Kamqonlikni qanday yengish mumkin? Shifokor tavsiya berdi

Anemiya — jahon boʻylab keng tarqalgan kasalliklardan biri boʻlib, xalq orasida bu patologiya kamqonlik deb ataladi. JSST (Jahon sogʻliqni saqlash tashkiloti) hisobotiga koʻra, dunyoda ayollarning taxminan 30 foizi, homiladorlarning 37 foizi va olti oylikdan besh yoshgacha boʻlgan bolalarning 40 foizi shu darddan aziyat chekmoqda. Xoʻsh, anemiyani qanday omillar keltirib chiqaradi? Kasallik qaysi belgilar bilan namoyon boʻladi? Kasallikning xavfli asoratlari bormi? Kamqonlikni qanday davolash mumkin? Mazkur savollarga Sogʻliqni saqlash vazirligi xodimi batafsil javob berdi. 

Ulashish:

Kamqonlikni qanday yengish mumkin? Shifokor tavsiya berdi

Kamqonlikni qanday yengish mumkin? Shifokor tavsiya berdi

Bolalar gematologiyasi, onkologiyasi va klinik immunologiyasi ilmiy-amaliy tibbiyot markazi shifokori Sherzod Nurinbetovga koʻra, qon tarkibida temir moddasini oʻz ichiga olgan va unga qizil tus beruvchi murakkab oqsil — gemoglobin moddasi butun tana boʻylab kislorod tashish vazifasini bajaradi. Agar gemoglobin yetishmovchiligi kuzatilsa, organizmda kislorod tanqisligi yuzaga keladi. Oqibatda bu holat turli kasalliklarning rivojlanishiga yoʻl ochadi. 

"Bunday vaziyatda bemorlarda kamharakatlik, charchoq, uyquchanlik, ishtaha pasayishi va vazn yetishmasligi kuzatiladi. Teri oqarib, tirnoqlar va sochlar moʻrtlashadi. Til yalligʻlanib, ogʻiz atrofida yuzaki yaralar paydo boʻladi. Asab tizimi faoliyati buziladi, tez-tez bosh aylanishi, ogʻrishi, quloqlarda shovqin kuzatiladi. Anemiya kuchaygani sayin qoʻllar va oyoqlar doimiy muzlaydi. Xastalikning ogʻir holatlarida esa hushdan ketish, taxikardiya, nafas qisishi qayd etilishi mumkin", deydi shifokor. 

Uning qoʻshimcha qilishicha, kamqonlikka chalingan goʻdaklar rivojlanishda ancha ortda qoladi, yuqumli kasalliklarga tez chalinadi. Ushbu patologiyaning eng koʻp tarqalgan sabablaridan biri organizmda temir moddasi yetishmovchiligidir. Bu kundalik isteʼmol mahsulotlarida kerakli vitamin va ozuqalarning yetishmasligi, ekologiyaning yomonlashuvi kabi omillar bilan bogʻliq. 

Shuningdek, chaqaloqlarda kuzatiladigan anemiya homiladorlik davridagi muammolar — qon ketish, homilaning tushish xavfi, onadagi yuqumli kasalliklar tufayli yuzaga keladi. Erta tugʻilgan bolalarda ham bu xastalik koʻp uchraydi. 

Shifokorning taʼkidlashicha, kasallikni erta bosqichda aniqlash muhim. Tashxis qoʻyishda, avvalo, pediatr-shifokor koʻrigidan oʻtish lozim. Qolaversa, gastroenterolog, nefrolog, allergolog, gematolog va boshqa tor doiradagi mutaxassislar tekshiruvi ham talab etilishi mumkin. 

"Anemiyaning yengil shakli temir moddasiga boy taom va mahsulotlar hamda ushbu mikroelementni oʻz ichiga olgan oziq-ovqat qoʻshimchalariga asoslangan maxsus parhez bilan davolanadi. Kamqonlikning ogʻir shakllarida shifokor tomonidan zarur dori-darmonlar tayinlanadi. Oʻz navbatida, tibbiy koʻrsatmaga muvofiq, organizmga qon yoki uning elementlarini quyish talab qilinishi mumkin", deydi mutaxassis. 

Har ikki holatda ham bemorlarga sogʻlom ovqatlanish, koʻproq toza havoda sayr qilish, jismoniy faol hayot tarzi, uyqu rejimiga qatʼiy amal qilish tavsiya etilmoqda.

Mavzuga oid yangiliklar

Sovuq kunlarda qanday ovqatlanish kerak?

Sovuq kunlarda qanday ovqatlanish kerak?

Oʻzbekistonga qish mavsumi kirib kelishi bilan havo harorati sezilarli darajada pasaydi. Bunday sharoitda tetik va sogʻlom yurish uchun ovqatlanish ratsioniga alohida eʼtibor qaratish lozim. Xoʻsh, sovuq kunlarda qanday ovqatlanish kerak? Mazkur savolga Tibbiyot fanlari doktori Ilhom Otajonov Sogʻliqni saqlash vazirligiga bergan intervyusida javob berdi. 

Fan-texnologiya

17.12.2024, 10:53

Uy sharoitida tayyorlangan konservalarni isteʼmol qilsa boʻladimi?

Uy sharoitida tayyorlangan konservalarni isteʼmol qilsa boʻladimi?

Qish fasli kirib kelishi bilan uy sharoitida tayyorlangan qoʻlbola konserva mahsulotlarini isteʼmol qilish boshlanadi. Bunday mahsulotlarning sifat nazorati maxsus tekshiruvlardan oʻtmagani bois, ularning isteʼmolga yaroqli yoki yaroqsiz ekanligini bilish mushkul. Agar odam konserva mahsulotidan zaharlansa, unda qanday belgilar paydo boʻladi, kasallanishning oldini olish uchun nimalar qilish kerak? Mazkur savollarga Sogʻliqni saqlash vazirligi matbuot xizmati tomonidan tashkillashtirilgan intervyuda javob berildi. 

Fan-texnologiya

02.12.2024, 09:58

Tuz odam salomatligiga qanday salbiy oqibatlarni keltirib chiqaradi?

Tuz odam salomatligiga qanday salbiy oqibatlarni keltirib chiqaradi?

Sogʻlom ovqatlanishga rioya qilishni boshlagan har bir oila tuz isteʼmol qilish kerakmi yoki yoʻqmi, deya oʻylaydi. Hatto insonlar orasida mutlaqo tuz isteʼmol qilmaydiganlar ham uchrab turadi. Xoʻsh, oʻzi tuz isteʼmol qilish qanchalik sogʻliqqa zarar yetkazadi? Uning insonlarga foydasi bormi? Shu kabi savollarga Sogʻliqni saqlash vazirligi batafsil javob berdi. 

Fan-texnologiya

25.11.2024, 10:23

Bolalarni nafas yoʻllari kasalliklaridan qanday himoya qilish mumkin?

Bolalarni nafas yoʻllari kasalliklaridan qanday himoya qilish mumkin?

Kuz-qish mavsumi boshlanishi bilan kattalardan tortib, yosh bolalargacha tez-tez burun bitishi, aksi urish holatlari kuzatiladi. Bolalarda mazkur holatlar boshlanishi bilan ularning ota-onalari oʻzlari bilgan usulda farzandlarini davolashga harakat qiladi. Ammo bunday oʻzbilarmonlikning oxiri boshqa bir kasalliklarni keltirib chiqarishi mumkin. Mazkur kasalliklarni bartaraf etish boʻyicha tibbiyot fanlari doktori, professor Furqat Shamsiyev oʻzining tavsiyalarini berib oʻtdi.

Fan-texnologiya

25.10.2024, 10:13

Yoshga toʻlmagan chaqaloqlarni qanday ovqatlantirish kerak?

Yoshiga toʻlmagan chaqaloqlarni qanday ovqatlantirish kerak?

Bir yoshgacha boʻlgan bolalarga qanday qoʻshimcha ovqatlar berish mumkinligi haqida Sogʻliqni saqlash vazirligi mutaxassisi tomonidan bir qator tavsiyalar berildi.

Fan-texnologiya

01.10.2024, 14:20

Qanday mahsulotlar odamni tez qaritadi?

Qanday mahsulotlar odamni tez qaritadi?

Kunlik tanovul qilayotgan baʼzi bir taomlarimiz salomatligimizga bevosita salbiy taʼsir qilib, organizmning qarish jarayonini tezlashtirishi mumkin. Sogʻliqni saqlash vazirligi tomonidan ana shunday mahsulotlarning roʻyxati va ularning tanaga taʼsiri haqida maʼlumot berildi.

Fan-texnologiya

23.09.2024, 10:17

So‘nggi yangiliklar

"Afrosiyob" poyezdining yoʻliga beton toʻsiq qoʻyildi

"Afrosiyob" poyezdining yoʻliga beton toʻsiq qoʻyildi

Joriy yilning 14 yanvar kuni Toshkent – Buxoro yoʻnalishida harakatlanib ketayotgan "Afrosiyob" tezyurar poyezdining yoʻli beton shpal bilan toʻsib qoʻyildi. Bu haqda "Oʻzbekiston temir yoʻllari" AJ axborot xizmati maʼlum qildi.

Oʻzbekiston

18.01.2025, 11:07

Turkiyada zaharlanish ortidan 14 nafar oʻzbekistonlik vafot etdi

Turkiyada zaharlanish ortidan 14 nafar oʻzbekistonlik vafot etdi

Turkiyada qalbaki spirtli ichimlik isteʼmoli oqibatida vafot etgan oʻzbekistonlik fuqarolarning soni 14 nafarga yetdi. Bu haqda Oʻzbekistonning Istanbul shahridagi Bosh konsulxonasi axborot xizmati maʼlum qildi. 

Jahon

17.01.2025, 15:57

Bugun oʻzbekistonliklarni qanday ob-havo kutmoqda?

Bugun oʻzbekistonliklarni qanday ob-havo kutmoqda?

Bugun, 16 yanvar kuni Oʻzbekiston boʻyicha havo biroz bulutli boʻladi, yogʻingarchilik kutilmaydi, faqat Buxoro, Navoiy viloyatlarining baʼzi joylarida biroz yogʻingarchilik (yomgʻir, qor) boʻladi. Sharqiy shamol yoʻnalishini oʻzgartirib, gʻarbdan 7-12 m/s tezlikda esadi. Harorat 6-11 daraja iliq, shimolda 2 daraja sovuq – 3 daraja iliq boʻladi. Bu haqda "Oʻzgidromet" axborot xizmati xabar berdi.

Oʻzbekiston

16.01.2025, 09:35

Qashqadaryodagi hibsxonalarda sharoitlar qoniqarsiz ekanligi maʼlum boʻldi

Qashqadaryodagi hibsxonalarda sharoitlar qoniqarsiz ekanligi maʼlum boʻldi

Qashqadaryo viloyati Qarshi va Koson tumanlari Ichki ishlar boʻlimlarining vaqtincha saqlash hibsxonalarida shaxslarni saqlash sharoitlari belgilangan meʼyoriy talablarga javob bermasligi aniqlandi. Bu haqda Oliy Majlisning Inson huquqlari boʻyicha vakili (Ombudsman) axborot xizmati maʼlum qildi.

Oʻzbekiston

15.01.2025, 17:17

Janubiy Koreyaning sobiq prezidenti hibsga olindi

Janubiy Koreyaning sobiq prezidenti hibsga olindi

Bugun, 15 yanvar kuni impichmentga uchragan Janubiy Koreyaning sobiq prezidenti Yun Sok Yol mamlakatda harbiy holat eʼlon qilgani uchun hibsga olindi. Bu haqda "Yonhap" agentligi xabar qildi. 

Jahon

15.01.2025, 13:18

Turkiyada 6 nafar oʻzbekistonlik zaharlanib halok boʻldi

Turkiyada 6 nafar oʻzbekistonlik zaharlanib halok boʻldi

Turkiyada qalbaki spirtli ichimlik isteʼmoli oqibatida 6 nafar Oʻzbekiston fuqarosi halok boʻldi. Bu haqda Oʻzbekistonning Istanbul shahridagi Bosh konsulxonasi axborot xizmati maʼlum qildi. 

Jahon

15.01.2025, 09:51

Bloger "Jasjan" besh sutkaga qamaldi

Bloger "Jasjan" besh sutkaga qamaldi

Instagram'da "Jasjan" taxallusi bilan faoliyat yurituvchi bloger Jasur Shodiyev besh sutkaga qamaldi. Bu haqda Toshkent shahar Ichki ishlar bosh boshqarmasi axborot xizmati maʼlum qildi. 

Oʻzbekiston

15.01.2025, 09:37

Bugun Oʻzbekistonning ayrim hududlarida qor yogʻadi

Bugun Oʻzbekistonning ayrim hududlarida qor yogʻadi

Bugun, 15 yanvar kuni Oʻzbekiston boʻyicha havo biroz bulutli boʻladi, yogʻingarchilik kutilmaydi, faqat Qoraqalpogʻiston Respublikasi, Xorazm viloyatida baʼzi joylarda biroz yogʻingarchilik (yomgʻir, qor) boʻladi. Shamol sharqdan 7-12 m/s tezlikda esadi. Harorat 8-13 daraja, shimolda 1-6 daraja iliq boʻladi. Bu haqda "Oʻzgidromet" axborot xizmati xabar berdi.

Oʻzbekiston

15.01.2025, 09:23

Тошкентда ноқонуний қурилиш: "Ниёзбек Йўли" машмашаси

Toshkentda noqonuniy qurilish: "Niyozbek Yo‘li" mashmashasi

Shimoliy Irlandiyada joylashgan Olster universitetining Jamoat boshqaruvi markazi tomonidan olti oy davomida Oʻzbekistonda fuqarolardan yer va mulklarni majburan tortib olishga doir surishtiruv tadqiqoti amalga oshirildi. Mazkur tadqiqotdan asosiy xulosalar "Land Home Justice" ("Yer Uy Adolat") birlashmasi tomonidan eʼlon qilindi.

Oʻzbekiston

14.01.2025, 16:15

Revmatizm bolalarning hayotiga qanday taʼsir qiladi?

Revmatizm bolalarning hayotiga qanday taʼsir qiladi?

Qish mavsumi qator mavsumiy kasalliklar avj oladigan davr boʻlib, shulardan biri — revmatizm. Bu xastalikka koʻproq maktab yoshidagi bolalar chalinadi va u kattalarga nisbatan ogʻir kechadi. Xoʻsh, revmatizm qanday paydo boʻladi, uni keltirib chiqaruvchi omillar qaysilar? Kasallikning asosiy belgilari, asoratlari nimalardan iborat? Sogʻliqni saqlash vazirligining bolalar bosh kardiologi Bunyod Akbarxonov ushbu savollarga javob berdi.

Fan-texnologiya

14.01.2025, 10:27

Bugun havo harorati 15 darajagacha koʻtariladi

Bugun havo harorati 15 darajagacha koʻtariladi

Bugun, 14 yanvar kuni Oʻzbekiston boʻyicha havo biroz bulutli boʻladi, yogʻingarchilik kutilmaydi. Shamol sharqdan 7-12 m/s tezlikda esadi. Harorat 8-13 daraja iliq, baʼzi joylarda 15 darajagacha iliq boʻladi. Bu haqda "Oʻzgidromet" axborot xizmati xabar berdi.

Oʻzbekiston

14.01.2025, 09:32

Samarqandda oltin qazib olmoqchi boʻlgan ikki fuqaro halok boʻldi

Samarqandda oltin qazib olmoqchi boʻlgan ikki fuqaro halok boʻldi

Samarqand viloyati Paxtachi tumanida kondan noqonuniy ravishda oltin qazib olmoqchi boʻlgan besh nafar fuqarodan ikki nafari halok boʻldi. Bu haqda PARADIGMA.UZ'ga Bosh prokuratura matbuot kotibi Hayot Shamsutdinov maʼlum qildi.

Oʻzbekiston

13.01.2025, 11:34