Kamqonlikni qanday yengish mumkin? Shifokor tavsiya berdi

Anemiya — jahon boʻylab keng tarqalgan kasalliklardan biri boʻlib, xalq orasida bu patologiya kamqonlik deb ataladi. JSST (Jahon sogʻliqni saqlash tashkiloti) hisobotiga koʻra, dunyoda ayollarning taxminan 30 foizi, homiladorlarning 37 foizi va olti oylikdan besh yoshgacha boʻlgan bolalarning 40 foizi shu darddan aziyat chekmoqda. Xoʻsh, anemiyani qanday omillar keltirib chiqaradi? Kasallik qaysi belgilar bilan namoyon boʻladi? Kasallikning xavfli asoratlari bormi? Kamqonlikni qanday davolash mumkin? Mazkur savollarga Sogʻliqni saqlash vazirligi xodimi batafsil javob berdi. 

Ulashish:

Kamqonlikni qanday yengish mumkin? Shifokor tavsiya berdi

Kamqonlikni qanday yengish mumkin? Shifokor tavsiya berdi

Bolalar gematologiyasi, onkologiyasi va klinik immunologiyasi ilmiy-amaliy tibbiyot markazi shifokori Sherzod Nurinbetovga koʻra, qon tarkibida temir moddasini oʻz ichiga olgan va unga qizil tus beruvchi murakkab oqsil — gemoglobin moddasi butun tana boʻylab kislorod tashish vazifasini bajaradi. Agar gemoglobin yetishmovchiligi kuzatilsa, organizmda kislorod tanqisligi yuzaga keladi. Oqibatda bu holat turli kasalliklarning rivojlanishiga yoʻl ochadi. 

"Bunday vaziyatda bemorlarda kamharakatlik, charchoq, uyquchanlik, ishtaha pasayishi va vazn yetishmasligi kuzatiladi. Teri oqarib, tirnoqlar va sochlar moʻrtlashadi. Til yalligʻlanib, ogʻiz atrofida yuzaki yaralar paydo boʻladi. Asab tizimi faoliyati buziladi, tez-tez bosh aylanishi, ogʻrishi, quloqlarda shovqin kuzatiladi. Anemiya kuchaygani sayin qoʻllar va oyoqlar doimiy muzlaydi. Xastalikning ogʻir holatlarida esa hushdan ketish, taxikardiya, nafas qisishi qayd etilishi mumkin", deydi shifokor. 

Uning qoʻshimcha qilishicha, kamqonlikka chalingan goʻdaklar rivojlanishda ancha ortda qoladi, yuqumli kasalliklarga tez chalinadi. Ushbu patologiyaning eng koʻp tarqalgan sabablaridan biri organizmda temir moddasi yetishmovchiligidir. Bu kundalik isteʼmol mahsulotlarida kerakli vitamin va ozuqalarning yetishmasligi, ekologiyaning yomonlashuvi kabi omillar bilan bogʻliq. 

Shuningdek, chaqaloqlarda kuzatiladigan anemiya homiladorlik davridagi muammolar — qon ketish, homilaning tushish xavfi, onadagi yuqumli kasalliklar tufayli yuzaga keladi. Erta tugʻilgan bolalarda ham bu xastalik koʻp uchraydi. 

Shifokorning taʼkidlashicha, kasallikni erta bosqichda aniqlash muhim. Tashxis qoʻyishda, avvalo, pediatr-shifokor koʻrigidan oʻtish lozim. Qolaversa, gastroenterolog, nefrolog, allergolog, gematolog va boshqa tor doiradagi mutaxassislar tekshiruvi ham talab etilishi mumkin. 

"Anemiyaning yengil shakli temir moddasiga boy taom va mahsulotlar hamda ushbu mikroelementni oʻz ichiga olgan oziq-ovqat qoʻshimchalariga asoslangan maxsus parhez bilan davolanadi. Kamqonlikning ogʻir shakllarida shifokor tomonidan zarur dori-darmonlar tayinlanadi. Oʻz navbatida, tibbiy koʻrsatmaga muvofiq, organizmga qon yoki uning elementlarini quyish talab qilinishi mumkin", deydi mutaxassis. 

Har ikki holatda ham bemorlarga sogʻlom ovqatlanish, koʻproq toza havoda sayr qilish, jismoniy faol hayot tarzi, uyqu rejimiga qatʼiy amal qilish tavsiya etilmoqda.

Mavzuga oid yangiliklar

Allergiya mavsumi yaqin: Nimalarni isteʼmol qilmaslik kerak?

Allergiya mavsumi yaqin: Nimalarni isteʼmol qilmaslik kerak?

Oziq-ovqat allergiyasi — dunyoda tobora keng tarqalayotgan patologiyalar sirasidan boʻlib, tahlillarga koʻra, bundan asosan bolalar, ayniqsa, emizikli goʻdaklar koʻp aziyat chekadi. Respublika ixtisoslashtirilgan allergologiya va klinik immunologiya ilmiy-amaliy tibbiyot markazi direktori Ilmira Razikova kuchli allergen hisoblangan oziq-ovqat mahsulotlari haqida batafsil maʼlumot berdi.

Fan-texnologiya

24.02.2025, 10:40

Sovuq kunlarda qanday ovqatlanish kerak?

Sovuq kunlarda qanday ovqatlanish kerak?

Oʻzbekistonga qish mavsumi kirib kelishi bilan havo harorati sezilarli darajada pasaydi. Bunday sharoitda tetik va sogʻlom yurish uchun ovqatlanish ratsioniga alohida eʼtibor qaratish lozim. Xoʻsh, sovuq kunlarda qanday ovqatlanish kerak? Mazkur savolga Tibbiyot fanlari doktori Ilhom Otajonov Sogʻliqni saqlash vazirligiga bergan intervyusida javob berdi. 

Fan-texnologiya

17.12.2024, 10:53

Uy sharoitida tayyorlangan konservalarni isteʼmol qilsa boʻladimi?

Uy sharoitida tayyorlangan konservalarni isteʼmol qilsa boʻladimi?

Qish fasli kirib kelishi bilan uy sharoitida tayyorlangan qoʻlbola konserva mahsulotlarini isteʼmol qilish boshlanadi. Bunday mahsulotlarning sifat nazorati maxsus tekshiruvlardan oʻtmagani bois, ularning isteʼmolga yaroqli yoki yaroqsiz ekanligini bilish mushkul. Agar odam konserva mahsulotidan zaharlansa, unda qanday belgilar paydo boʻladi, kasallanishning oldini olish uchun nimalar qilish kerak? Mazkur savollarga Sogʻliqni saqlash vazirligi matbuot xizmati tomonidan tashkillashtirilgan intervyuda javob berildi. 

Fan-texnologiya

02.12.2024, 09:58

Tuz odam salomatligiga qanday salbiy oqibatlarni keltirib chiqaradi?

Tuz odam salomatligiga qanday salbiy oqibatlarni keltirib chiqaradi?

Sogʻlom ovqatlanishga rioya qilishni boshlagan har bir oila tuz isteʼmol qilish kerakmi yoki yoʻqmi, deya oʻylaydi. Hatto insonlar orasida mutlaqo tuz isteʼmol qilmaydiganlar ham uchrab turadi. Xoʻsh, oʻzi tuz isteʼmol qilish qanchalik sogʻliqqa zarar yetkazadi? Uning insonlarga foydasi bormi? Shu kabi savollarga Sogʻliqni saqlash vazirligi batafsil javob berdi. 

Fan-texnologiya

25.11.2024, 10:23

Bolalarni nafas yoʻllari kasalliklaridan qanday himoya qilish mumkin?

Bolalarni nafas yoʻllari kasalliklaridan qanday himoya qilish mumkin?

Kuz-qish mavsumi boshlanishi bilan kattalardan tortib, yosh bolalargacha tez-tez burun bitishi, aksi urish holatlari kuzatiladi. Bolalarda mazkur holatlar boshlanishi bilan ularning ota-onalari oʻzlari bilgan usulda farzandlarini davolashga harakat qiladi. Ammo bunday oʻzbilarmonlikning oxiri boshqa bir kasalliklarni keltirib chiqarishi mumkin. Mazkur kasalliklarni bartaraf etish boʻyicha tibbiyot fanlari doktori, professor Furqat Shamsiyev oʻzining tavsiyalarini berib oʻtdi.

Fan-texnologiya

25.10.2024, 10:13

Yoshga toʻlmagan chaqaloqlarni qanday ovqatlantirish kerak?

Yoshiga toʻlmagan chaqaloqlarni qanday ovqatlantirish kerak?

Bir yoshgacha boʻlgan bolalarga qanday qoʻshimcha ovqatlar berish mumkinligi haqida Sogʻliqni saqlash vazirligi mutaxassisi tomonidan bir qator tavsiyalar berildi.

Fan-texnologiya

01.10.2024, 14:20

So‘nggi yangiliklar

APL va UFC oʻzbek tilida namoyish etiladi

Setanta Sports  Oʻzbekiston hududida  APL va UFC bellashuvlarini oʻzbek tilidagi sharh bilan taqdim etadi.

Sport

08.08.2025, 20:50

Samarqand YuNESKOning 43-sessiyasiga mezbonlik qiladi

Samarqand shahrida BMTning Taʼlim, fan va madaniyat masalalari boʻyicha tashkiloti (YuNESKO) Bosh konferensiyasining 43-sessiyasi oʻtkaziladi.

Madaniy

08.08.2025, 19:47

Navoiydagi 8 ta konga investorlar 566 million dollar sarmoya kiritishga tayyor

Prezident Shavkat Mirziyoyev 7 avgust kuni Navoiy viloyatida islohotlar natijadorligi va yangi rejalar muhokamasi yuzasidan yigʻilish oʻtkazdi.

Iqtisodiyot

08.08.2025, 18:42

Antidoping agentligi Lazizbek Mullojonovning vaziyati boʻyicha maʼlumot berdi

Avvalroq, oʻzbekistonlik bokschi, Parij Olimpiadasi gʻolibi Lazizbek Mullojonov antidoping qoidalarini buzganlikda gumon qilinayotganini xabar qilingandi.

Sport

08.08.2025, 17:43

FNQZ xodimlari ikki oydan beri oyliksiz ishlayotganini aytishyapti

Fargʻona neftni qayta ishlash zavodida iyun oyidan beri oylik berilmayapti. FNQZ vakili kechikishlarni kredit bilan bogʻliq muammo yuzaga kelgani bilan izohladi. Zavod 3 yil oldin «Sanoat energetika guruhi» MChJga boʻlib toʻlashga sotilgandi.

Iqtisodiyot

08.08.2025, 16:39

18 nafar fuqaro Turkiyadan olib kelindi

Safar "Vatanga qaytarish" insonparvarlik aksiyasi doirasida tashkil etildi.

Jahon

08.08.2025, 15:42

“Ayollarni pasportga roʻmolini yechib tushishga majburlashni ham toʻxtatish kerak” – Alisher Qodirov

Unga koʻra, har ikkisida qonun talablari ustuvor boʻlishi kerak.

Oʻzbekiston

08.08.2025, 14:42

"Jalolov hozirgi kunda professional boksdagi har qanday raqibni yengishga qodir" — menejer

Alik Frolov «Viktor Yalimov boks studiyasi» YouTube kanalida Bahodir Jalolov haqidagi fikrlarini bildirdi.

Sport

08.08.2025, 13:41

Mamlakat oltin zaxirasi rekord darajada oshdi

Mamlakat oltin zaxirasi rekord darajada oshdi

2025 yil iyul oyi yakuniga koʻra, Oʻzbekistonning oltin-valyuta zaxiralari miqdori 48,74 mlrd dollarni tashkil etdi. Bu haqda Markaziy bank maʼlum qildi.

Iqtisodiyot

08.08.2025, 13:32

SSV: Soxta tabiblarga aldanib qolmang!

Sogʻliqni saqlash vazirligi soxta tabiblarga aldanib qolmaslikka chaqirdi.

Oʻzbekiston

08.08.2025, 12:35

Ertaga havo isishi kutilmoqda

Respublikaning togʻli hududlarida havo biroz bulutli boʻladi, ayrim joylarda oʻzgarib turadi, yogʻingarchilik kutilmaydi.

Oʻzbekiston

08.08.2025, 11:42

Termizda "Yingxua" akademiyasi hamkorligidagi maktab ochiladi

Surxondaryo viloyat hokimi Ulugʻbek Qosimov Tyanszin shahridagi "Yingxua" akademiyasida boʻlib, taʼlim muassasasi bilan yaqindan tanishdi.

Oʻzbekiston

08.08.2025, 10:46