мумкин.

Сиёсат

06.11.2025, 11:32